Εγκύκλιο εξέδωσε η υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, για θέματα κοινωνικού χαρακτήρα και ανθρωπίνου δυναμικού της Δημόσιας Διοίκησης.
Η υπουργός, με αφορμή την αποστολή εγκυκλίου, κατ’ εφαρμογήν του Ν.4590/19 «Ενδυνάμωση Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ), ενίσχυση και αναβάθμιση Δημόσιας Διοίκησης και άλλες διατάξεις», έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Βασική κατεύθυνση της πολιτικής μας είναι η ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης της Δημόσιας Διοίκησης, η κατοχύρωση της ισονομίας, της κοινωνικής συνοχής και της ισότιμης συμμετοχής των πολιτών, με ιδιαίτερη μέριμνα για τα άτομα με αναπηρία, τις τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, προκειμένου να εξασφαλίζουν ίσα δικαιώματα στην εργασία και στην πρόσβαση στo δημόσιο.
Προτεραιότητά μας, επίσης, αποτελεί η αναβάθμιση του ανθρωπίνου δυναμικού της Δημόσιας Διοίκησης, του εργασιακού περιβάλλοντος και των κοινωνικών δικαιωμάτων των Δημοσίων Υπαλλήλων.
Σε αυτό το πλαίσιο, με τον Ν.4590/19, που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη Βουλή, διευρύνεται και αποσαφηνίζεται το πεδίο εφαρμογής των προστατευτικών διατάξεων του Ν. 2190/94, όσον αφορά στο διορισμό και την πρόσληψη στο Δημόσιο μελών τρίτεκνων οικογενειών, καθώς και ΑΜΕΑ με κώφωση ή βαρηκοΐα. Ενισχύονται, επίσης, οι δυνατότητες εκπαίδευσης, επιμόρφωσης και εξέλιξης των Δημοσίων Υπαλλήλων καθώς και τα κοινωνικά δικαιώματά τους».
Αναλυτικότερα, για το θέμα των αδειών αναφέρει τα εξής :
Α. Πρόσθετη άδεια για ανατροφή τέκνου σε θετούς, ανάδοχους γονείς και γονείς που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας
Με τις παρ. 1 και 3 του άρθρου 34 προστίθεται παράγραφος 9 στο άρθρο 53 του Υπαλληλικού Κώδικα και παράγραφος 9 στο άρθρο 60 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. αντίστοιχα, σύμφωνα με την οποία σε υπαλλήλους που υιοθετούν τέκνο, καθώς και σε υπαλλήλους που γίνονται ανάδοχοι γονείς, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 10 και 11 του ν. 4538/2018 (Α΄ 85), πέραν των διευκολύνσεων χορήγησης άδειας ανατροφής τέκνου (άρθρο 53 παρ. 2 Υ.Κ. και άρθρο 60 παρ. 2 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ.) χορηγείται άδεια τριών (3) μηνών με πλήρεις αποδοχές εντός του πρώτου εξαμήνου μετά την περαίωση της διαδικασίας της υιοθεσίας ή της αναδοχής αντίστοιχα, εφόσον το υιοθετημένο ή το αναδεχόμενο τέκνο είναι ηλικίας έως έξι (6) ετών. Ένας μήνας από την άδεια αυτή μπορεί να καλύπτει απουσία του υπαλλήλου κατά το προ της υιοθεσίας ή της αναδοχής διάστημα. Άδεια τριών (3) μηνών με πλήρεις αποδοχές χορηγείται και στους γονείς που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, κατά το άρθρο 1464 Α.Κ. αμέσως μετά τη γέννηση του τέκνου και πέραν των υφιστάμενων διευκολύνσεων για την ανατροφή του τέκνου (άρθρο 53 παρ. 2 Υ.Κ. και άρθρο 60 παρ. 2 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ.).
Ειδικότερα, με τις ως άνω διατάξεις η προβλεπόμενη στις προϊσχύουσες διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 52 του Υ.Κ. και της παρ. 4 του άρθρου 59 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. άδεια τριών (3) μηνών που λόγω της γραμματικής διατύπωσης της διάταξης εχορηγείτο μόνο στη μητέρα που υιοθετεί τέκνο χορηγείται πλέον και στον θετό πατέρα κατ’ επιταγή της συνταγματικά κατοχυρωμένης αρχής της ισότητας των φύλων, των αρχών του ενωσιακού δικαίου περί ίσης μεταχείρισης μεταξύ ανδρών και γυναικών, αλλά και της εναρμόνισης μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής και η ρύθμιση εντάσσεται πλέον για λόγους συστηματικής ενότητας των ρυθμίσεων στο άρθρο 53 του Υ.Κ. και στο άρθρο 60 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. που ρυθμίζουν ζητήματα διευκολύνσεων υπαλλήλων με οικογενειακές υποχρεώσεις. Για τον λόγο αυτό σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 34 του ν.4590/2019 η παρ. 4 του άρθρου 52 του Υ.Κ. και η παρ. 4 του άρθρου 59 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. καταργούνται.
Επιπλέον, η ίδια άδεια τριών (3) μηνών χορηγείται πλέον και στους ανάδοχους γονείς στο πλαίσιο εναρμόνισης των ρυθμίσεων του Υ.Κ. και του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. με τις διατάξεις του ν. 4538/2018 (Α΄ 85) «Μέτρα για την προώθηση των Θεσμών της Αναδοχής και Υιοθεσίας και άλλες διατάξεις», καθώς και στους γονείς που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας κατά το άρθρο 1464 ΑΚ.
Κατόπιν εισαγωγής των ως άνω νέων διευκολύνσεων για υπαλλήλους με οικογενειακές υποχρεώσεις, με τις παρ. 2 και 4 του άρθρου 34 του νόμου τροποποιούνται οι ρυθμίσεις της παρ. 3 του άρθρου 53 του Υ.Κ. και της παρ. 3 του άρθρου 60 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. προκειμένου να προβλεφθεί η διαδικασία χορήγησης των νέων αδειών σε περίπτωση που και οι δύο γονείς είναι υπάλληλοι (σχετικές και οι αριθ. ΔΙΔΑΔ/Φ.51/538/12254/14-5-2007, ΔΙΔΑΔ/Φ.51/ 590 /οικ. 14346/29-5-2008 και ΔΙΔΑΔ/Φ. 69/ 51 /οικ. 34813/27-12-2013, ΑΔΑ: ΒΛΓΔΧ-ΠΨΦ εγκύκλιοι).
Ειδικότερα, εάν και οι δύο γονείς είναι υπάλληλοι, η άδεια των τριών (3) μηνών χορηγείται εναλλακτικά είτε μόνο στον ένα γονέα υπάλληλο, ή και στους δύο από κοινού με κατανομή του τριμήνου μεταξύ τους βάσει κοινής δήλωσης που καταθέτουν στην υπηρεσία τους, ποτέ όμως ταυτόχρονα για το ίδιο χρονικό διάστημα.
Επισημαίνεται, ότι η ανωτέρω άδεια τριών (3) μηνών χορηγείται σε κάθε περίπτωση πριν από τη χορήγηση των διευκολύνσεων της παρ. 2 του άρθρου 53 του Υ.Κ. και της παρ. 2 του άρθρου 60 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. (μειωμένο ωράριο ή 9μηνη άδεια ανατροφής τέκνου) και δεν είναι δυνατή η μετατροπή της σε μειωμένο ωράριο, κατ’ αναλογία με την άδεια μητρότητας, καθώς χορηγείται αμέσως πριν ή μετά την υιοθεσία, την αναδοχή ή την γέννηση του τέκνου, κατά περίπτωση.
Β. Άδεια εξετάσεων
Με το άρθρο 35 του νόμου αντικαθίσταται η παρ. 2 του άρθρου 60 του Υ.Κ. και η παρ. 2 του άρθρου 67 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ. και αυξάνεται το ανώτατο όριο των ημερών άδειας εξετάσεων που δικαιούνται οι υπάλληλοι. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι η άδεια εξετάσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δεκατέσσερις (14) εργάσιμες ημέρες κάθε έτος και χορηγείται συνεχώς ή τμηματικώς κατά την εξεταστική περίοδο που ζητά ο ενδιαφερόμενος. Για κάθε ημέρα εξετάσεων δύναται να χορηγηθεί άδεια έως δύο (2) ημερών πριν ή κατά την ημέρα εξέτασης, σε καμία περίπτωση όμως δεν δύναται η χορηγούμενη άδεια εξετάσεων κατ’ έτος να υπερβαίνει τις δεκατέσσερις (14) εργάσιμες ημέρες. Η άδεια εξετάσεων δύναται να χορηγηθεί και μετά την ημέρα εξέτασης, εφόσον απαιτείται μετάβαση του υπαλλήλου σε άλλη πόλη. Με την ως άνω ρύθμιση αυξάνεται η άδεια εξετάσεων για τους μόνιμους υπαλλήλους και εξορθολογίζεται το καθεστώς της άδειας αυτής και για τους και για τους μόνιμους υπαλλήλους σε σχέση με αυτό των ΙΔΑΧ.
Γ. Άδειες υπαλλήλων με σχέση εργασίας Ι.Δ.Α.Χ.
Σε συνέχεια προηγούμενων σχετικών ρυθμίσεων περί επέκτασης των διατάξεων του Υ.Κ. που αφορούν σε άδειες υπαλλήλων και στους υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου του Δημοσίου (άρθρο 4 παρ. 5 του ν. 2839/2000 και άρθρο 12 παρ. 6 και 7 του ν. 3230/2004) και στο πλαίσιο της ίσης μεταχείρισης σε ζητήματα μετεκπαίδευσης και επιμόρφωσης των υπαλλήλων, με το άρθρο 36 του νόμου προβλέπεται πλέον ρητά ότι οι διατάξεις των άρθρων 58, 59 και 60 του Υ.Κ. για τις άδειες υπηρεσιακής εκπαίδευσης, τις άδειες για επιμορφωτικούς λόγους και τις άδειες εξετάσεων εφαρμόζονται ανάλογα και στο προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου του Δημοσίου και των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.).
Δ. Άδεια ασθένειας τέκνων
Με το άρθρο 76 του νόμου αντικαθίσταται η παρ. 8 του άρθρου 53 του Υ.Κ. και η παρ. 8 του άρθρου 60 του Κ.Κ.Δ.Κ.Υ., με τις οποίες προβλέπεται άδεια για υπαλλήλους με ανήλικα τέκνα σε περίπτωση ασθένειάς τους. Ειδικότερα, η εν λόγω άδεια εξακολουθεί να είναι τέσσερις (4) ημέρες για τους υπαλλήλους με ανήλικα τέκνα και αυξάνεται για τους τρίτεκνους υπαλλήλους σε επτά (7) εργάσιμες ημέρες για κάθε ημερολογιακό έτος, για τους πολύτεκνους υπαλλήλους σε δέκα (10) εργάσιμες ημέρες και για τους υπαλλήλους που είναι μονογονείς σε οκτώ (8) εργάσιμες ημέρες για κάθε ημερολογιακό έτος.
Επισημαίνεται, ότι δεδομένου ότι από τις εν λόγω διατάξεις δεν προβλέπεται επιμερισμός της άδειας αυτής σε περίπτωση που και οι δύο γονείς είναι δικαιούχοι, η άδεια ασθένειας ανήλικων τέκνων αποτελεί αυτοτελές δικαίωμα του κάθε γονέα – υπαλλήλου.
Κατά τα λοιπά ισχύουν τα αναφερόμενα στην αριθ. ΔΙΔΑΔ/Φ.49Κ /5/οικ.32342/19-12-2016 εγκύκλιο της Υπηρεσίας μας (ΑΔΑ: ΩΝ46465ΦΘΕ-Ω93).
Ε. Συμμετοχή υπαλλήλων σε προγράμματα μεταπτυχιακής εκπαίδευσης
Με το άρθρο 37 του νόμου καταργείται ρητά η διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 36 του ν. 1943/1991 και της παρ. 1 του άρθρου 43 του π.δ. 57/2007 που προέβλεπαν ότι για τη συμμετοχή υπαλλήλου σε προγράμματα μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, δεν πρέπει αυτός/αυτή να έχει υπερβεί το 45ο έτος της ηλικίας του/της, προκειμένου να επιλυθούν ερμηνευτικά ζητήματα που έχουν προκύψει και να καταστεί σαφές ότι, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, δεν προβλέπεται όριο ηλικίας για την συμμετοχή των υπαλλήλων σε προγράμματα μεταπτυχιακής εκπαίδευσης. Προβλέπεται, επίσης, ρητά ότι η συμμετοχή υπαλλήλων άνω των 45 ετών σε προγράμματα μεταπτυχιακής εκπαίδευσης πριν την έναρξη ισχύος του άρθρου 37 του νόμου θεωρείται νόμιμη για κάθε συνέπεια.
Σε κάθε περίπτωση, επισημαίνεται ότι παραμένει σε ισχύ η διάταξη του δεύτερου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 58 του Υ.Κ., σύμφωνα με την οποία «…Άδεια δεν χορηγείται αν ο χρόνος υπηρεσίας του υπαλλήλου που απομένει μετά το πέρας της άδειας είναι μικρότερος του τετραπλάσιου της χρονικής διάρκειας της άδειας…».
Δείτε ολόκληρη την εγκύκλιο ΕΔΩ