Αλλαγές στο σύστημα διανοητικής ιδιοκτησίας στην Ελλάδα με έμφαση στη βιομηχανική ιδιοκτησία και την καινοτομία – Συστήνεται Εθνικό Συμβούλιο Διανοητικής Ιδιοκτησίας
Στη Βουλή βρίσκεται εδώ και λίγες ημέρες το σχέδιο νόμου για την “εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με την Οδηγία (ΕΕ) 2016/943 σχετικά με την προστασία της τεχνογνωσίας και των επιχειρηματικών πληροφοριών που δεν έχουν αποκαλυφθεί (εμπορικό απόρρητο) από την παράνομη απόκτηση, χρήση και αποκάλυψή τους”.
Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, μεταξύ άλλων, με το νομοσχέδιο εισάγεται ένα σύνολο διατάξεων που έχουν ως στόχο τον εκσυγχρονισμό του συστήματος διανοητικής ιδιοκτησίας στην Ελλάδα με έμφαση στη βιομηχανική ιδιοκτησία και την ενίσχυση της καινοτομίας.
Πρόκειται για μια ουσιαστική μεταρρύθμιση στον τομέα της διανοητικής ιδιοκτησίας που ως ειδικότερους στόχους έχει την εισαγωγή ενός συστήματος τεχνογνωσίας και των επιχειρηματικών πληροφοριών, τη σύσταση Εθνικού Συμβουλίου Διανοητικής Ιδιοκτησίας, την επικαιροποίηση του θεσμικού πλαισίου χορήγησης υποχρεωτικών αδειών εκμετάλλευσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και τη θεσμοθέτηση ανοικτών αδειών εκμετάλλευσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας της δυνατότητας σύστασης κοινοπραξιών εκμετάλλευσης τεχνολογίας.
διανοητικής
Οι διατάξεις αυτές λειτουργούν συμπληρωματικά με τις διατάξεις των άρθρων 123, 124 και 353 του ν. 4512/2018 (Α’ 5) που αφορούν τη θεσμοθέτηση Ακαδημίας Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας, την ηλεκτρονικοποίηση των συναλλαγών με τον Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ) και την εισαγωγή φορολογικών κινήτρων για την κατάθεση ευρεσιτεχνίας.
Προστασία του εμπορικού απορρήτου
Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις του άρθρου 1 ενσωματώνονται στην ελληνική έννομη τάξη οι διατάξεις της Οδηγίας 2016/943 «περί προστασίας της τεχνογνωσίας και των επιχειρηματικών πληροφοριών που δεν έχουν αποκαλυφθεί (εμπορικό απόρρητο) από την παράνομη απόκτηση, χρήση και αποκάλυψή τους».
Με την Οδηγία (ΕΕ) 2016/943 επιδιώκεται η εναρμόνιση των εθνικών νομοθεσιών όσον αφορά τα μέτρα, τις διαδικασίες και τα μέσα ένδικης προσ τασίας από την παράνομη απόκτηση, χρήση και αποκάλυψη εμπορικών απορρήτων.
Στόχος της εν λόγω Οδηγίας είναι η εύρυθμη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς έρευνας και καινοτομίας, μέσω της καθιέρωσης ενός επαρκούς και συνεκτικού επιπέδου έννομης προστασίας από την παράνομη απόκτηση, χρήση και αποκάλυψη εμπορικών απορρήτων σε ολόκληρη την Ένωση, χωρίς, όμως, να διακυβεύονται ή να υπονομεύονται θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες ή το δημόσιο συμφέρον, όπως η δημόσια ασφάλεια, η προστασία των καταναλωτών, η δημόσια υγεία και η προστασία του περιβάλλοντος, και μη θιγόμενης κινητικότητας των εργαζομένων.
Η ενσωμάτωση πραγματοποιείται με την προσθήκη νέων άρθρων (22Α-22Κ) στο ν. 1733/1987 (Α’ 171), χάριν ενότητας δικαίου καθότι η προτεινόμενη ρύθμιση για τα εμπορικά απόρρητα θεματικά εντάσσεται στο ν. 1733/1987 και πιο συγκεκριμένα, στο τέταρτο μέρος αυτού με τίτλο «Μεταφορά Τεχνολογίας» (τα βιομηχανικά απόρρητα περιλαμβάνονται ήδη στο άρθρο 21 παρ. Ι εδ. ε).
Με τις ρυθμίσεις αυτές θεσπίζονται τα κατάλληλα μέτρα, διαδικασίες και μέσα ένδικης προστασίας από την παράνομη απόκτηση, χρήση και αποκάλυψη εμπορικών απορρήτων χωρίς, όμως, να περιορίζεται η κινητικότητα των εργαζομένων και διασφαλίζοντας την προστασία του γενικού δημοσίου συμφέροντος και το σεβασμό θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών, όπως η άσκηση του δικαιώματος στην ελευθερία της έκφρασης και πληροφόρησης, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού της ελευθερίας και της πολυφωνίας των μέσων μαζικής ενημέρωσης, η αυτονομία των κοινωνικών εταίρων και το δικαίωμά τους να συνάπτουν συλλογικές συμβάσεις, και η άσκηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων ή των εκπροσώπων τους στην ενημέρωση και τη διαβούλευση.
Ειδικότερα:
Α) με το προτεινόμενο άρθρο 22Α καθορίζεται και οριοθετείται το πεδίο εφαρμογής της προτεινόμενης ρύθμισης, και δίνονται οι ορισμοί του «εμπορικού απορρήτου», του «κατόχου εμπορικού απορρήτου», του «παραβάτη» και των «παράνομων εμπορευμάτων», σε εναρμόνιση με τα άρθρα 1 και 2 της Οδηγίας 2016/943.
Β) Με την προσθήκη του άρθρου 22Β ενσωματώνονται στην ελληνική άρθρα 3, 4 και 5 της Οδηγίας 2016/943, με τα οποία καθορίζονται οι συμπεριφορές και οι πρακτικές που θεωρούνται ως νόμιμη και ως παράνομη απόκτηση, χρήση ή αποκάλυψη εμπορικού απορρήτου, και προβλέπονται εξαιρέσεις, μεταξύ άλλων, για την άσκηση του δικαιώματος στην ελευθερία της έκφρασης και πληροφόρησης, τη διαπίστωση πταίσματος, αδικοπρακτικής συμπεριφοράς ή παράνομης δραστηριότητας προς το σκοπό προστασίας του γενικού δημοσίου συμφέροντος, και την αποκάλυψη εμπορικού απορρήτου από τους εργαζομένους στους εκπροσώπους τους στο πλαίσιο της νόμιμης άσκησης των καθηκόντων τους.
Γ) Με το προτεινόμενο άρθρο 22Γ εναρμονίζεται το ελληνικό δίκαιο με τις διατάξεις των άρθρων 7 και 8 της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/943 και συγκεκριμένα, ορίζεται ότι η εφαρμογή των προβλεπόμενων μέτρων, διαδικασιών και μέσων ένδικης προστασίας διέ εται από την αρχή της αναλογικότητας, προβλέπονται μέτρα κατά της καταχρηστικής τροσφυγής στη δικαιοσύνη και ορίζεται πενταετής παραγραφή για τις αξιώσεις και την άσκηση των σχετικών αγωγών, σύμφωνα και με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα.
Δ) Με το προτεινόμενο άρθρο 22Δ ενσωματώνεται το άρθρο 9 της Οδηγίας 2016/943, το οποίο αφορά σε μέτρα για την προστασία του εμπιστευτικού χαρακτήρα απορρήτων κατά τις δικαστικές διαδικασίες.
Συγκεκριμένα, θεσπίζεται η απαγόρευση χρήσης ή αποκάλυψης εμπορικού απορρήτου από κάθε πρόσωπο που δικαστική διαδικασία που αφορά την παράνομη απόκτηση, χρήση ή αποκάλυψη εμπορικού απορρήτου, ή που έχει πρόσβαση σε έγγραφα, τα οποία αποτελούν μέρος των εν λόγω διαδικασιών.
Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα στο δικαστήριο να λαμβάνει ειδικά μέτρα για την προστασία της εμπιστευτικότητας των εμπορικών απορρήτων, τα οποία περιλαμβάνουν τη δυνατότητα:
α) να περιορίζεται η πρόσβαση σε έγγραφα που περιέχουν εμπορικά απόρρητα σε περιορισμένο αριθμό προσώπων,
β) να περιορίζεται η ακροαματική διαδικασία, καθώς και στα αντίστοιχα πρακτικά ή καταγραφές της διαδικασίας, σε περιορισμένο αριθμό προσώπων, όταν ενδέχεται να αποκαλυφθούν εμπορικά απόρρητα, και
γ) να διατίθεται σε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο που δεν περιλαμβάνεται στον κατά τα ανωτέρω περιορισμένο αριθμό προσώπων, ένα μη εμπιστευτικό κείμενο της δικαστικής απόφασης, στην οποία τα αποσπάσματα που περιέχουν εμπορικά απόρρητα έχουν αφαιρεθεί ή αναδιατυπωθεί.
Ε) Με την προσθήκη του άρθρου 22Ε καθιερώνεται η δυνατότητα διαταγής προσωρινών και συντηρητικών μέτρων, εφόσον πιθανολογείται προσβολή εμπορικού απορρήτου, σε εναρμόνιση με το άρθρο 10 της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/943.
ΣΤ) Με το άρθρο 22ΣΤ της προτεινόμενης ρύθμισης καθορίζονται οι προϋποθέσεις προσφυγής και ανάκλησης των ως άνω μέτρων και προβλέπεται η δυνατότητα εξάρτησής τους από την χορήγηση κατάλληλης εγγύησης, σύμφωνα με το άρθρο 11 της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/943.
Δείτε αναλυτικά το σχέδιο νόμου.
