Δικαστήριο ΕΕ: Η αφαίρεση του προστατευτικού περιτυλίγματος προϊόντος δεν εμποδίζει τον αγοραστή να ασκήσει το δικαίωμά του υπαναχώρησης
Με τη δημοσιευθείσα στις 27-03-2019 απόφασή του, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφαίνεται ότι το δικαίωμα υπαναχώρησης των καταναλωτών σε περίπτωση αγοράς μέσω του Διαδικτύου ισχύει για στρώμα του οποίου το προστατευτικό περιτύλιγμα αφαιρέθηκε μετά την παράδοση.
Επιπλέον, το ΔΕΕ επισημαίνει ότι όπως και στην περίπτωση ενός ενδύματος, μπορεί να γίνει κατά τεκμήριο δεκτό ότι ο έμπορος είναι σε θέση να καταστήσει το στρώμα, μέσω καθαρισμού ή απολύμανσης, κατάλληλο για εκ νέου διάθεση στην αγορά, χωρίς να θιγούν οι επιταγές περί προστασίας της υγείας ή περί διασφάλισης της υγιεινής.
Ιστορικό της υπόθεσης
Ο Sascha Ledowski αγόρασε ένα στρώμα από τον ιστότοπο της γερμανικής επιχείρησης διαδικτυακών πωλήσεων slewo. Κατά την παραλαβή του αγαθού, αφαίρεσε το προστατευτικό περιτύλιγμα του στρώματος. Στη συνέχεια επέστρεψε το στρώμα στη slewo ζητώντας την επιστροφή του τιμήματος αγοράς, ύψους 1.094,52 ευρώ και των εξόδων επιστροφής.
Η slewo έχει την άποψη ότι το S. Ledowski δεν μπορούσε να ασκήσει το δικαίωμα υπαναχώρησης που κανονικά διαθέτει ο καταναλωτής επί 14 ημέρες σε περίπτωση αγοράς μέσω του Διαδικτύου.
Ειδικότερα, κατά την επιχείρηση αυτή, η οδηγία σχετικά με τα δικαιώματα των καταναλωτών αποκλείει το δικαίωμα υπαναχώρησης όσον αφορά τα «σφραγισμένα αγαθά τα οποία δεν είναι κατάλληλα προς επιστροφή, για λόγους προστασίας της υγείας ή για λόγους υγιεινής, και τα οποία έχουν αποσφραγιστεί μετά την παράδοση».
Το Bundesgerichtshof (Ομοσπονδιακό Ακυρωτικό Δικαστήριο, Γερμανία), το οποίο επιλήφθηκε της διαφοράς, ζητεί από το Δικαστήριο να ερμηνεύσει την οδηγία.
Επιθυμεί, μεταξύ άλλων, να διευκρινιστεί αν αγαθό όπως ένα στρώμα, του οποίου το προστατευτικό περιτύλιγμα αφαιρέθηκε από τον καταναλωτή μετά την παράδοσή του, εμπίπτει στην εξαίρεση που προβλέπει η οδηγία.
Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Με την απόφασή του αυτή, το Δικαστήριο δίνει αρνητική απάντηση στο ως άνω ερώτημα.
Κατά συνέπεια, η αφαίρεση από τον καταναλωτή του προστατευτικού περιτυλίγματος στρώματος που αγοράστηκε μέσω του Διαδικτύου δεν τον εμποδίζει να ασκήσει το δικαίωμά του υπαναχώρησης.
Το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι το δικαίωμα υπαναχώρησης αποβλέπει στην προστασία του καταναλωτή στην ειδική περίπτωση εξ αποστάσεως πώλησης, κατά την οποία ο καταναλωτής δεν έχει τη δυνατότητα στην πραγματικότητα να δει το προϊόν ή να λάβει γνώση των χαρακτηριστικών της υπηρεσίας πριν από τη σύναψη της σύμβασης. Το δικαίωμα αυτό αποσκοπεί, συνεπώς, στην αντιστάθμιση του μειονεκτήματος που συνεπάγεται για τον καταναλωτή η εξ αποστάσεως σύμβαση, παρέχοντάς του μια εύλογη προθεσμία προκειμένου να εξετάσει και να δοκιμάσει το αποκτηθέν αγαθό, στον βαθμό που τούτο είναι αναγκαίο για τον προσδιορισμό της φύσης, των χαρακτηριστικών και της καλής λειτουργίας του αγαθού.
Όσον αφορά την επίμαχη εξαίρεση, η φύση ενός αγαθού είναι εκείνη που μπορεί να δικαιολογήσει τη σφράγιση της συσκευασίας του για λόγους προστασίας της υγείας ή για λόγους υγιεινής. Ως εκ τούτου, η αποσφράγιση της συσκευασίας τέτοιου αγαθού συνεπάγεται ότι παύει να διασφαλίζεται η προστασία της υγείας ή η υγιεινή. Άπαξ η συσκευασία ενός τέτοιου αγαθού αποσφραγιστεί από τον καταναλωτή και παύσει να διασφαλίζεται η προστασία της υγείας ή η υγιεινή, υπάρχει κίνδυνος το αγαθό αυτό να μην μπορεί πλέον να χρησιμοποιηθεί εκ νέου από τρίτον και, για τον λόγο αυτό, να μην μπορεί πλέον να διατεθεί εκ νέου στην αγορά.
Κατά το Δικαστήριο, ένα στρώμα, όπως είναι το επίμαχο, του οποίου το προστατευτικό περιτύλιγμα αφαιρέθηκε από τον καταναλωτή μετά την παράδοσή του δεν εμπίπτει στην επίμαχη εξαίρεση από το δικαίωμα υπαναχώρησης.
Πράγματι, αφενός, μολονότι το στρώμα αυτό έχει ενδεχομένως χρησιμοποιηθεί, δεν προκύπτει ότι καθίσταται, εκ του γεγονότος αυτού και μόνον, οριστικά ακατάλληλο προς εκ νέου χρήση από τρίτον ή προς εκ νέου διάθεση στην αγορά. Αρκεί, συναφώς, να υπομνησθεί, μεταξύ άλλων, ότι ένα και το αυτό στρώμα εξυπηρετεί τους διαδοχικούς πελάτες ενός ξενοδοχείου, ότι υφίσταται αγορά μεταχειρισμένων στρωμάτων και ότι στρώματα που έχουν χρησιμοποιηθεί μπορούν να καθαριστούν σε βάθος.
Αφετέρου, σε σχέση με το δικαίωμα υπαναχώρησης, ένα στρώμα μπορεί να εξομοιωθεί προς τα ενδύματα, κατηγορία αγαθών για την οποία η οδηγία προβλέπει ρητώς δυνατότητα επιστροφής κατόπιν δοκιμής. Μια τέτοια εξομοίωση είναι δυνατή, στο μέτρο που, ακόμη και σε περίπτωση απευθείας επαφής των εν λόγω αγαθών με το ανθρώπινο σώμα, μπορεί να γίνει κατά τεκμήριο δεκτό ότι ο έμπορος, μετά την επιστροφή τους από τον καταναλωτή, είναι σε θέση, μέσω εργασίας όπως είναι ο καθαρισμός ή η απολύμανση, να τα καταστήσει κατάλληλα για εκ νέου χρήση από τρίτον και, ως εκ τούτου, για εκ νέου διάθεση στην αγορά, χωρίς να θιγούν οι επιταγές περί προστασίας της υγείας ή περί διασφάλισης της υγιεινής
Εντούτοις, το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι, κατά την οδηγία, ο καταναλωτής ευθύνεται για κάθε απομείωση της αξίας των αγαθών που τυχόν προκύψει από χειρισμούς οι οποίοι δεν ήταν απαραίτητοι προκειμένου να προσδιοριστούν η φύση, τα χαρακτηριστικά και η καλή λειτουργία του αγαθού, χωρίς ωστόσο να στερείται το δικαίωμά του υπαναχώρησης.
Γίνεται υπόμνηση ότι η προδικαστική παραπομπή παρέχει στα δικαστήρια των κρατών μελών τη δυνατότητα, στο πλαίσιο της ένδικης διαφοράς της οποίας έχουν επιληφθεί, να υποβάλουν στο Δικαστήριο ερώτημα σχετικό με την ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης ή με το κύρος πράξεως οργάνου της Ένωσης. Το Δικαστήριο δεν αποφαίνεται επί της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου. Στο εθνικό δικαστήριο εναπόκειται να επιλύσει τη διαφορά σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου. Η απόφαση αυτή δεσμεύει, κατά τον ίδιο τρόπο, τα άλλα εθνικά δικαστήρια που επιλαμβάνονται παρόμοιου προβλήματος.
Το πλήρες κείμενο της αποφάσεως είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα CURIA