Το σκεπτικό της απόφασης για συμψηφισμό – Ανοίγει ο δρόμος και για άλλες εταιρείες
Ανοίγει ο δρόμος για την επιστροφή του ΦΠΑ στους προμηθευτές της Μαρινόπουλος έπειτα από απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία δικαίωσε σχετική προσφυγή στην οποία προχώρησε η εταιρεία εμφιάλωσης Coca Cola Τρία Έψιλον.
Ειδικότερα, ένα από τα βασικά θέματα που προέκυψαν για την εγχώρια βιομηχανία και λοιπούς προμηθευτές της Μαρινόπουλος ήταν ότι στο πλαίσιο των προβλεπομένων της εξυγίανσης της αλυσίδας ήταν το κούρεμα των οφειλών κατά 50%.
Ωστόσο, όταν οι προμηθευτές πούλησαν προϊόντα στην αλυσίδα, εξέδωσαν τιμολόγια με όλο το ποσό και με όλο τον αναλογούντα ΦΠΑ.
Οι προμηθευτές έχουν φορολογηθεί για το σύνολο του ποσού και έχουν καταβάλει ΦΠΑ επίσης για το σύνολο του ποσού.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς, το ποσό που αντιστοιχεί στο ΦΠΑ, για τα περίπου 360 εκατ. ευρώ της απομείωσης των συνολικών χρεών της Μαρινόπουλος έναντι των προμηθευτών, ανέρχεται το ανώτερο σε 70 εκατ. ευρώ.
Υπό το πρίσμα αυτό, ο ισχυρός εμφιαλωτής προσέφυγε στο ΣτΕ, το οποίο με την υπ’ αριθμόν 355/2019 απόφαση δικαίωσε το αίτημα της εταιρείας για συμψηφισμό του ΦΠΑ.
Το σκεπτικό
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει η σχετική απόφαση, οι διατάξεις του άρθρου 19 παρ. 5α του Κώδικα Φ.Π.Α., έχουν την έννοια ότι παρέχεται δικαίωμα μειώσεως της βάσης επιβολής του φόρου «λόγω ολικής ή μερικής μη πληρωμής του τιμήματος» σε κάθε περίπτωση όπου, μετά την πραγματοποίηση των φορολογητέων πράξεων, ο υποκείμενος στον φόρο ευλόγως επικαλείται ότι, στο πλαίσιο νομοθετικών ρυθμίσεων που αποβλέπουν στην αντιμετώπιση της εμπορικής αφερεγγυότητας του αντισυμβαλλομένου του (πτώχευση, εξυγίανση, θέση σε ειδική διαχείριση), δεν θα εισπράξει την αντιπαροχή ή μέρος αυτής και ότι, συνεπώς, το χρέος δε θα εξοφληθεί. Σε αυτό το πλαίσιο το Δικαστήριο έκρινε ότι «η προσβαλλόμενη αρνητική πράξη της φορολογικής αρχής είναι μη νόμιμη και ακυρωτέα, όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη προσφυγή, απορριπτομένων ως αβασίμων όλων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών της Αρχής. (σ.σ.: Με την προσφυγή ζητήθηκε η ακύρωση της σιωπηρής απόρριψης από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών.) Τούτο δε διότι οι ως άνω συνθήκες, τις οποίες επικαλέσθηκε και απέδειξε η προσφεύγουσα για την “οριστικότητα” της μη είσπραξης των απαιτήσεών της από τις ως άνω αντισυμβαλλόμενές της επιχειρήσεις, -ήτοι η σύναψη, υπό τους όρους του άρθρου 106α του Πτωχευτικού Κώδικα, των ως άνω συμφωνιών εξυγίανσης μεταξύ αυτών (αντισυμβαλλομένων της) και των πιστωτών τους, με αντικείμενο, μεταξύ άλλων, τη ρύθμιση και των δικών της απαιτήσεων κατ’ αυτών (διά της μειώσεώς τους κατά ποσοστό 50%) και η συνακόλουθη επικύρωσή τους από το πτωχευτικό δικαστήριο, με συνέπεια οι συμφωνίες αυτές να δεσμεύουν κατά νόμο και την ίδια συνιστούσαν περίπτωση αρκούντως βέβαιης και μακροπρόθεσμης μη καταβολής του οφειλομένου σ’ αυτήν τιμήματος και, συνεπώς, το δικαίωμά της για μείωση της φορολογικής βάσης (και, εντεύθεν, μείωσης της οικείας φορολογικής οφειλής της) δεν μπορούσε να αποκλεισθε».
Στη ΦΑΕ ΑΘΗΝΩΝ
Το ΣτΕ αναπέμπει την υπόθεση στη ΔΟΥ ΦΑΕ Αθηνών, προκειμένου ο προϊστάμενος της υπηρεσίας αυτής να ικανοποιήσει το αίτημα περί μειώσεως της βάσης επιβολής του φόρου της προσφεύγουσας, να προβεί σε νέα εκκαθάριση του οφειλομένου απ’ αυτήν ποσού φόρου και να της επιστρέψει το τυχόν προκύπτον πιστωτικό υπόλοιπο, νομιμοτόκως, από την υποβολή της επιφύλαξης.
Με αυτό το δεδικασμένο αφενός δύναται να αυξηθεί ο αριθμός των προμηθευτών που να προχωρήσουν σε αντίστοιχες διεκδικήσεις, καθώς η απόφαση του ΣτΕ δεν ισχύει για το σύνολο των προμηθευτών, αλλά για τη συγκεκριμένη εταιρεία και όσων συμμετείχαν με παρεμβάσεις στη διαδικασία (σ.σ.: στο βαθμό που οι εταιρείες που έκαναν παρέμβαση έχουν και αυτές εκκρεμή προσφυγή το πλέον πιθανό είναι να δικαιωθούν και αυτές). Αφετέρου δύναται η απόφαση του ΣτΕ να αποτελέσει έναν «μπούσουλα» για την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων να προχωρήσει στις απαραίτητες διαδικασίες προκειμένου να υπάρξει συμψηφισμός του ΦΠΑ και για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις που δέχθηκαν το κούρεμα της οφειλής της Μαρινόπουλος.
Ο ΣΒΒΕ
Για το θέμα της επιστροφής του ΦΠΑ των ανείσπρακτων απαιτήσεων των προμηθευτών, ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος με επανειλημμένες ενέργειες τη διετία 2016 – 2017 ζητούσε τεκμηριωμένα τον συμψηφισμό του ΦΠΑ που αφορούσε διαγραφείσες απαιτήσεις εταιρειών, οι οποίες υπήρξαν προμηθευτές της αλυσίδας.
Πλέον, μετά την απόφαση του ΣτΕ, ο ΣΒΒΕ καλεί τους αρμόδιους φορείς της πολιτείας να προβούν άμεσα στη λήψη των σχετικών αποφάσεων. Άλλωστε, όπως τονίζει σε ανακοίνωσή του ο Σύνδεσμος, «με βάση το σκεπτικό της ανωτέρω απόφασης, η επίκληση συμφωνίας εξυγίανσης, η οποία έχει επικυρωθεί από το πτωχευτικό δικαστήριο με αντικείμενο μεταξύ άλλων τη μείωση των απαιτήσεων, δικαιολογεί κατ’ αρχήν τη μείωση της βάσης επιβολής ΦΠΑ».