Με την υπ’ αριθμ. 100/2018 απόφασή του ο Άρειος Πάγος (Τμήμα Α2) απέρριψε αίτηση αναίρεσης κατά απόφασης, με την οποία απορρίθηκε αγωγή για αποζημίωση λόγω προσβολής προσωπικότητάς καλλιτέχνη εξαιτίας ματαίωσης της συναυλίας του.
Απόσπασμα της απόφασης
Από το συνδυασμό των άρθρων 57 και 59 του Αστικού Κώδικα προκύπτει ότι, επί προσβολής της προσωπικότητας και εφόσον αυτή είναι παράνομη, ο νόμος καθιερώνει αντικειμενική ευθύνη του προσβάλλοντος μόνο ως προς την αξίωση για την άρση της προσβολής, ενώ για την αξίωση αποζημίωσης, καθώς και για τη χρηματική ικανοποίηση, λόγω ηθικής βλάβης, εκείνου που έχει προσβληθεί, ο νόμος απαιτεί η προσβολή να είναι παράνομη και υπαίτια.
Εξάλλου, κατά το άρθρο 914 ΑΚ, “Όποιος ζημιώσει άλλον παράνομα και υπαίτια έχει υποχρέωση να τον αποζημιώσει”, ενώ κατά το άρθρο 932 του ίδιου Κώδικα, “Σε περίπτωση αδικοπραξίας, ανεξάρτητα από την αποζημίωση για την περιουσιακή ζημία, το δικαστήριο μπορεί να επιδικάσει εύλογη κατά την κρίση του χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Αυτό ισχύει ιδίως για εκείνον που έπαθε προσβολή της υγείας, της τιμής ή της αγνείας του ή στερήθηκε την ελευθερία του”.
Τέλος, με το άρθρο 1 ν. 3322/2005 συνεστήθη ο “… Α.Ε.”, που αποτελεί νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με τη μορφή της ανώνυμης εταιρείας, κατά δε το άρθρο 4 του ίδιου νόμου όργανα διοικήσεως αυτού είναι το Διοικητικό Συμβούλιο και η Εκτελεστική Επιτροπή, ενώ κατά το άρθρο 7 του ίδιου νόμου, “Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής ορίζεται με απόφαση του Δ.Σ. του Οργανισμού. Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής εισηγείται στο Δ.Σ. και στην Εκτελεστική Επιτροπή για το σύνολο των δραστηριοτήτων της προετοιμασίας της … για το έτος 2006. Με τη συνδρομή της Διεύθυνσης Κατάρτισης Καλλιτεχνικού Προγράμματος, ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής αξιολογεί και επιλέγει κατά αποκλειστική κρίση τις εκδηλώσεις εκείνες, που θα αποτελέσουν μέρος του προγράμματος των εκδηλώσεων, των δραστηριοτήτων και των πρωτοβουλιών που έχουν σχέση με τα καλλιτεχνικά και πολιτιστικά θέματα, καθώς και τις διεθνείς καλλιτεχνικές συμμετοχές και αντιπροσωπεύσεις”.
[…] Ο εναγόμενος δεν απέρριψε την εκδήλωση ως εκδήλωση, ήθελε να γίνει με διαφορετική μορφή σε άλλο χρόνο, πράγμα που πρότεινε στον ενάγοντα στη σχετική επιστολή που του απέστειλε και ο τελευταίος αρνήθηκε. Με βάση τα ως άνω εκτεθέντα προέκυψε ότι ο εναγόμενος-εκκαλών δεν είχε σκοπό να απαξιώσει το έργο του ενάγοντος καθώς και την προσωπικότητα και καλλιτεχνική αξία αυτού και η ανωτέρω συμπεριφορά του αποτελούσε ενάσκηση δικαιώματος που του παρείχε ο ν. 3322/2005 και ο σχετικός Κανονισμός του … της Ευρώπης – … Α.Ε. …
Επομένως, αποκλείεται το στοιχείο του παρανόμου της επικαλούμενης από τον ενάγοντα επιζήμιας σε βάρος του συμπεριφοράς ως όρου της αντιστοίχου αδικοπραξίας, κατά τις διατάξεις του άρθρου 914 ΑΚ.
… Τέλος, όσον αφορά στην εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 57 και 59 ΑΚ, προϋπόθεση της οποίας αποτελεί ο παράνομος χαρακτήρας της προσβολής της προσωπικότητας και η υπαιτιότητα στο πρόσωπο του δράστη, πρέπει να σημειωθεί ότι στην παρούσα περίπτωση δεν πρόεκυψε η συνδρομή περιστατικών που να θεμελιώνουν τις ως άνω προϋποθέσεις και συνεπώς η επικαλούμενη από τον ενάγοντα οποιαδήποτε προσβολή της προσωπικότητάς του δεν δημιουργεί αξίωση αποζημιώσεως”.
Με βάση τις παραδοχές αυτές το Εφετείο δέχθηκε το σχετικό λόγο εφέσεως του αναιρεσίβλητου και αφού εξαφάνισε την απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, που είχε αποφανθεί αντιθέτως και είχε δεχθεί εν μέρει την αγωγή του αναιρεσείοντος, απέρριψε την αγωγή αυτού ως προς το δεύτερο εναγόμενο και ήδη αναιρεσίβλητο.
Δείτε αναλυτικά την απόφαση ΑΠ 100/2018
