Αδυνατούν να ρυθμίσουν τα χρέη τους στην εφορία τρεις στους τέσσερις οφειλέτες του Δημοσίου, καθώς η οικονομική τους κατάσταση δεν τους επιτρέπει να πληρώσουν τις οφειλές τους στη μοναδική ρύθμιση που βρίσκεται σε ισχύ, αυτή των 12 δόσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο οφειλέτες της εφορίας αλλά και των ασφαλιστικών ταμείων έχουν ρυθμίσει τα χρέη τους, είτε πρόκειται για φόρο εισοδήματος είτε για ΕΝΦΙΑ είτε ακόμα και για τις ασφαλιστικές εισφορές. Ωστόσο, δεν είναι λίγοι αυτοί που δεν κατάφεραν να είναι συνεπείς απέναντι στην εφορία, με αποτέλεσμα περίπου 300.000 φορολογούμενοι να έχουν χάσει τη ρύθμιση των 100 δόσεων που θεσπίστηκε από την παρούσα κυβέρνηση το 2015, εξαιτίας της αδυναμίας να αντεπεξέλθουν ταυτόχρονα στις τρέχουσες υποχρεώσεις αλλά και στις υποχρεώσεις καταβολής των δόσεων.
Η αδυναμία αυτή των φορολογουμένων αναγκάζει την κυβέρνηση να ζητήσει από τους πιστωτές της χώρας μια νέα ρύθμιση, στην οποία θα μπορέσουν να ενταχθούν όσοι πραγματικά μπορούν να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Παράλληλα, και η αξιωματική αντιπολίτευση έχει συμπεριλάβει στο πρόγραμμά της ρύθμιση έως και 120 δόσεων για τους οφειλέτες του Δημοσίου, αναγνωρίζοντας τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν κατά την περίοδο της κρίσης.
Βέβαια, οι θεσμοί παγίως διαφωνούν με τις ευνοϊκές ρυθμίσεις, οι οποίες στέλνουν λάθος μήνυμα στους φορολογούμενους. Υποστηρίζουν δε ότι όσο θεσπίζονται νέες ρυθμίσεις τόσο θα αυξάνονται τα χρέη προς το Δημόσιο δεδομένου ότι θα περιμένουν μια νέα ρύθμιση.
Η κυβέρνηση αντιτάσσει στις αιτιάσεις των πιστωτών τα ποιοτικά στοιχεία των οφειλετών, που δείχνουν ότι περίπου 2 εκατ. φορολογούμενοι έχουν χρέη έως 500 ευρώ, ενώ 1,5 εκατ. χρωστούν από 500 ευρώ έως 10.000 ευρώ. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν, σύμφωνα με την κυβέρνηση, ότι δεν πρόκειται για «μπαταχτσήδες», αλλά για φορολογούμενους που αδυνατούν να ενταχθούν στη ρύθμιση των 12 δόσεων.
Από τους θεσμούς, πάντως, εστάλη μήνυμα προς την κυβέρνηση να προχωρήσει στην εκπόνηση σχεδίου που θα λαμβάνει υπόψη συγκεκριμένα κριτήρια για την ένταξη στη ρύθμιση. Δηλαδή, εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια καθώς και κριτήρια βιωσιμότητας. Αυτό σημαίνει ότι στη ρύθμιση θα ενταχθούν μόνο όσοι αποδεικνύουν ότι μπορούν να αποπληρώσουν τις οφειλές τους σε βάθος χρόνου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ:
• Οι φορολογούμενοι που χρωστούν στη φορολογική διοίκηση έως 500 ευρώ ανέρχονταν σε 2.219.151 ή στο 54,6% του συνόλου των οφειλετών. Σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2017, αυξήθηκαν κατά 0,78% ή κατά 17.241. Οι οφειλέτες αυτοί δεν απειλούνται με κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων, αλλά μόνο με κατασχέσεις σε εισοδήματα και υπόλοιπα τραπεζικών καταθέσεων. Να σημειωθεί ότι το όριο χρέους πάνω από το οποίο η εφορία μπορεί να κατάσχει ακίνητα και κινητά περιουσιακά στοιχεία είναι τα 500 ευρώ.
• Οι φορολογούμενοι με χρέη άνω των 100.000 ευρώ στη φορολογική διοίκηση έφθασαν σε 42.897 το 2018. Σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2017, αυξήθηκαν κατά 5,83% ή κατά 2.363.
• Οι φορολογούμενοι που χρωστούν ποσά από 10.001 έως 100.000 ευρώ ανέρχονται σε 256.821 ή στο 6,32% του συνόλου. Το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο των οφειλών προς τη φορολογική διοίκηση διαμορφώθηκε στα 104,36 δισ. ευρώ.
Ελάχιστη δόση 25-30 ευρώ για μισθωτούς, συνταξιούχους
Μετά το Eurogroup της 5ης Απριλίου και κατά πάσα πιθανότητα στα τέλη Απριλίου θα γίνει γνωστό εάν η κυβέρνηση θα πάρει το πράσινο φως από τους θεσμούς για την κατάθεση στη Βουλή ρύθμισης για την αποπληρωμή των οφειλών τους σε 120 δόσεις.
Στη ρύθμιση που έχουν ετοιμάσει στο υπουργείο Οικονομικών, με τη βοήθεια τη φορολογικής διοίκησης, εντάσσονται μισθωτοί, συνταξιούχοι και όσοι δεν εντάσσονται στη ρύθμιση του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
Στη ρύθμιση τη εφορίας θα περιλαμβάνονται περιουσιακά και εισοδηματικά κριτήρια, κάτι που δεν ισχύει στη ρύθμιση των Ταμείων (προς το παρόν). Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση επεξεργάζεται και ένα δεύτερο σχέδιο το οποίο προβλέπει την αύξηση των δόσεων στην πάγια ρύθμιση από 12 που είναι σήμερα σε 36-48. Η νέα ρύθμιση του υπουργείου Οικονομικών χωρίς τις παρατηρήσεις ή και τις αλλαγές των θεσμών προβλέπει:
• Αποπληρωμή δόσεων έως και 120 δόσεις.
• Ελάχιστή δόση 25-30 ευρώ.
• Διαγραφή των οφειλών από προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής. Ανάλογα με το ύψος της οφειλής αλλά και τον χρόνο που δημιουργήθηκαν αυτές, θα κλιμακώνεται το «κούρεμα» στις προσαυξήσεις, το οποίο θα φθάνει στην πλήρη διαγραφή σε ορισμένες περιπτώσεις.
• Για τους μικρούς οφειλέτες η ρύθμιση θα είναι γενναιόδωρη, δεδομένου ότι το πλήθος των οφειλετών έχει χρέη μεταξύ 3.000-5.000 ευρώ.
• Διαγραφή του 95% των οφειλών από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση.
• Αυστηρά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Πάγια ρύθμιση
Το νέο πλαίσιο προβλέπει την αποπληρωμή των χρεών σε 36-48 δόσεις υπό προϋποθέσεις. Η βασική ρύθμιση, όπως αναφέρει, θα ανέρχεται σε 24 δόσεις και θα φθάνει τις 48 εάν οι οφειλέτες πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια, με βασικότερο όλων τη δυνατότητα αποπληρωμής της οφειλής. Δηλαδή εάν το εισόδημα επιτρέπει στον οφειλέτη να ενταχθεί στη ρύθμιση. Εάν δεν είναι «βιώσιμος» θα εξαιρείται από τη ρύθμιση.
Σήμερα, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές μπορούν να ρυθμιστούν έως και σε 12 μηνιαίες δόσεις και είναι δυνατόν να φθάσουν υπό εξαιρετικές προϋποθέσεις τις 24.
Η υπαγωγή στην πάγια ρύθμιση και η υποβολή τόσο της αίτησης όσο και της απαιτούμενης υπεύθυνης δήλωσης μπορούν να γίνουν ηλεκτρονικά, μέσω ειδικής εφαρμογής του συστήματος Τaxisnet, που είναι διαθέσιμη μέσω της ιστοσελίδας της ΑΑΔΕ, στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr. Με την υπαγωγή στη ρύθμιση, αποτρέπεται η επιβολή του μέτρου της κατάσχεσης ή, αν το μέτρο αυτό έχει ήδη επιβληθεί, αναστέλλεται.
