Πλάτες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης βάζει η Βρετανία για να διασφαλίσει ότι “δεν θα αγγίξουν το τουρκικό κράτος” τα όποια μέτρα επιδιωχθούν, αναφορικά με την κατάφωρη παραβίαση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ. Πληροφορίες της κυπριακής εφημερίδας “Φιλελεύθερος” αναφέρουν ότι το Λονδίνο επιδίδεται σε μια προσπάθεια εξάλειψης των όποιων συνεπειών, ούτως ώστε η Τουρκία να μην κληθεί να καταβάλει κόστος εντός της Ε.Ε., είτε σε πολιτικό, είτε σε οικονομικό επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, το Λονδίνο στέλνει σαφή μηνύματα, με διττό περιεχόμενο:
Αφενός, διαμηνύει ότι δεν μπορεί να υπάρξει κόστος κατά της Τουρκίας, καθώς οι γεωτρήσεις γίνονται σε περιοχές που δεν υπάρχει διεθνώς συμφωνημένη ΑΟΖ (όπως δηλαδή ανέφερε με κάθε επισημότητα και ο Βρετανός υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Άλαν Ντάνκαν), αμφισβητώντας ευθέως κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ. Θέση που επιβεβαίωσε εν συνεχεία και το ίδιο το Φόρεϊν Όφις με “διευκρινιστική ανακοίνωση”, η οποία το μόνο που ξεκαθαρίζει με τον πλέον απόλυτο τρόπο, είναι η απαράδεκτη πολιτική που ακολουθεί η Βρετανία εις βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αφετέρου, προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, το Λονδίνο διαμηνύει προς κύκλους της Ε.Ε. ότι έχει την αίσθηση ότι “η Άγκυρα δεν πρόκειται να υπαναχωρήσει στο ζήτημα” της κυπριακής ΑΟΖ, σερβίροντας και υιοθετώντας την ανάγκη διασφάλισης των δικαιωμάτων της τουρκοκυπριακής κοινότητας αλλά και της ίδιας της Άγκυρας.
Με άλλα λόγια, το Λονδίνο υιοθετεί και παπαγαλίζει την τουρκική επιχειρηματολογία. Σε τέτοιο μάλιστα βαθμό, ώστε δημιουργεί την εντύπωση ότι διεκδικεί την πατρότητά της…
Την ίδια ώρα, όπως πληροφορείται ο “Φ”, το βρετανικό ΥΠΕΞ φέρεται να έχει καθησυχάσει την Άγκυρα, καθιστώντας σαφές ότι τα όποια μέτρα ενδέχεται να επιδιωχθούν, σε σχέση με την κυπριακή ΑΟΖ, δεν πρόκειται να αγγίξουν το τουρκικό κράτος. Άλλωστε, στην παρούσα φάση και με βάση το προηγούμενο της κλιμακωτής διαδικασίας των κυρώσεων που επιβλήθηκαν κατά της Ρωσίας, στο Ουκρανικό, θεωρείται πιθανότερο ότι τα μέτρα που θα επιδιωχθούν –και για τα οποία απαιτείται ομόφωνη απόφαση των “28”– θα επικεντρωθούν σε εμπλεκόμενες εταιρείες ή/και πρόσωπα που έχουν δραστηριοποιηθεί στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Κοινοτικοί κύκλοι εκφράζουν έκπληξη για τη σπουδή που επιδεικνύει το Φόρεϊν Όφις. Υποδεικνύουν ότι εν μέσω της αβεβαιότητας και του χάους που έχει προκληθεί στη Βρετανία με επίκεντρο το Brexit, το ΥΠΕΞ της χώρας βρίσκει χρόνο, αλλά και ενέργεια, προκειμένου να ασχοληθεί τόσο έντονα με τη διασφάλιση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας. Ακόμη και όταν η Άγκυρα εισβάλλει στην ΑΟΖ κράτους-μέλους της Ε.Ε.
Σύμφωνα με τους ίδιους κοινοτικούς κύκλους, η τοποθέτηση Ντάνκαν ήταν αναμενόμενη! Ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βρετανίας, έχει καταδείξει από την ανάληψη των καθηκόντων του, ότι έχει πολύ ψηλά στην ατζέντα τη διασφάλιση της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας:
Όπως δημοσίευσε ο “Φ”, ο κ. Ντάνκαν ήταν ο πρώτος αξιωματούχος κράτους που 4 μόλις μέρες μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, επισκέφθηκε τη χώρα. Για να εκφράσει στήριξη στο καθεστώς Ερντογάν, το οποίο την ίδια ώρα ασελγούσε επί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συλλαμβάνοντας και προπηλακίζοντας χιλιάδες ανθρώπους, πολλοί εξ αυτών βιάστηκαν από τα όργανα του συντεταγμένου τουρκικού κράτους στις φυλακές, όπως ανέφερε σε έκθεσή της η Διεθνής Αμνηστία. Σημειώνουμε ότι ο κ. Ντάνκαν δεν άσκησε την παραμικρή κριτική για τον απόλυτο εξευτελισμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία, ενώ ο τότε υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της χώρας Ομέρ Τσελίκ, συνεχάρη τη Βρετανία ως τη μόνη χώρα της Ε.Ε. που επέδειξε την αλληλεγγύη της στην Άγκυρα. Ανέφερε ότι μόνο η Βρετανία αντιλήφθηκε ότι η απόπειρα πραξικοπήματος δεν είναι παιγνίδι Πόκεμον, κατακεραυνώνοντας την υπόλοιπη Ευρώπη που δεν είχε ανάλογη “αντίληψη” με αυτή των Βρετανών και του κ. Ντάνκαν…
Ο Άλαν Ντάνκαν, “έδρασε αναλόγως” και στο Κραν Μοντανά. Όπως είχε δημοσιεύσει τότε ο “Φ”, ο Βρετανός αξιωματούχος “κάλεσε επανειλημμένα τη Λευκωσία να βάλει νερό στο κρασί της και να αποδεχθεί τις τουρκικές θέσεις. Δηλαδή πέραν των υποχωρήσεων που περιελάμβαναν οι προτάσεις Αναστασιάδη, ζητούσε από την Ε/κ πλευρά να δεχθεί εγγυήσεις και επεμβατικά δικαιώματα, όπως αξίωνε η Τουρκία, με πρόσχημα ‘να μη χαθεί η ευκαιρία’ για λύση του Κυπριακού. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο, ότι η προκλητικότατη στάση του Άλαν Ντάνκαν προκάλεσε το ξέσπασμα του (τότε) ΥΠΕΞ της Ελλάδας Νίκου Κοτζιά, ο οποίος αντέδρασε εντονότατα στην προσπάθεια του Βρετανού αξιωματούχου να ασκήσει πιέσεις”.
Ο Άλαν Ντάνκαν που με κάθε ευκαιρία υπερασπίζεται την Τουρκία, “ξανακτύπησε” πριν από μερικές μέρες στη Βουλή των Κοινοτήτων, όπου απαντώντας σε ερώτηση του εργατικού βουλευτή Πάμπου Χαραλάμπους για την ΑΟΖ, ανέφερε: “Συναντήθηκα με τον Τούρκο Πρέσβη και είχα πολύ εποικοδομητικές συνομιλίες μαζί του. Η θέση του Ηνωμένου Βασιλείου είναι ότι, σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, οι διερευνητικές γεωτρήσεις δεν πρέπει να διεξάγονται σε οποιαδήποτε περιοχή στην οποία η κυριαρχία είναι υπό αμφισβήτηση”.
Στη συνέχεια και υπό το βάρος των αντιδράσεων της Λευκωσίας, το Φόρεϊν Όφις κατέδειξε ότι η προκλητικά απαράδεκτη θέση Ντάνκαν είναι απολύτως συμβατή με την πολιτική της Βρετανίας. Εξέδωσε διευκρινιστική ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία, η θέση του Ηνωμένου Βασιλείου είναι ότι σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, διερευνητικές γεωτρήσεις δεν θα πρέπει να διεξάγονται σε οποιανδήποτε περιοχή, στην οποία η κυριαρχία είναι υπό αμφισβήτηση. Αναγνωρίζουμε το κυριαρχικό δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλεύεται το πετρέλαιο και το αέριο στη διεθνώς συμφωνημένη Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη”, προς όφελος όλων των Κυπρίων, καταλήγει η προκλητικά απαράδεκτη ανακοίνωση της Βρετανίας.
Βλέπει Ιούνιο η Λευκωσία
Ο Ιούνιος καθίσταται σημαντικός σταθμός στη κλιμακούμενη προσπάθεια της Λευκωσίας να θέσει την Άγκυρα ενώπιον ευρωπαϊκού κόστους, για την εισβολή της στην ΑΟΖ. Όπως ήδη δημοσίευσε ο “Φ”, η Κομισιόν προτίθεται να καταγράψει την πρωτοφανή κίνηση της Άγκυρας στην ετήσια έκθεσή της, η οποία θα εκδοθεί στις 29 Μαΐου. Δεν είναι τυχαίο ότι ο αρμόδιος Επίτροπος διεύρυνσης Γιοχάνες Χαν συναντήθηκε με τον Νίκο Χριστοδουλίδη στις Βρυξέλλες, εκφράζοντας αμέσως μετά, ανησυχία για τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας και υπενθυμίζοντας τα πρόσφατα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Το κείμενο της έκθεσης της Κομισιόν αναμένεται να αποτελέσει προπομπό της αξιολόγησης της Τουρκίας από τους ΥΠΕΞ της Ε.Ε, στις 17 Ιουνίου, οπότε και αναμένεται να τεθούν οι βάσεις των όποιων ευρωπαϊκών αποφάσεων, οι οποίες ενδέχεται να παραπεμφθούν στη Σύνοδο Κορυφής στις 20-21 Ιουνίου. Όλα αυτά βεβαίως τελούν υπό την αίρεση των εξελίξεων επί του εδάφους στην κυπριακή ΑΟΖ, όπως φροντίζουν να επισημάνουν κοινοτικοί κύκλοι, οι οποίοι εξακολουθούν να ελπίζουν ότι η Άγκυρα θα επιδείξει “αυτοσυγκράτηση”.
Κατεύθυνση έδωσε η Φεντερίκα Μογκερίνι
Κατεύθυνση προς το Συμβούλιο των ΥΠΕΞ της Ε.Ε. επεχείρησε να δώσει η Ύπατη Εκπρόσωπος Φεντερίκα Μογκερίνι, υπό το φως της κατάφωρης παραβίασης από την Τουρκία των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου, στην AOZ. Όπως πληροφορείται ο “Φ”, η Ιταλίδα επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε, η οποία είχε στο περιθώριο του Συμβουλίου συνάντηση με τον ΥΠΕΞ Νίκο Χριστοδουλίδη, επεσήμανε στην κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία ότι “αυτή τη φορά πρέπει να δράσουμε με αποφασιστικότητα” (this time we have to act with determination).
Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, φρόντισε να προβεί σε δημόσια υπόδειξη προς την Τουρκία “να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου στην ΑΟΖ της και να απόσχει από κάθε τέτοια έκνομη ενέργεια”, επαναλαμβάνοντας την προειδοποίηση ότι “η Ε.Ε. θα απαντήσει κατάλληλα και σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο”.
Είναι προφανές ότι η Ε.Ε., σε θεσμικό πλέον επίπεδο, αναγνωρίζει ότι οι τουρκικές έκνομες ενέργειες δεν μπορούν να μείνουν χωρίς συλλογική ευρωπαϊκή απάντηση. Τόσο η Ύπατη Εκπρόσωπος της Κοινότητας όσο και ο αρμόδιος Επίτροπος Διεύρυνσης, Γιοχάνες Χαν, έχουν δώσει σαφές στίγμα προθέσεων.
Συνεπώς, το μπαλάκι βρίσκεται στο γήπεδο των κρατών-μελών, αλλά και του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, που θα πρέπει να βρουν μια κοινή, ομόφωνη γραμμή πλεύσης, η οποία να μετουσιώνει σε πράξη τις φραστικές υποδείξεις της Ε.Ε. προς την Τουρκία, παρέχοντας παράλληλα την κατάλληλη κάλυψη προς την Κυπριακή Δημοκρατία.
Σημειώνεται ότι στήριξη προς αυτή την κατεύθυνση παρείχαν ήδη 7 κράτη-μέλη που επέλεξαν να τοποθετηθούν στο Σιμπίου της Ρουμανίας, με επικεφαλής την Ελλάδα και τη Γαλλία.