Σε πτώση βρίσκονται οι αποδόσεις των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων κατοικιών με κυρίαρχες, λόγω μεριδίου αγοράς, αυτές που πραγματοποιούνται μέσω της αμερικανικής πλατφόρμας Airbnb. Σε αντίθεση δηλαδή, με τη χρυσή εποχή του Airbnb, κατά βάση το διάστημα 2010-2013, οπότε, όσοι μπήκαν στην συγκεκριμένη αγορά, πλούτισαν, σήμερα, λόγω της συνεχώς αυξανόμενης προσφοράς καταλυμάτων, τα περιθώρια κέρδους έχουν μειωθεί σημαντικά.
Την ίδια στιγμή, τα δεδομένα εκτιμάται ότι θα αλλάξουν περισσότερο όταν ξεκινήσει να εφαρμόζεται το νέο φορολογικό πλαίσιο για τις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις. Το τελευταίο έχει δημιουργηθεί από το 2016, αλλά δεν έχει ποτέ, έως σήμερα, ενεργοποιηθεί, καθώς εκκρεμεί η έκδοση της απαιτούμενης Κοινής Υπουργικής Απόφασης των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών και Τουρισμού.
Υποχωρούν τα έσοδα
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Διεύθυνσης Οικονομικών και Κλαδικών Μελετών της ICAP, τα έσοδα των ιδιοκτητών κατοικιών ήδη δέχονται πιέσεις, ενώ τόσο οι πληρότητες όσο και οι τιμές ανά διανυκτέρευση κινούνται πτωτικά, όταν την ίδια στιγμή ο αριθμός των καταχωρήσεων ακινήτων για βραχυχρόνιες μισθώσεις στη χώρα μας εξακολουθεί να κινείται ανοδικά. Η ICAP προβλέπει, βάσει οικονομετρικών υποδειγμάτων, ότι τα έσοδα από βραχυχρόνια μίσθωση θα παρουσιάσουν μικρές ετήσιες μεταβολές την τριετία 2019-2021.
Ο μεγάλος ανταγωνισμός και η αυξημένη προσφορά ακινήτων στις πλατφόρμες Airbnb, Booking, και HomeAway είχαν ως αποτέλεσμα ο μέσος όρος των εσόδων από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις να σημειώσει το 2018 βουτιά κατά 28% και η μέση τιμή διανυκτέρευσης των ακινήτων μείωση κατά 17%.
Το μέσο εισόδημα ανά ακίνητο, υπολογίζοντας και τον παράγοντα της πληρότητας, δηλαδή το πόσες ημέρες μισθώνεται τελικά το κάθε διαμέρισμα ή η κάθε κατοικία, υποχώρησε πέρυσι στα 58,2 ευρώ τη μέρα, όταν στο τέλος του 2017 ήταν 80,7 ευρώ.
Την ίδια στιγμή, μπορεί, σε σχέση με το 2017, πέρυσι, ο τζίρος από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις να ενισχύθηκε κατά 25%, σε 1,9 δισ. ευρώ, όμως το ζητούμενο είναι ποιο είναι το ύψος του τελικού, καθαρού, κέρδους, που αποκομίζει ο ιδιοκτήτης. Σύμφωνα με τους ειδικούς, το ποσό που, εν τέλει, εισπράττει ο εκμισθωτής του ακινήτου, δεν είναι δυνατόν να υπολογιστεί, ενώ ποικίλει ανά περιοχή. Παρόλα αυτά, η φθίνουσα πορεία των αποδόσεων, δηλαδή το γεγονός ότι το τελικό κέρδος είναι μικρότερο, ενώ το χρονικό διάστημα που απαιτείται, προκειμένου αυτό να επιτευχθεί είναι μεγαλύτερο, γίνεται αντιληπτή από την αλματώδη αύξηση του αριθμού των καταλυμάτων που βρίσκονται στο σύστημα.
Σύμφωνα, εξάλλου, με πρόσφατη μελέτη του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), το 2010 οπότε άρχισε να εμφανίζει η δραστηριότητα της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων, σε όλη τη χώρα, διαθέσιμα ήταν μόλις μερικές δεκάδες καταλύματα! Ωστόσο, το 2018 ο αριθμός των διαθέσιμων, προς βραχυχρόνια μίσθωση, καταλυμάτων, εκτοξεύθηκε σε περισσότερα από 126.000.
Ενδεικτικά, στην Αττική το 2010, υπήρχαν διαθέσιμα μόλις 54 καταλύματα, αριθμός που αυξήθηκε σε περισσότερα από 6.700 το 2015 και πενταπλασιάστηκε το 2018 (στοιχεία Ιουνίου). Στην περιφέρεια κεντρικής Μακεδονίας, δηλαδή, κατά βάση στη Θεσσαλονίκη, το 2010 υπήρχαν μόλις… 3 καταλύματα Airbnb, αριθμός που ξεπερνάει σήμερα τα 13.500! Αντίστοιχα στην Κρήτη, τα 21 μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης σπίτια, εκτοξεύθηκαν σε περίπου 21.800 το 2018. Την ίδια στιγμή, η προσφορά τροφοδοτείται με δεκάδες κτήρια γραφείων, που μετατρέπονται σε επιπλωμένα ενοικιαζόμενα δωμάτια. Γι’ αυτό, παράγοντες της αγοράς, αναφέρουν ότι ο συγκεκριμένος τομέας της οικονομίας διαμοιρασμού, θα μπορούσε να συγκριθεί με τη χρηματιστηριακή “φούσκα” του 1999, όπου μία μειοψηφία επενδυτών κατάφερε να εξασφαλίσει γρήγορο κέρδος, ενώ μεγάλος αριθμός αυτών, εγκλωβίστηκαν, δίχως, ποτέ, να καταφέρουν να επανακτήσουν τα κεφάλαια που είχαν επενδύσει.
Φορολογία
Η ανενεργή διάταξη του 2016 προβλέπει τα εξής:
-Την απαγόρευση της βραχυχρόνιας μίσθωσης για περισσότερα από δύο ακίνητα ανά ΑΦΜ.
-Η μίσθωση κάθε ακινήτου να μην υπερβαίνει τις 90 ημέρες ανά ημερολογιακό έτος και για νησιά με πληθυσμό μικρότερο των 10.000 κατοίκων τις 60 ημέρες ανά ημερολογιακό έτος. Ωστόσο, εάν, το συνολικό εισόδημα του εκμισθωτή ή του υπεκμισθωτή από το σύνολο των ακινήτων, που εκμεταλλεύεται, υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ (κατά το οικείο φορολογικό έτος), μπορεί να αυξηθεί η διάρκεια της μίσθωσης.
Την ίδια στιγμή, πέραν της παραπάνω διάταξης, μένει να φανεί εάν θα επιβληθούν περιορισμοί όσον αφορά τον αριθμό των ημερών βραχυχρόνια μίσθωσης.
Τι ισχύει στο εξωτερικό; Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Αθηνών, τα μέτρα που έχουν ληφθεί προβλέπουν την επιβολή “κόφτη” στον αριθμό των διανυκτερεύσεων και στον καθορισμό συγκεκριμένων προδιαγραφών. Ενδεικτικά, στο Παρίσι επιτρέπονται μόνο έως 90 και 120 διανυκτερεύσεις, εάν πρόκειται για κύρια και δευτερεύουσα κατοικία, αντίστοιχα. Σε Βέλγιο, Αγγλία και Ισλανδία, ο “κόφτης” έχει μπει στους τρεις μήνες, ενώ σε Ισπανία, Ολλανδία και Καναδά, οι επιτρεπόμενες διανυκτερεύσεις δεν πρέπει να ξεπερνούν τις 30. Στην πλειονότητα των χωρών, με εξαίρεση την Μεγάλη Βρετανία, απαιτείται η εγγραφή σε μητρώο, ενώ απαιτείται η ύπαρξη πιστοποιητικών υγιεινής και πυρασφάλειας.
