Με την εγκύκλιο του ΕΦΚΑ παρέχονται οδηγίες για την εφαρμογή του ν. 4611/2019, στους υπό συνταξιοδότηση ασφαλισμένους καθώς και σε όσους πρόκειται να υποβάλουν συνταξιοδοτικό αίτημα και έχουν οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Συγκεκριμένα στην εγκύκλιο, σημειώνεται:
Α. ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΟΡΩΝ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΣΕ ΟΦΕΙΛΕΤΕΣ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΤΟΥ ΦΟΡΕΑ (ΠΑΓΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗ)
Με τις διατάξεις του άρθρου 61 του ν. 3863/2010, όπως αντικαταστάθηκε και ισχύει με τις διατάξεις του άρθρου 21 του ν. 4337/2015, στους υποψήφιους συνταξιούχους του φορέα που είχαν οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές παρεχόταν η δυνατότητα συνταξιοδότησης, εφόσον το οφειλόμενο ποσό από ασφαλιστικές εισφορές και αναγνωρίσεις δεν ήταν μεγαλύτερο από το 30πλάσιο των κατωτάτων ορίων συνταξιοδότησης λόγω γήρατος, όπως ίσχυε κάθε φορά, το οποίο προσαυξανόμενο με τα πρόσθετα τέλη δεν ήταν μεγαλύτερο του ποσού των 20.000€ για τον τ.ΟΑΕΕ και 15.000€ για το τ. ΕΤΑΑ. Το παραπάνω ποσό οφειλής, συμψηφιζόταν ή παρακρατούνταν από το ποσό της σύνταξης σε ίσες μηνιαίες δόσεις που δεν ήταν δυνατόν να υπερβαίνουν τις σαράντα (40).
Από 17/05/2019 με τις διατάξεις του εδαφίου α της παραγράφου 3 του άρθρου 40 του ν. 4611/2019 που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 73/17.5.2019, ισχύουν τα ακόλουθα: τα ανωτέρω ποσά οφειλής συμψηφίζονται ή παρακρατούνται από τα ποσά των συντάξεων σε ίσες μηνιαίες δόσεις, που δεν μπορεί να είναι περισσότερες από εξήντα (60), για όλες τις περιπτώσεις συνταξιοδότησης (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου). Η πρώτη δόση παρακρατείται από τον πρώτο μήνα απονομής της σύνταξης.
Η προαναφερθείσα διάταξη θα έχει εφαρμογή για αιτήματα συνταξιοδότησης που θα υποβληθούν από 01.10.2019 και έπειτα, εφόσον δεν έχει υποβληθεί αίτημα υπαγωγής στη ρύθμιση οφειλών των άρθρων 1-18 του Ν.4611/2019 έως 30.09.2019
Για τις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας θα δοθούν αναλυτικές οδηγίες από την Γενική Διεύθυνση Παροχών και Υγείας.
Β. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΣΕ ΟΦΕΙΛΕΤΕΣ ΠΟΥ ΘΑ ΥΠΑΧΘΟΥΝ ΣΕ ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΦΕΙΛΩΝ ν.4611/2019 ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΩΣ 30.09.2019
Με τις διατάξεις των άρθρων 1 έως 18 του Κεφαλαίου Α’ του ν. 4611/2019, καθορίστηκαν οι όροι και οι προϋποθέσεις υπαγωγής στη ρύθμιση για τις οποίες δόθηκαν αναλυτικές οδηγίες με την εγκύκλιο 24/2019 της Γενικής Διεύθυνσης Εισφορών.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ (άρθρο 9)
Ασφαλισμένος ο οποίος θα υπαχθεί σε ρύθμιση σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 2 έως 6 του ν. 4611/2019 και η οφειλή του είναι μικρότερη από το όριο που ορίζεται από τις διατάξεις της παραγράφου 2 και της περίπτωσης α’ της παραγράφου 4 του άρθρου 61 του ν. 3863/2010, όπως ισχύουν και στην πάγια ρύθμιση του κεφ. Α του παρόντος, δικαιούται απονομής σύνταξης, εφόσον πληρούνται και οι λοιπές συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις.
Ειδικότερα για τον ΟΓΑ, με το παρόν άρθρο επέρχεται τροποποίηση του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 68 του ν. 4144/2013 και οι οφειλέτες δικαιούνται απονομή σύνταξης λόγω γήρατος εφόσον υπαχθούν σε ρύθμιση των οφειλόμενων εισφορών, έχουν ήδη συμπληρώσει ή πρόκειται να συμπληρώσουν το 67ο έτος της ηλικίας τους μέχρι την 31.12.2019 και η οφειλή τους δεν ξεπερνά το ποσό των 6.000€.
Η αλλαγή ποσού οφειλών στον ΟΓΑ αφορά και τις άλλες κατηγορίες σύνταξης (αναπηρίας, θανάτου).
Τα ανωτέρω, όπως και με τις προϊσχύουσες διατάξεις, δεν έχουν εφαρμογή για παρακράτηση οφειλών από διαδοχική ασφάλιση.
Οι παραπάνω οφειλές καταβάλλονται σε μηνιαίες δόσεις που δεν μπορούν να ξεπερνούν τις 120, με ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης τα 50€ (άρθρο 2 παράγραφος 4) και προκειμένου για τον ΟΓΑ, τα 30€ (άρθρο 3, παράγραφος 4).
Η υποχρέωση καταβολής καθορίζεται ως εξής:
α. Έως την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης, ο οφειλέτης καταβάλλει τις δόσεις της ρύθμισης σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 11.
β. Από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης έως την έναρξη καταβολής της σύνταξης:
• Αναστέλλεται η υποχρέωση καταβολής των δόσεων της ρύθμισης.
• Οι δόσεις που αντιστοιχούν στο διάστημα από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης έως την έκδοση απόφασης, παρακρατούνται αθροιστικά από το ποσό της σύνταξης που καταβάλλεται αναδρομικά για το διάστημα αυτό.
• Οι επόμενες δόσεις, παρακρατούνται από το ποσό της σύνταξης κάθε επόμενου μήνα από αυτόν της έναρξης καταβολής της σύνταξης.
• Ειδικά κατά την περίοδο χορήγησης προσωρινής σύνταξης, από τη σύνταξη παρακρατούνται τα ποσά που αντιστοιχούν στο ελάχιστο ποσό δόσης, όπως προαναφέρθηκαν. Η διαφορά μεταξύ του ποσού της οφειλόμενης δόσης και του ήδη παρακρατηθέντος ελάχιστου ποσού δόσης, παρακρατείται αθροιστικά από το ποσό της οριστικής σύνταξης που καταβάλλεται αναδρομικά για το διάστημα αυτό.
Σε περίπτωση που η οφειλή που έχει ρυθμιστεί σύμφωνα με τα άρθρα 2 έως 6 του ν.4611/2019, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης ξεπερνά το όριο που ορίζεται από τις διατάξεις της παραγράφου 2 και της περίπτωσης α’ της παραγράφου 4 του άρθρου 61 του ν. 3863/2010, όπως ισχύουν, θα ακολουθείται η έως σήμερα οριζόμενη διαδικασία κοινοποίησης οφειλής για το ποσό που υπερβαίνει το κατά περίπτωση δυνάμενο να παρακρατηθεί. Εφόσον το ποσό αυτό καταβληθεί εντός της τασσόμενης προθεσμίας, η υπόλοιπη οφειλή θα παρακρατηθεί κατά τα ανωτέρω.
ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΔΥΝΑΝΤΑΙ ΝΑ ΥΠΑΧΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΦΕΙΛΩΝ
α) Ασφαλισμένοι οι οποίοι θα υπαχθούν στην ρύθμιση από 17/5/2019 έως 30/9/2019 και θα υποβάλλουν συνταξιοδοτικό αίτημα ακόμη και μετά την 30.09.2019.
β) Ασφαλισμένοι που η αίτηση συνταξιοδότησης έχει απορριφθεί εφόσον υπαχθούν στην ρύθμιση από 17/5/2019 έως 30/9/2019 και στην συνέχεια υποβάλλουν συνταξιοδοτικό αίτημα ακόμη και μετά την 30.09.2019.
γ) Ασφαλισμένοι για τους όποιους έως και 16.05.2019 έχει παρέλθει η προβλεπόμενη δίμηνη προθεσμία για την εφάπαξ καταβολή του κατά περίπτωση προβλεπόμενου ποσού οφειλής και δεν έχει απορριφθεί το αίτημα τους, εφόσον ανακαλέσουν την αίτηση τους, υπαχθούν στη ρύθμιση από 17/5/2019 έως 30/9/2019 και υποβάλλουν συνταξιοδοτικό αίτημα ακόμη και μετά την 30.09.2019.
δ) Υποψήφιοι συνταξιούχοι που έχουν υποβάλλει αίτημα συνταξιοδότησης προγενέστερα της 17/5/2019, εφόσον δεν έχει κοινοποιηθεί οφειλή ή αν έχει κοινοποιηθεί δεν έχει παρέλθει η νόμιμη προθεσμία για την εφάπαξ καταβολή και υπαχθούν στη ρύθμιση έως 30/9/2019.
Ευνόητο είναι ότι εφόσον από τις διατάξεις του παρόντος δεν ορίζεται διαφορετικά , η έναρξη καταβολής της σύνταξης τους προσδιορίζεται από την 1η του επόμενου μήνα της αίτησης συνταξιοδότησης.
ε) Συνταξιούχοι με προσωρινή απόφαση συνταξιοδότησης, εφόσον υπαχθούν στη ρύθμιση έως 30.09.2019, χωρίς μεταβολή της ημερομηνίας έναρξης της συνταξιοδότησής τους.
στ) Υποψήφιοι συνταξιούχοι, οι οποίοι κατέβαλλαν το απαιτούμενο ποσό από εισφορές που δεν μπορούσε να παρακρατηθεί από τη σύνταξη και έως 17.05.2019 δεν έχει έχει εκδοθεί οριστική συνταξιοδοτική απόφαση.
ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΔΥΝΑΤΑΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΕΠΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΟΦΕΙΛΩΝ
Ήδη συνταξιούχοι κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του Ν.4611/2019, ήτοι 17.05.2019, με οριστική απόφαση συνταξιοδότησης
• ΕΦΑΠΑΞ ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΠΟΣΩΝ
Σε περίπτωση που καταβλήθηκαν ποσά για εφάπαξ εξόφληση ασφαλιστικών οφειλών με σκοπό τη συνταξιοδότηση και τα ποσά αυτά δεν επαρκούν για το σκοπό αυτό, η οφειλή είναι δυνατόν να υπαχθεί στη ρύθμιση του ν. 4611/2019, μετά από αίτηση του οφειλέτη, ως εξής: Η αρχική οφειλή, χωρίς να συνυπολογιστεί τυχόν καταβολή, υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 2 έως 6.
Από το ποσό της οφειλής, όπως αυτό θα προκύψει σύμφωνα με τα προαναφερόμενα, αφαιρούνται τα εφάπαξ ποσά που έχουν καταβληθεί.
Το ποσό της οφειλής, όπως προκύπτει σύμφωνα με τα παραπάνω, εντάσσεται στην ρύθμιση του παρόντος.
Αν το ποσό της οφειλής,που προκύπτει μετά τον επανυπολογισμό, είναι μικρότερο από αυτό που έχει καταβληθεί, το υπερβάλλον δεν αναζητείται.
• ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΟΦΕΙΛΕΤΩΝ ΠΟΥ ΘΑ ΥΠΑΧΘΟΥΝ ΣΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΟ ΤΟΥΣ ΑΙΤΗΜΑ ΘΑ ΑΠΟΡΡΙΦΘΕΙ
Στην περίπτωση απόρριψης της αίτησης συνταξιοδότησης, ο οφειλέτης υποχρεούται να αποπληρώσει, εντός τριών (3) μηνών από την επίδοση της απορριπτικής απόφασης, το σύνολο των δόσεων που αντιστοιχούν στο διάστημα από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης έως την επίδοση της απορριπτικής απόφασης.
Την ίδια δυνατότητα συνέχισης της ρύθμισης θα έχουν και οι υποψήφιοι συνταξιούχοι των οποίων η οφειλή κατέστη ληξιπρόθεσμη μετά την πάροδο της προβλεπόμενης δίμηνης προθεσμίας, καθώς από τις καταστατικές διατάξεις πρώην Φορέων δεν προβλεπόταν η απόρριψη του αιτήματος (πχ ΟΑΕΕ).
Στις περιπτώσεις αυτές ο οφειλέτης υποχρεούται να αποπληρώσει, εντός τριών (3) μηνών από την λήξη της δίμηνης προθεσμίας το σύνολο των δόσεων που αντιστοιχούν στο διάστημα από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης έως την λήξη της προθεσμίας.
• ΛΗΞΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
Στην περίπτωση διακοπής συνταξιοδότησης λόγω λήξης του δικαιώματος, π.χ. σύνταξη αναπηρίας ή σύνταξη λόγω θανάτου (τέκνων ή επιζώντων συζύγων που θα τελέσουν νέο γάμο), ο οφειλέτης εξακολουθεί να υπάγεται στη ρύθμιση και να αποπληρώνει το υπόλοιπο ποσό των δόσεων.
ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ Η ΟΦΕΙΛΗ ΠΑΡΑΚΡΑΤΕΙΤΑΙ ΣΕ 120 ΔΟΣΕΙΣ ΜΕ Ή ΧΩΡΙΣ ΕΠΑΝΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΗΣ ΟΦΕΙΛΗΣ ΤΟΥΣ.
Στις ακόλουθες περιπτώσεις που ο υποψήφιος συνταξιούχος δεν θα υποβάλει αίτημα για υπαγωγή στην νέα ρύθμιση οφειλών , οι δόσεις στις οποίες θα διενεργείται η παρακράτηση της οφειλής από τη σύνταξη είναι 120, με τα ελάχιστα ποσά προβλεπόμενης δόσης που προαναφέρθηκαν.
Τα παραπάνω αφορούν αιτήματα συνταξιοδότησης:
1. Που θα υποβληθούν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του Ν.4611/2019 ήτοι 17.05.2019 έως 30.09.2019.
2. Που υποβλήθηκαν πριν την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου, γνωστοποιήθηκε στους υποψήφιους συνταξιούχους η οφειλή, αλλά δεν έχει παρέλθει μέχρι τη δημοσίευση του νόμου ν.4611/2019, η προθεσμία των δύο μηνών για την εξόφλησή της.
3. Που υποβλήθηκαν πριν την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου, γνωστοποιήθηκε στους υποψήφιους συνταξιούχους η οφειλή την οποία και εξόφλησαν εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας και δεν έχει εκδοθεί οριστική απόφαση συνταξιοδότησης
4. Που υποβλήθηκαν πριν την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου, δεν θα γνωστοποιηθεί οφειλή δεδομένου ότι αυτή δύναται να παρακρατηθεί και εκκρεμεί η έκδοση συνταξιοδοτικής απόφασης.
5. Που υποβλήθηκαν πριν την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου και βρίσκονται σε οποιοδήποτε στάδιο της συνταξιοδοτικής διαδικασίας.