Η έλλειψη τίτλων ιδιοκτησίας στις αγροτικές περιοχές της χώρας, τα κληρονομικά δικαιώματα σε ακίνητα και ο εντοπισμός των ακινήτων αποτελούν τα μεγαλύτερα αγκάθια για τα τρέχοντα προγράμματα του Κτηματολογίου.
Σε αρκετές περιπτώσεις καθίσταται δύσκολη η συγκέντρωση των απαραίτητων εγγράφων που πρέπει να συνοδεύουν τη δήλωση, καθώς χιλιάδες ακίνητα έχουν περάσει από γενιά σε γενιά προφορικά, χωρίς αποδεικτικά, κάτι που σημαίνει ότι απαιτούνται περισσότερος χρόνος και χρήμα για να μπορέσουν οι πολίτες να δηλώσουν την περιουσία τους. Για τις περιπτώσεις αυτές προωθείται η λύση της χρησικτησίας ώστε με κάποιο έγγραφο οι άνθρωποι να μπορέσουν να αποδείξουν ότι νέμονται νομίμως εδώ και πολλά χρόνια την περιουσία που θα δηλώσουν.
Με την κτηματογράφηση να βρίσκεται σε εξέλιξη, το Ελληνικό Κτηματολόγιο παρέχει διευκρινίσεις για τα ζητήματα αυτά, προκειμένου να διευκολυνθούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων.
Το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ γνωρίζοντας ότι μεγάλο μέρος της ελληνικής γης έχει κτηθεί με χρησικτησία, την οποία μπορεί και να αποδείξει κατά την υποβολή δηλώσεων, καλεί τους δικαιούχους να συνυποβάλουν με τη δήλωσή τους τουλάχιστον ένα αποδεικτικό στοιχείο ή έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει συνεχόμενη και αδιάλειπτη νομή για είκοσι χρόνια, όπως:
α) συμβολαιογραφικά έγγραφα, π.χ. προσύμφωνο μεταβίβασης ακινήτου, πράξη αναγνώρισης ορίων από τους όμορους ιδιοκτήτες, συμβόλαια όμορων ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του δηλούμενου ακινήτου,
β) αποδείξεις καταβολής τελών ή λογαριασμοί κοινής ωφέλειας στο όνομα του ιδιοκτήτη,
γ) μισθωτήρια που εμφανίζουν ως εκμισθωτή τον δικαιούχο,
δ) ένορκες βεβαιώσεις επί των οποίων μάρτυρες βεβαιώνουν την εικοσάχρονη νομή και κατοχή επί του ακινήτου που δηλώνεται από τον δικαιούχο, ε) έγγραφα χορήγησης επιδότησης στον δικαιούχο, από τα οποία προκύπτει ότι αυτός αντιμετωπίστηκε ως κύριος του ακινήτου στο οποίο αφορά η δήλωση.
Επισημαίνεται ότι αντί της υποβολής εγγράφων χορήγησης επιδότησης, ο δικαιούχος μπορεί να υποβάλει σχετική υπεύθυνη δήλωση, με εξουσιοδότηση προς το Ελληνικό Κτηματολόγιο για τη διασταύρωση του περιεχομένου της υπεύθυνης δήλωσης, με τα στοιχεία που τηρούνται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Επίσης, σε ό,τι αφορά στις ένορκες βεβαιώσεις, η όποια καθυστέρηση της σύνταξής τους, λόγω φόρτου των αρμόδιων αρχών, ενώπιων των οποίων συντάσσονται, δεν αποτελεί λόγο μη έγκαιρης υποβολής δήλωσης ιδιοκτησίας. Οι δικαιούχοι μπορούν, αφού δεσμευτούν με υπεύθυνη δήλωση κατά την υποβολή της δήλωσής τους, να προσκομίζουν τις βεβαιώσεις αυτές αμέσως μόλις συνταχθούν.Σε κάθε περίπτωση είναι υποχρεωτική η προσκόμιση του εντύπου Ε9 στο οποίο να αναφέρεται το δηλούμενο ακίνητο.
Εντοπισμός ακινήτου
Οι πολίτες που δεν διαθέτουν τοπογραφικό και δυσκολεύονται να εντοπίσουν τα ακίνητά τους με την ηλεκτρονική υπηρεσία θέασης των υποβάθρων του κτηματολογίου, μπορούν, εφόσον γνωρίζουν οι ίδιοι τη θέση και τα όρια του ακινήτου τους στο ύπαιθρο ή με τη βοήθεια κάποιου που τα γνωρίζει, με χρήση της ηλεκτρονικής εφαρμογής εντοπισμού ακινήτου μέσω “έξυπνου” κινητού, να αποκτήσουν αρχείο εντοπισμού το οποίο θα συνυποβάλλουν με τη δήλωσή τους.
Σε περίπτωση που οι πολίτες προτίθενται να υποβάλουν τοπογραφικό διάγραμμα αλλά καθυστερεί η σύνταξή του, μπορούν να υποβάλουν εγκαίρως τη δήλωσή τους δεσμευόμενοι όμως με υπεύθυνη δήλωση για την υποβολή του τοπογραφικού αμέσως μόλις αυτό συνταχθεί, ώστε η δήλωσή τους να τύχει επεξεργασίας.
Τέλος, συστήνεται στους πολίτες να προσέρχονται στα γραφεία κτηματογράφησης, πριν τη λήξη των προθεσμιών υποβολής δηλώσεων, όπου θα πιστοποιείται μέσω συγκεκριμένης διαδικασίας η εμπρόθεσμη προσέλευσή τους και θα ορίζεται ραντεβού σε μεταγενέστερο χρόνο, προκειμένου να υποβάλουν χωρίς ταλαιπωρία τις δηλώσεις τους, όταν θα έχουν συγκεντρώσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία. Η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται ήδη για τις περιοχές που οι προθεσμίες λήγουν εντός του τρέχοντος μηνός.
Επισημαίνεται ότι τα γραφεία κτηματογράφησης θα παραμείνουν ανοιχτά για την παραλαβή δηλώσεων και μετά τη λήξη των σχετικών προθεσμιών”.
Περιουσίες από κληρονομιά
Οι δικαιούχοι που έχουν αποκτήσει με κληρονομιά από τους προγόνους τους ακίνητα για τα οποία δεν έχουν συντάξει και μεταγράψει πράξη αποδοχής κληρονομιάς οι ίδιοι ή και οι γονείς τους, μπορούν να υποβάλουν δήλωση στο κτηματολόγιο, συνυποβάλλοντας τα έγγραφα με τα οποία στοιχειοθετείται το κληρονομικό τους δικαίωμα, ακόμα και πριν τη σύνταξη της πράξης αποδοχής κληρονομιάς. Συγκεκριμένα απαιτούνται: ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, πιστοποιητικό περί μη αποποίησης, ο τίτλος κτήσης του αποβιώσαντος, εφόσον υφίσταται, και
α) Στην περίπτωση που υπάρχει διαθήκη, αντίγραφο της δημοσιευμένης διαθήκης και πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης άλλης διαθήκης, ή
β) στην περίπτωση που δεν υπάρχει διαθήκη, πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης διαθήκης.
Επειδή η έκδοση κάποιων από τα έγγραφα αυτά ενδεχομένως να καθυστερεί λόγω φόρτου των αρμόδιων υπηρεσιών, οι δικαιούχοι μπορούν να καταθέσουν τη δήλωσή τους, συνυποβάλλοντας οποιασδήποτε μορφής αποδεικτικό υποβολής της σχετικής αίτησης, όπως π.χ. μια απλή φωτοτυπία της πρωτοκολλημένης αίτησης. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να δεσμευτούν ότι θα προσκομίσουν το απαραίτητο έγγραφο αμέσως μόλις αυτό εκδοθεί.