Θεμέλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι το κράτος δικαίου. Αυτό σημαίνει ότι κάθε δράση της βασίζεται στις Συνθήκες που έχουν εγκριθεί εκούσια και με δημοκρατικές διαδικασίες από όλα τα κράτη μέλη της. Για παράδειγμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν μπορεί να προτείνει νομοθετικές ρυθμίσεις σε έναν τομέα πολιτικής που δεν αναφέρεται στις Συνθήκες.
Οι Συνθήκες είναι δεσμευτικές συμφωνίες μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Ορίζουν τους στόχους της ΕΕ, τους κανόνες που διέπουν τα θεσμικά της όργανα, τον τρόπο λήψης των αποφάσεων και τη σχέση της ΕΕ με τα κράτη μέλη της.
Οι Συνθήκες τροποποιούνται, ώστε η ΕΕ να γίνεται πιο αποτελεσματική και διαφανής, να προετοιμάζεται καλύτερα για τα νέα κράτη μέλη και να θεσπίζει νέες μορφές συνεργασίας, όπως η καθιέρωση του κοινού νομίσματος.
Με βάση τις Συνθήκες, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ μπορούν να εκδίδουν νομοθετικές πράξεις, τις οποίες εφαρμόζουν στη συνέχεια τα κράτη μέλη. Τα πλήρη κείμενα των Συνθηκών, των νομοθετικών πράξεων, της νομολογίας και των νομοθετικών προτάσεων είναι διαθέσιμα στη βάση δεδομένων EUR-Lex του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με χρονολογική σειρά από την πλέον πρόσφατη έως την παλαιότερη, οι κυριότερες συνθήκες είναι:
Συνθήκη της Λισαβόνας
Συνθήκη της Νίκαιας
Συνθήκη του Άμστερνταμ
Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση – Συνθήκη του Μάαστριχτ
Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη
Συνθήκη Συγχώνευσης – Συνθήκη των Βρυξελλών
Συνθήκες της Ρώμης: Συνθήκες ΕΟΚ και Ευρατόμ
Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα
Κάθε φορά που προσχωρούν νέες χώρες στην ΕΕ, τροποποιούνται οι ιδρυτικές Συνθήκες:
- 2013 (Κροατία)
- 2007 (Βουλγαρία, Ρουμανία)
- 2004 (Τσεχική Δημοκρατία, Κύπρος, Εσθονία, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Σλοβακία, Σλοβενία).
- 1995 (Αυστρία, Φινλανδία, Σουηδία)
- 1986 (Ισπανία, Πορτογαλία)
- 1981 (Ελλάδα)
- 1973 (Δανία, Ιρλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο).
ΕπίσηςΙσχύουσες σήμερα ΣυνθήκεςΙδρυτικές ΣυνθήκεςΣυνθήκες προσχώρησηςΆλλες Συνθήκες και ΠρωτόκολλαΧρονολογική παρουσίασηΈρευνα στις συνθήκες
ΤηλεφορτώσειςThe ABC of EU law (Το αλφαβητάρι της ενωσιακής νομοθεσίας)
