Ανησυχητικά χαρακτηριστικά λαμβάνει η επικράτηση των ευέλικτων μορφών απασχόλησης στις νέες προσλήψεις. Πάνω από 200% η αύξηση μετατροπών από συμβάσεις πλήρους απασχόλησης σε μερικής ή εκ περιτροπής. Τα στοιχεία της ΓΣΕΕ.
Ενισχύεται και εδραιώνεται η τάση για ευέλικτες μορφές απασχόλησης στην ελληνική αγορά εργασίας.Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης της ΓΣΕΕ για την Οικονομία, εκτός από την επικράτηση της ευελιξίας στις νέες προσλήψεις, κατά το διάστημα της κρίσης και συγκεκριμένα μεταξύ 2009 και 2018 και η μετατροπή των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης σε μερικής ή εκ περιτροπής εργασία, αυξήθηκε πάνω από 200%. Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας ότι οι συνέπειες στα εισοδήματα των εργαζόμενων αλλά και στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων θα είναι δραματικές.
Αναλυτικά, η έκθεση της ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία καταδεικνύει τα γενικευμένα χαρακτηριστικά που τείνει να λάβει η ευελιξία στην αγορά εργασίας. Και προκύπτει με σαφήνεια ότι τα τελευταία έτη σταθεροποιείται, αυξάνεται και γενικεύεται η τάση για προσλήψεις με ευέλικτες μορφές εργασίας, κυρίως με ατομικές συμβάσεις μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής εργασίας. Ακόμη και η ασθενική μείωση της ανεργίας, εκτιμούν οι αναλυτές της Συνομοσπονδίας, γίνεται με όρους ευελιξίας και εργασιακής επισφάλειας, σε θέσεις εργασίας χαμηλών προσόντων, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να “χάνει” τα παιδιά της στο εξωτερικό (brain drain) και να αδυνατεί να δημιουργήσει προϋποθέσεις ποιοτικής διαβίωσης στους εργαζόμενους.
Τα στοιχεία αφορούν το διάστημα της κρίσης, και δη την περίοδο από το 2009 έως και το τέλος του 2018, όμως σύμφωνα με οικονομολόγους το φαινόμενο αναμένεται να ενταθεί. Η τάση πάντως φαίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης, και μάλιστα παρά τη μείωση του κατώτατου μισθού το 2012 στα 586 ευρώ (-22%).
Αναλυτικά, εξετάζοντας τα δεδομένα που αφορούν τις νέες προσλήψεις και τις μετατροπές συμβάσεις την περίοδο 2009-2018, η ΓΣΕΕ αναδεικνύει την επικράτηση των ευέλικτων μορφών απασχόλησης αλλά και την προτίμηση των εργοδοτών για τη μερική απασχόληση. Συγκεκριμένα, φαίνεται πως οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης σταθεροποιούνται στις προτιμήσεις των εργοδοτών και των επιχειρήσεων, μιας και καταλαμβάνουν ποσοστιαία αναλογία πάνω από το 50% τα 5 τελευταία έτη (2014-2018). Αντίστοιχα οι προσλήψεις με πλήρη απασχόληση υποχωρούν σταθερά, αφού μειώνεται η ποσοστιαία αναλογία τους από 79% το 2009 σε 45% το 2018.
Είναι χαρακτηριστικό πως η ποσοστιαία αναλογία των νέων προσλήψεων με ευέλικτες μορφές απασχόλησης μεταξύ 2009 και 2018 υπερδιπλασιάζεται. Ενώ το 2009 οι προσλήψεις με ευέλικτες μορφές εργασίας αντιστοιχούσαν στο 21% του συνόλου των προσλήψεων, το 2018 αντιστοιχούν στο 54,3%.
Σημαντικό επίσης δεδομένο, σύμφωνα με τους μελετητές της ΓΣΕΕ, το οποίο αποδεικνύει την ισχυρή τάση ενίσχυσης της εργασιακής ευελιξίας, με τη μορφή της αυξημένης κινητικότητας, αποτελεί ο υπερδιπλασιασμός (+182%) των νέων προσλήψεων μεταξύ των ετών 2009-2018.
Σε επίπεδο ετήσιας σύγκρισης των δεδομένων (2017-2018), τα στοιχεία πιστοποιούν την ουσιαστική καθιέρωση της ευέλικτης απασχόλησης στις νέες προσλήψεις. Κατά το έτος 2018 καταγράφονται 133.377 περισσότερες προσλήψεις σε σχέση με το 2017, μεταξύ των οποίων υπερτερούν οι ευέλικτες μορφές εργασίας, με ποσοστό 55%.
Η σταθεροποίηση και η επέκταση της ευελιξίας της αγοράς εργασίας κατά τα τελευταία έτη προκύπτει και από τη διαχρονική εξέλιξη των μετατροπών των ατομικών συμβάσεων εργασίας, από συμβάσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης σε συμβάσεις μερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των εκθέσεων του συστήματος Εργάνη και του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) ο αριθμός των μετατροπών των ατομικών συμβάσεων από συμβάσεις πλήρους απασχόλησης σε συμβάσεις μερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής εργασίας συνεχίζει να είναι αυξημένος το 2018, πάνω από 200% συγκρινόμενο σε σχέση με το 2009 (από 16.977 το 2009 σε 52.833 9 χρόνια μετά). Το 2012 συνεχίζει να είναι το έτος με το υψηλότερο ποσοστό μεταβολής (398%) σε σχέση με το 2009. Το ποσοστό μεταβολής της μετατροπής των ατομικών συμβάσεων από πλήρη απασχόληση σε μερική και εκ περιτροπής εργασία μεταξύ 2009- 2018 παρουσιάζει συνολική αύξηση της τάξης του 211,2%.
Πιο εντυπωσιακή άνοδος μεταξύ όλων των μετατροπών των ατομικών συμβάσεων είναι η ποσοστιαία αύξηση κατά 522,2% των αναγκαστικών μετατροπών συμβάσεων πλήρους εργασίας σε εκ περιτροπής εργασία μονομερώς από τον εργοδότη.
Τέλος, το ποσοστό της μετατροπής των ατομικών συμβάσεων από πλήρη απασχόληση σε μερική και σε «εθελοντική» εκ περιτροπής εργασία έχει αυξηθεί κατά τη διάρκεια της παραπάνω περιόδου κατά 201,1% και κατά 195% αντίστοιχα. Βέβαια, το 2018 η τάση για μετατροπή των ατομικών συμβάσεων από πλήρους απασχόλησης σε ευέλικτες μορφές εργασίας, μειώνεται ελαφρά σε σχέση με το 2017 (-1,2%).
