Δήλωση Πόθεν Έσχες έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν πολιτικά πρόσωπα, ιδιοκτήτες ΜΜΕ, ορισμένοι δημόσιοι λειτουργοί, δικαστικοί, οι μέτοχοι, μέλη Δ.Σ., διευθυντές κ.λπ. ελληνικών επιχειρήσεων που συνάπτουν δημόσιες συμβάσεις, καθώς και πλήθος άλλων προσώπων.
Με την απόφαση 2469/2017, η ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε ως μη νόμιμη την υπουργική απόφαση που καθόριζε τον τύπο και το περιεχόμενο της δήλωσης περιουσιακής κατάστασης (ΔΠΚ) και της δήλωσης οικονομικών συμφερόντων (ΔΟΣ) και τον ηλεκτρονικό τρόπο υποβολής των δηλώσεων αυτών, ενώ πολλές διατάξεις της κρίθηκαν αντισυνταγματικές. Με τη νομοθετική ρύθμιση 4571/2018 έγιναν τροποποιήσεις στην ισχύουσα νομοθεσία, ώστε να διορθωθούν τα κακώς κείμενα.
Συγκεκριμένα:
Υπόχρεα πρόσωπα
Επανακαθορίστηκαν οι κατηγορίες των υπόχρεων προσώπων, στα οποία περιλαμβάνονται πλέον, μεταξύ άλλων, οι γενικοί διευθυντές των υπουργείων, οι εκδότες διαδικτυακών και έντυπων ενημερωτικών μέσων, τα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη καθώς και οι εισηγητές των Επιτροπών Εξέτασης Προσφυγών Αυθαιρέτων κ.λπ.
Επιπλέον, ορίζεται ρητά ότι η υποχρέωση για υποβολή ΔΠΚ καταλαμβάνει όχι μόνο τον/τη σύζυγο, αλλά και το πρόσωπο με το οποίο ο υπόχρεος έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, ενώ η υποχρέωση κοινής δήλωσης ισχύει και για τους εν διαστάσει συζύγους.
Περιεχόμενο της ΔΠΚ
Περαιτέρω επανακαθορίζεται το περιεχόμενο της ΔΠΚ και προβλέπεται ότι, κατ’ εξαίρεσιν:
α) Η πρώτη ηλεκτρονική ετήσια δήλωση περιλαμβάνει τα υφιστάμενα κατά τον χρόνο αναφοράς της (ήτοι της 31/12 του προηγούμενου έτους) περιουσιακά στοιχεία και την αξία κτήσης τους εφόσον είναι διαθέσιμη.
β) Η αρχική δήλωση περιλαμβάνει τα υφιστάμενα κατά τον χρόνο κτήσης της ιδιότητας (και όχι υποβολής της δήλωσης) περιουσιακά στοιχεία, την αξία και τον τρόπο κτήσης τους.
Επιπροσθέτως, αυξάνεται από τις 15.000 στις 30.000 ευρώ το κατώτατο όριο του συνόλου των μετρητών που δεν περιλαμβάνονται στις κάθε είδους καταθέσεις σε τράπεζες, και τα οποία πρέπει να δηλώνονται. Αυξάνεται επίσης από τις 30.000 στις 40.000 η ελάχιστη αξία των κινητών περιουσιακών στοιχείων (πίνακες, τιμαλφή κ.λπ.) που πρέπει να δηλώνονται στις ΔΠΚ.
Χρόνος υποβολής
Η αρχική ΔΠΚ συνεχίζει να υποβάλλεται από τους υπόχρεους μέσα σε 90 ημέρες από την απόκτηση της ιδιότητας και η ετήσια ΔΠΚ εντός προθεσμίας 3 μηνών μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Οι ΔΠΚ υποβάλλονται κάθε χρόνο κατά το διάστημα της διατήρησης της ιδιότητας των υπόχρεων καθώς και για την επόμενη χρήση. Ειδικά για ορισμένες κατηγορίες υπόχρεων (υπουργοί, βουλευτές, δήμαρχοι, δικαστικοί λειτουργοί), η ΔΠΚ υποβάλλεται για 3 περαιτέρω χρήσεις μετά την απώλεια της ιδιότητάς τους. Επίσης, ρυθμίζεται εκ νέου η υποχρέωση υποβολής κατάστασης υπόχρεων προσώπων από τον αρμόδιο φορέα μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου κάθε έτους. Η κατάσταση περιλαμβάνει υπόχρεους που κατέχουν, απέκτησαν ή απώλεσαν την ιδιότητά τους κατά την προηγούμενη χρήση. Σημειώνεται ότι και η μη ύπαρξη υπόχρεων πρέπει πλέον να δηλώνεται ηλεκτρονικά με την οριστικοποίηση μηδενικής κατάστασης. Σε περίπτωση παράλειψης υποβολής της κατάστασης υπόχρεων προσώπων, ο υπεύθυνος τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών.
Πρόστιμα εκπρόθεσμης/μη υποβολής
Σε περίπτωση εκπρόθεσμης υποβολής της ΔΠΚ, αυτή μπορεί να υποβληθεί μετά από πληρωμή ηλεκτρονικού παραβόλου, το ύψος του οποίου κυμαίνεται από 100 έως 800 ευρώ ανάλογα με τις ημέρες καθυστέρησης και την ιδιότητα του υπόχρεου. Υπόχρεος που παραλείπει να υποβάλει ΔΠΚ ή υποβάλλει ανακριβή ή ελλιπή δήλωση, τιμωρείται με φυλάκιση και με χρηματική ποινή έως 100.000 ευρώ. Ανακριβής είναι η δήλωση όταν τα δηλωθέντα περιουσιακά στοιχεία δεν δικαιολογούνται από τα πάσης φύσεως νομίμως αποκτηθέντα εισοδήματα του υπόχρεου. Αν ο υπόχρεος τελεί το αδίκημα με σκοπό την απόκρυψη περιουσιακού στοιχείου αξίας ανώτερης των 30.000 ευρώ, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών και με χρηματική ποινή από 10.000 έως 500.000 ευρώ. Ο έλεγχος διενεργείται εντός πέντε ετών από τη λήξη του έτους υποβολής.
* Η κ. Τζένη Πάνου είναι υπεύθυνη του φορολογικού τμήματος της ASnetwork (www.asnetwork.gr).
