Νομοθετική πρωτοβουλία για να περιοριστεί το φαινόμενο των μαζικών προσφυγών σε διαγωνισμούς μεγάλων έργων αναμένεται να αναλάβει η κυβέρνηση.
Μετά την επιβολή προστίμων ρεκόρ, ύψους 80 εκατομμυρίων ευρώ, από την Επιτροπή Ανταγωνισμού το 2017 σε τέσσερις μεγάλους εγχώριους κατασκευαστικούς ομίλους (Άκτωρ, ΤΕΡΝΑ, Άβαξ και Intrakat) για τη χειραγώγηση διαγωνισμών δημοσίων έργων, αρκετά έργα έχουν μπλοκάρει ή κινδυνεύουν να τιναχθούν στον αέρα λόγω προσφυγών στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Ενδεικτικά παραδείγματα αποτελούν η προσφυγή που κατέθεσε στο ΣτΕ η ΜΕΤΚΑ του ομίλου Μυτιληναίος για τη γραμμή 4 του μετρό και η προσφυγή εταιρείας συμφερόντων της οικογένειας Εμφιετζόγλου, για το οδικό έργο Άκτιο – Αμβρακία.
Αντίστοιχα προβλήματα παρατηρούνται και σε μικρότερα έργα, με αποτέλεσμα να καθυστερεί σημαντικά η υλοποίησή τους.
Όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές για το πρόβλημα των μαζικών προσφυγών ενδέχεται να ενημερωθεί ο πρωθυπουργός, δεδομένου πως πρόκειται για εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα αναφορικά με την υλοποίηση επενδύσεων.
Σε όλους τους διαγωνισμούς δημοσίων έργων οι υποψήφιοι καλούνται να δηλώσουν εάν συμμετείχαν σε πρακτικές νόθευσης ανταγωνισμού.
Οι τέσσερις μεγάλοι όμιλοι που εντάχθηκαν σε καθεστώς διευθέτησης απαντούν αρνητικά, καθώς θεωρούν ότι με την πληρωμή των προστίμων έχουν εκτίσει την ποινή τους.
Ωστόσο, οι αρνητικές δηλώσεις οδηγούν στην κατάθεση προσφυγών, τόσο στην Ανεξάρτητη Αρχή Προδικαστικών Προσφυγών, όσο και στο ΣτΕ.
Συχνά οι προσφυγές κατατίθενται από κατασκευαστικές εταιρείες που συμμετείχαν στο καρτέλ δημοσίων έργων, σύμφωνα με το πόρισμα της Επιτροπής Ανταγωνισμού, αλλά τα αδικήματά τους έχουν παραγραφεί δεδομένου πως διαπράχθηκαν πριν από το 2005.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση προτίθεται να αναλάβει νομοθετική πρωτοβουλία, η οποία θα προβλέπει πως στα τεύχη δημοπράτησης διαγωνισμών δεν είναι απαραίτητο οι υποψήφιοι να δηλώνουν εάν έχουν εμπλακεί σε αθέμιτες πρακτικές στο παρελθόν.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, στόχος είναι να ισχύσει ό,τι και στις περισσότερες χώρες στο εξωτερικό στις οποίες οι εταιρείες πληρώνουν τα πρόστιμα που τους επιβάλλονται και απαλλάσσονται από περαιτέρω κυρώσεις.
Ο ασκός του Αιόλου άνοιξε όταν ολοκληρώθηκε η αυτεπάγγελτη έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού για την ύπαρξη καρτέλ στα δημόσια έργα. Η έρευνα ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 2013 και εξέτασε χρονική περίοδο 30 ετών, από το 1981 έως το 2012.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού κατέληξε στο συμπέρασμα πως σχεδόν όλες οι ελληνικές και ξένες κατασκευαστικές εταιρείες που ανέλαβαν δημόσια έργα, συμμετείχαν σε παράνομες πρακτικές νόθευσης διαγωνισμών.
Οι τέσσερις από τους πέντε μεγάλους ελληνικούς κατασκευαστικούς ομίλους αποδέχθηκαν την ενοχή τους και εντάχθηκαν σε καθεστώς διευθέτησης με την Επιτροπή Ανταγωνισμού, την ώρα που το σύνολο των ξένων εταιρειών που δραστηριοποιήθηκε στην Ελλάδα την περίοδο υπό εξέταση, αρνήθηκε να συνεργαστεί με τις αρχές.