Πόλεμος μεγατόνων φαίνεται πως έχει ξεσπάσει στους κόλπους της ΕΕ το τελευταίο διάστημα, με αφορμή την πλήρωση της πιο ισχυρής θέσης, στα ιστορικά χρονικά της Ευρώπης.
Η δημιουργία της κεντρικής Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, με πρωτοφανείς για τα ευρωπαϊκά δεδομένα εξουσίες που καλείται να διαχειριστεί τα μεγάλα οικονομικά εγκλήματα κατά της ΕΕ, όπου και όταν αυτά εμφανίζονται, όπως επίσης και τα ζητήματα χρηστής διαχείρισης όλων των συστημάτων, πολιτικών και θεσμικών της κοινότητας, δημιουργεί έντονους τριγμούς, αναταράξεις σε πολιτικό επίπεδο και θεσμικό επίπεδο
Η πλήρωση της θέσης του Γενικού Εισαγγελέα ( EPPO), που θεσμικά και επί της ουσίας, τίθεται εποπτεύων επικεφαλής όλων των υπηρεσιών δίωξης οικονομικού εγκλήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με διευρυμένες αρμοδιότητες ως προς το νομικό πεδίο εφαρμογής , ανακατεύει την τράπουλα των διπλωματικών ισορροπιών.
Οι δύο τελικοί υποψήφιοι διασταυρώνουν τα ξίφη τους, καταξιωμένοι ανώτατοι δικαστικοί με επιτυχημένες θητείες και εντυπωσιακά αποτελέσματα στις μέχρι πρότινος θέσεις ευθύνης τους, την ώρα που το Ευρωπαϊκά όργανα διχάζονται ανάμεσα στις δύο υποψηφιότητες.
Τα Φαβορί για την θέση
Ο λόγος για τον Γάλλο Jean Francois Bohnest από την Αλσατία που υπηρετεί σήμερα στη θέση του Επικεφαλής Εισαγγελέα του Εφετείου της Ρενς , και την Laura Codruta Kovesi από την Τρανυλβανία της Ρουμανίας, που μέχρι πρότινος κατείχε τη θέση της γενικής εισαγγελέως διαφθοράς στη χώρα της, με εντυπωσιακά όσο και αμφιλεγόμενα για τους αντιπάλους της, αποτελέσματα. Η Ρουμάνα εισαγγελική λειτουργός από το 2018 βρέθηκε στην δίνη ερευνών στην χώρα της και πριν λίγο καιρό το Ανώτατο Δικαστήριο της Ρουμανίας απέρριψε τις αιτιάσεις σε βάρος της.
Και οι δύο φαίνεται να συγκεντρώνουν προτιμήσεις στα όργανα που θα κληθούν και να συναποφασίσουν για την επιλογή του πρώτου Ευρωπαίου Εισαγγελέα , δηλαδή το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο , το Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτό που φαίνεται να διαμορφώνεται όπως αναφέρεται σε πολλά δημοσιεύματα είναι μία πιο θετική στάση του Συμβουλίου απέναντι στην γαλλική υποψηφιότητα και του ευρωκοινουβουλίου απέναντι στην Ρουμάνα υποψήφια. Η κ. Kovesi στην Επιτροπή πολιτικών Ελευθεριών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του ευρωκοινοβουλίου έλαβε 26 ψήφους έναντι 22 του Γάλλου συνυποψηφίου της, ενώ ο Γερμανός συνάδελφος τους βγήκε από την κούρσα με μόλις μία ψήφο.
Οι «Γραμμές της Μάχης» και ο ρόλος της Γαλλίας
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως πίσω από αυτά τα δύο πρόσωπα έχουν συνταχθεί, γραμμές άμυνας και επίθεσης προκειμένου να υποστηριχθεί η υποψηφιότητα και τελικά η αναγωγή ενός εκ των δύο ως Γενικό Εισαγγελέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέση που θα είναι ενεργή σε περίπου ένα χρόνο από σήμερα για πρώτη φορά στην ιστορία της Ένωσης.
Οι υποστηρικτές της Kovesi, που στο πλαίσιο της προηγούμενης θέση της ως Εισαγγελέως Διαφθοράς της Ρουμανίας, δημιούργησε συνθήκες για την δίωξη πολλών πολιτικών προσώπων στην Ρουμανία για οικονομικά εγκλήματα, υπερτονίζουν μέσω του διεθνούς τύπου αλλά και των forums ότι έχει το απαραίτητο δυναμικό προφίλ, για να ηγηθεί μίας τέτοιας υπηρεσίας, ενώ στο πλευρό της έχει τεθεί και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στους κόλπου του οποίου συλλέχθηκαν περισσότερες από 8.000 υπογραφές στο πλαίσιο διακήρυξης προτίμησης προς το πρόσωπο της.
Μόλις χθες ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ δήλωσε στην εφημερίδα «24 Chassa» (24 Ώρες) και αναδημοσίευσε το βουλγαρικό πρακτορείο ειδήσεων ΒΤΑ, ότι η «Η Λάουρα Κοντρούτα Κεβέσι έχει τη στήριξή μας».
Στους αντιπάλους της ωστόσο συγκαταλέγεται και η Ρουμανική κυβέρνηση, που θεωρεί ότι κατά την θητεία της, υπερέβη, νόμους και ηθικούς κανόνες, προκειμένου να φέρει αποτελέσματα.
Με την γαλλική υποψηφιότητα του Jean Francois Bohnest ο οποίος ποντάρει σε ένα διευρυμένο και ήπιο προφίλ για τη θέση του Γενικού Εισαγγελέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φαίνεται ωστόσο να συντάσσονται περισσότερο τα Δυτικά Κράτη της Ένωσης, από τα οποία ωστόσο μπορεί, όπως λένε όσοι παρατηρούν τα τεκταινόμενα, να υπάρξουν και σχετικές διαρροές, με γνώμονα τους διπλωματικούς συμβιβασμούς που μια τέτοια θέση απαιτεί για να λειτουργήσει ο θεσμός απρόσκοπτα.
Σε αυτό το πλαίσιο του ακήρυχτου πλην ανοιχτού πολέμου φαίνεται να εντάσσεται και η πρόσφατη φημολογούμενη προσφορά του Γάλλου προέδρου Μακρόν προς το πρόσωπο του Bohnest να αναλάβει μία αντίστοιχα υψηλή θέση, αυτήν του Γενικού Οικονομικού Εισαγγελέα της Γαλλίας, κάτι που ωστόσο διαψεύστηκε από τον υποψήφιο, ταυτόχρονα με δημοσιεύματα και φήμες ότι επίκειται παραίτηση του από την κούρσα της διεκδίκησης. Ακόμη και πριν μερικές ημέρες δημοσιεύματα επιμένουν πως τις επόμενες ημέρες η Γαλλία ίσως ανακοινώσει επίσημα την στήριξη της στην Ρουμάνα Εισαγγελέα .
Τα Πολιτικά και Νομικά ζητήματα
Την ώρα που τα δημοσιεύματα οι διαρροές, οι συνεννοήσεις σε επίσημα και ανεπίσημα φόρα δίνουν και παίρνουν, η διάσταση σημαντικών πολιτικών και νομικών ζητημάτων που εγείρονται από την δημιουργία της νέας Γενικής Οικονομικής Εισαγγελίας της ΕΕ, δείχνουν να είναι υπαρκτά και συνεπώς χρίζουν άμεσης αντιμετώπισης , ώστε το εγχείρημα να λειτουργήσει με επιτυχία.
Κορωνίδα των θεμάτων για τα οποία δημιουργείται εντονότατος διάλογος είναι η ίδια η “ιδρυτική” συμφωνία για την δημιουργία της θέσης, που υπογράφεται από 22 από τα 28 σήμερα μέλη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.
Αν εξαιρέσει κανείς το Ηνωμένο Βασίλειο, που όπως όλα δείχνουν δεν θα είναι μέλος της Ένωσης όταν ο θεσμός του Γενικού Εισαγγελέα ξεκινήσει την επίσημη λειτουργία του, στην συμφωνία δεν έχουν προσχωρήσει η Ουγγαρία, Πολωνία, Ιρλανδία, και Δανία.
Για αυτά τα κράτη φαίνεται να τίθεται το θέμα, του νομικού πεδίου εφαρμογής των αποφάσεων και διερευνήσεων του Γενικού Εισαγγελέα.
Η επικρατέστερη άποψη με την οποία συντάσσεται και ο Γάλλος υποψήφιος για τη θέση, αναφέρει ότι αυτά θα είναι αναγκαστικά συνεργαζόμενα κράτη, με τη σκέψη ότι είναι άμεσα συνδεδεμένα με το οικονομικό πλαίσιο δράσης εντός της ΕΕ. Αντίστοιχο σκεπτικό, περί συνεργαζόμενο κράτους, προώθησε και τελικά πέτυχε η Commission , στο τέλος του προηγούμενου χρόνου σε σχέση με το καθεστώς επιβολής ΦΠΑ στα νομικά πρόσωπα που εδρεύουν στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ώστε να έχουν όταν επιθυμούν οικονομική δραστηριότητα με επαγγελματικές οντότητες της ΕΕ.
Αρμοδιότητες σημαντικά αυξημένες
Εξάλλου σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη συνθήκη της Λωζάννης από την οποία θεωρείται ότι προέρχεται ο σπόρος της δημιουργίας της υπηρεσίας του Γενικού Εισαγγελέα της ΕΕ, οι εκάστοτε αποφάσεις του θα πρέπει να επικυρώνονται από τις δικαστικές αρχές των χωρών μελών, ώστε να τύχουν εφαρμογής.
Οι αρμοδιότητες του νέου θεσμού θα είναι σημαντικά αυξημένες ακόμη και σε σχέση με τις Ευρωπαϊκές υπηρεσίες δίωξης, καθώς μέχρι σήμερα OLAF Eurojust και Europol δεν έχουν δυνατότητα να παρέμβουν άμεσα σε υπόθεση ενδιαφέροντος τους.
Το δεύτερο μεγάλο ζήτημα που προκύπτει, αφορά τις πολιτικές και διπλωματικές σχέσεις των κρατών μελών και τις ισορροπίες που τηρούνται ,είτε οι χώρες αυτές έχουν υπογράψει το πρωτόκολλο της συμφωνίας είτε όχι.
Η Ρουμανική αντιπολίτευση έθεσε το θέμα, της ισορροπίας δυνάμεων μεταξύ των χωρών, με σκεπτικό ότι μέχρι σήμερα τα ανώτατα αξιώματα της ΕΕ τα κατέχουν πολίτες των Δυτικών χωρών της Ευρώπης, αλλά κανένας από τις Ανατολικές χώρες, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η ποσόστωση στην αντιπροσώπευση έχει διαταραχθεί. Η συλλογιστική αυτή φαίνεται να ενστερνίζεται και από την Γαλλία που φαίνεται να ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για καλύτερη γεωγραφική ισορροπία στις υψηλόβαθμες θέσεις της ΕΕ.
Όπως φαίνεται το διακύβευμα για κάθε χώρα είναι τεράστιο , αν σκεφτεί κανείς τις δυνατότητες του Ευρωπαίου Εισαγγελέα να ασκεί διώξεις και να εκδίδει εντάλματα σε μία “ομοσπονδιοποιημένη” Εισαγγελία ως μία πραγματικά ισχυρού βεληνεκούς Αρχή της Ευρώπης για θέματα οικονομίας και διαφθοράς . Έτσι οι στρατηγικές ,οι ισορροπίες και οι.. ακροβασίες είναι μάλλον αναμενόμενες. Όπως λένε άλλωστε παλιοί διπλωμάτες “έτσι λειτουργεί η Ευρώπη”.
