Οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να δουλέψουν σκληρά για την επιτυχία του στόχου μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων κατά 54 δισ. ευρώ μέχρι τα τέλη του 2021. Η παρούσα κεφαλαιακή θέση είναι ικανή για την επίτευξη του στόχου αυτού, ενώ ο στόχος που έχει τεθεί για τη μείωση των NPEs, είναι ο μέγιστος δυνατός υπό τις παρούσες συνθήκες. Εφόσον οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας επιταχυνθούν, οι τιμές των ακινήτων ανέβουν και οι τράπεζες αναπτύξουν όλα τα διαθέσιμα εργαλεία για τη μείωση των κόκκινων δανείων, τότε οι τράπεζες θα μπορούσαν να υπερβούν τους στόχους.
Τα παραπάνω αναφέρουν πηγές με γνώση της κατάστασης, εκτιμώντας ότι για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων μείωσης των NPEs πρέπει να βοηθήσει πολύ το νομικό σύστημα και η επιτάχυνση των δικαστικών διαδικασιών και να βρεθεί μια χρυσή ισορροπία μεταξύ της προστασίας δανειοληπτών και των τραπεζών. Στην παρούσα φάση είναι κρίσιμο να επιταχυνθεί η διευθέτηση των 80.000 εκκρεμών υποθέσεων του νόμου Κατσέλη. Ο νέος νόμος για την προστασία της πρώτης κατοικίας βάζει θετικές προϋποθέσεις για την προστασία των δανειοληπτών και τον εξοστρακισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών.
Στο τέλος του 2021 με βάση την υφιστάμενη στοχοθεσία τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα θα έχουν μειωθεί κατά 54 δισ. ευρώ και ο δείκτης NPE θα έχει υποχωρήσει στο 19%, το οποίο όμως θα είναι ακόμα υψηλό δεδομένου ότι ήδη ο ευρωπαϊκός μέσος όρος NPE κινείται στο 3,8%.
Προκειμένου να επιταχυνθεί η μείωση των ελληνικών NPEs θα ήταν χρήσιμες συστημικές λύσεις. “Όταν ανοίγει ο διάλογος για τέτοιες λύσεις, τόσο πιο γρήγορα πρέπει και να κλείνει διότι όσο αργεί η υλοποίηση σχημάτων όπως τα asset management companies, τόσο αυξάνει το ρίσκο για τις τράπεζες, αφού οι δανειολήπτες έχουν κάθε λόγο να αναβάλλουν την εξυπηρέτηση των δανείων τους”, αναφέρουν οι πηγές.
Σε άλλες χώρες, όπως στην Ιρλανδία και την Ισπανία, λύσεις συστημικές όπως η NAMA και η SAREB λειτούργησαν και τώρα στις χώρες αυτές τα NPEs κινούνται σε μονοψήφιο νούμερο. Ενδεχομένως, δύο χρόνια πριν να υπήρχε σκεπτικισμός για τη δημιουργία AMC (σημειώνεται ότι το σχήμα αυτό έχει προτείνει το ΤΧΣ), όμως εν τω μεταξύ οι αγορές έχουν αποκτήσει πολύ μεγαλύτερη ρευστότητα, έχουν μπει περισσότεροι παίκτες και η δευτερογενής αγορά δουλεύει με εύλογα discounts.
Σε κάθε περίπτωση, οι τράπεζες πρέπει να πάρουν το ρίσκο να καταγράψουν και ζημίες από τη μείωση των NPEs. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι στην προσπάθειά τους για τη μείωση των κόκκινων δανείων θα πρέπει να κάνουν εκτεταμένη χρήση διαγραφών. “Οι τράπεζες πρέπει να διαφοροποιήσουν τα εργαλεία μείωσης των NPEs, να προχωρήσουν σε περισσότερες τιτλοποιήσεις και πωλήσεις και να αποφύγουν την υπερβολική εξάρτηση από τα “κουρέματα”.
Σημειώνεται ότι οι τράπεζες θα έχουν την πρόκληση της διαχείρισης των ακινήτων από πλειστηριασμούς, δεδομένου ότι σε αυτές καταλήγει σήμερα το 80% των ακινήτων.
Η μείωση των NPEs από τις τράπεζες θα επιτρέψει την απελευθέρωση πόρων για τη χρηματοδότηση της οικονομίας, θα δώσει ώθηση στην ανάπτυξη και στην προσέλκυση επενδύσεων. Παράλληλα με την προσπάθεια αυτή, οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να βρουν το μοντέλο λειτουργίας που θα τους επιτρέψει να είναι κερδοφόρες και βιώσιμες τα επόμενα χρόνια. Σημειώνεται ότι η έξοδος από την κρίση οδήγησε πολλούς ευρωπαϊκούς κλάδους σε συγκέντρωση, κάτι που δεν συνέβη όμως ακόμα στον τραπεζικό κλάδο. Επομένως, η εξυγίανση των ελληνικών τραπεζών που θα περάσει μέσα από τη μείωση των NPEs, μπορεί να δημιουργήσει χώρο για μελλοντικές συγχωνεύσεις.
