Αντίστροφα μετρούν οι πολωνικές τράπεζες για την απόφαση του Δικαστηρίου της Ε.Ε. όσον αφορά τα στεγαστικά δάνεια σε ξένο νόμισμα, καθώς μία δυσμενής απόφαση θα τους κοστίσει σχεδόν 16 δισ. δολάρια. Περίπου 8.000 δανειολήπτες έχουν καταθέσει αγωγές ενώπιον πολωνικών δικαστηρίων, ισχυριζόμενοι ότι τα στεγαστικά δάνεια που πήραν φέρουν καταχρηστικούς όρους.
Στην καρδιά του προβλήματος βρίσκεται μία τακτική, η οποία ήταν συνήθης πριν από το ξέσπασμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008. Οι καταναλωτές, υποθέτοντας ότι το σλότι (πολωνικό νόμισμα) θα παραμείνει ισχυρό, έπαιρναν στεγαστικά δάνεια σε ξένο νόμισμα, κατά κύριο λόγο σε ελβετικό φράγκο, διότι το επιτόκιο δανεισμού στην Ελβετία ήταν χαμηλότερο από αυτό στην Πολωνία και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Εκτοτε, τα τελευταία 11 χρόνια, το σλότι έχει χάσει περίπου το 50% της αξίας του έναντι του ελβετικού φράγκου, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg. Προκειμένου να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα των ελβετικών προϊόντων στην παγκόσμια αγορά, η ελβετική κεντρική τράπεζα έπαψε το 2015 να διατηρεί σταθερή τη συναλλαγματική ισοτιμία έναντι του ευρώ, μία επιλογή που ενίσχυσε τη διαφορά μεταξύ του φράγκου και του σλότι. Ως αποτέλεσμα, αυξήθηκε ανάλογα και το ύψος των πολωνικών στεγαστικών δανείων, αφού οι καταναλωτές οφείλουν να τα αποπληρώσουν στο ακριβό –πλέον– ελβετικό φράγκο. Πολλοί δανειολήπτες έχουν να αποπληρώσουν ένα δάνειο πολύ υψηλότερο σε σχέση με την αξία του ίδιου του ακινήτου.
Η καταχρηστικότητα των όρων των στεγαστικών δανείων σε ξένο νόμισμα πρόκειται να κριθεί τον Σεπτέμβριο από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Σε περίπτωση που το Δικαστήριο καταδικάσει τις τράπεζες, αυτές θα υποστούν ζημία που αντιστοιχεί σε κέρδη 4 ετών, ήτοι 16 δισ. δολ., σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα του Bloomberg.
Το Δικαστήριο της Ε.Ε. θα εξετάσει επιπλέον εάν μπορούν να παραμείνουν εν ισχύι τα δάνεια και να διαγραφούν μόνο οι καταχρηστικοί όροι. Ενόψει της απόφασης του Δικαστηρίου, οι μετοχές των πολωνικών τραπεζών υποχώρησαν κατά 7% τις τελευταίες δύο εβδομάδες, όπως αναφέρει το Bloomberg, αποδεικνύοντας την ανησυχία των επενδυτών για την κατάσταση. Στην πραγματικότητα το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο, όπως δήλωσε στο Bloomberg o Γιάτζεκ Τζαμπάνσκι, δικηγόρος που διαχειρίζεται εκατοντάδες αγωγές Πολωνών δανειοληπτών. Σύμφωνα με τον Τζαμπάνσκι, το ζήτημα έχει έλθει στην επιφάνεια εδώ και καιρό, αλλά το πολωνικό κράτος το αγνοεί και το αφήνει να διογκώνεται. Εκτός αυτού, όπως προσέθεσε ο ίδιος, οι πολιτικοί προσπαθούν να προστατεύσουν όσους έχουν πάρει μεγάλα δάνεια, αλλά και ταυτόχρονα να κατευνάσουν τους εξαγριωμένους δανειολήπτες.
