Καταργείται η διάκριση των πανεπιστημιακών τμημάτων σε «πράσινα» και «κόκκινα». Οι μαθητές της επόμενης Γ΄ Λυκείου θα διεκδικήσουν μία θέση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μόνο μέσω Πανελλαδικών Εξετάσεων και όχι με το απολυτήριό τους. Πρόκειται για την κύρια αλλαγή στο σύστημα που ψηφίστηκε επί υπουργίας Κώστα Γαβρόγλου, και την πρώτη σε μία διαδικασία μετάβασης σε ένα νέο σύστημα, το οποίο θα αρχίσει να εφαρμόζεται σε δεύτερη φάση, δηλαδή από το 2021 και μετά. Επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται και η ρύθμιση που προβλέπει ότι οι μαθητές για το απολυτήριο θα δίνουν εξετάσεις με θέματα που θα επιλέγονται ανά Περιφέρεια, για ομάδες σχολείων (και όχι ενδοσχολικές).
Ειδικότερα, οι αλλαγές στο σύστημα Γαβρόγλου, που επρόκειτο να εφαρμοστεί για πρώτη φορά από τους μαθητές της επόμενης Γ΄ Λυκείου, είναι οι εξής:
• Εξορθολογίζεται η ύλη σε κάποια από τα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα. «Θα προχωρήσουμε σε μείωση της ύλης στα μαθήματα, επειδή ακριβώς η ύλη ήταν αχανής, ήταν πάρα πολύ μεγάλη. Ηταν αδύνατη η κάλυψή της εντός του σχολικού έτους» ανέφερε (Τ/Σ Οpen) η κ. Κεραμέως. Για το θέμα υπάρχουν εισηγήσεις των σχετικών ανά μάθημα επιστημονικών ενώσεων, ενώ το εύρος των περικοπών θα είναι διαφορετικό ανά μάθημα.
• Θα καταργηθεί η συνεξέταση της Νέας Ελληνικής Γλώσσας με τη Λογοτεχνία. Με την ισχύουσα πρόβλεψη οι μαθητές θα εξετάζονταν στη Γλώσσα (σε μη λογοτεχνικό κείμενο, μη διδαγμένο) και στη Λογοτεχνία (σε αδίδακτο λογοτεχνικό κείμενο).
• Καταργείται η κατηγοριοποίηση των τμημάτων των ΑΕΙ σε «πράσινα» και «κόκκινα». Στα «πράσινα» μπορούν να εισαχθούν οι υποψήφιοι αφού πάρουν το απολυτήριό τους, και χωρίς να δώσουν Πανελλαδικές Εξετάσεις. Με βάση το σύστημα Γαβρόγλου, οι μαθητές Γ΄ Λυκείου τον Οκτώβριο έπρεπε να συμπληρώσουν Α΄ δήλωση προτίμησης με έως 10 προτιμήσεις τμημάτων στα οποία επιθυμούσαν να φοιτήσουν. Με βάση τις προτιμήσεις των μαθητών και τον αριθμό εισακτέων ανά τμήμα, θα προέκυπτε ένας αριθμός τμημάτων για τα οποία ο αριθμός των προτιμήσεων θα ήταν μικρότερος από τον αριθμό εισακτέων. Αυτά τα τμήματα ονομάζονται «τμήματα ελεύθερης πρόσβασης» (ΤΕΠ). Τα υπόλοιπα τμήματα, δηλαδή εκείνα στα οποία ο αριθμός των αιτήσεων θα ήταν μεγαλύτερος από τις διαθέσιμες θέσεις, ονομάστηκαν «τμήματα πρόσβασης μόνο με Πανελλαδικές Εξετάσεις» (ΤΠΠΕ). Οπως ανέφερε η κ. Κεραμέως, «διαφωνούμε με την κατηγοριοποίηση και επίσης διαφωνούμε με το γεγονός ότι καλούνται τα παιδιά να παίξουν ένα τυχερό παίγνιο επί της ουσίας, δηλαδή να μαντέψουν Οκτώβριο μήνα ποιες είναι οι δέκα σχολές στις οποίες ενδεχομένως θα μπορούσε να μπει κανείς ελεύθερα. Διαφωνήσαμε με τον διαχωρισμό, διότι διακρίνει τις σχολές σε δύο κατηγορίες: τις σχολές υψηλού κύρους και τις σχολές χαμηλού κύρους».
Επίσης, για τους φετινούς αποφοίτους που δεν είχαν το αναμενόμενο αποτέλεσμα στις Πανελλαδικές και θα επιλέξουν να δοκιμάσουν την τύχη τους και στις Πανελλαδικές του 2020, θα εξεταστούν με το ίδιο σύστημα. «Διατηρείται το ίδιο σύστημα απαρεγκλίτως. Και αυτό θα ισχύσει για όλα τα μαθήματα», ανέφερε η κ. Κεραμέως.
Βεβαίως, οι δραστικές αλλαγές θα ισχύσουν για τους μικρότερους μαθητές, δηλαδή από την επόμενη Β΄ Λυκείου και κάτω, αναλόγως με το πότε θα προσδιοριστεί ο χρόνος έναρξης του επόμενου συστήματος.
Χαρακτηριστικά η κ. Κεραμέως δήλωσε ότι «στις προθέσεις μας είναι τα πανεπιστήμια να γνωρίζουν, πρώτον τον αριθμό των εισακτέων και παράλληλα να ορίζουν τη βάση εισαγωγής. Θέλουμε το δέκα να είναι η ελάχιστη βάση εισαγωγής και από εκεί και πέρα τα πανεπιστήμια, το κάθε Ιδρυμα, να μπορεί να ορίζει μια βάση εισαγωγής πάνω από την ελάχιστη. Οποια θέλει: 15, 16, 17, 13, ό,τι θέλει το κάθε πανεπιστήμιο. Το θεωρούμε αδιανόητο ο Ελληνας φορολογούμενος να πληρώνει για Ιδρύματα στα οποία ο καθένας μπαίνει με βαθμό τρία. Το λέμε ευθέως.
Σήμερα η κατάσταση έχει ως εξής: δηλώνει το πανεπιστήμιο πως θα πάρει 500 φοιτητές και τελικά παίρνει 1.500. Αποτέλεσμα ποιο είναι; Η εκπαίδευση που παρέχει επί της ουσίας το πανεπιστήμιο στους 1.500 είναι μειωμένη, διότι δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί σε αυτόν τον πάρα πολύ μεγάλο όγκο. Τελικά πλήττονται όλοι».
Αμεση καθιέρωση ανώτατου ορίου φοίτησης
Το ανώτατο όριο σπουδών ν+2 (όπου ν τα ελάχιστα έτη σπουδών κάθε σχολής) θα πρέπει να έχουν κατά νου οι νέοι που θα εισαχθούν τον Οκτώβριο στα πανεπιστήμια. Και αυτό διότι θα καθιερωθεί ανώτατο όριο φοίτησης. Επίσης, μεταβατικές διατάξεις σχετικά με το ανώτατο χρονικό όριο ολοκλήρωσης των προπτυχιακών σπουδών ν+2 θα υπάρξουν για τους ήδη φοιτητές.
Ειδικότερα, όπως ανέφερε η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, για το πλαίσιο των σπουδών στα πανεπιστήμια «πρέπει να περάσει ένα ξεκάθαρο μήνυμα πειθαρχίας. Δηλαδή, δεν μπορεί κάποιος να μπαίνει στο πανεπιστήμιο και να αποφοιτά έπειτα από 30 χρόνια. Αυτό δεν γίνεται πουθενά αλλού στον κόσμο. Ο στόχος μας είναι η όποια παρέμβαση να ισχύει εφεξής. Τι σημαίνει αυτό; Για τους φοιτητές που θα μπουν στο πανεπιστήμιο από όταν θα ισχύσει η διάταξη. Η διάταξη ακόμα δεν έχει περάσει από την ελληνική Βουλή. Οταν θα ψηφιστεί και εφεξής θα ισχύει, κατ’ αρχάς για τους νεοεισερχομένους».
Παράλληλα, γι’ αυτούς που είναι ήδη φοιτητές θα προβλεφθούν μεταβατικές διατάξεις. «Δεν έχουμε κατασταλάξει. Αυτό θα γίνει μετά ενδελεχή συζήτηση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς», διευκρίνισε η ίδια.
Αλλωστε, σύμφωνα με τη νέα ηγεσία του υπουργείου, στόχος είναι «η κρατική χρηματοδότηση προς τα ανώτατα ιδρύματα να εξαρτάται από αντικειμενικά κριτήρια, όπως το κόστος σπουδών ανά φοιτητή, η διάρκεια των προγραμμάτων σπουδών, το μέγεθος και η γεωγραφική διασπορά του ΑΕΙ, αλλά θα συνδέεται, σε κάποιο βαθμό, και με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης» όπως έχει δηλώσει η υπουργός. Γι’ αυτό απαιτείται σαφές πλαίσιο σπουδών και διαγραφή των «λιμναζόντων» φοιτητών.
Η πρώτη ρύθμιση για τη διαγραφή των «αιώνιων» ελήφθη επί υπουργίας Αννας Διαμαντοπούλου. Υπήρξε βέβαια μέριμνα για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους μέσα σε εύλογο χρόνο. Κατόπιν δόθηκαν μεγάλα περιθώρια στους «αιώνιους» για να πάρουν το πτυχίο τους (π.χ. καθιερώθηκαν οι εξεταστικές για όλα τα μαθήματα τόσο στη χειμερινή όσο και στη θερινή εξεταστική, εκτός από την εξεταστική του Σεπτεμβρίου), ωστόσο επί ΣΥΡΙΖΑ η ρύθμιση καταργήθηκε.
Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Αρχής, οι φοιτητές που το 2016-2017 είχαν τελειώσει τον ελάχιστο χρόνο σπουδών της σχολής τους και όφειλαν μαθήματα ήταν 120.792. Βεβαίως, δεν είναι όλοι «αιώνιοι», δηλαδή δεν έχουν ξεπεράσει τη διάρκεια ν+2.
Με βάση τα στοιχεία του υπ. Παιδείας, το 2014 οι «λιμνάζοντες» φοιτητές ήταν 178.458 (139.175 στα πανεπιστήμια και 39.283 στα ΤΕΙ).
Η διαδικασία των διορισμών
Μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς θα γίνουν οι διορισμοί εκπαιδευτικών στα σχολεία και στις δομές ειδικής αγωγής. Οπως δήλωσε η κ. Νίκη Κεραμέως, «η προκήρυξη της ειδικής αγωγής του ΣΥΡΙΖΑ για την οποία ήμασταν σύμφωνοι, για την πρόσληψη 4.500 εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής, δεν είχε υλοποιηθεί όταν αναλάβαμε.
Επισπεύσαμε τις διαδικασίες με το ΑΣΕΠ. Πιέζουμε πάρα πολύ για να προχωρήσει η κατάσταση, αλλά δυστυχώς με αυτά που παραλάβαμε δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε πρόσληψη μέσα στον Σεπτέμβριο και θα ολοκληρωθεί η διαδικασία στα μέσα της χρονιάς. Οπότε προχωράμε κανονικά με τους διορισμούς αναπληρωτών και στην ειδική αγωγή και μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία και από το ΑΣΕΠ θα προχωρήσουμε στους μόνιμους διορισμούς των εκπαιδευτικών». Η κατανομή των διορισμών σε πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και δομές ειδικής αγωγής θα γίνει σύμφωνα με την αντίστοιχη περυσινή κατανομή.
Οι προσλήψεις αναπληρωτών για το 2019-20 εξετάζεται να γίνουν με τους πίνακες κατάταξης του 2018 και όχι του νέου νόμου, καθώς δεν υπάρχει χρόνος για τη σχετική προετοιμασία. Βέβαια, μελετάται το σενάριο το πρώτο κύμα διορισμών να γίνει με το προηγούμενο σύστημα και για τους υπολοίπους να εφαρμοστεί η πρόσφατη ρύθμιση Γαβρόγλου. Ο αριθμός των προσλήψεων θα κυμανθεί στα επίπεδα του περασμένου έτους, όταν προσελήφθησαν περίπου 31.300 αναπληρωτές και στις δύο βαθμίδες.
Η κ. Κεραμέως επέκρινε την προηγούμενη κυβέρνηση για την εξαγγελία της για διορισμούς 10.000 εκπαιδευτικών τα σχολικά έτη 2020-21 και 2021-22. «Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε προκηρύξει 10.000 θέσεις για εκπαιδευτικούς γενικής εκπαίδευσης, αλλά δεν είχε φροντίσει να υπάρχει ούτε ένα ευρώ γι’ αυτό. Ηταν απλά εξαγγελία για τα μάτια του κόσμου και μηδέν ευρώ για την υλοποίησή της. Εμείς έχουμε πει ότι το βασικό μέλημά μας είναι να καταγράψουμε τα κενά που υπάρχουν σε όλη τη χώρα και από κει και πέρα να προχωρήσουμε στην κάλυψη αυτών των αναγκών. Βάσει όμως αυτής της απογραφής όχι στα τυφλά».
Τέλος, συνολικά 3.353 αποσπάσεις εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έγιναν δεκτές από το υπουργείο Παιδείας, από 4.715 αιτήσεις που κατετέθησαν. Από τις 3.353 αποσπάσεις, οι 3.240 αφορούν απόσπαση από ΠΥΣΔΕ σε ΠΥΣΔΕ και οι 113 σε δομές ειδικής αγωγής.
Αντίστοιχα, στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση από τις 3.785 αιτήσεις, έγιναν δεκτές οι 3.089 (2823 από ΠΥΣΠΕ σε ΠΥΣΠΕ) και 266 στην ειδική αγωγή. Για την υποβολή ενστάσεων, το ηλεκτρονικό σύστημα θα είναι ανοικτό από τη Δευτέρα, 5/8 έως και την Παρασκευή, 9/8 και ώρα 15.00.
Για την υποβολή αιτήσεων ανάκλησης απόσπασης, το ηλεκτρονικό σύστημα θα παραμείνει ανοικτό έως και τις 19/8 και ώρα 15.00.
Απάντηση για διετή προγράμματα
Οξεία απάντηση έδωσε, χθες, το υπουργείο Παιδείας στον ΣΥΡΙΖΑ για την απόφαση να μην προχωρήσει η οργάνωση των διετών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης στα Κέντρα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΚΕΕ) των ΑΕΙ, όπως είχε αποφασίσει η προηγούμενη κυβέρνηση. Ο ΣΥΡΙΖΑ επέκρινε τη νέα ηγεσία του υπουργείου και τη Ν.Δ. ότι «καταργούν δημόσιες δομές προς όφελος των ιδιωτικών ΙΕΚ»
Το υπουργείο απάντησε ότι «είναι γνωστό σε όλη την εκπαιδευτική κοινότητα ότι η κεντρική στρατηγική του τέως υπουργού Παιδείας και της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ήταν να δημιουργήσει τετελεσμένα στον χώρο της εκπαίδευσης στη λογική των μικροπολιτικών διευθετήσεων, με τρόπο νομοθετικά αποσπασματικό και εμβαλωματικό. Το όψιμο ενδιαφέρον του ΣΥΡΙΖΑ για τη δημόσια επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση προκαλεί εύλογα ερωτήματα και θυμηδία. Μας εγκαλεί ότι η απόφασή μας για αναστολή της έναρξης λειτουργίας των διετών προγραμμάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης για το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020, ενόψει αναθεώρησης συνολικά του πλαισίου επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και διά βίου μάθησης, δήθεν ευνοεί τα ιδιωτικά ΙΕΚ. Η υποκρισία του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει όριο. “Κόπτεται” δήθεν για το καλό της δημόσιας επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, όταν: οι εκπαιδευτές των δημοσίων ΙΕΚ είναι απλήρωτοι για έναν ολόκληρο χρόνο, οι απόφοιτοι των δημοσίων ΙΕΚ έχουν, με ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ, στερηθεί του δικαιώματός τους να συμμετάσχουν σε εξετάσεις πιστοποίησης του ΕΟΠΠΕΠ». Επίσης, επικρίνει τον κ. Γαβρόγλου για πολιτική ολιγωρία, καθώς «σε κανένα από τα 43 δημοσιευμένα διετή προγράμματα, τα οποία ειρήσθω εν παρόδω ιδρύθηκαν με υπουργικές αποφάσεις 2 και 3 ημέρες πριν από τις εκλογές, δεν υπήρξε διατύπωση γνώμης από το Εθνικό Συμβούλιο Εκπαίδευσης και Ανάπτυξης Ανθρωπίνου Δυναμικού και την Εθνική Επιτροπή Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, όταν αυτό προέβλεπε ο ίδιος ο νόμος (άρθρο 48Α του ν. 4485/2017) του τέως υπουργού».
Την ίδια στιγμή, η συνδικαλιστική παράταξη Δημοκρατική Συνεργασία Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης καταγγέλλει ρουσφετολογική απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης για τα ΚΕΕ. Με το άρθρο 67, παρ. 6 του πρόσφατου νόμου 4610/2019, δημιουργήθηκαν ειδικές θέσεις συντονιστών στα ΚΕΕ, στα οποία θα μπορούσαν να αποσπαστούν για 5 χρόνια και με δυνατότητα ανανέωσης όσοι έχουν διατελέσει περιφερειακοί διευθυντές εκπαίδευσης, διευθυντές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης καθώς και συντονιστές εκπαίδευσης εξωτερικού. Με νέα απόφαση (ΦΕΚ 2843/2019, άρθρο 1β) δύο ημέρες πριν από τη λήξη της θητείας της κυβέρνησης, ορίστηκε επιμίσθιο ύψους 300 ευρώ μηνιαίως για τη θέση.