Νένας Μαλλιάρα
Με την προσοχή στραμμένη στο ύψος των δανείων αβέβαιης είσπραξης (unlikely to pay) και στο σύνολο των δανείων που βρίσκονται σε καθυστέρηση μέχρι 90 ημέρες, βρίσκονται οι τράπεζες, με τους τραπεζίτες να επισημαίνουν ότι οι δύο αυτοί δείκτες είναι πολύ σημαντικοί για την περαιτέρω πορεία του πιστωτικού κινδύνου.
Καθώς οι προσπάθειες μείωσης των NPLs μπαίνουν σε ράγες επιταχυνόμενης τροχιάς από τον Σεπτέμβριο, οι τράπεζες εστιάζουν στον “πυρήνα” του προβλήματος, ο οποίος συντίθεται από τα εξής δεδομένα:
1) Δάνεια αβέβαιης είσπραξης τα οποία ανέρχονται σε 25,1 δισ. ευρώ (που αντιστοιχούν στο 31% των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο τέλος του 2018). Τα δάνεια αυτά έχουν μειωθεί από τα 29,3 δις. ευρώ όπου ήταν ένα χρόνο πριν, ωστόσο, προβληματίζει το γεγονός ότι έχουν επιδεινωθεί οι πρώιμες ληξιπρόθεσμες οφειλές. Συγκεκριμένα, επιδεινώθηκε ο λόγος των δανείων τα οποία είναι σε καθυστέρηση από 1 έως 90 ημέρες προς το σύνολο των εξυπηρετούμενων δανείων. Ο λόγος αυτός ανήλθε σε 13,4% στο τέλος του 2018 από 11,3% στο τέλος του 2017.
2) Τα δάνεια σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα δάνεια που έχουν καταγγελθεί από τις τράπεζες) συνεχίζουν την πτωτική τους πορεία (17,6 δισ. ευρώ δηλ. το 22% των μη εξυπηρετούμενων δανείων το 2018 από 21,7 δις. ευρώ το 2017). Ωστόσο, το 67,2% των μη εξυπηρετούμενων δανείων που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία εμφανίζουν καθυστέρηση μεγαλύτερη του ενός έτους.
Το αντίστοιχο ποσοστό για τα στεγαστικά δάνεια διαμορφώνεται σε 73,6% και για τα επιχειρηματικά σε 65,7%, ενώ για τα καταναλωτικά δάνεια τα οποία έχουν καθυστέρηση μεγαλύτερη του εξαμήνου το ποσοστό διαμορφώνεται σε 70,1%.
3) Το 48% των μη εξυπηρετούμενων δανείων αφορά καταγγελμένες απαιτήσεις, οι οποίες έχουν σαφώς μειωθεί (39,1 δις. ευρώ στο τέλος του 2018 από 43,4 δις. ευρώ ένα χρόνο πριν), αλλά κυρίως ως αποτέλεσμα διαγραφών (3,6 δις. ευρώ).
4) Τα δάνεια που είχαν ρυθμίσει οι τράπεζες, τουλάχιστον μία φορά, ανέρχονταν σε 46,3 δις. ευρώ στο τέλος του 2018, αντιπροσωπεύοντας το 25,7% των συνολικών δανείων, έναντι 25,2% στο τέλος του 2017 (50,3 δισ. ευρώ). Εντούτοις, το 19,9% των ήδη ρυθμισμένων δανείων (δηλ. δάνεια 9,2 δισ. ευρώ) πέφτει και πάλι σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών, έναντι ποσοστού 19,5% στο τέλος του 2017.
5) Ακόμη δεν έχει ρυθμιστεί το 47,8% των μη εξυπηρετούμενων δανείων άνω των 90 ημερών (δηλαδή δάνεια 10,3 δισ. ευρώ).
Τα ποσοστά για τα στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια ανέρχονται σε 44,7%, 35,4% και 55,9% αντίστοιχα. Δηλαδή στεγαστικά δάνεια 3,6 δισ. ευρώ, καταναλωτικά 3 δισ. ευρώ και επιχειρηματικά 6,9 δισ. ευρώ βρίσκονται σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών και δεν έχουν ακόμη ρυθμιστεί.
6) Δάνεια 11,9 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στο 14,5% των μη εξυπηρετούμενων δανείων εντός ισολογισμού, αφορούν απαιτήσεις οι οποίες έχουν υπαχθεί σε καθεστώς νομικής προστασίας και για τις οποίες εκκρεμεί η έκδοση τελεσίδικης δικαστικής απόφασης. Από αυτά, τα 6,5 δισ. ευρώ αφορούν απαιτήσεις που είχαν ήδη καταγγελθεί. Τα δάνεια αυτής της κατηγορίας αφορούν είτε φυσικά πρόσωπα (ν. 3869/20108, Κατσέλη) είτε νομικά πρόσωπα (ν. 4307/2014, Πτωχευτικός Κώδικας). Σχετικά με τις επιμέρους κατηγορίες, περίπου το 31% των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων, δηλαδή δάνεια 9 δις. ευρώ, έχει υπαχθεί σε καθεστώς νομικής προστασίας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα καταναλωτικά δάνεια είναι 20,5%, δηλαδή δάνεια 1,8 δις. ευρώ.