Δημήτρη Κατσαγάνη
Περιθώριο 20 ημερών έχουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες για να πληρώσουν την 1η δόση εξόφλησης των χρεωστικών υπολοίπων, τα οποία προέκυψαν από την εκκαθάριση των εισφορών του 2018.
Συγκεκριμένα, η προθεσμία λήγει στις 30 Αυγούστου. Τα σχετικά ειδοποιητήρια είναι ήδη αναρτημένα στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, εδώ και έναν μήνα. Ωστόσο, με ευθύνη της προηγούμενης κυβέρνησης η όλη διαδικασία της εκκαθάρισης καθυστέρησε 2 μήνες. Δηλαδή αντί να ολοκληρωθεί η διαδικασία της εκκαθάρισης τον Μάιο, ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο και συγκεκριμένα μετά τις πρόωρες εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου.
Η εν λόγω εκκαθάριση αφορά τον επανυπολογισμό των εισφορών του 2018 με βάση το εισόδημα το οποίο δήλωσαν οι επαγγελματίες το 2017.
Οι επανυπολογισθείσες εισφορές του 2018 έχουν συμψηφισθεί με τις περσινές εισφορές οι οποίες υπολογίστηκαν προσωρινά με βάση το εισόδημα του 2016. Στις περιπτώσεις εκείνες που οι προσωρινά υπολογισθείσες εισφορές (με βάση το εισόδημα του 2016) είναι χαμηλότερες σε σχέση με τις τελικά προσδιορισμένες εισφορές (με βάση το εισόδημα του 2017) προκύπτει χρεωστικό υπόλοιπο ίσο με τη διαφορά των δύο κατηγοριών εισφορών.
Αυτό μπορεί να συμβεί εφόσον το εισόδημα του 2017 ήταν μεγαλύτερο σε σχέση με το εισόδημα του 2016. Το δε χρεωστικό υπόλοιπο θα είναι ίσο με την προαναφερθείσα διαφορά εφόσον καταβλήθηκαν από τους υπόχρεους οι περσινά προσωρινά εκκαθαρισμένες εισφορές.
Για παράδειγμα, έστω επαγγελματίας του οποίου πέρσι (με βάση το εισόδημα του 2016 π.χ. 10.000 ευρώ) του καταλογίστηκαν εισφορές ύψους 2.690 ευρώ (10.000 ευρώ x 26,9%), τις οποίες κατέβαλε. Επειδή, όμως, το 2017 δήλωσε εισόδημα 12.000 ευρώ, οι καταβλητέες εισφορές για το 2018 ανέρχονται σε 3.228 ευρώ (12.000 ευρώ x 26,9%). Συνεπώς, για την περίπτωση αυτή προκύπτει ένα χρεωστικό υπόλοιπο ύψους 538 ευρώ (3.228 ευρώ-2.690 ευρώ).
Αν δεν καταβλήθηκαν οι προσωρινά καταβληθείσες εισφορές, τότε το χρεωστικό υπόλοιπο θα είναι ίσο με τις οριστικά εκκαθαρισμένες εισφορές (με βάση το εισόδημα του 2018). Σε σχέση με το παραπάνω παράδειγμα, το χρεωστικό υπόλοιπο είναι ίσο με τις εισφορές οι οποίες υπολογίστηκαν με βάση το εισόδημα του 2017, δηλαδή με 3.228 ευρώ, ενώ οι προσωρινά υπολογισθείσες εισφορές με βάση το εισόδημα του 2016 (ύψους 2.690 ευρώ) “διαγράφονται”.
Στην περίπτωση που έγινε “έναντι καταβολή” πέρσι, δηλαδή ένας επαγγελματίας δεν πλήρωνε κάθε μήνα ολόκληρο το ποσό το οποίο του είχε καταλογισθεί προσωρινά (με βάση το εισόδημα του 2016), τότε το χρεωστικό υπόλοιπο θα ισούται με τη διαφορά μεταξύ του ποσού (“έναντι οφειλής”) το οποίο πλήρωνε ένας επαγγελματίας και των οριστικά εκκαθαρισμένων εισφορών.
Έστω, με βάση το παραπάνω παράδειγμα ότι ο εν λόγω επαγγελματίας πέρσι αντί για 2.690 ευρώ κατέβαλε “έναντι οφειλής” το ποσό των 1.500 ευρώ. Συνεπώς, άφησε απλήρωτο το ποσό των 1.190 ευρώ (2.690 ευρώ-1.500 ευρώ). Δεδομένου πως οι οριστικά εκκαθαρισμένες εισφορές (με βάση το εισόδημα του 2017) ανέρχονται σε 3.228, το χρεωστικό υπόλοιπο το οποίο θα προκύψει σε βάρος του ανέρχεται σε 1.728 ευρώ. Το ποσό αυτό προκύπτει από το άθροισμα του υπολοίπου που άφησε απλήρωτο πέρσι (1.190 ευρώ) και της διαφοράς (538 ευρώ) μεταξύ του συνόλου των εισφορών που έπρεπε πληρώσει πέρσι (με βάση το εισόδημα του 2016) και του συνόλου των εισφορών που πρέπει να πληρώσει αναδρομικά φέτος (με βάση το εισόδημα του 2017).
Και τα τρία παραπάνω ενδεχόμενα χρεωστικών υπολοίπων μπορούν να εξοφληθούν σε 5 ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Η 1η δόση πρέπει να πληρωθεί έως 30 Αυγούστου, η 2η έως 30 Σεπτεμβρίου, η 3η δόση έως 31 Οκτωβρίου, η 4η έως 29 Νοεμβρίου, ενώ η 5η και τελευταία έως την 31η Δεκεμβρίου. Παράλληλα, με την καταβολή των δόσεων για την εξόφληση των χρεωστικών υπολοίπων, οι υπόχρεοι πρέπει να καταβάλουν τις τρέχουσες εισφορές υπέρ ΕΦΚΑ -ΕΟΠΥΥ. Εν προκειμένω, έως την 30ή Αυγούστου πρέπει να καταβληθούν οι εισφορές του Ιουλίου 2019. Υπενθυμίζεται ότι οι οφειλές του 2018 μπορούν να ενταχθούν -έως την 30η Σεπτεμβρίου- στη ρύθμιση των 120 δόσεων.
Τελείως διαφορετική διαδικασία ακολουθείται σε περίπτωση που αντί για χρεωστικό υπόλοιπο προκύψει πιστωτικό. Πιστωτικό υπόλοιπο προκύπτει στην περίπτωση που ένας επαγγελματίας δήλωσε χαμηλότερο εισόδημα το 2017 σε σχέση με το 2016. Έστω π.χ. ότι δήλωσε το 2016 εισόδημα ύψους 14.000 ευρώ και έπρεπε να καταβάλει πέρσι 3.766 ευρώ (14.000 ευρώ). Ωστόσο, το 2017 δήλωσε λιγότερα και συγκεκριμένα 13.000 ευρώ.
Έτσι πρέπει να καταβάλει αναδρομικά εισφορές ύψους 3.479 ευρώ. Με άλλα λόγια, προκύπτει ένα πιστωτικό υπόλοιπο ύψους 269 ευρώ (3.766 ευρώ-3.479 ευρώ). Το ποσό αυτό, εφόσον, ο επαγγελματίας του παραδείγματος πλήρωσε όλες τις εισφορές του πέρσι, μπορεί να του επιστραφεί. Δεν θα συμβεί αυτό σε δύο περιπτώσεις: Είτε αν έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προ του 2018, οι οποίες είναι υψηλότερες από τα 269 ευρώ, είτε αν ο ίδιος ζητήσει το ποσό αυτό (των 269 ευρώ) να παραμείνει στον “ατομικό λογαριασμό” του και να συμψηφισθεί με μελλοντικές εισφορές του.
Αν, πάλι, το πιστωτικό υπόλοιπο ορισμένων επαγγελματιών είναι χαμηλότερο των 50 ευρώ, τότε αυτό υποχρεωτικά παραμένει στον “ατομικό λογαριασμό” τους προκειμένου να συμψηφισθεί με μελλοντικές υποχρεώσεις τους.
Οι δικαιούχοι πιστωτικών υπολοίπων πρέπει να δηλώσουν στον ΕΦΚΑ τι επιθυμούν (δηλαδή αν θέλουν να λάβουν “στο χέρι” το πιστωτικό υπόλοιπό τους ή εάν θέλουν να μείνει στον ασφαλιστικό “ατομικό λογαριασμό” τους) έως την 30ή Αυγούστου.
Φυσικά, για όσους δήλωσαν το 2016 το ίδιο εισόδημα με εκείνο του 2017, προκύπτει μηδενικό υπόλοιπο.
