Σε τραπεζικό αποκλεισμό έχει οδηγήσει χιλιάδες πολίτες η δραστική συρρίκνωση των καταστημάτων, αλλά και των αυτόματων μηχανημάτων ανάληψης μετρητών (ΑΤΜ), από το 2010. Μάλιστα, το αρνητικό φαινόμενο της μειωμένης τραπεζικής κάλυψης αναμένεται να επεκταθεί.
Ολόκληρες περιοχές, αγροτικές κυρίως της ηπειρωτικής χώρας και νησιωτικές, δεν έχουν ούτε ATM, με αποτέλεσμα οι κάτοικοί τους να υποβάλλονται σε μεγάλη ταλαιπωρία. Αναγκάζονται να ταξιδεύουν – συχνά μέσα στον χρόνο και για ώρες- προκειμένου να προβούν σε ανάληψη μετρητών ή να διεκπεραιώσουν άλλες τραπεζικές υποθέσεις τους.
Μεγάλο τμήμα του πληθυσμού στερείται της δυνατότητας φυσικής πρόσβασης σε τραπεζικές υπηρεσίεςκαι προϊόντα, αναγκάζεται έτσι να μετακινείται για να εξυπηρετηθεί, με αποτέλεσμα εκτός του χρόνου που χάνει να επιβαρύνεται με σημαντικά έξοδα.
Επιπροσθέτως, το κλείσιμο τραπεζικών υποκαταστημάτων έχει αντίκτυπο και στην ανάπτυξη της τοπικής επιχειρηματικότητας, καθώς οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν την απαιτούμενη χρηματοδότηση, ιδίως σε υποβαθμισμένες αστικές περιοχές ή απομακρυσμένες περιοχές της υπαίθρου.
Το ενδιαφέρον εξάλλου των τραπεζών για τις μικρές επιχειρήσεις είναι περιορισμένο, αφού τα περιθώρια κέρδους είναι μικρά (χαμηλή προστιθέμενη αξία τα μικρά δάνεια), ενώ έκδηλος είναι ο αντίκτυπος του τραπεζικού αποκλεισμού και στις τοπικές κοινωνίες, καθώς η απόσυρση των σχετικών υπηρεσιών από μια περιοχή συνδέεται με τον οικονομικό μαρασμό και την υποβάθμισή της.
«Βροχή» εκκλήσεων δέχονται τα τελευταία χρόνια πολιτικοί και τραπεζικοί παράγοντες, προκειμένου να παρέμβουν, ώστε να αποφευχθεί το κλείσιμο τραπεζικού καταστήματος κάποιας αγροτικής ή νησιωτικής περιοχής.
Χωρίς σταματημό το κλείσιμο καταστημάτων
Ωστόσο, οι ελληνικές τράπεζες συνεχίζοντας την πολιτική περιορισμού εξόδων δεν σταματούν να κλείνουν καταστήματα και ΑΤΜ.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος από τα 4.163 καταστήματα που λειτουργούσαν το 2008, απέμειναν στο τέλος του 2018 μόλις 1.885. Δηλαδή, μέσα σε μια δεκαετία έκλεισαν 2.228, περισσότερα από τα μισά! Πολλά από αυτά βρίσκονταν σε αγροτικές και ημιαστικές περιοχές, οι οποίες καλύπτονταν σε μεγάλο βαθμό από την Αγροτική Τράπεζα, αλλά και από το δίκτυο των ΕΛΤΑ, που παρείχε βασικές τραπεζικές υπηρεσίες σε συνεργασία με το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.
Το δυσάρεστο είναι ότι η συρρίκνωση του δικτύου τραπεζικών καταστημάτων θα εξακολουθήσει, καθώς οι σχετικοί στόχοι για τα επόμενα χρόνια είναι απαιτητικοί.
Αλλά και στο πεδίο των ΑΤΜ η μείωση είναι ευρεία, αν και μικρότερη από τα καταστήματα. Σύμφωνα με τα πιό πρόσφατα στοιχεία στη χώρα μας ο αριθμός των ΑΤΜ μειώθηκε στο σύνολο της επικράτειας από 7.575 το 2008σε 5.449 το 2016.
Η επέκταση του δικτύου των ΑΤΜ θα ήταν μια μορφή αντιμετώπισης του φαινομένου του τραπεζικού αποκλεισμού, καθώς η αυξανόμενη χρήση τους έχει παρατηρηθεί ότι ενισχύει την τραπεζική ένταξη. Προς το παρόν οι τράπεζες εμφανίζονται διστακτικές στην υιοθέτηση και αυτής της μερικής λύσης, προτάσσοντας τα εμπόδια υποδομών και ασφάλειας στις απομακρυσμένες περιοχές.
