Πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων άνω των 20 δισ. ευρώ προγραμματίζουν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες την προσεχή διετία, ανεβάζοντας σύμφωνα με στοιχεία της «Κ» το σύνολο των δανείων που θα αλλάξουν χέρια και θα μεταβιβαστούν σε ξένα επενδυτικά κεφάλαια (funds) σε περίπου 40 δισ. ευρώ. Πρόκειται όχι μόνο για καταναλωτικά δάνεια και κάρτες, αλλά και επιχειρηματικά δάνεια μικρών, μεσαίων αλλά και μεγαλύτερων επιχειρήσεων, ενώ στο παιχνίδι έχουν μπει και τα στεγαστικά δάνεια, κυρίως μέσα από τις τιτλοποιήσεις χαρτοφυλακίων.
Οι πωλήσεις αποτελούν βασικό εργαλείο στην προσπάθεια των τραπεζών να απαλλαγούν οριστικά από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι οφειλές αυτές παύουν να βαραίνουν τα ελληνικά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Τις οφειλές αυτές διεκδικούν στο ακέραιο οι εταιρείες διαχείρισης κόκκινων δανείων που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, πολλές από τις οποίες ανήκουν είτε σε funds είτε σε εγχώριες εταιρείες που λειτουργούσαν στο παρελθόν με τη μορφή εισπρακτικών εταιρειών, ενώ ορισμένες είναι και θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών. Θα πρέπει άλλωστε να σημειωθεί ότι το πραγματικό χρέος που διεκδικούν οι νέοι ιδιοκτήτες αυτών των δανείων είναι πολύ υψηλότερο από αυτό που εμφανίζουν οι τράπεζες ως αξία του πωλούμενου χαρτοφυλακίου, που συνήθως αποτυπώνει την ονομαστική αξία των δανείων που μεταβιβάζονται, χωρίς δηλαδή τους τόκους.
Τι έχει πωληθεί
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία που δημοσίευσε πρόσφατα η ΤτΕ, τα τελευταία δύο χρόνια οι τράπεζες έχουν πωλήσει σε funds κόκκινα δάνεια 17,5 δισ. ευρώ και η διεκδίκηση αυτών των οφειλών από τους δανειολήπτες έχει ανατεθεί σε εταιρείες διαχείρισης. Προς το παρόν πρόκειται κυρίως για καταναλωτικά δάνεια, δηλαδή οφειλές χωρίς εξασφαλίσεις αξίας περίπου 10 δισ. ευρώ. Ακολουθούν οφειλές από επιχειρηματικά δάνεια ύψους 5 δισ. ευρώ, η πλειοψηφία των οποίων φέρει εξασφαλίσεις σε ακίνητα, ενώ άλλα 2 δισ. ευρώ είναι τα δάνεια που έχουν μεταβιβαστεί και βαραίνουν ελεύθερους επαγγελματίες. Τα στεγαστικά δάνεια που έχουν ανατεθεί σε εταιρείες διαχείρισης περιορίζονται προς το παρόν μόλις στα 361 εκατ. ευρώ, αλλά το ποσό αυτό θα αυξηθεί ενόψει κυρίως των τιτλοποιήσεων που δρομολογούν οι τράπεζες έως τα τέλη του 2019 και το 2020.
Τον τόνο στην αγορά των τιτλοποιήσεων δίνει η Eurobank με την ολοκλήρωση την προσεχή εβδομάδα της συμφωνίας με την Pimco για την τιτλοποίηση του χαρτοφυλακίου Cairo, το οποίο περιλαμβάνει 73.000 ακίνητα από στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια αξίας 7,5 δισ. ευρώ. Η συμφωνία αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης συναλλαγής με την Pimco, καθώς έχει προηγηθεί η εξαγορά του χαρτοφυλακίου Pillar με στεγαστικά δάνεια ύψους 2 δισ. ευρώ και περιλαμβάνει επίσης και την εξαγορά πλειοψηφικού πακέτου της εταιρείας διαχείρισης κόκκινων δανείων, FPS, που σήμερα είναι θυγατρική της τράπεζας. Η Eurobank έχει ήδη ολοκληρώσει την πώληση άλλων δύο πακέτων με καταναλωτικά δάνεια (Eclipse και Zenith), ανεβάζοντας στα 11,6 δισ. ευρώ τη συνολική μείωση των κόκκινων δανείων που επιτυγχάνει μέσα από πωλήσεις ή τιτλοποιήσεις.
Τη σκυτάλη των τιτλοποιήσεων παίρνει η Alpha Bank με την τιτλοποίηση του χαρτοφυλακίου Orion που περιλαμβάνει 36.000 μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια αξίας 1,9 δισ. ευρώ. Η τράπεζα έχει λάβει ήδη μη δεσμευτικές προσφορές και η συμφωνία αναμένεται να κλείσει περί τα τέλη του χρόνου. Ακολουθεί η πώληση του χαρτοφυλακίου με την επωνυμία Neptune, που περιλαμβάνει επιχειρηματικά δάνεια ύψους 1,8 δισ. ευρώ με εξασφαλίσεις σε ακίνητα, ενώ κατά τη διάρκεια του 2018 και στις αρχές του 2019 η τράπεζα πούλησε άλλα τρία πακέτα κόκκινων δανείων (Venus, Mercury και Jupiter), συνολικής αξίας 4,2 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας το σύνολο των δανείων που μεταβιβάστηκαν ή πρόκειται να μεταβιβαστούν σε περίπου 8 δισ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι η διοίκηση της Alpha Bank εξετάζει τη μεταβίβαση κόκκινων δανείων ύψους 10 δισ. ευρώ μαζί με εργαζομένους από τη διεύθυνση καθυστερήσεων της τράπεζας σε ξένο επενδυτικό κεφάλαιο.
Στα 4,1 δισ. ευρώ ανέρχεται η αξία των δανείων που έχει πουλήσει μέχρι σήμερα και η Εθνική Τράπεζα. Πρόκειται για τα χαρτοφυλάκια Earth, Symbol και Mirror, ενώ στα σκαριά είναι και η μεταβίβαση άλλων δύο πακέτων. Πρόκειται για το χαρτοφυλάκιο Leo, που περιλαμβάνει ναυτιλιακά δάνεια ύψους 300 εκατ. ευρώ, καθώς και ένα χαρτοφυλάκιο (Icon) με επιχειρηματικά δάνεια 900 εκατ. ευρώ. Η Εθνική Τράπεζα αναμένεται να μπει στον χορό των τιτλοποιήσεων το 2021, με την τιτλοποίηση ενός μεγάλου πακέτου στεγαστικών δανείων που ενδέχεται να ξεπεράσει τα 3 δισ. ευρώ, ενώ προωθεί δύο πωλήσεις μικρότερων χαρτοφυλακίων σε Ρουμανία και Κύπρο.
Η Τράπεζα Πειραιώς έχει πουλήσει μέχρι σήμερα κόκκινα δάνεια αξίας 3 δισ. ευρώ μέσα από τρεις συναλλαγές – χαρτοφυλάκιο Arctos, Amoeba και Nemo. H τράπεζα έχει συμφωνήσει την ανάθεση της διαχείρισης κόκκινων δανείων ύψους 27 δισ. ευρώ σε εταιρεία που έχει συστήσει με τον σουηδικό όμιλο Intrum και έχει δρομολογήσει την πώληση του χαρτοφυλακίου Iris που περιλαμβάνει δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις αξίας 700 εκατ. ευρώ και το χαρτοφυλάκιο Trinity που περιλαμβάνει επιχειρηματικά δάνεια με εξασφαλίσεις αξίας 300 εκατ. ευρώ. Για το 2020 προγραμματίζονται δύο τιτλοποιήσεις χαρτοφυλακίων. Η πρώτη αφορά στεγαστικά δάνεια αξίας 2 δισ. ευρώ (Phoenix) και η δεύτερη επιχειρηματικά δάνεια με εξασφαλίσεις (Galaway) αξίας 1 δισ. ευρώ.
Χρεοκόπησε το βρετανικό fund που σορτάρισε ελληνικές τράπεζες
Η βρετανική εταιρεία επενδύσεων Oceanwood Capital Management προχωρεί στο κλείσιμο του fund της το οποίο σορτάρισε τις ευρωπαϊκές τράπεζες, μεταξύ των οποίων και τις ελληνικές, λόγω των μεγάλων απωλειών που έχει σημειώσει. Αν και δεν έχει οριστεί ακόμη κάποια ημερομηνία για το «κανόνι» του Oceanwood European Financial Select Opportunities Fund, όπως μετέδωσε το Bloomberg, ωστόσο θεωρείται θέμα ημερών. Το fund, του οποίου επικεφαλής είναι o Τζούλιαν Γκαρσία Γουντς, σημειώνει απώλειες άνω του 7% στο εξάμηνο, έπειτα από απώλειες 2,5% το 2018. Το 2017 είχε σημειώσει κέρδη 25,5%, ενώ από την ημέρα της ίδρυσής του τον Μάιο του 2015 σημειώνει σωρευτικά κέρδη μόλις 6,4%.
Ο λόγος που οδηγείται στο κλείσιμο είναι ο προφανής, ότι δεν του «βγήκαν» τα αρνητικά του στοιχήματα κατά των ευρωπαϊκών τραπεζών και ειδικά των ελληνικών, μετά και το ράλι που ξεπερνάει το 88% από τις αρχές του έτους, και έτσι δεν υπάρχει λόγος της ύπαρξής του πλέον. Η εταιρεία έχει διαμηνύσει πως το συγκεκριμένο fund ξεκίνησε τον Μάιο του 2015 με ορίζοντα «ζωής» 2,5 έως 3 ετών. Στόχος του ήταν να «στοιχηματίσει» σε μετοχές του χρηματοπιστωτικού κλάδου σε Ελλάδα, Ιρλανδία, Ισπανία κ.α. Το ενεργητικό του σήμερα διαμορφώνεται στα 130 εκατ. δολ. από 220 εκατ. δολ. το 2017.
Η είδηση για το κλείσιμο του fund της Oceanwood εξηγεί και τη «στροφή» που έχει σημειώσει αυτόν τον μήνα σε ό,τι αφορά τις θέσεις του στις ελληνικές τραπεζικές μετοχές. Από το καλοκαίρι έχει κλείσει όλες τις short θέσεις που διατηρούσε επί των μετοχών της Alpha Bank, ενώ εδώ και καιρό δεν έχει θέσεις στη μετοχή της Πειραιώς. Η έκθεσή του είχε επικεντρωθεί σε Εθνική και Eurobank. Ωστόσο, στα μέσα Σεπτεμβρίου άρχισε σταδιακά να μειώνει τα shorts του και στις δύο τράπεζες. Ενώ από τις αρχές του έτους έως και τον Αύγουστο, το Oceanwοοd είχε αυξήσει 16 συνεχόμενες φορές τα shorts του στην Εθνική, ξαφνικά άλλαξε τη στρατηγική του και από τις 16 Σεπτεμβρίου και κάθε δύο ημέρες προχωρούσε σε μειώσεις. Ετσι, από το 2,10% που ήταν οι θέσεις του στην ΕΤΕ τον Αύγουστο, την περασμένη εβδομάδα διαμορφώνονταν στο 1,57%. Παράλληλα, από τις 20 Σεπτεμβρίου ξεκίνησε να μειώνει και τις θέσεις του στη Eurobank, από το 0,99% που ήταν τον Ιούλιο στο 0,75%, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες έχει επίσης μειώσει τα αρνητικά του στοιχήματα και έναντι πολλών ευρωπαϊκών τραπεζών το τελευταίο διάστημα. Οπως φαίνεται, έπαιξε και… έχασε.
