“Πρακτική λύση” στο ζήτημα της κυπριακής ΑΟΖ και όχι στοχευμένες κυρώσεις κατά της Τουρκίας, προτάσσουν σύμφωνα με πληροφορίες της κυπριακής εφημερίδας “Φιλελεύθερος” σημαίνοντες κύκλοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθιστώντας σαφές ότι δεν ευνοούν ενίσχυση των μέτρων που είχαν ληφθεί τον περασμένο Ιούλιο, παρά την κλιμάκωση των τουρκικών έκνομων ενεργειών στη θαλάσσια περιοχή Κύπρου.
Οι ίδιες πληροφορίες του “Φ” αναφέρουν ότι το νέο αφήγημα σημαίνοντων κύκλων των Βρυξελλών, περί “πρακτικής λύσης”, προκαλεί πονοκέφαλο, καθώς αφήνει ανοικτό πεδίο στην Άγκυρα που εμμένει στον διαμοιρασμό των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, ανεξαρτήτως λύσης του Κυπριακού. Κύκλοι στην έδρα της Ε.Ε. αμφισβητούν κατά πόσον ένα δεύτερο πακέτο μέτρων και δη στοχευμένων θα είναι σε θέση να βελτιώσει την κατάσταση στην κυπριακή ΑΟΖ, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι “η Τουρκία αισθάνεται απομονωμένη στην περιοχή και με κάποιο τρόπο θα πρέπει να συμμετέχει στις περιφερειακές συζητήσεις”! Στο πλαίσιο αυτό, κοινοτικοί κύκλοι εισηγούνται στις αρχές του 2020 ξεπάγωμα των πολιτικών διαλόγων Ε.Ε.-Τουρκίας, οι οποίοι είχαν μπει στο ψυγείο τον περασμένο Ιούλιο, με απόφαση του Συμβουλίου, λόγω των έκνομων δραστηριοτήτων στην κυπριακή ΑΟΖ. Εισήγηση η οποία δεν είναι άνευ περιεχομένου, καθώς όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, φλερτάρουν με την πραγματοποίηση πολιτικού διαλόγου για θέματα Ενέργειας, τον Φεβρουάριο ή Μάρτιο του 2020.
Επιχειρούν δε να χρυσώσουν το χάπι για τη Λευκωσία, υποστηρίζοντας ότι στο πλαίσιο του υψηλού πολιτικού διαλόγου για την Ενέργεια θα μπορούσαν να συζητηθούν και τα θέματα που αφορούν στην ανατολική Μεσόγειο. Προφανώς στη βάση της ευφάνταστης ιδέας περί “πρακτικής λύσης”…
Όπως ακόμη πληροφορείται ο “Φ”, τα περί “πρακτικής λύσης” στην κυπριακή ΑΟΖ συνοδεύονται και από μια γενικότερη προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων Βρυξελλών-Άγκυρας. Κοινοτικοί κύκλοι γνωστοποίησαν ήδη προς κράτη-μέλη την πρόθεση της νέας ηγεσίας της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, να επιδιώξουν επαναπροσέγγιση, θεωρώντας ότι ανάλογη επιθυμία έχει και η Κυβέρνηση Ερντογάν. Με άλλα λόγια, μια από τις πρώτες προτεραιότητες της νέας ηγεσίας της Κομισιόν υπό την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και του νέου Ύπατου Εκπροσώπου της Ε.Ε. Γιοσέπ Μπορέλ (υπό την αίρεση έγκρισής τους από τα θεσμικά όργανα), θα είναι η αποκατάσταση σχέσεων με την Άγκυρα.
Η επιδιωκόμενη προσπάθεια επαναπροσέγγισης φαίνεται να έχει αφετηρία τις φοβίες των Βρυξελλών, όπως βεβαίως και του Βερολίνου, για τις αυξανόμενες ροές προσφύγων/μεταναστών από την Τουρκία προς την Ε.Ε., μέσω Ελλάδος. Το Βερολίνο και η Άνγκελα Μέρκελ καίγονται για να διασφαλίσουν περιορισμό των ολοένα αυξανόμενων ροών, κάτι βεβαίως που γνωρίζει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μέχρι πρόσφατα υπουργός Άμυνας της Γερμανίδας Καγκελαρίου. Άλλωστε, ο Ερντογάν ο οποίος έχει ανοίξει την κάνουλα διακίνησης μεταναστών προς τα ελληνικά νησιά, απειλεί δημοσίως ότι θα ανοίξει τα σύνορα προς την Ευρώπη σε 5,5 εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες. Κάτι που συνδέει με την εξασφάλιση επιπρόσθετης οικονομικής στήριξης από την Ε.Ε., η οποία έχει ήδη παράσχει προς την Άγκυρα 6 δισεκατομμύρια ευρώ.
Γίνεται κατανοητό ότι οι κινήσεις Ερντογάν στο προσφυγικό/μεταναστευτικό έχουν εκ των πραγμάτων καθορίσει και οριοθετήσει την αντζέντα των όποιων ουσιαστικών συζητήσεων ενδέχεται να διεξαχθούν με την Ε.Ε. το προσεχές διάστημα. Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι το βασικό μενού των συζητήσεων Βρυξελλών-Άγκυρας θα είναι το προσφυγικό/μεταναστευτικό προκειμένου να παραχωρηθεί νέα οικονομική βοήθεια προς την Τουρκία. Και όχι το ζήτημα των παράνομων γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ, το οποίο ακόμη και να τεθεί, θα έχει επικουρικό χαρακτήρα και δεν θα πρέπει να αναμένεται κάτι θεαματικό. Άλλωστε, αυτό προκύπτει και από τις “νουθεσίες” κοινοτικών κύκλων όπως επιδιωχθεί “πρακτική λύση” στο ζήτημα των τουρκικών έκνομων ενεργειών στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται…
Επί της ουσίας, όπως επανειλημμένα έχει δημοσιεύσει ο “Φ”, ο κ. Ερντογάν επιδιώκει μόνιμη οικονομική αφαίμαξη της Ε.Ε. και των κρατών-μελών της, για όσο διάστημα η Τουρκία φιλοξενεί Σύρους πρόσφυγες. Ήδη, η Άγκυρα έχει εξασφαλίσει δύο ευρωπαϊκά πακέτα οικονομικής στήριξης για τους πρόσφυγες, 3 δισεκατομμυρίων ευρώ έκαστο. Το συνολικό ύψος της βοήθειας της Ε.Ε. προς την Τουρκία ανέρχεται σε 6 δισεκατομμύρια ευρώ και όχι σε 3 δισεκατομμύρια, που ισχυρίζεται ο Ταγίπ Ερντογάν. Η Κομισιόν αρκείται να επαναλάβει το αυτονόητο, ότι τα κράτη-μέλη έχουν στηρίξει τους πρόσφυγες στην Τουρκία με 6 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 5,6 δισ. ευρώ έχουν ήδη εκταμιευθεί ενώ τα υπόλοιπα 400 εκατομμύρια θα εκταμιευθούν σύντομα.
Κύκλοι της Ε.Ε. ανέφεραν στον “Φ” ότι έχουν καταστεί κοινωνοί “ανεπίσημου αιτήματος” της Άγκυρας προκειμένου να δρομολογηθεί η παροχή νέας οικονομικής βοήθειας για τους πρόσφυγες που φιλοξενούνται στην Τουρκία. Η εκλεγμένη Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν απέφυγε για ευνόητους λόγους να πάρει θέση επί του προκειμένου. Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος αναμένεται να συναντήσει τον Ερντογάν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, έσπευσε πάντως να δηλώσει ετοιμότητα για συζήτηση της προοπτικής επέκτασης της οικονομικής βοήθειας για τους πρόσφυγες στην Τουρκία (βλέπε άλλη στήλη).
Oύρσουλα διπλής ανάγνωσης
Τοποθετήσεις για όλα τα γούστα προκύπτουν από τις απαντήσεις της εκλεγμένης Προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την Τουρκία, στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε για τη σύνθεση της νέας Κομισιόν. Από τις τοποθετήσεις της Γερμανίδας αξιωματούχου απουσίαζε το προσωπικό στίγμα και, όπως λένε κύκλοι στις Βρυξέλλες, ακολουθούσε μάλλον τη γραμμή (line to take) που της είχαν χαράξει οι τεχνοκράτες της Ε.Ε.
Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι ξένοι δημοσιογράφοι και εφημερίδες ανέφεραν ότι η κ. φον ντερ Λάιεν δεν απάντησε ουσιαστικά για την Τουρκία. Τι ακριβώς είπε:
Ενταξιακή πορεία της Τουρκίας: Σημείωσε ότι οι θεμελιώδεις αξίες της Ε.Ε δεν έχουν αλλάξει και ότι εναπόκειται στα υποψήφια κράτη να αποδείξουν ότι τις ενστερνίζονται, προσθέτοντας ότι “το αντίθετο συμβαίνει” σε σχέση με τη Τουρκία. Δηλαδή, δεν περιορίστηκε στην κριτική, αλλά άφησε ανοικτό παράθυρο για την Τουρκία λέγοντας ότι “εναπόκειται στους άλλους (σ.σ. υποψήφια κράτη) να επιδείξουν ότι επιθυμούν να προσεγγίσουν περαιτέρω τις ευρωπαϊκές αξίες, το κράτος δικαίου και τις ελευθερίες”.
Γενικότερα, η τοποθέτηση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναγνώστηκε από κάποιους ως επικριτική προς την Τουρκία. Και από κάποιους άλλους ως νουθεσία ή υπόδειξη. Η δική μας θέση, είναι ότι είχε μάλλον και τα δύο αυτά στοιχεία.
Προσφυγικό-νέο πακέτο στήριξης: Η Γερμανίδα κοινοτική αξιωματούχος άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι θα επιδιώξει διατήρηση της συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας για το προσφυγικό/μεταναστευτικό. Εξέφρασε την εκτίμηση ότι η συμφωνία της Ε.Ε. με την Τουρκία, ήταν σημαντική, σημειώνοντας ότι οδήγησε στη μείωση των ροών μεταναστών από 5000 τη μέρα, σε μικρά νούμερα. Απέφυγε πάντως να πάρει θέση αναφορικά με τη συζήτηση νέας χρηματοδοτικής βοήθειας από την Ε.Ε. προς την Τουρκία. Αρκέστηκε να παραπέμψει στα 6 δισεκατομμύρια ευρώ που εγκρίθηκαν ως ευρωπαϊκή βοήθεια για τους πρόσφυγες της Τουρκίας (σ.σ. έχουν ήδη εκταμιευθεί 5 δισεκατομμύρια 600 εκατομμύρια ευρώ), λέγοντας ότι κυκλοφορούν πολλά ποσά και πρέπει να διευκρινισθούν…
Η Αθήνα συζητά νέα βοήθεια προς Άγκυρα
Δεκτικός να συζητήσει νέα οικονομική στήριξη από την Ε.Ε. προς την Τουρκία για το προσφυγικό, εμφανίζεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης, εν μέσω των απειλών του Ταγίπ Ερντογάν να πλημμυρίσει την Ευρώπη με μετανάστες, των έκνομων ενεργειών της Άγκυρας στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και της δεδηλωμένης πρόθεσης ανοίγματος της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου. Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας υπέδειξε ότι “ο κ. Ερντογάν πρέπει να καταλάβει ότι δεν μπορεί να απειλεί την Ελλάδα και την Ευρώπη, εκμαιεύοντας ή προσπαθώντας να εξασφαλίσει περισσότερους πόρους για τη διαχείριση του προσφυγικού”.
Ο κ. Μητσοτάκης πρόσθεσε ότι η Ευρώπη διέθεσε προς τη Τουρκία 6 δισεκατομμύρια ευρώ, σημειώνοντας χαρακτηριστικά: “Εάν χρειάζεται να συζητήσουμε καλή τη πίστη με τη Τουρκία, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για το πώς αυτή η συμφωνία οικονομικά μπορεί να επεκταθεί, πρέπει να γίνει αυτή η συζήτηση, όχι όμως με απειλές, όχι με τσαμπουκάδες και όχι με μια γλώσσα που δεν ταιριάζει σε σχέσεις καλής γειτονίας”.
Με άλλα λόγια, ο κ. Μητσοτάκης εμφανίζεται πρόθυμος να συζητήσει την επέκταση της ευρωπαϊκής οικονομικής βοήθειας προς την Τουρκία, νοουμένου ότι ο κ. Ερντογάν θα βελτιώσει τη συμπεριφορά του. Υπενθυμίζεται ότι σε κάθε περίπτωση οικονομικής βοήθειας της Ε.Ε προς τη Τουρκία, για το προσφυγικό, η Λευκωσία αναγκάζεται να ζητήσει εξαίρεση από τις Βρυξέλλες και διοχέτευση του ποσού που της αναλογεί προς τους πρόσφυγες που βρίσκονται στον Λίβανο και την Ιορδανία. Κάτι που έπραξε η κυπριακή Κυβέρνηση, τόσο κατά το πρώτο, όσο και κατά το δεύτερο πακέτο ευρωπαϊκής στήριξης προς την Τουρκία, για τους Σύρους πρόσφυγες.
