Η ανάπτυξη του θεσμού των βραχυχρόνιων μισθώσεων μπορεί να αποτέλεσε επενδυτική ευκαιρία για κάποιους ή να έδωσε την ευκαιρία σε μικροϊδιοκτήτες να αυξήσουν το εισόδημά τους, αλλά ταυτόχρονα είχε επιπτώσεις στις πόλεις όπου αναπτύχθηκε. Σε εκτενές ρεπορτάζ τους, οι Financial Times αναφέρονται στις συνέπειες που είχε η ανάπτυξη της Airbnb στη Λισσαβώνα, στη Βαρκελώνη, στη Φλωρεντία και στην Αθήνα. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά σε συνοικία της πορτογαλικής πρωτεύουσας που τη δεκαετία του 1980 είχε πάνω από 20.000 κατοίκους και πλέον δεν έχει πάνω από 1.000. Το 55% των διαμερισμάτων της ενοικιάζεται σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, όπως η Airbnb.
Ξένες επενδύσεις
«Τέτοιες πλατφόρμες έχουν φέρει σημαντικές ξένες επενδύσεις σε χώρες που από το 2012 προσπαθούν να ανακάμψουν από την κρίση της Ευρωζώνης», σημειώνει το ρεπορτάζ. Η Airbnb ισχυρίζεται πως δημιουργεί νέες ευκαιρίες για εκατομμύρια Ευρωπαίους και, σύμφωνα με τα δικά της στοιχεία, προσέθεσε 100 δισ. δολ. στην παγκόσμια οικονομία την περασμένη χρονιά. Πολλοί ιδιώτες αγόρασαν και ανακαίνισαν ιστορικά ακίνητα τα οποία κινδύνευαν με κατάρρευση για να τα αξιοποιήσουν ως επένδυση στην Airbnb. Επομένως, οι πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης καταστρέφουν τα πολιτιστικά κέντρα της Ευρώπης ή βοηθούν στη διάσωση τους;» αναρωτιέται ο συντάκτης.
Ενοχλημένοι γείτονες
«Θόρυβος, αδιαφορία στη δημιουργία απορριμμάτων και γενικότερα συμπεριφορά που δείχνει έλλειψη σεβασμού από την πλευρά των τουριστών γίνονται τίτλοι στα ΜΜΕ. Οι ενοχλημένοι γείτονες προχωρούν σε δικαστικές προσφυγές», αναφέρει για την Αθήνα.
«Τον Απρίλιο, δικαστήριο της Θεσσαλονίκης απαγόρευσε στον ιδιοκτήτη ενός διαμερίσματος τη βραχυχρόνια εκμίσθωση ύστερα από καταγγελίες των άλλων κατοίκων του κτιρίου για ολονύχτια πάρτι από τους τουρίστες που έμεναν εκεί, κάτι που πέρα από τον θόρυβο είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργείται και αίσθηση ανασφάλειας στους κατοίκους». «Είναι ζήτημα αστικής ευπρέπειας», λέει στους FT ο κ. Ιάσονας Αθανασιάδης, ο οποίος ενοικιάζει τα διαμερίσματα του μέσω Airbnb. Ο δικός του τρόπος για να διατηρεί την ισορροπία είναι να επιτρέπει μέχρι τρεις επισκέπτες σε κάθε εκμίσθωση και προσπαθεί να κρατάει τις προσωπικές του επαφές με τους γείτονες, ώστε να λύνεται οποιαδήποτε παρεξήγηση. Εκτιμά πως θέματα δεοντολογίας στις πλατφόρμες για βραχυχρόνια ενοικίαση είναι ακόμη ασαφή και αντιτίθεται στο να αγοράσει κανείς διαμέρισμα καθαρά για οικονομικούς επενδυτικούς λόγους.
Ωστόσο, θεωρεί πως η άφιξη της Airbnb έκανε καλό στην πόλη σε περίοδο υποβάθμισης, όταν υπήρχαν βίαιες διαδηλώσεις στις πιο σκοτεινές ημέρες της οικονομικής κρίσης. «Πολλοί Ελληνες εκείνη την εποχή δεν ήθελαν να μείνουν στο κέντρο της Αθήνας, υπήρχε κατά κάποιο τρόπο ένα στίγμα σε αυτό», λέει.
Διέξοδος
Στις αρχές της δεκαετίας του 2010, καθώς χιλιάδες Αθηναίοι έχασαν τη δουλειά τους και αδυνατούσαν να εξυπηρετήσουν τα ενυπόθηκα στεγαστικά τους δάνεια, πολλοί είδαν την Airbnb σαν ευκαιρία να σώσουν τα ακίνητά τους», λέει ο Αρης Καλαντίδης, καθηγητής της Διαχείρισης Χώρων στο Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ. Εδώ και δύο χρόνια όμως ο Καλαντίδης παρατηρεί μια αλλαγή. «Διεθνείς επενδυτές μετακόμισαν εδώ και ξεκίνησαν να αγοράζουν ακίνητα με μη εξυπηρετούμενα δάνεια από τους Ελληνες». Προσθέτει πως η αγορά της Airbnb έχει αλλάξει, από εκεί που μεγάλος αριθμός ιδιοκτητών έβαζε στην πλατφόρμα το διαμέρισμά του, πλέον βλέπουμε επενδυτές με 100 ή ακόμα και 1.000 ακίνητα μόνο στην Αθήνα.
Η Airbnb δεν αποδέχεται αυτούς τους αριθμούς. «Δεν υπάρχει ιδιοκτήτης στην Αθήνα με 1.000 καταχωρίσεις», αναφέρει η πλατφόρμα.
