Τη μείωση της 20ετούς περιόδου παραγραφής σοβαρών υποθέσεων μελετά η κυβέρνηση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
gpal@naftemporiki.gr
Διατάξεις που θα προβλέπουν την άρση του αξιόποινου των αδικημάτων φοροδιαφυγής στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι παραβάτες αποδέχονται να καταβάλουν τους φόρους και τα πρόστιμα που τους επέβαλαν οι φορολογικές αρχές και προχωρούν στην εξόφληση των καταλογισθέντων ποσών αποφάσισε να προωθήσει η κυβέρνηση. Επιπλέον, η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να τροποποιήσει ριζικά ή ακόμη και να καταργήσει τη διάταξη του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών η οποία προβλέπει 20ετή περίοδο παραγραφής για υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος, ΦΠΑ και λοιπών φορολογικών αντικειμένων στις οποίες διαπιστώνεται η διάπραξη εγκλημάτων φοροδιαφυγής.
Ακόμη στις προθέσεις του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης είναι η περαίωση 36.600 φορολογικών υποθέσεων για τις οποίες οι ελεγκτικές αρχές βεβαίωσαν φόρους αλλά οι φορολογούμενοι έχουν προσφύγει στα δικαστήρια και οι δικάσιμες έχουν οριστεί αλλά οι ακροάσεις δεν έχουν ξεκινήσει ή έχουν ξεκινήσει αλλά δεν έχουν ολοκληρωθεί.
Η άρση του αξιόποινου και η περαίωση των υποθέσεων που εκκρεμούν στα δικαστήρια αποσκοπούν στην τόνωση των φορολογικών εσόδων με την ταχύτερη είσπραξη φόρων και προστίμων, που έχουν καταλογιστεί.
Οι προθέσεις της κυβέρνησης να τροποποιήσει την ισχύουσα νομοθεσία για τις υποθέσεις ποινικά κολάσιμης φοροδιαφυγής αποτυπώνονται στην εισήγηση-ομιλία του κ. Γιώργου Μυλωνογιάννη, νομικού συμβούλου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, στο 6ο «Αthens Law Forum On Taxation», που διοργανώθηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο των Αθηνών. Σύμφωνα με τα όσα προκύπτουν από την ομιλία του κ. Μυλωνογιάννη:
Τα άρθρα 55Α και 68 του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών (ν. 4174/2013), τα οποία αναφέρονται στη διαδικασία παραπομπής των εγκλημάτων φοροδιαφυγής σε ποινική δίκη και προβλέπουν, ουσιαστικά, την ποινική δίωξη των παραβατών ανεξαρτήτως του εάν προχωρούν ή όχι σε διοικητική επίλυση των φορολογικών διαφορών τους θα τροποποιηθούν, ώστε στις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι εμπλεκόμενοι αποδέχονται να πληρώσουν τα ποσά φόρων και προστίμων που τους καταλογίστηκαν και προβαίνουν στην εξόφλησή τους να μη διώκονται ποινικά για τα αδικήματα που διέπραξαν.
Τα άρθρα 55Α και 68 του ΚΦΔ όπως ισχύουν σήμερα προβλέπουν στις 3 πρώτες παραγράφους τους:
Άρθρο 55Α
1. Εάν, με βάση την οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου, συντρέχει περίπτωση τέλεσης ή απόπειρας τέλεσης εγκλήματος φοροδιαφυγής, όπως ορίζεται στο άρθρο 66 υποβάλλεται αμελλητί μηνυτήρια αναφορά από τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων. Η ποινική δίωξη ασκείται αυτεπαγγέλτως.
2. Η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής και προσφυγής ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων δεν επηρεάζει την ποινική διαδικασία. Το ποινικό δικαστήριο δύναται πάντως, σε περίπτωση που κρίνει ότι η έκβαση εκκρεμούς διοικητικής δίκης είναι ουσιώδης για τη δική του κρίση επί της υπόθεσης, να αναστείλει με απόφασή του την ποινική δίκη μέχρι την τελεσίδικη κρίση του διοικητικού δικαστηρίου.
3. Η παραγραφή των εγκλημάτων του παρόντος νόμου αρχίζει από την τελεσιδικία της απόφασης επί της προσφυγής που ασκήθηκε ή σε περίπτωση μη άσκησης προσφυγής από την οριστικοποίηση της φορολογικής εγγραφής λόγω παρόδου της προθεσμίας άσκησης προσφυγής».
Άρθρο 68
1. Εάν συντρέχει περίπτωση τέλεσης ή απόπειρας τέλεσης εγκλήματος του παρόντος νόμου υποβάλλεται αμελλητί μηνυτήρια αναφορά από τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ή από τα όργανα της Φορολογικής Διοίκησης ή από τη Διεύθυνση Οικονομικής Αστυνομίας της Ελληνικής Αστυνομίας. Η ποινική δίωξη ασκείται αυτεπαγγέλτως.
2. Η παραγραφή των εγκλημάτων του παρόντος νόμου αρχίζει από την τελεσιδικία της απόφασης επί της προσφυγής που ασκήθηκε ή σε περίπτωση μη άσκησης προσφυγής από την οριστικοποίηση της φορολογικής εγγραφής λόγω παρόδου της προθεσμίας άσκησης προσφυγής.
3. Η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής και προσφυγής ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων δεν επηρεάζει την ποινική διαδικασία. Το ποινικό δικαστήριο δύναται πάντως, σε περίπτωση που κρίνει ότι η έκβαση εκκρεμούς διοικητικής δίκης είναι ουσιώδης για τη δική του κρίση επί της υπόθεσης, να αναστείλει με απόφασή του την ποινική δίκη μέχρι την τελεσίδικη κρίση του διοικητικού δικαστηρίου».
Οι τροποποιήσεις που θα γίνουν θα προβλέπουν την άρση του αξιόποινου σε περίπτωση διοικητικής επίλυσης της φορολογικής διαφοράς και ολοσχερούς εξόφλησης όλων των καταλογισθέντων ποσών φόρων και προστίμων.
«Πέφτει» η 20ετής παραγραφή
Η παράγραφος 3 του άρθρου 36 του ΚΦΔ, η οποία προβλέπει 20ετή περίοδο παραγραφής σε περιπτώσεις κατά τις οποίες διαπιστώνεται από τον φορολογικό έλεγχο η διάπραξη εγκλημάτων φοροδιαφυγής, θα τροποποιηθεί προκειμένου η περίοδος παραγραφής να περιοριστεί σε πολύ λιγότερα έτη. Η συγκεκριμένη διάταξη ορίζει συγκεκριμένα ότι:
«Εξαιρετικά, πράξη διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου για περιπτώσεις φοροδιαφυγής μπορεί να εκδοθεί εντός είκοσι (20) ετών από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής δήλωσης». Η διάταξη αυτή ισχύει για χρήσεις των ετών 2012 και επομένων, σύμφωνα με γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που εκδόθηκε το 2017.
Καθυστερήσεις
Με δεδομένες τις μεγάλες καθυστερήσεις με τις οποίες εκδικάζονται οι φορολογικές υποθέσεις από τα διοικητικά δικαστήρια, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών θεωρεί ότι αν επιχειρήσει να επιταχύνει τις διαδικασίες επίλυσης των εν λόγω διαφορών της Φορολογικής Διοίκησης με τους φορολογούμενους, υποβάλλοντας προτάσεις για εξωδικαστικό συμβιβασμό με τη μορφή ευνοϊκής περαίωσης των υποθέσεων, θα μπορούσε να εξασφαλίσει την είσπραξη εσόδων συνολικού ύψους τουλάχιστον 50 εκατ. ευρώ εντός του 2020. Ήδη η πρόθεση αυτή έχει αποτυπωθεί στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού του 2020, καθώς στα μέτρα δημοσιονομικών παρεμβάσεων για την τόνωση των φορολογικών εσόδων περιλαμβάνει και «η επιτάχυνση επίλυσης φορολογικών διαφορών που εκκρεμούν στα διοικητικά δικαστήρια».
Οι τροποποιήσεις που θα γίνουν θα προβλέπουν την άρση του αξιόποινου σε περίπτωση διοικητικής επίλυσης της φορολογικής διαφοράς και ολοσχερούς εξόφλησης όλων των καταλογισθέντων ποσών φόρων και προστίμων.