Τη χρησιμοποίηση σπέρματος νεκρού άνδρα προκειμένου η χήρα σύζυγος του να απόκτηση το παιδί του, επέτρεψε δικαστήριο της Αθήνας σε άτεκνη γυναίκα η οποία επικαλέστηκε την ιδιόχειρη διαθήκη του αποβιώσαντος συζύγου της έξι μήνες μετά το θάνατο του και χωρίς συμβολαιογραφική πράξη.
Ο πρόεδρος του δικαστηρίου έκρινε ότι η ιδιόγραφη διαθήκη που περιέχει ρητή συναίνεση συζύγου για διενέργεια μεταθανάτιας γονιμοποίησης από τη σύζυγο του, αναπληρώνει την έλλειψη συμβολαιογραφικού εγγράφου. Ειδικό συμβολαιογραφικό έγγραφο απαιτείται μόνο για συντρόφους ή άγαμη γυναίκα και όχι για έγγαμα ζεύγη. Η διάταξη τελευταίας βούλησης σε διαθήκη συζύγου για διενέργεια μεταθανάτιας γονιμοποίησης δεν είναι αντίθετη στα χρηστά ήθη.
Η απόφαση του δικαστηρίου, αφορά 45χρονη χήρα η οποία ζητούσε να της δοθεί η άδεια για μεταθανάτια τεχνητή γονιμοποίηση, ήτοι να κάνει χρήση του γεννητικού υλικού του αποβιώσαντος συζύγου της, με σκοπό την απόκτηση τέκνου. Η αίτηση συζητήθηκε ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου των Αθηνών και η απόφαση λόγω της σπουδαιότητας της καθώς για πρώτη φορά ελληνικό δικαστήριο καταπιάνεται με αυτό το ζήτημα δημοσιεύθηκε σε έγκριτα νομικά περιοδικά της χώρας μας, αφού η απόφαση δημιούργησε νομολογία στο οικογενειακό δίκαιο. Παράλληλα η εν λόγω απόφαση έρχεται σε συνέχεια του νόμου 3890/2002 ο οποίος για πρώτη φορά έθεσε τις προϋποθέσεις του επιτρεπτού της συγκεκριμένης μεθόδου (άρθρο 1457 ΑΚ).
Σύμφωνα με τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης έγγαμο ζευγάρι που αντιμετώπιζε πρόβλημα στειρότητας και επιθυμούσαν διακαώς να αποκτήσουν παιδί, υποβλήθηκε σε τέσσερις συνολικά άκαρπες προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η εξωσωματική σε όλες τις περιπτώσεις είχε θετικό αποτέλεσμα αλλά είτε ήταν εξωμήτρια κύηση είτε παλινδρομούσε μετά τον 3ο μήνα. Λίγο διάστημα μετά την τελευταία αποτυχημένη προσπάθεια στον άνδρα γίνεται διάγνωση όγκου στον εγκέφαλο και πριν από την έναρξη της χημειοθεραπείας για την αντιμετώπιση του , το ζευγάρι προέβη σε κρυοσυντήρηση σπέρματος του συζύγου. Δεκαέξι μήνες μετά τη διάγνωση ο σύζυγος πεθαίνει έχοντας όμως προηγουμένως συντάξει ιδιόγραφη διαθήκη με την οποία έδινε τη ρητή συναίνεσή του στη γυναίκα του να προβεί σε όλες τις νόμιμες ενέργειες, ώστε να χρησιμοποιήσει η ίδια ή τρίτη γυναίκα (παρένθετη μητέρα) το σπέρμα του για να τεκνοποιήσει. Με βάση τα παραπάνω δεδομένα η 45χρονη χήρα πλέον σύζυγος αιτείται προς το Μονομελές Πρωτοδικείο να της επιτραπεί να χρησιμοποιήσει το κρυοσυντηρημένο σπέρμα του αποβιώσαντος συζύγου της προκειμένου να αποκτήσει απογόνους. Το δικαστήριο εξετάζοντας το δικαίωμα στην αναπαραγωγή, ανάμεσα στην ελευθερία της φυσικής αναπαραγωγής και το νομοθετημένο δικαίωμα της τεχνητής αναπαραγωγής σε απόψεις, ιδέες σε ερμηνευτικά ζητήματα του Αστικού δικαίου, η χήρα πληρούσε τις εξής προϋποθέσεις: ο θάνατος του συζύγου, αποδεδειγμένη προϋπάρχουσα ασθένεια του συζύγου με πιθανό κίνδυνο στειρότητας και κίνδυνο θανάτου του, πάροδος χρονικού διαστήματος 6 μηνών από το θάνατο του και όχι περισσότερο από δύο χρόνια και φυσικά η ηλικία φυσικής ικανότητας αναπαραγωγής της γυναίκας.
Στην συγκεκριμένη ωστόσο υπόθεση, κατά την εξέταση από το δικαστήριο της συνδρομής των προϋποθέσεων χορήγησης της κατά το άρθρο 1457 ΑΚ απαιτούμενης δικαστικής άδειας, ανέκυψε το ακόλουθο νομικό ζήτημα: Η ιδιόγραφη διαθήκη με την οποία ο αποβιώσας σύζυγος έδωσε τη ρητή συναίνεση του για τη μεταθανάτια γονιμοποίηση δεν πληροί την προϋπόθεση του συμβολαιογραφικού εγγράφου που επιβάλει το προαναφερόμενο άρθρο.
Κατά τη δικανική κρίση, ειδικό συμβολαιογραφικό έγγραφο απαιτείται μόνο εάν πρόκειται για συντρόφους ή άγαμη γυναίκα, η διάταξη αυτή δεν είναι αντίθετη προς τα χρηστά ήθη και δύναται να αναπληρώσει το συμβολαιογραφικό έγγραφο που απαιτεί η διάταξη του άρθρου 1457 ΑΚ και κατά συνέπεια πρέπει να γίνει δεκτή η αίτηση της 45χρονης χήρας ως βάσιμη και κατ’ ουσίαν.
