Στο «μικροσκόπιο» της Ομάδας Εργασίας του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α) και της Ομάδας Κρατών κατά της Διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης (GRECO) μπαίνει η Ελλάδα. Κλιμάκια των δύο Οργανισμών βρίσκονται ήδη στη χώρα μας και το θέμα που βασικά τους απασχολεί είναι να διερευνήσουν τι έχει γίνει μετά τις σοβαρές ανησυχίες που διατύπωσαν το καλοκαίρι σε σχέση με τις ρυθμίσεις που περιλαμβάνονταν στον Νέο Ποινικό Κώδικα για τη δωροδοκία.
Συγκεκριμένα την αντίδρασή τους είχε προκαλέσει η μετατροπή της ενεργητικής δωροδοκίας από κακούργημα σε πλημμέλημα καθώς όπως είχαν επισημάνει η αλλαγή αυτή «μπορεί να έχει μεγάλης έκτασης συνέπειες, που κυμαίνονται από το κλείσιμο ερευνών και διώξεων που βρίσκονται σε εξέλιξη έως μία πιθανή παρεμπόδιση της διεθνούς συνεργασίας σε μελλοντικές υποθέσεις και μικρότερες περιόδους παραγραφής».
Η συμμόρφωση
Το «καμπανάκι» που χτύπησαν οι δύο οργανισμοί άκουσε, όπως φαίνεται από τις τροποποιήσεις που έγιναν στον κώδικα,η τωρινή κυβέρνηση. Συγκεκριμένα, βάση αυτών, σε κακούργημα μετατρέπεται και τιμωρείται με κάθειρξη 10 ετών η δωροδοκία – δωροληψία υπαλλήλου απασχολούμενου σε κρατικές επιχειρήσεις και οργανισμούς, όπως πρώην ΔΕΚΟ κλπ.
Συγκεκριμένα, στο άρθρο 237 προστίθεται το άρθρο 237 Β, το οποίο περιλαμβάνει εργαζόμενους με οποιαδήποτε σχέση εργασίας – μόνιμη η πρόσκαιρη – και με οποιαδήποτε ιδιότητα «σε οργανισμούς ή επιχειρήσεις οποιασδήποτε νομικής μορφής που ανήκουν εξολοκλήρου ή κατά την πλειοψηφία των μετοχών τους στο κράτος, σε ΟΤΑ ή σε Νομοθετικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου( ΝΠΔΔ) ή σε όποιες ή των οποίων την διοίκηση διορίσει εξολοκλήρου ή κατά πλειοψηφία το κράτος ή τα ΝΠΔΔ».
Όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση του σχεδίου νόμου για τις αλλαγές στον ποινικό κώδικα, με το άρθρο 237 Β «σκοπείται η εναρμόνιση της εσωτερικής νομοθεσίας με τη σύμβαση του ΟΟΣΑ για τη δωροδοκία στις διεθνείς επιχειρηματικές συναλλαγές την οποία η χώρα μας έχει κίρρωση με το νόμο 2656 / 1998».
Επιπλέον, στο κεφάλαιο για τη δωροδοκία υπαλλήλου (άρθρο 236) προβλέπεται ότι τιμωρείται με κάθειρξη έως οκτώ έτη, από τρία που ήταν με τις ισχύουσες διατάξεις, και χρηματική ποινή όποιος δωροδοκεί δημόσιο υπάλληλο. Ίδιες ποινές προβλέπονται και για υπαλλήλους που απασχολούνται σε ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς με έδρα την Ελλάδα. Για την δίωξη δε του αδικήματος της δωροδοκίας υπαλλήλων δεν απαιτείται έγκληση (μήνυση) από τον θιγόμενο.
Μεταξύ άλλων, οι νέες διατάξεις για την δωροδοκία (άρθρο 236) προβλέπουν τα εξής:
«1. Όποιος προσφέρει, υπόσχεται η παρέχει σε υπάλληλο, άμεσα ή μέσω τρίτου, οποιασδήποτε φύσης αθέμιτο ωφέλιμα, για τον εαυτό του ή για άλλον, για ενέργεια η παράλειψη του υπαλλήλου σε σχέση με την άσκηση των καθηκόντων του, μελλοντική η ήδη τελειωμένη, τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία έτη η χρηματική ποινή.
2.Αν η ως άνω ενέργεια ή παράλειψη αντίκειται στα καθήκοντά του υπαλλήλου, ο υπαίτιος τιμωρείται με κάθειρξη έως οκτώ έτη και χρηματική ποινή.
3.Διευθυντής επιχείρησης ή άλλο πρόσωπο που έχει την εξουσία λήψης αποφάσεων ή ελέγχου επιχείρησης τιμωρείται με φυλάκιση έως δύο έτη ή χρηματική ποινή, (αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα),αν με παραβίαση συγκεκριμένου καθήκοντος επιμέλειας δεν απέτρεψε από αμέλεια πρόσωπο που τελεί υπό τις εντολές του ή υπόκειται στον έλεγχό του, από την τέλεση προς όφελος της επιχείρησης πράξεις των προηγούμενων παραγράφων.»
Μένει να δούμε με τη δημοσίευση των εκθέσεων αξιολόγησης για τη χώρα μας των δύο Οργανισμών εντός των επόμενων μηνών αν έμειναν ικανοποιημένοι από τις τροποποιήσεις. Σημαντικό ρόλο πάντως,πλην των αλλαγών, θα παίξουν για τη «βαθμολογία» μας και όσα θα ακούσουν από τα σχετιζόμενα με την καταπολέμηση της διαφθοράς πρόσωπα που εξετάζονται ήδη.
