Στο Ν. 4635/2019 ΦΕΚ 167 Α’ 30/10/2019 “Επενδύω στην Ελλάδα και άλλες διατάξεις” περιέχονται και διατάξεις για τα εργασιακά, τις κυριότερες από τις οποίες σας παρουσιάζει το ergasiaka-gr, με επισημάνσεις για την έναρξη ισχύος κάθε διάταξης.
Άρθρο 53
Εξαιρέσεις από την εφαρμογή όρων συλλογικών ρυθμίσεων
Με το άρθρο 53 του Ν. 4635/2019 προστίθεται στο άρθρο 3 του Ν. 1876/1990, παράγραφος 8, με την οποία προβλέπεται ότι οι εθνικές και τοπικές ομοιοεπαγγελματικές και κλαδικές συλλογικές συμβάσεις είναι δυνατόν να θεσπίζουν ειδικούς όρους ή να εξαιρούν από την εφαρμογή συγκεκριμένων όρων τους εργαζομένους που απασχολούνται σε ειδικής κατηγορίας επιχειρήσεις όπως επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας, νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού σκοπού και επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, όπως κατ’ εξοχήν επιχειρήσεις σε καθεστώς προπτωχευτικής ή παραπτωχευτικής ή πτωχευτικής διαδικασίας ή εξωδικαστικού συμβιβασμού ή εξυγίανσης.
Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, μετά από γνώμη του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας, εξειδικεύονται τα κριτήρια για τις επιχειρήσεις που εξαιρούνται και καθορίζονται οι κατηγορίες όρων των συλλογικών συμβάσεων που εξαιρούνται για τις επιχειρήσεις αυτές και κάθε σχετικό θέμα για την εφαρμογή της παρούσης διάταξης, ιδίως για τη λήψη μέτρων προστασίας των υφισταμένων θέσεων εργασίας, ειδικά για κάθε επιχείρηση.
Θα ισχύσει από την έκδοση υπουργικής απόφασης
Με τη διάταξη αυτή δίνεται η δυνατότητα των συμβαλλομένων μερών να εξαιρούν από την εφαρμογή όρων κλαδικής ή ομοιοεπαγγελματικής ΣΣΕ ειδικές κατηγορίες επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, ενώ επίσης νομιμοποιείται η δυνατότητα επέμβασης του υπουργού εργασίας στις “ελεύθερες” συλλογικές διαπραγματεύσεις.
Άρθρο 55
Συρροή συλλογικών ρυθμίσεων
Το άρθρο αυτό του Ν. 4635/2019 αντικαθιστά το άρθρο 10, παρ. 2 του Ν. 1876/1990 και ορίζει ότι ενώ η κλαδική ή επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας υπερισχύει σε περίπτωση συρροής με ομοιοεπαγγελματική συλλογική σύμβαση εργασίας, κατ’ εξαίρεση στις περιπτώσεις επιχειρήσεων, που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και βρίσκονται σε καθεστώς προπτωχευτικής ή παραπτωχευτικής ή πτωχευτικής διαδικασίας ή εξωδικαστικού συμβιβασμού ή οικονομικής εξυγίανσης, η επιχειρησιακή ΣΣΕ υπερισχύει της κλαδικής.
Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας μετά από γνώμη της Ολομέλειας του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας, εξειδικεύονται οι περιπτώσεις των επιχειρήσεων που εξαιρούνται και καθορίζεται κάθε σχετικό θέμα για την εφαρμογή της παρούσας διάταξης.
Θα ισχύσει από την έκδοση υπουργικής απόφασης
Προβλέπει επίσης ότι η εθνική κλαδική ή ομοιοεπαγγελματική ΣΣΕ δεν υπερισχύει αντίστοιχης τοπικής.
Ισχύει από 30/10/2019
Στο άρθρο αυτό του Ν. 4635/2019 παρατηρούμε ότι επιχειρείται ξανά σε κάποιο βαθμό, η “επικυριαρχία” των επιχειρησιακών ΣΣΕ και η εφαρμογή τους επιλεκτικά από ορισμένες επιχειρήσεις, ανεξάρτητα αν υπάρχουν άλλες ΣΣΕ ευνοϊκότερες για τους εργαζόμενους. Να υπενθυμίσουμε ότι οι επιχειρησιακές ΣΣΕ από τον Οκτώβριο του 2011, με το Ν.4024/2011 υπερίσχυαν σε περίπτωση συρροής με κλαδική ΣΣΕ, έως και το τέλος του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής, τον Αύγουστο του 2018. Επίσης στο άρθρο αυτό επαναλαμβάνεται η δυνατότητα επέμβασης του υπουργού εργασίας στις διαπραγματεύσεις των κοινωνικών εταίρων.
Άρθρο 56
Επέκταση συλλογικών ρυθμίσεων
Το άρθρο 56 του Ν. 4635/2019, παρεμβαίνει στο άρθρο 11 του Ν. 1876/1990 περί προσχώρησης και επέκτασης των ΣΣΕ και προβλέπει ότι:
2. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων είναι δυνατόν να εγκριθεί το Πόρισμα του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας και να κηρυχθεί γενικώς υποχρεωτική, για όλους τους εργαζόμενους, συλλογική σύμβαση εργασίας ή διαιτητική απόφαση με τους εξής όρους:
2.1 Για την επέκταση συλλογικής σύμβασης εργασίας ή διαιτητικής απόφασης απαιτείται:
α) αίτηση που υποβάλλεται από οποιοδήποτε από τους δεσμευόμενους από αυτή προς τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
β) τεκμηρίωση των επιπτώσεων της επέκτασης στην ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση και κοινοποίηση αυτής στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας.
2.2 Το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας γνωμοδοτεί αιτιολογημένα προς τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, λαμβάνοντας υπόψη:
α) την αίτηση για επέκταση,
β) την τεκμηριωμένη βεβαίωση της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου ότι η συλλογική ρύθμιση δεσμεύει ήδη εργοδότες, που απασχολούν ποσοστό μεγαλύτερο του 50% των εργαζομένων του κλάδου ή του επαγγέλματος και
γ) το πόρισμα διαβούλευσης των δεσμευομένων μερών, ενώπιον του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας, για την αναγκαιότητα της επέκτασης και τις επιπτώσεις της στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, τη λειτουργία του ανταγωνισμού και την απασχόληση.
2.3. Επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και βρίσκονται σε καθεστώς προπτωχευτικής ή παραπτωχευτικής ή πτωχευτικής διαδικασίας ή εξωδικαστικού συμβιβασμού ή οικονομικής εξυγίανσης, ανεξαρτήτως εάν στην επεκτεινόμενη συλλογική ρύθμιση προβλέπονται εξαιρέσεις από την εφαρμογή όρων για εργαζόμενους σε επιχειρήσεις, σύμφωνα με την παράγραφο 8 του άρθρου 3 του ν. 1876/1990, μπορούν να εξαιρούνται από το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου, μετά από αιτιολογημένη γνώμη του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας, ως προς όρους ή ως προς το σύνολο της συλλογικής σύμβασης εργασίας ή διαιτητικής απόφασης, που κηρύσσεται υποχρεωτική.
3. Η επέκταση ισχύει από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων στην Εφημερίδα Κυβερνήσεως και η ισχύς της λήγει τρεις (3) μήνες μετά την πάροδο ισχύος της συλλογικής ρύθμισης.
4. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, μετά από γνώμη της Ολομέλειας του Ανωτάτου Συμβουλίου Εργασίας, είναι δυνατόν να εξειδικεύονται οι περιπτώσεις των επιχειρήσεων που εξαιρούνται και κάθε σχετικό θέμα για την εφαρμογή της παρούσης διάταξης, ιδίως για τη λήψη μέτρων προστασίας των υφιστάμενων θέσεων εργασίας, ειδικά για κάθε επιχείρηση.
Οι παραπάνω διατάξεις θα ισχύσουν από την έκδοση υπουργικής απόφασης
Με τις παραπάνω διατάξεις του Ν. 4635/2019, οι διαδικασίες για την κήρυξη ΣΣΕ ή ΔΑ ως γενικώς υποχρεωτικών, γίνονται αυστηρότερες, ενώ επαναλαμβάνεται η δυνατότητα εξαίρεσης επιχειρήσεων από την τήρηση ΣΣΕ ή ΔΑ που έχουν κηρυχθεί υποχρεωτικές.
Άρθρο 58
Καθυστέρηση δεδουλευμένων αποδοχών
Το άρθρο 58 του Ν. 4635/2019, το οποίο τροποποιεί το άρθρο 7 του Ν. 2112/1920, προβλέπει ότι:
Πάσα μονομερής μεταβολή των όρων της υπαλληλικής συμβάσεως βλάπτουσα τον υπάλληλον, θεωρείται ως καταγγελία ταύτης, δι’ ήν ισχύουσιν αι διατάξεις του παρόντος νόμου. Ως μια τοιαύτη θεωρείται εν πάση περιπτώσει η μετάθεσις του υπαλλήλου εις γραφείον λειτουργούν εν τη αλλοδαπή, εφόσον δεν αποδέχεται την μετάθεσιν ο μετατιθέμενος υπάλληλος. Επίσης, θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας η πέραν των δύο (2) μηνών καθυστέρηση καταβολής των δεδουλευμένων αποδοχών του εργαζομένου από τον εργοδότη, ανεξαρτήτως της αιτίας της καθυστέρησης.
Με τη διάταξη αυτή συγκεκριμενοποιείται σε δύο μήνες, το χρονικό διάστημα καθυστέρησης καταβολής μισθών στον εργαζόμενο προκειμένου η ενέργεια αυτή να θεωρηθεί μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας. Οι προηγούμενες διατάξεις αναφέρονταν σε “αξιόλογο διάστημα” καθυστέρησης καταβολής των δεδουλευμένων αποδοχών.
Ισχύει από 30/10/2019
Άρθρο 59.
Μέτρα για την προστασία εργαζομένων μερικής απασχόλησης
Το άρθρο 59 του Ν. 4635/2019, αντικαθιστά την παράγραφο 11 του άρθρου 38 του Ν. 1892/1990 ως εξής:
11. Αν παραστεί ανάγκη για πρόσθετη εργασία πέραν από τη συμφωνηθείσα, ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει και η άρνηση του θα ήταν αντίθετη με την καλή πίστη. Αν παρασχεθεί εργασία πέραν της συμφωνημένης, ο μερικώς απασχολούμενος δικαιούται αντίστοιχης αμοιβής με προσαύξηση δώδεκα τοις εκατό (12%) επί της συμφωνηθείσας αμοιβής για κάθε επιπλέον ώρα εργασίας που θα παράσχει. O μερικώς απασχολούμενος μπορεί να αρνηθεί την παροχή εργασίας πέραν της συμφωνημένης, όταν αυτή η πρόσθετη εργασία λαμβάνει χώρα κατά συνήθη τρόπο.
Σε κάθε περίπτωση η πρόσθετη αυτή εργασία δύναται να πραγματοποιηθεί κατ’ ανώτατο όριο μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ημερήσιου ωραρίου του συγκρίσιμου εργαζομένου.
Ισχύει από 30/10/2019
Θεωρούμε κακοδιατυπωμένη την τελευταία πρόταση της παραπάνω παραγράφου 11, αφού μάλλον εννοεί ότι η αύξηση του 12% αφορά τις επιπλέον ώρες απασχόλησης μέχρι τη συμπλήρωση των 8 ωρών επί πενθημέρου ή των 6,66 ωρών επί εξαήμερης απασχόλησης και προφανώς η απασχόληση πέραν των ωρών αυτών θα αμείβεται αναλόγως, ως υπερεργασία ή υπερωρία. (θα αναμένουμε επεξηγήσεις από το υπουργείο εργασίας)
Άρθρο 60.
Αναβάθμιση του ρόλου του πληροφοριακού συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ» στην καταγραφή της εργασίας και της παροχής υπηρεσιών
1. Συμβάσεις ανεξαρτήτων υπηρεσιών, απασχολούμενων σε έως δύο λήπτες των υπηρεσιών αυτών σύμφωνα με την παράγραφο 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016, όπως ισχύει, και οι απασχολούμενοι με εργόσημο σύμφωνα με το άρθρο 20 του ν. 3863/2010, όπως ισχύει, καταχωρίζονται υποχρεωτικά στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
2. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ρυθμίζεται κάθε σχετικό θέμα για την εφαρμογή της παρούσας διάταξης, καθώς και για την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση παραβίασής της.
Θα ισχύσει από την έκδοση υπουργικής απόφασης.
Άρθρο 63
Παράταση ισχύος της από 28.3.2018 ΕΓΣΣΕ
Η ισχύς της από 28 Μαρτίου 2018 Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας παρατείνεται από την ημερομηνία λήξης της κανονιστικής της ισχύος (30.6.2019) μέχρι τη σύναψη νέας Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας και όχι πέραν τις 31ης.12.2019.
Άρθρο 65
Διοικητικές κυρώσεις για αδήλωτη εργασία.
Στα ισχύοντα μέχρι σήμερα προστίθεται στο άρθρο 5 του Ν. 4554/2018, διάταξη με την οποία προβλέπεται ότι εντός 12 μηνών από την διαπίστωση παράβασης για αδήλωτη εργασία, διενεργείται τουλάχιστον ένας επανέλεγχος στην παραβατική επιχείρηση, προκειμένου να ελεγχθεί τυχόν υποτροπή. (θα ισχύσει μετά την έκδοση υπουργικής απόφασης)
Με το άρθρο 65 του Ν. 4635/2019, καταργείται η διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 5 του Ν. 4554/2018, που προέβλεπε ότι σε κάθε παράβαση για αδήλωτη εργασία τεκμαίρονταν ότι η σχέση εργασίας διαρκούσε τρεις (3) μήνες, εκτός εάν ο εργοδότης ή ο εργαζόμενος αποδείκνυαν διαφορετικά.
Επίσης προβλέπεται ότι, κατά της Πράξης Επιβολής Προστίμου ασκείται προσφυγή ενώπιον του αρμόδιου Διοικητικού Πρωτοδικείου μέσα σε προθεσμία εξήντα (60) ημερών από την επίδοσή της, κατά την κείμενη νομοθεσία. Μέσα στην ίδια προθεσμία η προσφυγή κοινοποιείται με μέριμνα του προσφεύγοντος και με ποινή απαραδέκτου στην αρμόδια υπηρεσία του Σ.ΕΠ.Ε. Η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής και η άσκηση αυτής δεν αναστέλλουν την εκτέλεση της πράξης επιβολής προστίμου. (θα ισχύσει μετά την έκδοση υπουργικής απόφασης)
Άρθρο 66.
Δικαίωμα και προϋποθέσεις έκπτωσης
Δικαίωμα και προϋποθέσεις έκπτωσης του προστίμου για αδήλωτη εργασία
1. Αν, εντός δέκα (10) εργάσιμων ημερών από την ημέρα του ελέγχου, ο εργοδότης προβεί στην πρόσληψη του εργαζομένου ή των εργαζομένων που διαπιστώθηκαν, ως αδήλωτοι, με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας πλήρους απασχόλησης διάρκειας τουλάχιστον δώδεκα (12) μηνών, το πρόστιμο της παραγράφου 1 του άρθρου 5 ορίζεται στο ποσό των δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ.
2. Ειδικά στις περιπτώσεις εποχικών εργασιών, όπως αυτές ορίζονται στο τρίτο εδάφιο της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του ν. 1545/1985 (Α΄ 91), το πρόστιμο της παραγράφου 1 του άρθρου 5 ορίζεται στο ποσό των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, σε περίπτωση πρόσληψης με σύμβαση εργασίας πλήρους απασχόλησης διάρκειας, τουλάχιστον τριών (3) μηνών. Εφόσον ο χρόνος λειτουργίας της εποχικής επιχείρησης ή εκμετάλλευσης δεν επαρκεί για τη συμπλήρωση του ελάχιστου απαιτούμενου χρόνου απασχόλησης (τρίμηνο), ο εργοδότης υποχρεούται να συμπληρώσει τον υπόλοιπο χρόνο του τριμήνου κατά την επόμενη περίοδο λειτουργίας. Διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας περί υποχρέωσης επαναπρόσληψης εργαζομένων εποχικών επιχειρήσεων δεν θίγονται.
Οι διατάξεις αυτές θα εφαρμοστούν μετά την έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης
Με τις παραπάνω διατάξεις του Ν. 4635/2019, τροποποιούνται οι παλαιότερες διατάξεις του Ν. 4554/2018, που προέβλεπαν κλιμακωτή μείωση του προστίμου ανάλογα με τη διάρκεια της εργασιακής σχέσης του αδήλωτο εργαζόμενου, εφόσον ο εργοδότης προέβαινε στην πρόσληψή του, μετά τη διαπίστωση της παράβασης
Κατεβάστε το νόμο 4635/2019 ΕΔΩ
Μανώλης Αμαργιωτάκης
Σύμβουλος Εργασιακών Θεμάτων
https://www.ergasiaka-gr.net/2019/11/n-4635-2019-kai-ergasiaka-apo-pote-ischuoun-oi-nees-diataxeis/
