Η εξαγορά πλασματικών ετών αφορά κατά κύριο λόγο όσους μπορούν με τα επιπλέον χρόνια να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης αναδρομικά με διατάξεις του 2010, του 2011 και του 2012, ώστε συμπληρώνοντας τα αντίστοιχα όρια ηλικίας να αποχωρήσουν νωρίτερα από την αγορά εργασίας.
Αφορά επίσης κι αυτούς που θα χρησιμοποιήσουν τα πλασματικά έτη για να συμπληρώσουν 40 έτη ασφάλισης και με τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας τους να καταθέσουν τα χαρτιά τους για συνταξιοδότηση.
Υπάρχουν ωστόσο σημαντικές διαφοροποιήσεις σε ότι αφορά το κόστος των πλασματικών ετών. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες , οι αυτοαπασχολούμενοι και οι αγρότες από την 1η Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους είδαν το κόστος εξαγοράς να μειώνεται μετά τη μείωση του ασφάλιστρου για κύρια σύνταξη υπέρ ΕΦΚΑ από το 20% στο 13,33%. Αυτή η μείωση δεν ισχύει για όσους καταβάλλουν το ελάχιστο ασφάλιστρο, δηλαδή εμπίπτουν στο κατώτατο πλαφόν των 117,2 ευρώ εισφορά για κύρια σύνταξη (δηλώνουν εισόδημα έως 586 ευρώ τον μήνα). Για αυτούς, το κόστος παραμένει στα ίδια επίπεδα με αυτό που ίσχυε και το 2018.
Όσοι έχουν διακόψει τη δραστηριότητά τους και δεν έχουν φορολογητέο εισόδημα ή ήταν μισθωτοί το προηγούμενο έτος μπορούν να εξαγοράσουν χρόνο με βάση υπολογισμού τον κατώτατο μισθό (586 ευρώ), χωρίς δηλαδή αλλαγές σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο.
Αυξημένο κατά 25% θα είναι το 2019, το κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών για τους δημοσίους υπαλλήλους, καθώς αυξάνονται οι εισφορές εργοδότη κατά 3,33 ποσοστιαίες μονάδες. Στην πράξη, δημόσιοι υπάλληλοι που επιθυμούν εντός του έτους να κάνουν χρήση πλασματικών χρόνων ασφάλισης θα υπολογίσουν το κόστος που πρέπει να πληρώσουν με βάση το συνολικό ασφάλιστρο εργαζομένου και εργοδότη που ισχύει για το τρέχον έτος, ήτοι 16,67% (10% για τον εργοδότη και 6,67% για τον εργαζόμενο). Το 2018 το κόστος είχε διαμορφωθεί στο 13,34% επί των συντάξιμων αποδοχών του υπαλλήλου τον μήνα υποβολής της εξαγοράς, ενώ το 2020 το ποσοστό θα οριστεί στο 20%, όπως ισχύει και για όλους τους υπόλοιπους μισθωτούς.
Δείτε αναλυτικά όλες τις ερωτήσεις – απαντήσεις του οδηγού που έχει εκδώσει ο ΕΦΚΑ για την εξαγορά πλασματικών ετών:
1.Ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες περιπτώσεις αναγνώρισης εξαγοράς πλασματικών ετών;
Οι πιο συνηθισμένες περιπτώσεις αναγνώρισης είναι οι εξής:
α. Στρατιωτική θητεία ασφαλισμένου
β. Γονική άδεια
γ. Εκπαιδευτική άδεια
δ. Στρατιωτική θητεία υποψήφιου συνταξιούχου
ε. Στρατιωτική θητεία ασφαλισμένου -30% (ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ 2011 – 2014)
στ. Στρατιωτική θητεία υποψήφιου συνταξιούχου -30% (ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ 2011 – 2014)
ζ. Χρόνος σπουδών
η. Αναγνώριση τέκνων
θ. Κενός χρόνος
2.Ποια νέα πρόσωπα δικαιούνται να αναγνωρίσουν πλασματικά έτη ασφάλισης;
Πρόκειται για την κατηγορία των νέων ασφαλισμένων (ήτοι των υπαχθέντων για πρώτη φορά στην ασφάλιση από 1/1/1993 και εφεξής), οι οποίοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα λόγω γήρατος με την συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας και την πραγματοποίηση 40 ετών ή 12.000 ημερών ασφάλισης.
3.Μέχρι πότε μπορεί να υποβάλλει ένας ασφαλισμένος αίτηση αναγνώρισης πλασματικών ετών και πού;
Η σχετική αίτηση μπορεί να υποβληθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες ΕΦΚΑ οποτεδήποτε, προγενέστερα ή μεταγενέστερα του έτους, τις προϋποθέσεις του οποίου επιθυμεί να κατοχυρώσει ο ασφαλισμένος, ακόμα και ταυτόχρονα με την αίτηση συνταξιοδότησης, σε καμία όμως περίπτωση μετά την ημερομηνία της εν λόγω αίτησης (εφόσον καθίστανται συνταξιούχοι από αιτήσεως) ή σε χρόνο μεταγενέστερο εκείνου που ο ασφαλισμένος κατέστη συνταξιούχος (εφόσον κριτήριο για την έναρξη συνταξιοδότησης δεν είναι ο χρόνος υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης).
4.Καταργείται το δικαίωμα αναγνώρισης στρατιωτικής υπηρεσίας από ασφαλισμένους και συνταξιούχους;
Καταργείται το δικαίωμα αναγνώρισης στρατιωτικής υπηρεσίας ΜΟΝΟ από τους ήδη συνταξιούχους και σε περίπτωση θανάτου, από τα μέλη της οικογένειας του θανόντος.
5.Πως γίνεται η αναγνώριση πλασματικών ετών;
Η αναγνώριση γίνεται με την καταβολή από τον ασφαλισμένο, του συνόλου των εισφορών κλάδου σύνταξης (εργοδότη και ασφαλισμένου) για κάθε μήνα αναγνωριζόμενου χρόνου ασφάλισης, στο ποσοστό που ισχύει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης εξαγοράς (πχ ΙΚΑ – ΕΤΑΜ σε όλα τα έτη – 20%, ΤΑΠ-ΟΤΕ / ΟΤΕ για το 2017 = 25,99% , για το 2018=24%).
6.Με βάση ποιες αποδοχές υπολογίζονται οι εισφορές;
Με βάση τις αποδοχές του ασφαλισμένου κατά τον τελευταίο μήνα απασχόλησης που προηγείται του μήνα υποβολής της αίτησης εξαγοράς. Στην περίπτωση που η απασχόληση δεν είναι πλήρης, τότε ανάγεται σε πλήρη απασχόληση και υπολογίζεται στις αποδοχές που αντιστοιχούν σε αυτή.
7.Με ποιους τρόπους γίνεται η καταβολή του ποσού της εξαγοράς;
Η καταβολή του ποσού της εξαγοράς γίνεται:
α) Εφάπαξ, μέσα σε τρεις μήνες από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης με έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς. Εξαγορά χρόνου που υπολείπεται του ενός έτους δεν τυγχάνει έκπτωσης.
β) Σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, ανάλογα με τον αριθμό των μηνών που αναγνωρίζονται (Τόσες δόσεις όσοι οι μήνες που αναγνωρίζονται). Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής δόσης, το ποσό αυτής επιβαρύνεται με τα προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη.
γ) Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του ποσού της σύνταξης το ποσό εξαγοράς παρακρατείται κάθε μήνα από τη σύνταξη και μέχρι την εξόφληση, ποσό ίσο με το ¼ του ποσού της σύνταξης.
8.Από πότε έχουν εφαρμογή οι νέες διατάξεις σχετικά με την αναγνώριση πλασματικών ετών;
Οι νέες διατάξεις έχουν εφαρμογή από 13/5/2016. Συνεπώς, αιτήσεις αναγνώρισης πλασματικών χρόνων που έχουν υποβληθεί μέχρι και την 12/5/2016 αντιμετωπίζονται σύμφωνα με τις προϊσχύουσες διατάξεις και διεκπεραιώνονται σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί από τους προϋφιστάμενους φορείς.
9.Πώς καταβάλλεται το ποσό εξαγοράς;
Για μη μισθωτούς ασφαλισμένους, η εξόφληση του ποσού εξαγοράς (εφάπαξ ή με δόσεις) πραγματοποιείται μέσω Διατραπεζικού Συστήματος με την χρήση Ειδικού Κωδικού Πληρωμής.
Ο Κωδικός Πληρωμής εμφανίζεται στον Ατομικό σας Λογαριασμό στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες ΕΦΚΑ αμέσως μόλις γνωστοποιηθεί στις αρμόδιες Υπηρεσίες ΕΦΚΑ η παραλαβή της απόφασης αναγνώρισης.
Για μισθωτούς ασφαλισμένους, η εξόφληση του ποσού εξαγοράς (εφάπαξ ή με δόσεις) πραγματοποιείται στην αρμόδια Υπηρεσία έκδοσης της απόφασης.
Επισημαίνεται ότι έχει ήδη δρομολογηθεί διαδικασία είσπραξης μέσω Διατραπεζικού Συστήματος.
