Αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων έρχονται εντός του 2020. Η ανάκαμψη των εμπορικών τιμών σε συνδυασμό με την επέκταση του αντικειμενικού συστήματος σε κάθε γωνιά δομημένης γης στη χώρα αποτελούν τους δύο βασικούς παράγοντες διαμόρφωσης των νέων αντικειμενικών αξιών. Από την αύξηση των τιμών ζώνης έρχονται επιβαρύνσεις σε δεκάδες φόρους και τέλη τα οποία υπολογίζονται με βάση τις αντικειμενικές αξίες. Ωστόσο, δηλωμένη πρόθεση της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών είναι τα πρόσθετα φορολογικά έσοδα που θα προκύψουν από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών να επιστραφούν στους ιδιοκτήτες ακινήτων μέσω της μείωσης φορολογικών επιβαρύνσεων, όπως, για παράδειγμα, του ΕΝΦΙΑ.
Η ευθυγράμμιση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές είναι μια από τις σημαντικότερες εκκρεμότητες-μεταρρυθμίσεις της μεταμνημονιακής ενισχυμένης εποπτείας. Θεωρείται από τους “θεσμούς” ως ένα πολύτιμο διαρθρωτικό μέτρο, με πολλαπλές θετικές επιπτώσεις για την οικονομία, όπως είναι ο περιορισμός της παραοικονομίας, η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και η βελτίωση των φορολογικών εσόδων για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων.
Οι νέες αντικειμενικές αξίες θα πρέπει να έχουν καθοριστεί το αργότερο έως το τέλος Μαΐου 2020 και στη διαδικασία ορισμού τους θα παίξουν καθοριστικό ρόλο ιδιώτες εκτιμητές. Οι οδηγίες που θα δοθούν στους εκτιμητές για τον καθορισμό των νέων αντικειμενικών είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, οι εξής:
– Επέκταση του αντικειμενικού συστήματος προσδιορισμού των αξιών των ακινήτων σε περίπου 3.500 περιοχές. Πρόκειται κατά κύριο λόγο για περιοχές που έχουν αναπτυχθεί οικιστικά ή και τουριστικά, αλλά αντιμετωπίζονται φορολογικά ως εκτός σχεδίου και οικισμού, δηλαδή με τις χαμηλές αξίες των αγροτεμαχίων. Με την ένταξή τους στο αντικειμενικό σύστημα πρόκειται να αυξηθεί σημαντικά η φορολογητέα ύλη σε αυτές και να προκύψει δημοσιονομικός χώρος για την περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ.
– Ευθυγράμμιση των αντικειμενικών με τις εμπορικές αξίες των ακινήτων. Στην πράξη, αυτό μεταφράζεται σε αυξήσεις των τιμών ζώνης σε τουλάχιστον 4.000 περιοχές της χώρας, κυρίως αστικές, καθώς και παραθαλάσσιες στη νησιωτική και ηπειρωτική Ελλάδα. Επιπλέον, αναμένονται αυξήσεις και λόγω του γεγονότος ότι οι εμπορικές αξίες των ακινήτων έχουν πάρει την ανιούσα τον τελευταίο χρόνο λόγω της βελτίωσης των προσδοκιών στην οικονομία και της σταδιακής επιστροφής στην οικονομική κανονικότητα.
– Θα αλλάξει ο τρόπος προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών, με τη δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού επικαιροποίησής τους. Ο μηχανισμός θα λειτουργεί με τροφοδότηση τιμών από πολλαπλές πηγές, όπως είναι οι αγοραπωλησίες, μεσιτικά γραφεία, τράπεζες και ανεξάρτητες υπηρεσίες, όπως είναι η Τράπεζα της Ελλάδος.
Φόροι – αντικειμενικές
Οι φόροι που θα επηρεαστούν από τις μεταβολές στις αντικειμενικές αξίες είναι πολυάριθμοι:
1) Ο φόρος επί των τεκμαρτών εισοδημάτων τα οποία προσδιορίζονται βάσει των τεκμηρίων διαβίωσης των κατοικιών των φορολογουμένων.
2) Ο φόρος επί του τεκμαρτού εισοδήματος από ιδιοχρησιμοποίηση επαγγελματικής στέγης ή από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας.
3) Ο κύριος ΕΝΦΙΑ φυσικών και νομικών προσώπων και ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων.
4) Το τέλος ακίνητης περιουσίας, που επιβάλλεται υπέρ των δήμων μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.
5) Ο ΦΠΑ 24%, που επιβάλλεται στις μεταβιβάσεις νεόδμητων κτισμάτων που δεν αποτελούν πρώτη κατοικία (έχει ανασταλεί έως το τέλος του 2022).
6) Ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων.
7) Ο φόρος χρησικτησίας κτισμάτων.
8) Ο φόρος ανταλλαγής-συνένωσης οικοπέδων.
9) Ο φόρος διανομής ακινήτων.
10) Ο δημοτικός φόρος που επιβαρύνει τις μεταβιβάσεις ακινήτων (υπολογίζεται με ποσοστό επί του φόρου μεταβίβασης).
11) Τα τέλη υπέρ Ταμείου Νομικών, που επιβαρύνουν τα μεταβιβαστικά συμβόλαια.
12) Το πρόσθετο τέλος μεταγραφής συμβολαίων.
13) Ο φόρος δωρεάς ακινήτων.
14) Ο φόρος γονικής παροχής ακινήτων.
15) Ο φόρος κληρονομιάς ακινήτων.
16) Το τέλος εγγραφής ακινήτων στο Κτηματολόγιο.
17) Τα πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης αυθαίρετων κτισμάτων.
18) Τα πολεοδομικά πρόστιμα κατασκευής νέων αυθαιρέτων.
19) Οι εισφορές σε γη και χρήμα για την ένταξη ακινήτων στα σχέδια πόλεων.
20) Ο ειδικός φόρος ακινήτων 15% που επιβάλλεται στις αξίες των ακινήτων τα οποία κατέχουν στην Ελλάδα υπεράκτιες εταιρείες.
Η έκπτωση φόρου για ανακαινίσεις
Από την 1η Ιανουαρίου τίθεται σε ισχύ και η φοροαπαλλαγή που περιλαμβάνεται στον νέο φορολογικό νόμο και προβλέπει την έκπτωση από τον φόρο εισοδήματος για την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση ακινήτων. Τα βασικά χαρακτηριστικά της απαλλαγής είναι τα εξής:
– Παρέχεται έκπτωση 40% για τη δαπάνη ενεργειακής, λειτουργικής ή αισθητικής αναβάθμισης ακινήτων. Η έκπτωση θα δίνεται από τον φόρο εισοδήματος του φυσικού προσώπου – ιδιοκτήτη των αναβαθμιζόμενων ακινήτων.
– Η δαπάνη ανά ιδιοκτήτη δεν μπορεί να είναι υψηλότερη από 16.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι η μέγιστη έκπτωση φόρου ανέρχεται σε 6.400 ευρώ.
– Η φοροαπαλλαγή θα δίνεται μόνο για τις δαπάνες λήψης υπηρεσιών για την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση ακινήτων και όχι για το κόστος των υλικών.
– Για να καρπωθεί ένας ιδιοκτήτης τη φοροαπαλλαγή θα πρέπει να λάβει νόμιμο παραστατικό, όπως είναι το τιμολόγιο, αλλά και να εξοφλήσει τη σχετική δαπάνη με τραπεζικό μέσο, όπως είναι η πίστωση τραπεζικού λογαριασμού του τεχνίτη που έχει αναλάβει τις σχετικές εργασίες.
– Η έκπτωση φόρου δεν θα χορηγείται ολόκληρη, αλλά τμηματικά σε τέσσερις ισόποσες ετήσιες δόσεις, δηλαδή 10% ετησίως.
– Στην περίπτωση που η έκπτωση φόρου υπερκαλύπτει τον ετήσιο φόρο εισοδήματος, το υπόλοιπο που περισσεύει δεν θα δίνεται με τη μορφή επιστροφής φόρου, αλλά θα χάνεται.
– Το ακίνητο που αναβαθμίζεται δεν επιτρέπεται να έχει αναβαθμιστεί στο παρελθόν ή να αναβαθμιστεί στο μέλλον με κάποιο πρόγραμμα επιδότησης για αναβάθμιση (π.χ. “Εξοικονομώ κατ’ οίκον”).
https://www.capital.gr/tax/3400927/akinita-to-sxedio-gia-tis-nees-antikeimenikes-axies
