Μια απόφαση που θέτει τη γραμμή νομιμότητας και τα όρια στις κυρώσεις που δύναται ένα κράτος μέλος της ΕΕ να επιβάλλει σε αιτούντα άσυλο ο οποίος είναι ένοχος παράβασης κανόνων του κέντρου φιλοξενίας και για επίδειξη βίαιης συμπεριφοράς εξέδωσε το δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης προ ολίγων ημερών.
Mε Απόφαση της 12.11.2019 στην υπόθεση C-233/18 (Haqbin κατά Federaal Agentschapvoor de opvang van asielzoekers) το ΔΕΕ έκρινε ότι σε αιτούντα διεθνή προστασία ο οποίος είναι ένοχος για σοβαρή παράβαση των κανόνων του κέντρου φιλοξενίας όπου φιλοξενείται ή για επίδειξη ιδιαίτερα βίαιης συμπεριφοράς δεν μπορεί να επιβληθεί κύρωση που συνίσταται στην ανάκληση των υλικών συνθηκών υποδοχής οι οποίες αφορούν τη στέγαση, την τροφή ή την ένδυση.Το δικαστήριο αποφάνθηκε για πρώτη φορά επί του περιεχομένου της ευχέρειας στα κράτη – μέλη να καθορίζουν τις εφαρμοστέες κυρώσεις σε περίπτωση που ένας αιτών διεθνή προστασία είναι ένοχος για σοβαρή παράβαση των κανόνων του κέντρου φιλοξενίας.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι, σε τέτοιες περιπτώσεις δεν επιτρέπεται στα κράτη- μέλη να επιβάλλουν κύρωση που συνίσταται στην ανάκληση, έστω και προσωρινή, των υλικών συνθηκών υποδοχής οι οποίες αφορούν τη στέγαση, την τροφή ή την ένδυση.
Η υπόθεση
Ο Zubair Haqbin είναι Αφγανός υπήκοος, ο οποίος αφίχθη στο Βέλγιο ως ασυνόδευτος ανήλικος. Υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας και φιλοξενήθηκε σε κέντρο φιλοξενίας. Εκεί ενεπλάκη σε διαπληκτισμό μεταξύ διαμενόντων διαφορετικών εθνικοτήτων.
Μετά τα γεγονότα αυτά, ο διευθυντής του κέντρου υποδοχής αποφάσισε να αποκλείσει τον Z. Haqbin, για χρονικό διάστημα δεκαπέντε ημερών, από την παροχή υλικής συνδρομής σε δομή υποδοχής. Κατά το διάστημα αυτό, ο Z. Haqbin διανυκτέρευσε, σύμφωνα με τις δηλώσεις του, σε πάρκο των Βρυξελλών και σε φίλους.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι οι κυρώσεις πρέπει να είναι αντικειμενικές, αμερόληπτες, αιτιολογημένες και ανάλογες σε σχέση με τις ιδιαιτερότητες της κατάστασης του αιτούντος, τα δε κράτη μέλη οφείλουν να διασφαλίζουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης. Ωστόσο, η ανάκληση,έστω και προσωρινή, του συνόλου των υλικών συνθηκών υποδοχής ή των υλικών συνθηκών υποδοχής που αφορούν τη στέγαση, την τροφή ή την ένδυση θα ήταν ασυμβίβαστη με την υποχρέωση διασφάλισης αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης για τον αιτούντα.
Πράγματι, μια τέτοια κύρωση θα του στερούσε τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει τις πλέον στοιχειώδεις ανάγκες του. Επιπλέον, θα ήταν αντίθετη προς την απαίτηση περί αναλογικότητας. Το Δικαστήριο αποφάνθηκε επιπλέον ότι τα κράτη μέλη υπέχουν την υποχρέωση να εξασφαλίζουν διαρκώς και αδιαλείπτως αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης και ότι οι αρχές που είναι αρμόδιες για την υποδοχή των αιτούντων διεθνή προστασία οφείλουν να εξασφαλίζουν, με συγκεκριμένες ρυθμίσεις και υπό τη δική τους ευθύνη, την πρόσβαση σε συνθήκες υποδοχής που να εγγυώνται αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.
Δεν μπορούν, συνεπώς, να αρκεστούν, όπως σκόπευαν να πράξουν οι αρμόδιες βελγικές αρχές, στο να παραδώσουν στον αιτούντα άσυλο ο οποίος έχει αποκλεισθεί από την παροχή υλικής συνδρομής σε δομή υποδοχής κατάλογο ιδιωτικών κέντρων για αστέγους που θα μπορούσαν να τον φιλοξενήσουν.
