Μόνο οι συνομιλίες πρόσωπο με πρόσωπο και αυτές υπό όρους είναι ασφαλείς λένε οι ειδικοί του χώρου
Είναι δυνατόν εταιρείες-κολοσσοί, όπως αυτές που διαχειρίζονται το Viber και το WhatsApp, να επιτρέψουν στις ελληνικές Αρχές να παρακολουθούνται οι συνομιλίες των χρηστών των εφαρμογών τους; Το ερώτημα είναι σημαντικό, καθώς σε μία τέτοια περίπτωση οι εταιρίες θα χάσουν μέρος της αξιοπιστίας τους και ενδεχομένως πολλούς πελάτες, οι οποίοι εμπιστεύονται τις εφαρμογές για την κρυπτογράφηση που προσφέρουν.
Ας δούμε τι συμβαίνει μέχρι σήμερα. Οι ελληνικές Αρχές έστελναν επίσημα αιτήματα στις εταιρίες για την άρση του απορρήτου, σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις, για άτομα που διέπρατταν πολύ σοβαρά αδικήματα. Οι εταιρείες απαντούσαν αρνητικά ή θετικά και συνεχιζόταν η διαδικασία, η οποία διαρκούσε αρκετό καιρό. Το ερώτημα είναι εάν οι ελληνικές Αρχές θα αγοράσουν σύστημα παρακολούθησης εφαρμογών που θα μπορούν να κάνουν παρακολουθήσεις, ναι μεν με την έγκριση των εισαγγελικών Αρχών, χωρίς όμως την έγκριση των εταιριών. Αυτό φαντάζει δύσκολο, εάν και τέτοια μηχανήματα παρακολούθησης φέρονται να διαθέτουν πολλές χώρες, όπως η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία. Σε κάθε περίπτωση αυτό μπορεί να χρειαστεί και νομοθετικές αλλαγές.
Η ανάγκη των ελληνικών Αρχών για την αγορά ενός τέτοιου συστήματος παρακολούθησης πηγάζει, όπως λένε πηγές της ΕΛ.ΑΣ., από τη διαπίστωση ότι οι εγκληματικές χρησιμοποιούν αποκλειστικά πλέον εφαρμογές κρυπτογράφησης για τις επικοινωνίες τους. Αυτό δυσχεραίνει σημαντικά το έργο των διωκτικών Αρχών, που βρίσκουν μπροστά τους «τείχος».
Χαρακτηριστικά αναφέρεται από αστυνομικούς ότι δεν υπάρχει πλέον ούτε μία εγκληματική οργάνωση, τα μέλη των οποίων να μη χρησιμοποιούν τέτοιου είδους εφαρμογές. Ο μόνος τρόπος για την ΕΛ.ΑΣ. να «διαβάσει» τις συνομιλίες ατόμων που εμπλέκονται σε εγκληματικές πράξεις είναι να κατασχέσουν τις συσκευές και να δουν τα μηνύματα. Τότε, ωστόσο, είναι αργά, καθώς τα μηνύματα συνήθως διαγράφονται από τους χρήστες.
Οι υπηρεσίες ασφαλείας που «έσπασαν» πρώτες τις κρυπτογραφημένες επικοινωνίες ήταν οι ισραηλινές. Μάλιστα αξιωματούχοι της ΕΥΠ έχουν ανταλλάξει για το θέμα απόψεις με Ισραηλινούς αξιωματούχους για την αγορά συστήματος παρακολούθησης κρυπτογραφημένων συνομιλιών. Το θέμα βέβαια είναι και το τι θα πουν και οι ανεξάρτητες Αρχές που προστατεύουν τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών.
Σύμφωνα με τον Αθανάσιο Κοσμόπουλο, αναλυτή διεθνούς ασφαλείας, «καμία κρυπτογραφική διάταξη δεν είναι 100% ασφαλής. Εφόσον διαθέτει κάποιος το χρήμα αλλά και τη στόχευση για να το κάνει, τότε μπορεί να υποκλαπεί. Βεβαίως και απαιτείται μεγάλο ποσό χρημάτων αλλά είναι κάτι το οποίο μία κυβερνητική υπηρεσία θα μπορούσε να το κάνει. Δεν είναι εύκολη υπόθεση, βεβαίως, αλλά οι κρατικές υπηρεσίες έχουν τη δυνατότητα να υποκλέπτουν κρυπτογραφημένες συνομιλίες. Και στο Viber και στο WhatsApp αλλά και το ίδιο ισχύει για το Telegram, μην προξενεί εντύπωση. Τίποτα δεν είναι ασφαλές, παρά μόνο οι συνομιλίες πρόσωπο με πρόσωπο και αυτές σε ελεγχόμενο περιβάλλον».
Από την πλευρά του ο Θεοφάνης Κασίμης, ειδικός σε ζητήματα ψηφιακής ασφάλειας και δημιουργός της εταιρείας Audax Cyber Security τονίζει ότι «γενικά η πιο ασφαλής θεωρείτο το Telegram για αυτό και το χρησιμοποιούσαν οι τζιχαντιστές στην ανταλλαγή μηνυμάτων τους. Τις τελευταίες ημέρες υπάρχουν πάρα πολλά post στο Dark Web όπου αναφέρουν ότι έχει χακαριστεί και αυτό. Αν λάβουμε υπόψιν ότι μέσα από το ισραηλινό λογισμικό μπορεί κάποιος να εισβάλλει πιο εύκολα στο WhatsApp τότε αυτό που φαίνεται να έχει τον υψηλότερο δείκτη ασφάλειας είναι το Viber».
