Η Ευρωπαία επίτροπος Ίλβα Γιόχανσον καλεί τις χώρες της ΕΕ σε έναν «συμβιβασμό» για τον καταμερισμό των μεταναστών, ελπίζοντας σε μια έξοδο από μια «απαράδεκτη» κατάσταση μπλοκαρίσματος με ένα σχέδιο μεταρρύθμισης το οποίο θα παρουσιάσει την άνοιξη.
Η Σουηδέζα επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων ξεκίνησε μια περιοδεία στις πρωτεύουσες για την ετοιμασία ενός «νέου συμφώνου για τη μετανάστευση και το άσυλο», το οποίο έχει υποσχεθεί η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Σκοπός μου είναι να καταπραΰνω τη διαμάχη για τη μετανάστευση», εξηγεί σε μια συνέντευξη προς το Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) στο Ζάγκρεμπ, πριν από μια άτυπη σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ. «Δεν είναι ο μοναδικός τομέας στον οποίο τα κράτη-μέλη έχουν πολύ απομακρυσμένες θέσεις εκκίνησης, όμως στους υπόλοιπους τομείς καταφέρνουμε να καθήσουμε γύρω από ένα τραπέζι και να διαπραγματευθούμε, να βρούμε έναν συμβιβασμό (…) μια λύση που μπορεί να βελτιώσει τα πράγματα» προσθέτει.
«Υποθέτω ότι κανένα κράτος-μέλος δεν θα πει για το Σύμφωνο αυτό πως είναι η ιδανική λύση», παραδέχεται η πρώην υπουργός Εργασίας του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος. Όμως «είναι απαράδεκτο να βρισκόμαστε σε αυτή την κατάσταση πολιτικού μπλοκαρίσματος για τόσο καιρό».
Περισσότερα από τέσσερα χρόνια μετά την κρίση του 2015, οι χώρες της ΕΕ δεν έχουν καταφέρει να συμφωνήσουν για τη μεταρρύθμιση του κοινού συστήματος ασύλου, αν και οι μεταναστευτικές ροές έχουν συνολικά μειωθεί σε μεγάλο βαθμό.
Οι χώρες, μέσω των οποίων οι μετανάστες εισέρχονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οι οποίες επωμίζονται την ευθύνη εξέτασης των αιτήσεων ασύλου, διαμαρτύρονται για ένα δυσανάλογο φορτίο, άλλες χώρες βιώνουν «δευτερογενείς κινήσεις» μεταναστών και ένα προηγούμενο σχέδιο υποχρεωτικών ποσοστώσεων (2015) για «μετεγκαταστάσεις» απέτυχε.
Χωρίς να αποκαλύπτει τη λύση που εξετάζεται στο σημείο αυτό, η Ίλβα Γιόχανσον διαπιστώνει πως «η υποχρεωτική μετεγκατάσταση είναι προφανέστατα μπλοκαρισμένη, η μετεγκατάσταση σε εθελοντική βάση δεν θα αρκέσει». «Άρα η λύση θα είναι κάπου ανάμεσα στα δυο», περιορίστηκε να πει.
Μπορεί οι αφίξεις να έχουν μειωθεί σημαντικά στην Ιταλία, μια χώρα η οποία το 2019 είχε κλείσει για ένα διάστημα τα λιμάνια της στα σκάφη που διασώζουν μετανάστες στη θάλασσα, αλλά η διαδρομή μέσω της κεντρικής Μεσογείου παραμένει η πιο φονική.
Και, λόγω της σύγκρουσης στη Λιβύη, η Ευρωπαία επίτροπος δηλώνει «πολύ ανήσυχη», βλέποντας «περισσότερους ανθρώπους να διακινδυνεύουν τη ζωή τους στη Μεσόγειο», προκειμένου να φθάσουν στην Ευρώπη.
Η ΕΕ είναι στόχος επικρίσεων εκ μέρους ΜΚΟ που καλούν για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής δύναμης διάσωσης και καταγγέλλουν τη συμφωνία που είχε επιτευχθεί με τη λιβυκή ακτοφυλακή, η οποία επιφορτίστηκε να εμποδίζει τις αναχωρήσεις μεταναστών την ώρα που η χώρα βυθίζεται στον πόλεμο.
Τα κράτη-μέλη πρέπει να επανεκκινήσουν τη ναυτική επιχείρηση Σοφία, η οποία βοήθησε στη μάχη κατά των διακινητών ανθρώπων, αλλά στη συνέχεια αφοσιώθηκε αποκλειστικά στον έλεγχο του εμπάργκο όπλων με προορισμό τη Λιβύη.
Η Ίλβα Γιόχανσον υπεραμύνθηκε εξάλλου μιας άλλης αμφιλεγόμενης μεταναστατευτικής συμφωνίας στην οποία κατέληξε η ΕΕ το 2016 με την Τουρκία, προκειμένου να μειωθούν οι αφίξεις στις ελληνικές ακτές. Απέρριψε τις επικρίσεις της Άγκυρας η οποία κατηγόρησε την ΕΕ ότι δεν τηρεί τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο πλαίσιο αυτό.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου διαμαρτυρήθηκε προχθές, Τετάρτη, πως η χώρα του δεν έχει λάβει το σύνολο των τριών πρώτων δισεκατομμυρίων από τα έξι που έχει υποσχεθεί συνολικά η ΕΕ.
Η ΕΕ πληρώνει «κάθε μήνα» για την αγορά τροφίμων για τους πρόσφυγες και τους μισθούς εκπαιδευτικών, ανταπάντησε η Γιόχανσον. «Τα χρήματα εξυπηρετούν επίσης προκειμένου να χρηματοδοτηθούν, για παράδειγμα, σχολεία, κέντρα φροντίδας, και πληρώνουμε όταν κατασκευάζονται».
Την ώρα που η Τουρκία, που φιλοξενεί περίπου 4 εκατομμύρια πρόσφυγες, στη μεγάλη πλειονότητά τους Σύρους, βλέπει μια συρροή λόγω των μαχών γύρω από την Ιντλίμπ, η επίτροπος εκτίμησε πως η χώρα αυτή «πρέπει να υποστηριχθεί» και πως η συνεργασία πρέπει να συνεχιστεί.
Η επίτροπος κρίνει επίσης πως η Ευρώπη πρέπει «να κάνει πολύ περισσότερα προκειμένου να διευκολύνει» τις επιστροφές παράτυπων μεταναστών: «είναι σημαντικό να κάνουμε τη διάκριση ανάμεσα σε εκείνους που έχουν το δικαίωμα να παραμείνουν, που πρέπει να γίνουν δεκτοί, και εκείνους που δεν το έχουν», δηλώνει.