Λίγες ημέρες αφότου έχασε η Ευρωπαϊκή Ενωση, για πρώτη φορά στην ιστορία της, ένα μέλος της, και μάλιστα ένα από τα ισχυρότερα, τη Βρετανία, βρίσκεται να παζαρεύει, όπως εκτιμά πλήθος αναλυτών, επί σχεδόν ασήμαντων ποσών, στέλνοντας το μήνυμα ότι πρακτικά έχει περιορισμένες φιλοδοξίες για το μέλλον της.
Στην περίπτωση της Βρετανίας, η Ε.Ε. έχασε τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της και μία από τις δύο πυρηνικές στρατιωτικές δυνάμεις που διέθετε. Ταυτόχρονα, είναι αντιμέτωπη με νέες προκλήσεις και απειλές, από την κλιματική αλλαγή μέχρι τη Ρωσία, που αμφισβητεί εμπράκτως τα σύνορα γειτονικών κρατών, και την Κίνα που γίνεται όλο και πιο ισχυρή, οικονομικά, πολιτικά και στρατιωτικά όσο περνούν τα χρόνια.
Στη γειτονική Μέση Ανατολή, η κατάσταση είναι όλο και πιο ασταθής, ενώ είναι ορατή η απειλή μιας ανοιχτής στρατιωτικής σύγκρουσης Τουρκίας – Συρίας, που εκτός όλων των άλλων θα στείλει ένα ακόμη κύμα εκατομμυρίων απελπισμένων ανθρώπων προς τα σύνορα της Ενωσης. Στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, οι ΗΠΑ έχουν γίνει υπό τον Τραμπ εντελώς απρόβλεπτες και σε ορισμένες περιπτώσεις (εμπόριο) απειλητικές προς τα συμφέροντα της Ε.Ε. Ακόμη και μετά τον Τραμπ, η Ευρώπη δεν θα αποτελεί το επίκεντρο της προσοχής των ΗΠΑ.
Αντί να αντιδράσει η Ενωση δυναμικά απέναντι σε όλες αυτές τις εξελίξεις, αντί να δείξει εμπράκτως ότι δεν είναι καλή μόνο στις διαπραγματεύσεις αλλά έχει τα μέσα και την ισχύ να προωθήσει τα συμφέροντά της ή να τα υπερασπιστεί, παζαρεύουν τα 27 κράτη-μέλη της για 95 δισ. ευρώ ή για 13,57 δισ. τον χρόνο. Αυτό είναι το θηριώδες ποσό που χωρίζει τη Γερμανία και τους λεγόμενους «φειδωλούς τέσσερις» (Αυστρία, Δανία, Ολλανδία, Σουηδία) από τη συμβιβαστική πρόταση που έχει καταθέσει ο πρόεδρος της Ε.Ε., Σαρλ Μισέλ, για προϋπολογισμό ύψους 1,095 τρισ. ευρώ, ίσου με το 1,074% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος των «27» για την περίοδο 2021-2027. Γερμανία, Αυστρία, Ολλανδία, Σουηδία και Δανία επιμένουν πως ο επταετής προϋπολογισμός δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 1% του ΑΕΕ. Επίσης, δεν δέχονται επ’ ουδενί να χάσουν την επιστροφή πόρων που δίνονται στα μέλη που συνεισφέρουν καθαρά στον προϋπολογισμό.
Το ποσό ανέρχεται σε 6,4 δισ. ευρώ για τις πέντε χώρες το 2020. Δεδομένου πως ο κοινός προϋπολογισμός ενισχύεται επίσης από τελωνειακά έσοδα και από τα πρόστιμα που εισπράττει η Κομισιόν, καμία χώρα δεν πληρώνει 1% του ΑΕΠ της για την Ενωση.
Ακόμη και αν συμφωνήσουν οι «27» σε προϋπολογισμό ίσο με το 1,074%, το μήνυμα που θα έχουν στείλει σε εχθρούς και φίλους είναι πως η Ενωση όχι μόνον έχει εξασθενήσει μετά τη φυγή της Βρετανίας, αλλά δεν φιλοδοξεί καν να ενισχυθεί. Την ενδιαφέρει μόνο να κάνει τα απολύτως απαραίτητα με τα ελάχιστα δυνατά μέσα.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Γάλλος πρόεδρος είχε δηλώσει από το Μόναχο ότι η Ε.Ε. πρέπει να ξυπνήσει και ψηφίσει προϋπολογισμό που να έχει μέγεθος ανάλογο με αυτό των φιλοδοξιών της, διαφορετικά θα μείνει πίσω σε σύγκριση με τις ΗΠΑ και την Κίνα. «Γινόμαστε μια ήπειρος που δεν πιστεύει στο μέλλον της», είχε πει ο Εμανουέλ Μακρόν. Είχε άδικο;
