Προσωρινή αναβολή και του λογιστικού προτύπου IFRS 9 για τον υπολογισμό των προβλέψεων έναντι επισφαλειών, φέρνουν στο προσκήνιο για τις τράπεζες τα έκτακτα μέτρα στήριξης της πραγματικής Οικονομίας στην “καταιγίδα” του κορονοϊού.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Capital.gr, το θέμα τέθηκε την Παρασκευή σε σύσκεψη των επικεφαλής των τραπεζών με τον υφυπουργό Οικονομικών, αρμόδιο για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, Γ. Ζαββό. Στη σύσκεψη, όπου υπήρξε εκατέρωθεν ενημέρωση για την εξέλιξη των επιπτώσεων της πανδημικής κρίσης, τόσο από πλευράς οικονομικής πραγματικότητας, όσο και σε επίπεδο επιπτώσεων στο τραπεζικό σύστημα, αναδείχθηκε το θέμα του σχηματισμού προβλέψεων για τον κίνδυνο των δανείων στην εποχή του κορονοϊού.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο κ. Ζαββός διαπραγματεύεται ήδη με τις αρμόδιες Αρχές σε Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη την ελάφρυνση των κανόνων του IFRS 9, ώστε να υπάρξει προσωρινή αναστολή των εμπροσθοβαρών προβλέψεων για τις τράπεζες. Παράλληλα, συνεχίζεται η διαπραγμάτευση για την εποπτική μεταχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών και για την ίση μεταχείριση, σε όλα τα κράτη-μέλη, των moratoria που θα υπάρξουν για δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο χειρισμός του λογιστικού προτύπου IFRS 9 συζητείται εκτενώς με την Financial Services Committee και τα κράτη-μέλη ζητούν είτε την αλλαγή του προτύπου είτε την αναστολή του. Οι αποφάσεις που αναμένονται άμεσα, το πιθανότερο μεθαύριο, θα βασιστούν στην προτεραιότητα της διατήρησης της αξιοπιστίας των κανόνων για το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Στο ίδιο μήκος κύματος, θα ληφθούν και οι αποφάσεις για την κατηγοριοποίηση των NPLs, ώστε, όπως είχε γράψει το Capital.gr, οι τράπεζες να μην βρεθούν σε ένα νέο “βουνό” κόκκινων δανείων εξαιτίας των έκτακτων μέτρων στήριξης και των ρυθμίσεων στις οποίες θα προβούν για να στηρίξουν την οικονομία στην κρίση του κορονοϊού.
Κρίσιμες οι προβλέψεις για τις τράπεζες
Οι διαπραγματεύσεις του υπουργείου Οικονομικών και του αρμόδιου υφυπουργού για τα ανωτέρω θέματα γίνονται σε στενή συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος και τις τράπεζες.
Το ζήτημα του σχηματισμού προβλέψεων είναι κρίσιμο για τις τράπεζες, ως απόρροια των εκτεταμένων επιπτώσεων που θα έχει ο κορονοϊός στην ποιότητα του ενεργητικού τους και δη, μετά τις, απροσδιόριστης έκτασης, αναστολές που θα εφαρμόσουν στις πληρωμές δανείων επιχειρήσεων και ιδιωτών. Οι τράπεζες θα προχωρήσουν σε τρίμηνη αναβολή της καταβολής κεφαλαίου στα δάνεια ιδιωτών, ελεύθερων επαγγελματιών και μικρών επιχειρήσεων, ενώ η αναστολή χρεωλυσίων θα γίνει μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου για τις επιχειρήσεις. Το χρονικό διάστημα των αναστολών θα επανεξεταστεί αναλόγως της εξέλιξης που θα έχει η πανδημία.
Το διεθνές λογιστικό πρότυπο IFRS 9 που εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2018, προβλέπει ότι οι τράπεζες οφείλουν να σχηματίζουν προβλέψεις για τον πιστωτικό κίνδυνο, όχι μετά την πραγματοποίηση της ζημιάς με την επέλευση του κινδύνου, όπως ίσχυε πριν, αλλά προληπτικά. Οφείλουν, δηλαδή, να προβλέπουν ότι μπορεί να προκύψει κίνδυνος επισφάλειας σε ένα δάνειο από τη στιγμή της χορήγησής του, με την πρόβλεψη αυτή να βασίζεται όχι μόνο σε παρόντα γεγονότα, αλλά και μελλοντικά που ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την υγεία του δανείου.
Το βάρος της πρόβλεψης και του σχηματισμού προβλέψεων για τα δάνεια των τραπεζών στην περίπτωση της κρίσης του κορονοϊού είναι, εκτός από μη εύκολα υπολογίσιμο, και “ασήκωτο”, μετά τα έκτακτα μέτρα στήριξης που λαμβάνουν οι τράπεζες για να στηρίξουν τους δανειολήπτες και την πραγματική Οικονομία.
Είναι ενδεικτικό ότι το σημείο-“κλειδί”, πλέον, για την αξιολόγηση των τραπεζών από τους διεθνείς επενδυτές μετατίθεται στο Κόστος Κινδύνου (Cost of Risk), όπως φάνηκε και από τα ερωτήματα των αναλυτών στη διοίκηση της Alpha Bank. Η Τράπεζα ήταν η πρώτη που ανακοίνωσε αποτελέσματα (σήμερα ανακοινώνει αποτελέσματα η Τρ. Πειραιώς και αύριο η Εθνική Τράπεζα) σε περιβάλλον lockdown της Οικονομίας και αυξημένων μέτρων στήριξης επιχειρήσεων και ιδιωτών. Ερωτώμενος για το CoR της Alpha Bank και πώς αυτό θα επηρεαστεί από τις αναστολές πληρωμών, ο CEO της Alpha Bank, Βασ. Ψάλτης ανέφερε ότι αυτό δεν μπορεί να υπολογιστεί από καμία τράπεζα, καθώς η περίμετρος των επιχειρήσεων που πλήττονται αυξάνεται συνεχώς. Ενδεικτικά, η αρχική λίστα της Alpha Bank για τους ιδιώτες που θα αφορούσε το μέτρο της τρίμηνης αναστολής δόσεων περιλάμβανε το 20% των πελατών της Τράπεζας, περίμετρος που πλέον δεν ισχύει.