Ένα πλήρες μενού δικαστικών πιστοποιητικών , δηλαδή εγγράφων απαραίτητων για τους πολίτες τα οποία λαμβάνουν μέσα από τα δικαστήρια , περιλαμβάνει η ψηφιακή επέκταση της Δικαιοσύνης μέσα από την πλήρη ανάπτυξη του (portal) www.solon.gov.gr και την ένταξή του στο gov.gr. Εν ολίγοις όλα τα δικαστικά πιστοποιητικά για προσωπική- επαγγελματική χρήση με ένα κλικ από το υπολογιστή μας και τον υπολογιστή του δικηγόρου μας. Ηδη εντός των επόμενων ημερών ξεκινά η ηλεκτρονική παραλαβή 3 πιστοποιητικών που αφορούν στην κληρονομιά από το solon.gov.gr:
-Περί μη δημοσίευσης Διαθήκης
-Περί μη αποποίησης Κληρονομιάς
-Περί μη προσβολής/ αμφισβήτησης κληρονομικού δικαιώματος
Η πιλοτική παραγωγική λειτουργία θα είναι σύντομη και θα αφορά στα ανωτέρω πιστοποιητικά που εκδίδονται από τα δικαστικά καταστήματα: Εφετείο Πειραιά, Πρωτοδικείο Πειραιά, Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης και Ειρηνοδικείο Αθηνών. Στην παραγωγική λειτουργία διαθέσιμα θα είναι τα πιστοποιητικά κληρονομιάς που εκδίδουν 13 Ειρηνοδικεία και 4 Πρωτοδικεία της χώρας και τα οποία καλύπτουν το μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων.
Μετά τα τρία προαναφερόμενα πιστοποιητικά, θα δοθούν ηλεκτρονικά και τα υπόλοιπα πιστοποιητικά που εκδίδονται από δικαστήρια μεταξύ των οποίων θα είναι και τα πιστοποιητικά φερεγγυότητας, όπως για παράδειγμα το πιστοποιητικό περί μη πτώχευσης, αλλά όλα τα υπόλοιπα πιστοποιητικά που εκδίδονται από τα δικαστήρια .
Είναι λοιπόν προφανές πως η επόμενη μέρα του κορονοϊού θα βρει τα δικαστήρια στην ψηφιακή εποχή , αφού ήδη με ταχύτατους ρυθμούς τα υπουργεία Δικαιοσύνης και Ψηφιακής Διακυβέρνησης με ευθύνη των γενικών γραμματέων τους , Παν. Αλεξανδρή και Λεων. Χριστόπουλου, δημιούργησαν το νομικό και ψηφιακό περιβάλλον για αυτό.
Αιτημα και παραλαβή
Η προοπτική αυτή αλλάζει τα δεδομένα αφού έως πρόσφατα ήταν δυνατή μόνο η ηλεκτρονική κατάθεση αίτησης έκδοσης πιστοποιητικών από Δικαστήρια μέσω της διαδικτυακής πύλης (portal) www.solon.gov.gr και μάλιστα μόνο για ορισμένα και αριθμητικά περιορισμένα πιστοποιητικά και μόνο από ορισμένα, επίσης αριθμητικά περιορισμένα Δικαστήρια. Η διαδικασία αυτή βρισκόταν σε μία δυναμική διαδικασία ένταξης των Δικαστικών Καταστημάτων του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων Πολιτικής και Ποινικής Δικαιοσύνης (ΟΣΔΔΥ-ΠΠ) , τα οποία είναι τα εξής:
ΕΦΕΤΕΙΑ (4) : Αθηνών, Πειραιώς, Θεσσαλονίκης, Χαλκίδας
ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΑ (4) : Αθηνών, Πειραιώς, Θεσσαλονίκης, Χαλκίδας
ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΑ (19): Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Πειραιώς, Χαλκίδας, Αμαρουσίου, Αχαρνών, Βασιλικών, Ελευσίνας, Ιλίου, Καλλιθέας, Κουφαλιών Κρωπίας, Λαγκαδά, Λαυρίου, Μαραθώνα, Μεγάρων, Νέας Ιωνίας, Περιστερίου και Χαλανδρίου.
Ποια Δικαστικά Καταστήματα θα Αφορά:
Η εξέλιξη όμως αφορά την σταδιακή αλλά άμεση ένταξη του συνόλου των Δικαστικών Καταστημάτων του ΟΣΔΥΠΠ που θα γίνει με την ολοκλήρωση της παραμετροποίησης των συστημάτων τους, η οποία εξαρτάται από το κάθε Δικαστικό Κατάστημα και αναμένεται να ολοκληρωθεί άμεσα χωρίς σημαντικές κατά περίπτωση καθυστερήσεις, ενώ σε επόμενο χρονικό διάστημα είναι προγραμματισμένη η ένταξη του συνόλου Δικαστικών Καταστημάτων της Χώρας
Ποια Πιστοποιητικά θα Αφορά:
Η ενέργεια αφορά το σύνολο των πιστοποιητικών που εκδίδονται από τα Δικαστικά Καταστήματα, με προτεραιότητα στα πιστοποιητικά κληρονομίας (πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης διαθήκης, πιστοποιητικό περί μη αποποίησης κληρονομίας, πιστοποιητικό περί μη προσβολής/αμφισβήτησης κληρονομικού δικαιώματος). Σταδιακά θα είναι δυνατή η ηλεκτρονική παραλαβή όλων των πιστοποιητικών που εκδίδονται από τα Δικαστήρια, με προτεραιότητα στα πιστοποιητικά φερεγγυότητας (περί μη πτώχευσης, περί μη εκκαθάρισης, περί μη εξυγίανσης κλπ) αλλά και τα υπόλοιπα πιστοποιητικά.
Τα πιστοποιητικά που εκδίδονται από τα Δικαστήρια είναι ενδεικτικά τα εξής:
Πιστοποιητικό περί (μη) δημοσίευσης διαθήκης
Πιστοποιητικό περί μη αποποίησης κληρονομίας
Πιστοποιητικό περί μη προσβολής/αμφισβήτησης κληρονομικού δικαιώματος
Πιστοποιητικό περί μη ανάκλησης κληρονομητηρίου
Πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης για πτώχευση
Πιστοποιητικό περί μη πτωχεύσεως
Πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης για συνδιαλλαγή-εξυγίανση
Πιστοποιητικό περί μη θέσης σε αναγκαστική διαχείριση
Πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης για θέση σε ειδική εκκαθάριση
Πιστοποιητικό περί μη διορισμού/αντικατάστασης εκκαθαριστή εταιρίας
Πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης σχεδίου αναδιοργάνωσης
Πιστοποιητικό περί αναβολής αγωγής
Πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης δικογράφου
Πιστοποιητικό περί μη έκδοσης απόφασης
Πιστοποιητικό περί μη ασκήσεως ανακοπής
Πιστοποιητικό περί μη άσκησης τακτικών ή έκτακτων ενδίκων μέσων
Πιστοποιητικό περί μη αφαίρεσης επιμέλειας ή γονικής μέριμνας
Πιστοποιητικό περί μη θέσης σε δικαστική συμπαράσταση
Πιστοποιητικό περί μη λύσης γάμου
Πιστοποιητικό περί μη προσβολής αρχαιρεσιών σωματείου
Ταχύτατες διαδικασίες
Για την ταχεία επίλυση όλων των γραφειοκρατικών ζητημάτων συνέδραμαν οι γενικοί γραμματείς και των αρμόδιων υπουργείων.
Όπως λέει ο γγ του Υπουργείου Δικαιοσύνης Παν. Αλεξανδρής «η έκδοση πιστοποιητικων και η δυνατότητα παραλαβής με ψηφιακό τροπο αποτελεί μια μικρή επανάσταση στον χώρο της Δικαιοσύνης.Η προσπάθεια θα συνεχιστεί και με την έκδοση άλλων πιστοποιητικών, πλην των κληρονομικών, και στην συνέχεια με το πιο σημαντικό έργο που είναι η δυνατότητα ηλεκτρονικής κατάθεσης δικογράφων και σχετικών στην αστική και ποινική διαδικασία.Αν με ρωτούσαν ποιό θεωρώ ότι θα ήταν το έργο που θα φιλοδοξούσε να αφήσει πίσω του ένας ΓΓ Δικαιοσύνης θα ήταν μια ψηφιακή Δικαιοσύνη στην υπηρεσία του πολίτη.Με την άψογη συνεργασία με. την Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Πολιτικής και Απλούστευσης διαδικασιών με την αποφασιστική συμβολή της οποίας αντιμετωπίστηκε πλήθος δυσεπίλυτων τεχνικών προβλημάτων.Θα ήταν άδικο επίσης να μην επισημάνω την αποφασιστική συμβολή των συναδέλφων δικηγόρων κυριών Π.Πανουργιά και Β.Παναγάκου,που ως στελέχη των δυο γραμματειών, συνεπικούρησαν από νομική άποψη αυτό το έργο».
Ο γγ του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης Λεων. Χριστόπουλος αναφέρει πως «παράλληλα με τη μάχη ενάντια στον κορονοϊό, συνεχίζουμε να κερδίζουμε και τη μάχη ενάντια στη γραφειοκρατία, υλοποιώντας γρήγορα και συντονισμένα δράσεις απλούστευσης και ψηφιοποίησης διαδικασιών για πολίτες και επιχειρήσεις. Η ηλεκτρονική παραλαβή πιστοποιητικών από τα Δικαστήρια είναι μία από αυτές τις δράσεις. Σε μια τόσο κρίσιμη συγκυρία, οι διοικητικές διαδικασίες επιταχύνονται, η ταλαιπωρία δικηγόρων και πολιτών σταματά ενώ τα Δικαστικά Καταστήματα αποσυμφορούνται. Ταυτόχρονα, προχωράμε άμεσα τη διαδικασία χορήγησης εγκεκριμένων ψηφιακών υπογραφών στους δικαστικούς υπαλλήλους, θέτοντας τη βάση για περαιτέρω ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης».
Τρία επίπεδα
Στο πλαίσιο επιτάχυνσης , σε διάστημα λίγων ημερών è Ρυθμίσθηκε νομοθετικά σημαντικός αριθμός ζητημάτων όπως:– Το θέμα της δυνατότητας ηλεκτρονικής παραλαβής πιστοποιητικού από τον πολίτη μέσω του solon.gov.gr. Το ΠΔ 25/2012 προέβλεπε στην παρ. 4 του άρθρου 5 ότι αίτηση για τη χορήγηση πιστοποιητικών μπορεί να απευθύνει προς τα Δικαστήρια σε ηλεκτρονική μορφή κάθε πολίτης αλλά η παραλαβή του μπορούσε να γίνει μόνο σε έντυπη μορφή, με παραλαβή που απαιτούσε φυσική παρουσία, κατά την οποία έπρεπε να πληρωθεί και να «επικολληθεί» το γνωστό σε όλους μεγαρόσημο, τόσο της αίτησης (3€) όσο και των αιτηθέντων αντιγράφων (2€/αντίγραφο). Το πρόβλημα της υποχρεωτικής μετάβασης στο Δικαστικό Κατάστημα για την παραλαβή του πιστοποιητικού και την πληρωμή Μεγαροσήμου καταδείχθηκε ανυπέρβλητο λόγω της τρέχουσας κρίσιμης για τη δημόσια υγεία συγκυρίας του COVID-19. Το πρόβλημα αυτό απασχόλησε ιδιαίτερα τα δύο Υπουργεία, τα οποία κλήθηκαν να επιλύσουν τόσο το θέμα δυνατότητας ηλεκτρονικής έκδοσης του πιστοποιητικού με έγκυρη εγκεκριμένη ψηφιακή υπογραφή αλλά και το ζήτημα πληρωμής και «επικολλησης» του Μεγαροσήμου, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ειρημένη διάταξη. Πράγματι, το ζήτημα επιλύθηκε με αστραπιαία ταχύτητα με την υπό δημοσίευση ΚΥΑ, εκδοθείσα με εξουσιοδότηση της ΠΝΠ 20-03-2020 (α. 32), όπου προβλέπεται ότι «Για όσο χρονικό διάστημα υφίσταται άμεσος κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος της από 20.03.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68) ισχύουν τα ακόλουθα: i. Τα πιστοποιητικά, οι βεβαιώσεις και άλλα έγγραφα της παρ. 4 του άρθ. 5 του π.δ. 25/2012 (Α’ 53) μπορούν να εκδίδονται κατόπιν ηλεκτρονικής ή έντυπης αίτησης κάθε πολίτη και να χορηγούνται είτε σε έντυπη μορφή είτε σε ηλεκτρονική μορφή που φέρει εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή ή εγκεκριμένη ηλεκτρονική σφραγίδα. ii. Στα πιστοποιητικά, τις βεβαιώσεις και άλλα έγγραφα της προηγούμενης περίπτωσης, καθώς και στις αιτήσεις αυτών, αναστέλλεται η υποχρέωση καταβολής: α) της εισφοράς ύψους τριών (3) ευρώ, που ορίζεται στην περ. ε της παρ. 1 του άρθ. 10 του ν.δ. 1017/1971 (Α’ 209). β) της εισφοράς ύψους δύο (2) ευρώ, που ορίζεται στην περ. ζ της παρ. 1 του άρθ. 10 του ν.δ. 1017/1971 (Α’ 209).» – το θέμα θεώρησης γνησίου υπογραφής σε έγγραφα όπως εξουσιοδοτήσεις ή υπεύθυνες δηλώσεις για υποβολή αίτησης έκδοσης η παραλαβή πιστοποιητικών από τρίτα πρόσωπα, η οποία πλέον υλοποιείται χωρίς φυσική παρουσία του πολίτη σε αρχή αρμόδια για την θεώρηση γνησίου υπογραφής αλλά μπορεί να ολοκληρωθεί εγκύρως με την e-exousiodotisi και e-dilosi μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης του Δημοσίου (gov.gr). [άρθρα εικοστό έβδομο, εικοστό όγδοο και τριακοστό πρώτο παρ. 1 και ΠΝΠ 20-03-2020 (Α’ 68)]- το θέμα της ισχύος των ηλεκτρονικών εγγράφων που εκδίδονται από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, που φέρουν είτε εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή είτε εγκεκριμένη ηλεκτρονική σφραγίδα του Κανονισμού (ΕΕ) 910/2014 (e-IDAS), η οποία επέχει θέση ιδιόχειρης υπογραφής και πρωτότυπης σφραγίδας αντίστοιχα, όπως αντίστοιχα η εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή φυσικού προσώπου βάσει του ίδιου ως άνω Κανονισμού. (βλ. άρθρο τριακοστό πρώτο παρ. 1 ΠΝΠ 20-03-2020 (Α’ 68).
Ταυτόχρονα ρυθμίσθηκε τεχνικά: Εντός του στενού χρονοδιαγράμματος λίγων ημερών που τέθηκε από τα δύο Υπουργεία εγκαταστάθηκε έκδοση στο περιβάλλον δοκιμών του solon.gov.gr που ικανοποιεί τη διαδικασία ηλεκτρονικής παραλαβής των πιστοποιητικών Δικαστηρίων του έργου ΟΣΔΔΥ-ΠΠ. Στη συνέχεια, εντός λίγων ημερών, ολοκληρώθηκε η δοκιμή της διαδικασίας ψηφιακής υπογραφής των πιστοποιητικών και έγινε αντίστοιχα διαθέσιμη στο ίδιο περιβάλλον δοκιμών. Με τη συνδρομή του ΥΠΨΗΔΙ χορηγήθηκε μία ψηφιακή υπογραφή για τις δοκιμές προκειμένου να μην χρησιμοποιηθεί για τη δοκιμή αληθινή εγκεκριμένη ψηφιακή υπογραφή. Ταυτόχρονα, έγιναν οι αναγκαίες τεχνικές επεμβάσεις προκειμένου να μην απαιτείται η πληρωμή μεγαροσήμου και να μην εμποδίζεται η ηλεκτρονική παραλαβή του πιστοποιητικού (το πεδίο e-paravolo να παραμείνει με την ένδειξη ΑΝΕΝΕΡΓΟ και να μην επιτρέπει εισαγωγή στοιχείων, είτε από πολίτες είτε από δικηγόρους). Ήδη, το Portal είναι σε ετοιμότητα να μπει σε δοκιμαστική παραγωγική λειτουργία λίγων ημερών, μόλις δημοσιευθεί η ΚΥΑ. è
Τέλος, ρυθμίσθηκε επιχειρησιακά:
– Το θέμα «ποια εγκεκριμένη ψηφιακή υπογραφή» θα φέρουν τα πιστοποιητικά που εκδίδονται ηλεκτρονικά, τόσο βραχυπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα. Το ζήτημα αυτό λύθηκε άμεσα ως εξής:Καταρχήν θα χρησιμοποιηθεί η εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή που χρησιμοποιείται σήμερα για την ηλεκτρονική κατάθεση των δικογράφων. Στο βαθμό αυτό συνέπραξε άμεσα ο Άρειος Πάγος και δέχθηκε να υπογράφονται όλα τα πιστοποιητικά με τον τρόπο αυτό για ένα μεταβατικό διάστημα, έως ολοκληρωθεί η χορήγηση ψηφιακών υπογραφών στους δικαστικούς υπαλλήλους στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Με τον τρόπο αυτό επιτεύχθηκε η άμεση υλοποίηση, καθώς η καθυστέρηση έστω και λίγων εβδομάδων μέχρι την ολοκλήρωση χορήγησης ψηφιακών υπογραφών δεν ήταν αποδεκτή από τα Υπουργεία. Ταυτόχρονα, επισπεύδεται η χορήγηση ψηφιακών υπογραφών από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, στο πλαίσιο του έργου Σύστημα Ηλεκτρονικής Διακίνησης Εγγράφων (ΣΗΔΕ) με προτεραιότητα, μεταξύ άλλων, τη χορήγηση εγκεκριμένων ψηφιακών υπογραφών και στους δικαστικούς υπαλλήλους, ώστε να υπογράφουν εγκύρως τα ηλεκτρονικά πιστοποιητικά αρμοδιότητάς τους. Συλλέχθηκαν άμεσα τα στοιχεία από όλα τα Δικαστικά Καταστήματα για τον αριθμό των απαιτούμενων ψηφιακών υπογραφών για όλα τα είδη πιστοποιητικών ώστε να υλοποιηθεί άμεσα η σχετική προτεραιότητα.- Το θέμα παραμετροποίησης των συστημάτων των Πρωτοδικείων του ΟΣΔΥΠΠ ώστε να μπορούν να εκδίδουν ηλεκτρονικά τα πιστοποιητικά, όπως αντίστοιχα τα Ειρηνοδικεία του ΟΣΔΥΠΠ, όταν λαμβάνουν την αίτηση μέσω του solon.gov.gr. Τα Υπουργεία παρέχουν την ενεργό συνδρομή τους όπου απαιτηθεί προκειμένου να ολοκληρωθεί άμεσα η παραμετροποίηση, η οποία δεν αναμένεται να είναι χρονοβόρα.
Ταυτόχρονα, ειδική μέριμνα καταβάλλεται για το σύστημα διαθηκών της Χώρας και την ταχύτερη έκδοση πιστοποιητικού περί (μη) δημοσίευσης διαθήκης από το Πρωτοδικείο της Πρωτεύουσας με την μετάπτωση πολλαπλών συστημάτων σε μία βάση, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός των επόμενων εβδομάδων.
Πότε θα λειτουργήσει
Με τη δημοσίευση της ΚΥΑ θα ξεκινήσει αμέσως η πιλοτική παραγωγική λειτουργία του συστήματος για 2-3 μέρες σε ορισμένα Δικαστικά Καταστήματα για κάποιες ημέρες, ώστε να καταδειχθούν και να επιλυθούν τυχόν αστοχίες του συστήματος και στη συνέχεια θα δοθεί σε κανονική λειτουργία.
