Καινοτόμες διατάξεις που αφορούν στη δικονομία και την επιτάχυνση απονομής της Δικαιοσύνης, περιλαμβάνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης που παρουσίασε χθες στο υπουργικό Συμβούλιο, ο υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας.
Στο νομοσχέδιο προβλέπεται η ταχύτατη – κατά προτεραιότητα – διεξαγωγή δικών (δίκες – εξπρές) για θέματα που αφορούν επενδύσεις και αναπτυξιακά σχέδια, εφαρμογή δημόσιων πολιτικών, για λόγους δημοσίου συμφέροντος κλπ.
Ειδικότερα, προβλέπεται η σύσταση ειδικών τμημάτων για την ταχύτερη εκδίκαση σχετικών υποθέσεων και δίδεται η δυνατότητα στα δικαστήρια Αθήνας και Θεσσαλονίκης να συγκροτούν ειδικά τμήματα για την εκδίκαση υποθέσεων που αφορούν ηλεκτρονικές επικοινωνίες, ενέργεια και προσωπικά δεδομένα.
Ταυτόχρονα, συστήνεται – για πρώτη φορά – στο υπουργείο Δικαιοσύνης νέα αυτοτελής υπηρεσία για τη συστηματική συλλογή και επεξεργασία στατιστικών στοιχείων σχετικά με τα δικαστήρια.
Ελεγκτικό Συνέδριο
Με το νέο νομοσχέδιο μεταξύ άλλων επιφορτίζεται με τρεις νέες δραστηριότητες το Ελεγκτικό Συνέδριο που αφορούν στον έλεγχο και την αξιοπιστία της δημόσιας διοίκησης.
Στόχος των νέων διατάξεων είναι η εξοικονόμηση πολύτιμου χρόνου για τους δικαστές ώστε να μπορούν να ασκήσουν ταχύτερα και πιο αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους.
Οι τρεις νέες αρμοδιότητες του Ανώτατου Δημοσιονομικού Δικαστηρίου, αφορούν στον εντοπισμό συστημικών διαχειριστικών παθογενειών και την ανάλυση των αιτίων τους, την εκτίμηση της αξιοπιστίας των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου της δημόσιας διοίκησης και την διενέργεια ελέγχων ύστερα από απόφαση της βουλής.
Ειδικότερα, οι διατάξεις που αφορούν στην λειτουργία του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς σε αυτό ενοποιούνται όλες οι δικονομικές ρυθμίσεις που είτε υπήρχαν αποσπασματικά στη νομοθεσία, είτε εφαρμόζονταν κατ’ αναλογία από τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. Σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης, αποτέλεσμα θα είναι “ένα κείμενο οικείο και φιλικό προς κάθε νομικό (δικαστικούς λειτουργούς, δικηγόρους κ.λπ.), ανεξαρτήτως της εξοικείωσής τους με τις διαδικασίες στο Ελεγκτικό Συνέδριο”.
Με τις καινοτόμες διατάξεις καθιερώνονται (α) ο θεσμός του εισηγητή δικαστή της υπόθεσης, (β) η παροχή των κατάλληλων μέσων ώστε ο πρόεδρος κάθε δικαστικού σχηματισμού να παρακολουθεί τη ροή των υποθέσεων και να εξασφαλίζει την ταχύτερη εκδίκασή τους, (γ) ο θεσμός της προσωρινής διαμόρφωσης κατάστασης, (δ) η καθιέρωση της λειτουργίας Τμήματος με επταμελή σύνθεση για την οριστική επίλυση ζητημάτων ερμηνείας, (ε) η εκδίκαση των αιτήσεων προσωρινής δικαστικής προστασίας από συμβούλιο, (στ) η ειδική δικονομία για τις ασκούμενες από τον Γενικό Επίτροπο της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο αιτήσεις καταλογισμού. Τέλος, ρυθμίζεται αναλυτικά η διαδικασία και οι λόγοι της αναίρεσης και εισάγεται στο Ελεγκτικό Συνέδριο πλήρες σύστημα αποδεικτικής διαδικασίας.
Προσωπικά δεδομένα
Με το δεύτερο μέρος του νομοσχεδίου συστήνεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης νέα αυτοτελής υπηρεσία για τη συστηματική συλλογή και επεξεργασία στατιστικών στοιχείων για τη Δικαιοσύνη. Με τη νέα ρύθμιση δίνεται για πρώτη φορά η δυνατότητα στη διοίκηση της δικαιοσύνης να λαμβάνει τις αποφάσεις της σχετικά με την οργάνωση και λειτουργία των δικαστηρίων βάσει αντικειμενικών δεδομένων που αποτυπώνουν την πραγματική κατάσταση που επικρατεί σε αυτά. Παράλληλα, στις διατάξεις του δευτέρου μέρους προβλέπεται η δυνατότητα των διοικήσεων των πρωτοδικείων και εφετείων Αθηνών και Θεσσαλονίκης, εφόσον υπάρχει ανάγκη, να δημιουργήσουν ειδικά τμήματα για την εκδίκαση υποθέσεων που αφορούν τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, την ενέργεια και τα προσωπικά δεδομένα. Τα τμήματα αυτά θα έχουν διευρυμένη τοπική αρμοδιότητα και θα στελεχώνονται από εξειδικευμένους δικαστές έτσι ώστε οι συγκεκριμένες διαφορές, οι οποίες είναι κρίσιμες τόσο για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας και όσο και για τη διεθνή αξιολόγηση του δικαστικού μας συστήματος, να επιλύονται ταχύτερα και αποτελεσματικότερα.
Και στα Διοικητικά Δικαστήρια
Στο νομοσχέδιο υπάρχει αντίστοιχη πρόβλεψη και για τα διοικητικά δικαστήρια καθώς διευρύνεται η δυνατότητα σύστασης ειδικών τμημάτων με εξειδικευμένους δικαστές για την εκδίκαση όποιων κατηγοριών διοικητικών διαφορών κρίνεται κάθε φορά σκόπιμο από τους διοικούντες. Τέλος, προς τον σκοπό της επιτάχυνσης της εφαρμογής των αναπτυξιακών και μεταρρυθμιστικών πολιτικών, προβλέπεται η δυνατότητα της κατά προτεραιότητα εκδίκασης υποθέσεων που αφορούν στην υλοποίηση σοβαρών αναπτυξιακών σχεδίων ή στην εφαρμογή κρίσιμων δημόσιων πολιτικών, για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Η ταχεία επίλυση των ως άνω διαφορών αποφασίζεται από το αρμόδιο όργανο του δικαστηρίου κατόπιν σχετικής ενημέρωσής του από τον αρμόδιο Υπουργό.
