Σε τέτοιες δύσκολες στιγμές φαίνεται η αξία της κοινωνικής ασφάλισης και είναι πραγματικά σημαντικό ότι με τον πρόσφατο Ν.4670/2020 επιβεβαιώθηκε ο δημόσιος υποχρεωτικός χαρακτήρας της. Παράλληλα δεν είναι λίγες οι δράσεις του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων που σε χρόνο ρεκόρ υλοποιούνται (έστω και με προβλήματα) και έχουν σκοπό την προστασία των πληττομένων από την αναστολή μεγάλου μέρους της οικονομικής δραστηριότητας.
Επειδή, όπως όλα δείχνουν, δεν θα βγούμε εύκολα και αναίμακτα από τις συνθήκες πανδημίας, πρέπει με αποφασιστικότητα και αμεσότητα να δρομολογούνται δράσεις, που θα ανακουφίσουν εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες. Ιδού ορισμένες:
1. ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ
Ως γνωστόν στα πλαίσια του νέου ασφαλιστικού Νόμου περίπου 1,5 εκατομμύριο ασφαλισμένοι μη μισθωτοί κλήθηκαν να επιλέξουν ασφαλιστική κατηγορία, ενώ η σχετική πλατφόρμα επιλογής λειτούργησε για πολύ λίγες ημέρες. Κατά τα στοιχεία του Υπουργείου πάνω από 100.000 ασφαλισμένοι επέλεξαν ανώτερες ασφαλιστικές κατηγορίες, ενώ από τα στοιχεία που τηρούμε στους Δικηγορικούς Συλλόγους προκύπτει ότι πολλοί νέοι ασφαλισμένοι δεν πρόλαβαν να επιλέξουν ασφαλιστική κατηγορία με αποτέλεσμα να απωλέσουν τη δυνατότητα επιλογής της ειδικής κατηγορίας των 136 ευρώ.
Όταν έγινε η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας, κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει την πορεία της οικονομίας και το απρόβλεπτο γεγονός της αναστολής λειτουργίας του μεγαλύτερου μέρους της οικονομικής δραστηριότητας λόγω της πανδημίας. Και ναι μεν υπήρξαν τα ορθά μέτρα της παροχής εκπτώσεως 25% ή/και της αναστολής πληρωμής των ασφαλιστικών υποχρεώσεων, όμως θα πρέπει άμεσα το Υπουργείο να λάβει τις αναγκαίες πρωτοβουλίες, ώστε να παρασχεθεί η δυνατότητα νέας επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας σε όσους ασφαλισμένους ήδη θεωρούν ότι δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις οικονομικές υποχρεώσεις της επιλογής τους.
2. ΠΛΗΡΩΜΗ ΤΩΝ ΛΗΞΙΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ
Ως γνωστόν η σχέση κοινωνικής ασφαλίσεως έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κοινωνικής ευαισθησίας και φυσικά στον πυρήνα της παραμένει ανταποδοτική. Με απλά λόγια όταν ο Φορέας απαιτεί και με μάλιστα με αυστηρούς κανόνες (ΚΕΑΟ, ΚΕΔΕ κλπ) την τήρηση των υποχρεώσεων από τη μεριά των ασφαλισμένων, αντίστοιχα θα πρέπει να είναι συνεπής στις δικές του υποχρεώσεις προς αυτούς, όταν επέρχεται ο καλυπτόμενος ασφαλιστικός κίνδυνος (ασθένεια, γήρας, μητρότητα κλπ.).
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που κατά καιρούς δημοσιεύονται οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των Ασφαλιστικών Ταμείων (e-ΕΦΚΑ πλέον) αγγίζουν το μισό δισεκατομμύριο! Μεγάλο μέρος αυτών έχει δημιουργηθεί από τη διαχρονική καθυστέρηση στην εξόφληση δαπανών υγειονομικής περίθαλψης τόσον σε παρόχους υγείας, όσον και σε ασφαλισμένους.
Ειδικά για τους ασφαλισμένους μεγάλο μέρος αυτών προέρχεται από τα πρώην Ταμεία και αφορά σε εκκρεμότητες και προ του 2012. Από τη μεριά των Δικηγορικών Συλλόγων έχει παρασχεθεί αμέριστη συνδρομή τόσο με υλικοτεχνική υποδομή, όσον και με διάθεση προσωπικού, με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο μέρος των ληξιπροθέσμων παροχών υγείας σε είδος και χρήμα να είναι εκκαθαρισμένο και έτοιμο προς πληρωμή. Δυστυχώς όμως οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ αδυνατούν να ενταλματοποιήσουν και πληρώσουν όλες αυτές τις παροχές.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που ακούω από μητέρες που περιμένουν το επίδομα τοκετού των 800 ευρώ από το 2012 ή και παλιότερα, είναι ότι στο τέλος τα παιδιά τους «θα πάνε στρατιώτες» και δεν θα έχουν λάβει ακόμη το επίδομα.
Πρέπει κατά συνέπεια άμεσα να δοθεί εντολή για οργάνωση συνεργείων με απλοποίηση διαδικασιών με σκοπό την άμεση αποπληρωμή των ληξιπροθέσμων οφειλών υγειονομικής περίθαλψης στους ασφαλισμένους, εργασία που μπορεί να γίνει και με ηλεκτρονικά μέσα και στην κατοικία των αρμοδίων υπαλλήλων. Κι όλα αυτά ακατάσχετα και μη επιδεχόμενα συμηφισμού.
3. Η ΕΚΔΟΣΗ ΤΩΝ ΕΚΚΡΕΜΩΝ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ
Το θέμα αυτό έχει εξαντληθεί και είναι απολύτως γνωστό στο Υπουργείο αλλά και στην κοινωνία. Πλην όμως έχει εξαντληθεί και η υπομονή των ανθρώπων που αναμένουν την λήψη των συντάξεών τους. Ένα απλό παράδειγμα, οι επικουρικές συντάξεις των δικηγόρων και λοιπών επιστημόνων έχουν σταματήσει στο έτος 2015. Τελεία!
4. ΑΛΛΕΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
Α) Ως γνωστόν το σύστημα των αναλυτικών περιοδικών δηλώσεων δεν έχει προσαρμοστεί με τις διατάξεις του Ν.4578/2018 με αποτέλεσμα χιλιάδες ασφαλισμένοι (έμμισθοι δικηγόροι, μηχανικοί κλπ) και οι εργοδότες τους να καταβάλουν υπέρτερες των νομίμων εισφορών. Θα πρέπει ο e- ΕΦΚΑ να προβεί σε άμεση αποκατάσταση του συστήματος των ΑΠΔ με τις νόμιμες ασφαλιστικές εισφορές και επιστρέψει τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά.
Β) Θα πρέπει να επισπευσθεί η εκκαθάριση των εισφορών ΕΦΚΑ 2019, ώστε να τύχουν επιστροφής όσοι έχουν πιστωτικά υπόλοιπα, ενώ θα πρέπει να εξεταστεί η εκκαθάριση αυτή να γίνεται πλέον σε τριμηνιαία βάση, ιδίως για τους δικηγόρους που είναι η μόνη κατηγορία ασφαλισμένων μη μισθωτών που καταβάλει εισφορά στην πηγή (γραμμάτια προείσπραξης).
Γ) Με δεδομένο ότι για χιλιάδες ασφαλισμένους δεν έχουν ακόμη αναρτηθεί τα χρέη στην πλατφόρμα, θα πρέπει να δρομολογηθεί άμεσα η παράταση της προθεσμίας ολοκλήρωσης της ρύθμισης Ν.4611/2019 τουλάχιστον μέχρι 31.12.2019.
Όλα τα ανωτέρω μέτρα, που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι κινούνται στη σωστή κατεύθυνση, είναι προφανές πως θα ενισχύσουν οικονομικά (με χρήματα που τους οφείλονται) δεκάδες χιλιάδες πολίτες, ενώ θα είναι μια ευκαιρία να κερδίσει οριστικά η Κοινωνική Ασφάλιση τη χαμένη της εμπιστοσύνη.
Ανδρέας Κουτσόλαμπρος
Πρόεδρος Ένωσης Εμμίσθων Δικηγόρων