Το βλέμμα στραμμένο στους οίκους αξιολόγησης έχει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Μετά την αιφνίδια κίνηση της Fitch, η προσοχή στρέφεται στην «ετυμηγορία» των Standard & Poor’s και DBRS, που αναμένεται να υποβαθμίσουν το outlook της ελληνικής οικονομίας, με τους οίκους να επικαλούνται το σαρωτικό πέρασμα του Covid-19 σε οικονομία και δημόσια οικονομικά.
Η Fitch Ratings σε μια αιφνίδια, εκτός προγράμματος κίνηση υποβάθμισε την προοπτική της Ελλάδας σε σταθερή από θετική, επιβεβαιώνοντας την πιστοληπτική κατάταξη στη βαθμίδα ΒΒ. Σύμφωνα με τον οίκο, η υποβάθμιση του outlook αντικατοπτρίζει το σημαντικό αντίκτυπο της κρίσης του κορωνοϊού στην οικονομική δραστηριότητα και τα δημόσια οικονομικά. Η Fitch προβλέπει ύφεση 8,1% για την ελληνική οικονομία φέτος, ως αποτέλεσμα των αναγκαίων περιοριστικών μέτρων για να περιορισθεί η εξάπλωση του ιού, σε συνδυασμό με την παγκόσμια ύφεση και τη δραματική πτώση του τουρισμού. «Αναμένουμε ανάκαμψη της δραστηριότητας στο δεύτερο ήμισυ του έτους και την επόμενη χρονιά», σημειώνει ο οίκος στην έκθεσή του, προβλέποντας επιστροφή σε ανάπτυξη 5,1% το 2021. Η Fitch προειδοποιεί για αβεβαιότητα, τόσο για την έκταση της ύφεσης όσο και για τη διάρκεια της επιδημίας του κορωνοϊού. Μια παρατεταμένη περίοδος lockdown ή ένα δεύτερο κύμα κρουσμάτων στην Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες συνεπάγεται πολύ μεγαλύτερη συρρίκνωση του ΑΕΠ και πιο αδύναμη ανάκαμψη, καθώς ο τουρισμό συνεισφέρει περίπου στο 10% του ΑΕΠ, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ταξιδίων και Τουρισμού, αναφέρει η Fitch στην έκθεσή της.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οίκου, τα μέτρα ύψους 5 δισ. ευρώ που έχει λάβει η ελληνική κυβέρνηση για την ανακούφιση επιχειρήσεων και νοικοκυριών θα οδηγήσουν σε έλλειμμα 7,4% του ΑΕΠ φέτος, από πλεόνασμα 1,5% το 2019, ενώ αναμένει έλλειμμα 4,6% του ΑΕΠ και το 2021. Παράλληλα, προβλέπει και αύξηση του χρέους στο 194,8% του ΑΕΠ φέτος από 176,6% του ΑΕΠ στα τέλη του 2019 και μείωση στο 187,1% του ΑΕΠ το 2021.
Μετά την αιφνίδια κίνηση της Fitch, τοεπόμενο χτύπημα αναμένεται σήμερα, με τους αναλυτές να προετοιμάζονται για υποβάθμιση τoυ οutlook της Ελλάδας από τη Standard & Poor’s και τον καναδικό οίκο DBRS, ενώ δεν αποκλείουν υποβάθμιση του αξιόχρεου της Ιταλίας κατά μία βαθμίδα.
Η S&P αξιολογεί την Ελλάδα στη βαθμίδα ΒΒ- με θετική προοπτική, η Moody’s στην κατηγορία Β1 με σταθερή προοπτική και η DBRS σε ΒΒ(low) με θετική προοπτική. S&P και DBRS ναμένεται να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Fitch και να υποβαθμίσουν την προοπτική της Ελλάδας σε αρνητική από θετική, με τους οίκους να επικαλούνται τις αρνητικές συνέπειες του κορωνοϊού στην ελληνική οικονομία. Δεν αποκλείονται όμως και δυσάρεστες εκπλήξεις, ακόμη και μια υποβάθμιση της πιστοληπτικής κατάταξης.
Γνωρίζοντας ότι οι οίκοι αξιολόγησης θα αντιδράσουν μπροστά στην επιδείνωση των οικονομικών προοπτικών με υποβαθμίσεις, η ΕΚΤ έσπευσε να θωρακίσει τις αδύναμες χώρες-μέλη,, με την απόφασή της να αποδέχεται και ομόλογα χαμηλής επενδυτικής διαβάθμισης(junk) ως ενέχυρα για τη χορήγηση πιστώσεων.
Για την Ελλάδα, η αξιολόγηση της οποίας είναι ήδη στην κατηγορία Junk, η ΕΚΤ είχε αποφασίσει στις αρχές Απριλίου την επαναφορά του waiver, αποδεχόμενη ως ενέχυρο(collateral) τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, παρά τη χαμηλή πιστοληπτική τους αξιολόγηση, επιτρέποντας με τη συγκεκριμένη κίνηση στην ελληνική κυβέρνηση να εξασφαλίσει την αναγκαία χρηματοδότηση για τη στήριξη της οικονομίας στη μάχη κατά του κορωνοϊού. Επίσης, η ΕΚΤ είχε αποφασίσει να συμπεριλάβει τα ελληνικά χρεόγραφα στο συμπληρωματικό πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, ύψους 750 δισ. ευρώ.