Ενα Roadmap μεταρρυθμίσεων παρουσίασε σήμερα ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας, στο υπουργικό συμβούλιο με κεντρικό θέμα τα ειδικά τμήματα fast track εκδίκασης έξι κατηγοριών οικονομικών υποθέσεων και την ίδρυση – για πρώτη φορά- της υπηρεσίας Justice Statistics.
Πρόκειται για τμήματα που θα λειτουργούν κυρίως στα μεγάλα δικαστήρια της χώρας, με απόφαση των επικεφαλής, και θα συστήνονται με μόνο ένα στόχο: Να δικάζονται σε χρόνους που θα καθιστούν τη χώρα «κανονική» για τους επενδυτές, δηλαδή να «καταργηθεί» ένας εκ των βασικών ανασταλτικών παραγόντων για την προσέλκυση επενδύσεων: Ο απέραντος χρόνος που χρειαζόταν για να επιλυθεί μια διαφορά ( να εκδικαστεί μια προσφυγή για μια επένδυση δηλαδή) στη χώρα μας. Ο στόχος άλλωστε είναι νε τεθεί σε λειτουργία κάθε διαθέσιμο μέσο ώστε να κινηθεί η οικονομία μετά την πανδημία.
6 τομείς
Το μέτρο είχε ουσιαστικά τεθεί σε σχεδιασμό από καλοκαίρι αλλά πλεον είναι επιτακτική η ανάγκη ολοκλήρωσής του με την κατ’ εξαίρεση εκδίκαση σημαντικών υποθέσεων (αφορά έξι κατηγορίες) οικονομικού ενδιαφέροντος, με τη δημιουργία ειδικών τμημάτων στα πολιτικά και στα διοικητικά δικαστήρια.
Πρόκειται για ειδικά τμήματα που θα λειτουργήσουν στα μεγάλα δικαστήρια της χώρας και η συγκρότηση τους προβλέπεται να αποφασίζεται από τους ίδιους τους δικαστές, μέσω των ολομελειών τους. Δηλαδή:
ανταγωνισμού
τηλεπικοινωνιών
ενέργειας
προστασίας προσωπικών δεδομένων
υποθέσεις διασυνοριακού ενδιαφέροντος
εμπορικές και οικονομικού ενδιαφέροντος που διαθέτουν στοιχεία αλλοδαπότητας
Οι τομείς αυτοί προκρίνονται από τα μέλη – νομικούς που επεξεργάστηκαν τις σχετικές διατάξεις με γνώμονα, μεταξύ άλλων, την ταχύτητα εκδίκασης και δικαστικής τους εκκαθάρισης, καθώς κάτι τέτοιο αποτελεί βασικό στοιχείο αξιολόγησης, βαρόμετρο, για την κατάταξη της χώρας μας στους αντίστοιχους δείκτες της ευρωπαϊκής επιτροπής.
450 μέρες
Τα στοιχεία που έχει δημοσιεύσει το 2019 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αποτελεσματικότητα της χώρας μας είναι αποκαλυπτικά, καθώς δεν υπάρχουν στοιχεία για τη χώρα μας για τα προηγούμενα έτη (από το 2015 ως το 2017). Αλλά ακόμα και τα τελευταία στοιχεία του 2010 υποδεικνύουν την ανάγκη σύστασης των ειδικών τμημάτων για την ταχύτερη επίλυση των αστικών, εμπορικών, διοικητικών και άλλων διαφορών, καθώς στην Ελλάδα απαιτούνται κατά μέσο όρο περισσότερες από 450 ημέρες για την εκδίκαση των εν λόγω διαφορών σε πρώτο βαθμό, όταν για τις υπόλοιπες χώρες μέλη της ΕΕ ο αντίστοιχος χρόνος περιοριζόταν κατά μέσο όρο στις 150 ημέρες
JustStat (Justice Statistics)
Κι αν ρωτήσει κάποιος γιατί δε υπάρχουν στοιχεία για τη χώρα μας η απάντηση είναι απλή : Η αδυναμία του παρόντος συστήματος να παράξει στατιστικά στοιχεία για τη χώρα μας που φαίνεται από τις ενδείξεις Ν/Α (non available, δηλαδή μη διαθέσιμα) στις απαντήσεις της χώρας μας στα ερωτήματα των διεθνών οργανισμών (CEPEJ του Συμβουλίου της Ευρώπης, Παγκόσμια Τράπεζα, Ευρωπαϊκή Επιτροπή) που έχουν επιφορτιστεί με την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των δικαστικών συστημάτων.
Οι απαντήσεις αυτές αντικατοπτρίζουν την ανάγκη – που εθεσε ο Κ. Τσιάρας και οι συνεργάτες του- σε προτεραιότητα: Το νέο project της JustStat (Justice Statistics).
Νέα Υπηρεσία Στατιστικών από το Υπουργείο Δικαιοσύνης
Στον ευρύτερο σχεδιασμό του Κώστα Τσιάρα, είναι η σύσταση μιας σύγχρονης υπηρεσίας που θα υπάγεται απευθείας στην πολιτική ηγεσία. Σύμφωνα με τον υφιστάμενο σχεδιασμό, το project περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός Data Warehouse για τη Δικαιοσύνη, όπου θα συγκεντρώνονται όλα τα στοιχεία που σήμερα βρίσκονται διάσπαρτα ανάμεσα στα δύο ολοκληρωμένα πληροφοριακά συστήματα για τη διοικητική και την πολιτική δικαιοσύνη (ΟΣΔΔΥ-ΔΔ και ΟΣΔΔΥ-ΠΠ αντίστοιχα) και τα δικαστήρια και τις εισαγγελίες που δεν έχουν ακόμα ενταχθεί σε κάποιο πληροφοριακό σύστημα.
Απώτερος σκοπός της νέας, data driven υπηρεσίας, είναι να σχεδιαστούν πάνω στη διεθνή εμπειρία και τις βέλτιστες πρακτικές που αξιοποιούν οι πλέον προηγμένες τεχνολογικά χώρες οι κατάλληλοι στατιστικοί δείκτες που θα αποτυπώνουν με σαφήνεια και σε πραγματικό χρόνο όλες οι αδυναμίες του συστήματος απονομής δικαιοσύνης. Παράλληλα, η νέα υπηρεσία θα επιτρέψει στην εκάστοτε πολιτική ηγεσία να σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις για την επιτάχυνση της Δικαιοσύνης χαράσσοντας ένα αξιόπιστο roadmap ευρύτερων μεταρρυθμίσεων.