Ενδιαφέροντα στοιχεία με αφoρμή την Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τους Δημοσιογράφους χωρίς σύνορα
Ανάμεσα στις τελευταίες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε ό,τι αφορά την ελευθερία του Τύπου, παραμένει η Ελλάδα, σύμφωνα με τον δείκτη των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα.
Παρά τη σημαντική βελτίωση από το 2014, όταν η Ελλάδα είχε βρεθεί στη θέση 99 από τις 180 συνολικά χώρες, η κατάσταση παραμένει, σύμφωνα με την έκθεση, “προβληματική”.
Η Ελλάδα κατατάσσεται 24η στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27, με 28.80 βαθμούς, ξεπερνώντας Μάλτα (30,16), Ουγγαρία (30,84) και Βουλγαρία (35,06).
Διαβάστε επίσης: Ευρωβαρόμετρο: 92% των Ελλήνων δεν εμπιστεύεται τα πολιτικά κόμματα, 85% συναντά συχνά fake news στα ΜΜΕ
Τον δείκτη δημοσιεύει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου και το αφιέρωμά του στην προστασία της ελευθεροτυπίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19.
Σύμφωνα με τον δείκτη του 2020, η Ευρώπη παραμένει η ήπειρος που διασφαλίζει περισσότερο την ελευθερία του Τύπου, με τη Φινλανδία, τη Δανία, τη Σουηδία και την Ολλανδία να συνεχίζουν να καταγράφουν τις καλύτερες βαθμολογίες.
Αναλυτικά το δελτίο τύπου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου:
Ο κορονοϊός έχει πλήξει τον τομέα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης σε μια εποχή που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην παροχή αληθών πληροφοριών και στην αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης σχετικά με την πανδημία.
Ο τομέας των ΜΜΕ αντιμετωπίζει τεράστια μείωση διαφημιστικών εσόδων και το ΕΚ φοβάται ότι η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί δεν είναι πλέον σε θέση να παρέχουν σαφείς πληροφορίες και να αντιμετωπίσουν την παραπληροφόρηση σχετικά με την πανδημία του κορονοϊού.
Σε ψήφισμα που υιοθετήθηκε στις 17 Απριλίου, οι ευρωβουλευτές δήλωσαν ότι η παραπληροφόρηση σχετικά με τον ιό Covid-19 είναι ένα μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας, ότι όλοι οι πολίτες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ακριβείς και επαληθευμένες πληροφορίες και ότι ένα ελεύθερο ανεξάρτητο και επαρκώς χρηματοδοτούμενο μέσο είναι απαραίτητο για τη δημοκρατία.
Η ελευθερία της έκφρασης, η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και ο πλουραλισμός κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, καθώς και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Ταμείο στήριξης έκτακτης ανάγκης για τα ΜΜΕ
Για την αντιμετώπιση της κρίσιμης κατάστασης που αντιμετωπίζουν τα ΜΜΕ, μέλη της επιτροπής πολιτισμού του ΕΚ ζήτησαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει την δημιουργία ενός ταμείου έκτακτης ανάγκης για τα ΜΜΕ και τον Τύπο.
Έχουν ήδη ληφθεί ορισμένα μέτρα για την υποστήριξη της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και την προστασία των δημοσιογράφων. Τον Μάρτιο του 2020, η Ευρωπαϊκή Ένωση διέθεσε 5,1 εκατομμύρια ευρώ για τη χρηματοδότηση έργων με στόχο τον εντοπισμό και την πρόληψη παραβιάσεων της ελευθερίας του Τύπου, τον εντοπισμό κινδύνων για τον πλουραλισμό και τη στήριξη διασυνοριακών ερευνών.
Διαβάστε 10 πράγματα που κάνει η ΕΕ για την καταπολέμηση του κορονοϊού.
Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου
Η 3η Μαΐου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου. Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (ΔΧΣ) μόλις τον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου για το 2020, ο οποίος λαμβάνει υπόψη την απειλή για ελεύθερη και δίκαιη δημοσιογραφία από το ξέσπασμα του κορονοϊού.
Η Ευρώπη επιβεβαιώθηκε ως το ασφαλέστερο μέρος για δημοσιογράφους
Σύμφωνα με τον δείκτη του 2020, η Ευρώπη παραμένει η ήπειρος που διασφαλίζει περισσότερο την ελευθερία του Τύπου. Οι χώρες της ΕΕ χαρακτηρίζονται, σύμφωνα με την κατάταξη, ως «καλές» ή «αρκετά καλές». Η Φινλανδία, η Δανία, η Σουηδία και η Ολλανδία συνεχίζουν να καταγράφουν τις καλύτερες βαθμολογίες.
Αν και η ΕΕ είναι το ασφαλέστερο μέρος για δημοσιογράφους, οι ΔΧΣ προειδοποιούν ότι υπήρξαν περιπτώσεις παρενόχλησης και απειλών κατά δημοσιογράφων.
Αυξανόμενοι κίνδυνοι για δημοσιογράφους σε όλο τον κόσμο
Τα έκτακτα μέτρα που έλαβαν ορισμένες κυβερνήσεις ως απάντηση στο ξέσπασμα του Covid-19 είχαν αντίκτυπο στην κατάταξη ορισμένων χωρών, όπως η Κίνα (177η θέση), το Ιράν (173η θέση, μείον τρεις θέσεις) και το Ιράκ (162η θέση, μείον έξι θέσεις).
Η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική εξακολουθούν να είναι οι πιο επικίνδυνες περιοχές του κόσμου για τους δημοσιογράφους, ενώ η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση στις παραβιάσεις της ελευθερίας του Τύπου (αύξηση 1,7%).
Οι ΔΧΣ ανέφεραν πως έως τώρα (2020) σκοτώθηκαν 11 δημοσιογράφοι. Το 2019 ήταν το λιγότερο θανατηφόρο τα τελευταία 16 χρόνια με 49 περιπτώσεις νεκρών δημοσιογράφων σε όλο τον κόσμο, λόγω της μείωσης του αριθμού των θανάτων σε ένοπλες συγκρούσεις (44% λιγότεροι από τον προηγούμενο χρόνο).
Παρά τα θετικά στοιχεία, η γενική κατάσταση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο έχει επιδεινωθεί και η εχθρότητα προς τους δημοσιογράφους έχει αυξηθεί. Ο αριθμός των χωρών που θεωρούνται ασφαλείς για τους δημοσιογράφους συνεχίζει να μειώνεται, με μόνο το 24% από τις 180 χωρών να χαρακτηρίζονται ως «καλές» ή «αρκετά καλές» το 2019 και το 2020 σε σύγκριση με το 26% του 2018 και το 27% του 2017.
Περίπου 361 δημοσιογράφοι κρατούνται επί του παρόντος, 30 περίπου υποθέσεις λιγότερες από τις 389 του 2019. Σχεδόν το ένα τρίτο βρίσκονται στην Κίνα. Τα υπόλοιπα συγκεντρώνονται στην Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία, τη Συρία, την Τουρκία, το Βιετνάμ, το Ιράν, το Μπαχρέιν και την Υεμένη. Ο αριθμός των δημοσιογράφων που κρατούνται όμηροι παρέμεινε σταθερός το 2019. Βρίσκονται σε τέσσερις χώρες: τη Συρία, την Υεμένη, το Ιράκ και την Ουκρανία. Τα στοιχεία για το 2020 σχετικά με τους ομήρους δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Ο ετήσιος Δείκτης Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα κατατάσσει 180 χώρες και περιοχές ανάλογα με το βαθμό ελευθερίας του Τύπου. Οι χώρες βαθμολογούνται από 0 έως 100, λαμβάνοντας υπόψη κριτήρια, όπως ο πλουραλισμός, η ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης, το νομοθετικό πλαίσιο, η διαφάνεια και το επίπεδο κακοποίησης των δημοσιογράφων. Όσο χαμηλότερη είναι η βαθμολογία, τόσο υψηλότερο είναι το επίπεδο ελευθερίας του Τύπου στη χώρα.
