Της Δήμητρας Καδδά
Οι ΥΠΟΙΚ θα τα πουν ξανά πολύ σύντομα. Μετά τη χθεσινή σύνοδο του Eurogroup το νέο “ραντεβού” έχει ορισθεί για την προσεχή Τρίτη και τη σύνοδο του ECOFIN.
Έως τότε θα συνεχισθεί ένας πολυεπίπεδος μαραθώνιος που λαμβάνει χώρα σε τεχνοκρατικό και πολιτικό επίπεδο για να οριστικοποιηθεί το πακέτο 3 παρεμβάσεων αξίας έως 540 δισ. ευρώ που κατά το 1/3 είναι λειτουργικό μέχρι στιγμής, αλλά και για να προωθηθούν οι θέσεις κάθε κράτους για τον μεγάλο άγνωστο “Χ”: το υπό διαμόρφωση Ταμείο Ανάκαμψης με πιέσεις από τον ESM για “κουτσουρεμένες” επιδοτήσεις και αναβολή ανακοινώσεων για τις 27/5.
Πάντως παρατηρείται έντονη κινητοποίηση. Έχει ως μεγάλο μοχλό πίεσης και την ύφεση 12,2% που προβλέπεται για το 2ο τρίμηνο στην Ευρωζώνη. Συνοδεύεται από την εκτίμηση για απώλεια επενδύσεων 800 δισ. ευρώ φέτος και το 2021 ανά την ΕΕ, σύμφωνα με τα στοιχεία που χθες παρουσιάστηκαν στο Eurogroup με τους θεσμούς να προβαίνουν στην εκτίμηση πως η “επιστροφή” στην κανονικότητα θα πάρει 2-3 έτη…
Δάνεια ESM
Αυτό που είναι ενεργό από χθες είναι ο πρώτος πυλώνας των έκτακτων μέτρων των 540 δισ.: τα δάνεια του ESM μέσα από προληπτική πιστοληπτική γραμμή.
Στην Ελλάδα, όπως είπε ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, αναλογούν 3,7 δισ. ευρώ που, αν τα πάρει η Αθήνα, θα γλυτώσει 800 εκατ. σε βάθος 10ετίας από κόστος δανεισμού.
Ωστόσο, παραμένει μία “γραμμή” τύπου ECCL, δηλαδή Ενισχυμένης Εποπτείας η οποία μετά την κρίση θα μπορεί να “παρακολουθεί” το κράτος. Και επιπλέον υπάρχει η ασάφεια για τα έμμεσα κόστη υγείας. Δηλαδή, το πρώτο κράτος που θα κάνει αίτηση θα δει στην πράξη τους όρους.
Δάνεια SURE
Την άλλη εβδομάδα εγκρίνεται και τυπικά το SURE, αλλά η πραγματική ενεργοποίησή του απαιτεί έναν αγώνα δρόμου έως τον Ιούλιο, όπως χθες έγινε γνωστό. Με την Αθήνα να ξεκινά από 1η Ιουνίου με δικά της χρήματα το νέο σχήμα για την βραχυχρόνια στήριξη της απασχόλησης και των εισοδημάτων των εργαζομένων.
Τα επόμενα βήματα είναι να δώσουν όλα τα κράτη-μέλη τη συμμετοχή τους στα 25 δισ. ευρώ εγγυήσεων (δεν έχει ακόμη διευκρινισθεί δημοσίως από ποια πηγή θα δοθούν τα λεφτά και στην Ελλάδα αναλογούν 343 εκατ. ευρώ). Θα πρέπει επίσης να ολοκληρωθούν κοινοβουλευτικές διαδικασίες σε κράτη-μέλη.
Μετά θα πρέπει η Κομισιόν, με τη βοήθεια της ΕΚΤ να κάνει το πιο μεγάλο βήμα. Να δανεισθεί από τις αγορές 100 δισ. ευρώ με πολύ καλούς όρους. Για να τα διανείμει ως δάνειο στα κράτη που θα τα ζητήσουν.
Χθες ειπώθηκε πως όλη αυτή η διαδικασία πηγαίνει έως τον Ιούλιο. Πιο σημαντικό από τον χρόνο (που είχε προδικάσει η ελληνική πλευρά) είναι το ύψος του ποσού που θέλει να πάρει η Αθήνα.
Θεωρητικά της αναλογούν “μικτά” έως 1,5 δισ. ευρώ (θα πρέπει να αφαιρεθεί το ποσό που θα συνδράμει). Ωστόσο, μπορεί κάποια κράτη να μη ζητήσουν τα δάνεια γιατί τα ίδια έχουν χαμηλότερο κόστος δανεισμού (π.χ. Γερμανία). Οπότε μένει να φανεί αν σε αυτό το σενάριο θα “περισσέψουν” ποσά που θα μοιρασθούν ανάμεσα στις χώρες που το επιθυμούν.
Δάνεια ΕΤΕπ προς εταιρείες
Στα σκαριά παραμένει ακόμη το σχέδιο της ΕΤΕπ για δάνεια 200 δισ. προς εταιρείες. Ο λόγος για τη δημιουργία του πανευρωπαϊκού εργαλείου χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Η θέση της Ελλάδας είναι “οι πόροι να κατευθυνθούν κυρίως προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για τη στήριξη της ρευστότητας και της οικονομικής δραστηριότητας στην παρούσα, ιδιαίτερα δύσκολη, οικονομική συγκυρία”.
Οι συζητήσεις για το εν λόγω εργαλείο θα συνεχισθούν με στόχο -όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές- ένα σχήμα που να είναι λειτουργικό και να οδηγήσει σε όσο το δυνατό πιο ταχεία και μεγαλύτερη μόχλευση από τις εμπορικές τράπεζες που θα αναλάβουν και αυτές ρόλο στη διανομή των δανείων. Με δημόσια συνδρομή αν υπάρξει κρατική εγγύηση.
Το νέο Ταμείο
Για τις 27/5 μεταφέρονται οι ανακοινώσεις για το Ταμείο Ανάκαμψης με παραδοχή από το Eurogroup πως όλα τα παραπανω λεφτά δεν φτάνουν. Οι ανακοινώσεις είχε σχεδιαστεί αρχικά να γίνουν στις 6 Μαΐου.
Η ελληνική πλευρά συντάσσεται με τα κράτη του “Νότου”, που ζητούν, όπως ανέφερε και ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας χθες, “το χρηματοδοτικό εργαλείο να είναι γενναίο σε μέγεθος, να είναι εμπροσθοβαρές, να έχει μεγάλη διάρκεια, να έχει ευελιξία, να περικλείει επιχορηγήσεις και να αφορά -κυρίως- κλάδους και χώρες που πλήττονται περισσότερο από την κρίση”.
Μιλώντας για τα 3 έκτακτα εργαλεία ο πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο, είπε πως “θα χρειαστούμε κάτι παραπάνω” . Ο Επίτροπος Τζεντιλόνι επεσήμανε την ανάγκη για παρεμβάσεις ειδικά σε κλάδους και σε γεωγραφικές περιοχές που δέχονται έντονο πλήγμα και προανήγγελε ένα σχέδιο ανάκαμψης τόσο “φιλόδοξο όσο απαιτούν οι καταστάσεις”. Ισχυρές πιέσεις άσκησε και το Ευρωκοινοβούλιο με ψήφισμά του αλλά και με την παρουσία εκπροσώπου του στη χθεσινή Σύνοδο.
Ωστόσο, μένει να φανεί ποιο θα είναι το αποτέλεσμα ειδικά στην ισορροπία μεταξύ των επιδοτήσεων και των δανείων. Και τούτο αφού χθες ο κ. Ρέγκλινγκ έκανε σαφές πως δύσκολα θα μπορούν να υπάρξουν επιδοτήσεις εκτός του Πλαισίου του νέου MFF, δηλαδή του νέου “ΕΣΠΑ” που αποτελεί μόνο ένα μέρος του 1ου από τους 3 συνολικά πυλώνες τού υπό κατάρτιση “ταμείου ανάκαμψης” όπως το ονομάτισαν στο Eurogroup, ή “εργαλείου ανάκαμψης” όπως το αναφέρει η πρόεδρος της Κομισιόν.
