Του Ν. Σακελλαρίου, συνεργάτη Taxheaven
Η πανδημία πέτυχε τον τραπεζικό κλάδο στην Ελλάδα στη φάση που ήταν υποχρεωμένος να περιορίσει την έκταση των μη εξυπηρετούμενων δανείων του. Οι 4 συστημικές τράπεζες έχουν τιτλοποιήσει και πουλήσει δάνεια ύψους περίπου 20 δις. ευρώ αλλά υπολείπονται αρκετά από τον στόχο τους που είναι να περιορίσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (τα γνωστά NPLs) κάτω από το 30% επί του συνολικού χαρτοφυλακίου δανείων τους.
Η πρόσφατη εξέλιξη με τον covid 19 δημιούργησε ένα νέο κύμα μη εξυπηρετούμενων δανείων από χιλιάδες επιχειρήσεις που με το lockdown αδυνατούσαν να καλύψουν δανειακές υποχρεώσεις. Η έκταση του προβλήματος θα φανεί μετά τον Ιούνιο, όταν θα ανοίξει η εστίαση και ο τουρισμός και θα είναι ορατά ποια δάνεια θα είναι μη εξυπηρετούμενα (NPL’s) και ποια θα γίνουν ανείσπρακτες απαιτήσεις (Bad debts) στην περίπτωση που κλείσουν επιχειρήσεις.
Επίσης εμφανίζεται έντονη η περίπτωση επιχειρήσεις που εξυπηρετούσαν μέχρι τον Μάρτιο τα δάνειά τους να μην μπορούν να είναι συνεπείς για το υπόλοιπο του 2020.
Σε όλες τις περιπτώσεις οι διοικήσεις των τραπεζών και οι περιφερειακές διευθύνσεις θα κληθούν να τις κατηγοριοποιήσουν και να τις αντιμετωπίσουν διαφορετικά. Έτσι στα παλαιά μη εξυπηρετούμενα δάνεια, θα γίνουν νέες τιτλοποιήσεις αφού υπάρξει ένα σημαντικό discount (‘κούρεμα’ επί της ουσίας). Στα νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (τα δάνεια της εποχής του κορωνοϊού) οι τράπεζες προσανατολίζονται να μειώσουν τα επιτόκια χορηγήσεων και να δώσουν μεγαλύτερη περίοδο αποπληρωμής, θεωρώντας ότι έτσι θα διευκολύνουν τους συνεπείς δανειολήπτες.
Τέλος, για τα δάνεια που δεν είναι δυνατόν να εξυπηρετηθούν (bad debts) λόγω αδυναμίας επιχειρήσεων ή καθυστέρησης έκδοσης δικαστικών αποφάσεων πτώχευσης, οι τράπεζες θα τα γράψουν ως προβλέψεις στους ισολογισμούς χρήσης 2020 και μετά θα κινηθούν αναλόγως με τις εγγυήσεις που έχουν στα χέρια τους είτε θα χρησιμοποιήσουν τα κεφάλαια που θα δώσει η ΕΚΤ (μέσα από τα πρώτα 500 δις. ευρώ) για να καλύψουν τα κεφαλαιακά κενά στους ισολογισμούς τους που θα προκύψουν από τις επισφάλειες. Εκτός από τα κεφάλαια αυτά θα υπάρξουν και άλλα που θα πρέπει να δοθούν ως δάνεια για τις συνεπείς επιχειρήσεις.
Χρηματιστηριακή υποχώρηση του τραπεζικού κλάδου από τον Μάρτιο
Σε κάθε περίπτωση οι επενδυτές στις μετοχές των ελληνικών τραπεζών έχουν προχωρήσει σε ρευστοποιήσεις ακόμη και με ζημιά (stop loss) προκειμένου να αποφύγουν την μετοχική ‘ταλαιπωρία’ στον κλάδο. Ο τραπεζικός δείκτης στο ελληνικό χρηματιστήριο έχει υποχωρήσει πάνω από 30% σε σχέση με τα επίπεδα που βρίσκονταν το Φεβρουάριο 2020. Χρηματιστηριακά, ο κλάδος κινείται με αυξημένη μεταβλητότητα είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω απεικονίζοντας πλήρως τις αμφιβολίες για την βραχυπρόθεσμη πορεία του κλάδου.