Συνέντευξη στη Δήμητρα Καδδά
Μειώσεις φόρων άμεσα με στοχευμένες κινήσεις και από τον Σεπτέμβριο με μόνιμες παρεμβάσεις, προαγγέλλει ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας σε συνέντευξή του στο Capital.gr. Ανακοινώνει την αύξηση του ΠΔΕ στα 8 δισ. ευρώ από 6,75 δισ. ευρώ σήμερα, αλλά και την πρόθεση της κυβέρνησης να ζητήσει μείωση του στόχου περί πρωτογενών πλεονασμάτων όταν τελειώσει η δημοσιονομική “χαλάρωση” ανά την ΕΕ που θεωρεί πως θα συνεχισθεί και τα επόμενα έτη.
Εκτιμά πως είναι δύσκολο να έρθει κοινοτική στήριξη πριν από τον Ιούλιο, αλλά και πως το υπό συζήτηση Ταμείο Ανάπτυξης θα μπορεί να παράσχει πόρους το 2ο εξάμηνο του 2020 κυρίως μέσω επιδοτήσεων. Περιγράφει το σχέδιο 3 αξόνων για την κάλυψη της χώρας από την Πανδημία σε περίπτωση ακραίων σεναρίων επέκτασης της κρίσης. Εξηγεί, επίσης, πως τα χρήματα που θα δανεισθεί φέτος το ελληνικό Δημόσιο από τις αγορές θα οδεύσουν στα μέτρα στήριξης από την υγειονομική κρίση.
“Το οικονομικό επιτελείο επεξεργάζεται ορισμένες λελογισμένες και στοχευμένες μειώσεις φόρων” επισημαίνει ο ΥΠΟΙΚ. Για τις πληροφορίες περί λελογισμένης μείωσης του ΦΠΑ στην εστίαση, στις διανυκτερεύσεις και στις μεταφορές αλλά και για μείωση της προκαταβολής φόρου και της φορολόγησης των ακινήτων απαντά πως “έχουμε επεξεργαστεί σχέδια και θα λάβουμε τις βέλτιστες δυνατές αποφάσεις την κατάλληλη χρονική στιγμή”. Εξηγεί πως “θα δώσουμε έμφαση στην ανάγκη να στηριχθεί η επανεκκίνηση της οικονομίας και οι κλάδοι που αποτελούν τις “ατμομηχανές” της τους ιδιαίτερους μήνες του φετινού καλοκαιριού” και πως από τον Σεπτέμβριο και μετά θα δρομολογηθούν “πολιτικές με πιο μόνιμα χαρακτηριστικά”.
Ο ΥΠΟΙΚ κάνει σαφές πως μετά την πανδημία θα ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός της κυβέρνησης για “στοχευμένη μείωση φορολογικών συντελεστών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων των πολιτών”.
Εξηγεί πως το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων συνεχίζεται, προσαρμοσμένο στις νέες συνθήκες που διαμορφώθηκαν, ενώ για τον κλάδο των αερομεταφορών αναφέρει πως εξετάζονται εναλλακτικά μέτρα στήριξης, όπως και άλλων παραγωγικών κλάδων της οικονομίας οι οποίοι πλήττονται εντονότερα από την κρίση.
Αναφέρει πως χρησιμοποιούνται ταμειακά διαθέσιμα των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης στις εμπορικές τράπεζες και στην Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά ταυτόχρονα αντλούνται και πόροι από τις αγορές. Επιβεβαιώνει πως στόχευση της κυβέρνησης είναι “να μη χρησιμοποιήσουμε τα 15,7 δισ. ευρώ του “Ειδικού Λογαριασμού Αποθεματικού”, τα οποία προέρχονται κυρίως από τον ESM”. Προσθέτει ωστόσο πως “μόνο μια σημαντική αλλαγή των δεδομένων της υγειονομικής κρίσης, θα μας έκανε να εξετάσουμε το ενδεχόμενο αυτό”.
Όσον αφορά τη νέα πιστοληπτική γραμμή του ESM, εξηγεί πως Ελλάδα, με τα σημερινά δεδομένα, δεν χρειάζεται να προσφύγει αλλά “επειδή, όμως, κανείς δεν μπορεί να κάνει ασφαλείς προβλέψεις για την εξέλιξη της πανδημίας, είναι χρήσιμο για όλα τα κράτη-μέλη να υπάρχει ένα πρόσθετο όπλο στη φαρέτρα τους”.
Θεωρεί πως θα γίνει η αποδέσμευση των 640 εκατομμυρίων ευρώ από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων τον Ιούνιο. Απαντά σε ερώτημα για εμπροσθοβαρή εκταμίευση και άλλων “δόσεων” λέγοντας πως “θα συνεχίσουμε να είμαστε συνεπείς σε ό,τι έχει συμφωνηθεί” και “με αυτό το όπλο θα διεκδικήσουμε και θα πετύχουμε τις βέλτιστες λύσεις, για να ξεπεραστεί η παρούσα δύσκολη συγκυρία με τις λιγότερες δυνατές απώλειες και τη μεγαλύτερη δυνατή κοινωνική συνοχή”.
Το βασικό σενάριο, στο οποίο βασίζεται προς το παρόν η πολιτική σας, είναι ύφεση της τάξεως του 5% φέτος. Μία εκτίμηση με την οποία διαφωνεί η Kομισιόν. Γιατί υπάρχει αυτή η απόκλιση και υπό ποιες προϋποθέσεις θα αρχίσει να ισχύει το δυσμενές σενάριο που έχετε καταρτίσει, για ύφεση στο 7,9% φέτος;
Οι διαφορές στις εκτιμήσεις της εξέλιξης του ΑΕΠ, σε συνθήκες ακραίας αβεβαιότητας και με ανεξέλεγκτο το αίτιό της, είναι αναμενόμενες.
Εν προκειμένω, η διαφορά στην εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε σχέση με αυτήν του υπουργείου Οικονομικών οφείλεται σε δύο, κατά βάση, λόγους. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το lockdown στην Ελλάδα θα διαρκέσει περισσότερο, ενώ δεν προσμετρά τη θετική επίπτωση στη μεταβολή του ΑΕΠ από τη χορήγηση ρευστότητας μέσω εγγυοδοτικών προγραμμάτων.
Το δυσμενές σενάριο, αλλά και το πόσο αρνητικά θα εξελιχθεί, εξαρτάται από την εξέλιξη της υγειονομικής κρίσης, την έκτασή της, την πιθανή “αναζωπύρωσή” της κ.α. Ένα μεγαλύτερης διάρκειας lockdown, μία επανάληψή του, τόσο στη χώρα όσο και σε άλλες χώρες, θα επιδράσουν αρνητικά, ιδιαίτερα στα έσοδα από τον τουρισμό, τις μεταφορές κτλ., και εν τέλει στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας.
Στόχος μας είναι να αποδυναμώσουμε το δυσμενές σενάριο και να μετριάσουμε, όσο περισσότερο γίνεται, τις υφεσιακές επιπτώσεις της πανδημίας. Θεωρώ ότι λειτουργώντας με γνώμονα έναν καλό συνδυασμό οικονομικής αποτελεσματικότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης, θα περιορίσουμε τον αντίκτυπο της υγειονομικής κρίσης στην ελληνική οικονομία, θέτοντας τις βάσεις για δυναμική ανάκαμψη το 2021, όπως, εξάλλου, αναγνωρίζει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Εαρινές Προβλέψεις της.
Και όλα αυτά βεβαίως, υπό την προϋπόθεση αντιμετώπισης ή αποτελεσματικού ελέγχου του αιτίου της μεγάλης διαταραχής.
Έχετε, πάντως, προχωρήσει σε αναθεώρηση των προβλέψεών σας. Ο ΣΥΡΙΖΑ σας κατηγορεί ότι αναγκάζεστε να το κάνετε επειδή αρχικά είχατε κάνει υπεραισιόδοξες προβλέψεις. Τι απαντάτε;
Η αλήθεια είναι ότι η πανδημία του κορονοϊού, της οποίας την έκταση και την ένταση κανείς – παγκοσμίως – δεν μπορεί ακόμα να προβλέψει με σχετική ασφάλεια, συνεχίζει να αποτελεί το εξωγενές αίτιο της παρούσας πρωτόγνωρης κρίσης.
Όσοι αναμασούν το επιχείρημα περί αναθεώρησης προβλέψεων, ας μας υποδείξουν ένα κράτος στον κόσμο ή έναν διεθνή θεσμό που να μην μεταβάλλει συνεχώς και επί το δυσμενέστερο, από τις αρχές του Μαρτίου και μέχρι σήμερα, τις προβλέψεις του ως προς το μέγεθος της ύφεσης.
Ενδεικτικά αναφέρω ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις 13 Μαρτίου, εκτιμούσε ότι η ύφεση στην Ευρώπη κατά το 2020, θα είναι 1%, και σήμερα, μετά από συνεχείς αναθεωρήσεις, εκτιμά ότι αυτή θα είναι 7,4%.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, στις 12 Μαρτίου, άφηνε, απλώς, ανοιχτό το ενδεχόμενο κάποιας ύφεσης στην ευρωζώνη για το 2020, μία εβδομάδα αργότερα έκανε λόγο για ύφεση 1,2% εάν το lockdown διαρκέσει ένα μήνα, και 4,2%, εάν το lockdown διαρκέσει τρεις μήνες και τελικά, στις 30 Απριλίου, αναθεώρησε την εκτίμησή της για τη συρρίκνωση των οικονομιών της ευρωζώνης από 5% έως 12%.
Τέλος, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, στις 9 Μαρτίου, υποστήριζε απλώς ότι η ανάπτυξη θα είναι χαμηλότερη σε σχέση με τις προ τριμήνου προβλέψεις, και τελικά, στις 19 Απριλίου, αναφέρθηκε σε ύφεση 7,5% στην ευρωζώνη.
Το υπουργείο Οικονομικών κινήθηκε σχεδόν παράλληλα προς τον μέσο όρο των εκτιμήσεων των ευρωπαϊκών θεσμών. Ενδεικτικά, ο υπουργός Οικονομικών, στις 18 Μαρτίου εκτιμούσε ότι η ελληνική οικονομία θα κινηθεί περί το 0%, στις 27 Μαρτίου μιλούσε για -3%, ενώ στις 13 Απριλίου αναφερόταν ότι η ελληνική οικονομία θα παρουσιάσει ύφεση μεταξύ 5%-10%, όπως και η υπόλοιπη ευρωπαϊκή οικονομία.
Εμείς πατάμε τα πόδια μας στο έδαφος, είμαστε σε συνεχή επαφή με τις παραγωγικές τάξεις και τους θεσμούς της οικονομίας, και δεν ξεχνούμε ότι πρέπει να λειτουργούμε σταθεροποιητικά για την οικονομία.
Ο υπουργός Οικονομικών οφείλει να μην την αποσταθεροποιεί, για κανένα λόγο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει, το γνωστό σε αυτόν παίγνιο. Επί μακρόν, πετά στα ροζ συννεφάκια, νομίζοντας ότι η οικονομία θα υπακούσει κατ’ ανάγκην στις επιθυμίες του.
Μήπως, όμως, καθυστερήσατε να λάβετε μέτρα για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων από την υγειονομική κρίση;
Η Κυβέρνηση και το υπουργείο Οικονομικών από την πρώτη στιγμή, μη γνωρίζοντας πότε θα αρθεί το αίτιο της κρίσης, σχεδίασε και υλοποιεί, με αίσθημα δικαίου, οριζόντιες και εστιασμένες παρεμβάσεις, τόσο από την πλευρά της προσφοράς όσο και της ζήτησης.
Ορισμένες από αυτές τις παρεμβάσεις απαιτούσαν επιπρόσθετους βαθμούς ελευθερίας που δεν είχε η χώρα μας πριν από την υγειονομική κρίση.
Βαθμοί ελευθερίας που σταδιακά αποκτήθηκαν μετά τη λήψη σημαντικών αποφάσεων, κατά τη διάρκεια της κρίσης, από το Eurogroup, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Με αυτόν τον τρόπο, το Κράτος, αξιοποιώντας πλήρως τα αυξημένα περιθώρια δημοσιονομικής ευελιξίας και ενίσχυσης της ρευστότητας, ανέλαβε εμπροσθοβαρώς το βάρος λειτουργίας του συνόλου, σχεδόν, της οικονομίας. Με ένα πακέτο μέτρων που, στην πλήρη εξέλιξή του, θα διαμορφωθεί στα 24 δισ. ευρώ, με τις νέες πρόνοιες που θα προστεθούν και συνδέονται και με την αξιοποίηση διαθέσιμων και νέων ευρωπαϊκών ταμείων, για το σήμερα και το αύριο της οικονομίας.
Γιατί η επανεκκίνησή της, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς, θα είναι ένα άκρως απαιτητικό και δύσκολο στοίχημα.
Κατά ευρύτερη παραδοχή, τους δύο περίπου μήνες ανταποκριθήκαμε ικανοποιητικά. Ενδεικτικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην Έκθεσή της, αναγνωρίζει την “ταχεία πολιτική αντίδραση της Κυβέρνησης” με “δημοσιονομικά μέτρα που στρώνουν τον δρόμο για ταχύτερη ανάκαμψη το 2021” και “μέτρα που αναμένεται να αποσοβήσουν ευρείας κλίμακας απολύσεις και πτωχεύσεις”, ενώ πιστοποιεί ότι η ελληνική οικονομία εισήλθε στο 2020 “με αρκετά ισχυρές βάσεις”.
Τώρα αρχίζουν, δειλά-δειλά, να ξαναπαίρνουν μπροστά οι μηχανές της οικονομίας.
Ως Κυβέρνηση, οικονομικό επιτελείο και Κράτος θα προσπαθήσουμε το καλύτερο για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Από όλους χρειάζεται ενθάρρυνση και ενίσχυση αυτών που δρουν στην οικονομία και περιορισμό στις υπερβολικές δόσεις καταστροφολογίας.
Όλοι γνωρίζουμε ότι η περίοδος που διανύουμε, αλλά και η επόμενη περίοδος, θα είναι εξαιρετικά δύσκολες και ως τέτοιες τις αντιμετωπίζουμε.
Είναι ώρα ευθύνης, σύνεσης, συντεταγμένης δράσης και σκληρής δουλειάς.
Όλα τα άλλα, στην τρέχουσα κατάσταση, ας τα βάλουμε στην άκρη.
Ποιες είναι οι παρεμβάσεις που απομένουν και πότε θα έρθουν;
Σιγά-σιγά έχουμε εισέλθει στη φάση της επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας.
Μέλημά μας είναι η στήριξη της απασχόλησης, η ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων και η υλοποίηση στοχευμένων κλαδικών πολιτικών για την ανάκαμψη σημαντικών τομέων της οικονομίας οι οποίοι επλήγησαν ή πλήττονται εντονότερα από την υγειονομική κρίση.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Κυβέρνηση επεξεργάζεται και θα υλοποιήσει πολιτικές με οριζόντια και με κλαδική διάσταση, λαμβάνοντας υπόψη τις δημοσιονομικές και ταμειακές δυνατότητες της χώρας.
Οι κυβερνητικές επιλογές θα ανακοινωθούν έγκαιρα.
Ποια είναι τα περιθώρια για φορολογικές ελαφρύνσεις μέσα στο 2020 και πώς επαναπροσδιορίζεται ο οδικός χάρτης μείωσης των φόρων, όπως είχε προσδιορισθεί προ Covid-19; Ισχύουν οι πληροφορίες για λελογισμένη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, στις διανυκτερεύσεις και στις μεταφορές; Τι θα γίνει με την προκαταβολή φόρου και με τη φορολόγηση των ακινήτων;
Σε ό,τι αφορά στον φορολογικό σχεδιασμό, η βούληση της Κυβέρνησης και του οικονομικού επιτελείου, πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, ήταν η στοχευμένη μείωση φορολογικών συντελεστών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων των πολιτών.
Και αυτό εφαρμόστηκε με επιτυχία τους πρώτους οκτώ μήνες διακυβέρνησης.
Με την υγειονομική κρίση, άνοιξε μία παρένθεση, στην οποία, η Ελλάδα, όπως και όλες οι χώρες, άλλαξε τη δημοσιονομική της πολιτική, αυξάνοντας τις δαπάνες.
Σταδιακά θέλουμε να επανέλθουμε στην προ-κορονοϊού κατάσταση.
Το οικονομικό επιτελείο επεξεργάζεται ορισμένες λελογισμένες και στοχευμένες μειώσεις φόρων, έχοντας όμως κατά νου την επίδρασή τους στα δημοσιονομικά δεδομένα του 2020, καθώς και στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2021.
Ως προς τα συγκεκριμένα φορολογικά μέτρα στα οποία αναφερθήκατε, έχουμε επεξεργαστεί σχέδια και θα λάβουμε τις βέλτιστες δυνατές αποφάσεις την κατάλληλη χρονική στιγμή.
Θα δώσουμε έμφαση στην ανάγκη να στηριχθεί η επανεκκίνηση της οικονομίας και οι κλάδοι που αποτελούν τις “ατμομηχανές” της τους ιδιαίτερους μήνες του φετινού καλοκαιριού.
Στη συνέχεια, από τον Σεπτέμβριο και μετά, ευελπιστούμε ότι θα έχουν διαμορφωθεί οι προϋποθέσεις, ώστε να δρομολογήσουμε πολιτικές με πιο μόνιμα χαρακτηριστικά, αντιμετωπίζοντας δυσκολίες που έχουν ανακύψει.
Πώς εξελίσσεται το μέτρο της Επιστρεπτέας Προκαταβολής; Πότε θα ξεκινήσουν οι αιτήσεις για τη 2η δόση του χρηματοδοτικού αυτού σχήματος, ύψους 1 δισ. ευρώ επιπλέον; Θα αλλάξουν κάποιοι όροι;
Την προηγούμενη εβδομάδα πιστώθηκε στους τραπεζικούς λογαριασμούς 34.058 δικαιούχων ποσό συνολικού ύψους 233,3 εκατ. ευρώ. Λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος, και προκειμένου να διευκολυνθούν οι δικαιούχοι οι οποίοι δεν είχαν τη δυνατότητα να οριστικοποιήσουν την Αίτηση Χορήγησης, το Υπουργείο Οικονομικών παρέτεινε τη σχετική προθεσμία έως αύριο, Τρίτη. Στη συνέχεια, θα πραγματοποιηθούν και οι επόμενες πληρωμές.
Αμέσως μετά την ολοκλήρωση του εν εξελίξει προγράμματος της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, θα δρομολογηθούν οι διαδικασίες για ένα νέο πρόγραμμα του χρηματοδοτικού σχήματος, με πρόσθετο διαθέσιμο ποσό άνω του 1 δισ. ευρώ, το οποίο θα αφορά μεγαλύτερο αριθμό επιχειρήσεων, που επλήγησαν μετά τον Μάρτιο από την υγειονομική κρίση.
Έτσι, η άμεση χρηματοδοτική ενίσχυση που θα λάβουν δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις από το Κράτος με γρήγορες, απλές και διαφανείς διαδικασίες, θα ανέλθει στα 2 δισ. ευρώ.
Ποια εκτιμάτε ότι θα είναι η επίδραση της πανδημίας στις ιδιωτικοποιήσεις; Επί παραδείγματι, η διαδικασία πώλησης του 25% του αεροδρομίου “Ελευθέριος Βενιζέλος”, σύμφωνα με πληροφορίες, μετατίθεται χρονικά.
Η Κυβέρνηση παραμένει σταθερά προσηλωμένη στην εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έχει σχεδιάσει και τις οποίες χρειάζεται η ελληνική οικονομία, προκειμένου να επιτύχει το αναγκαίο επενδυτικό άλμα για την επίτευξη υψηλών και διατηρήσιμων ρυθμών ανάπτυξης.
Στον πυρήνα των μεταρρυθμίσεων αυτών βρίσκεται και το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, το οποίο προφανώς επηρεάζεται από την πανδημία, αλλά συνεχίζεται, προσαρμοσμένο στις νέες συνθήκες που διαμορφώθηκαν στις αγορές και στον χρηματοπιστωτικό τομέα λόγω της εξάπλωσης του κορονοϊού.
Απόδειξη αποτελεί η πρόσφατη υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης του δικαιώματος χρήσης και εκμετάλλευσης της μαρίνας Αλίμου για 40 χρόνια.
Δεδομένου ότι ο κλάδος των αερομεταφορών αποτελεί πυλώνα του ελληνικού τουρισμού, εξετάζετε τη λήψη μέτρων στήριξης των ελληνικών αεροπορικών εταιρειών;
Όπως προανέφερα, στο στάδιο που βρισκόμαστε, εξετάζονται εναλλακτικά μέτρα στήριξης παραγωγικών κλάδων της οικονομίας οι οποίοι πλήττονται εντονότερα από την κρίση.
Μεταξύ αυτών των κλάδων περιλαμβάνονται και οι αερομεταφορές.
Όταν το σχέδιο οριστικοποιηθεί, σε συνεργασία και με τα συναρμόδια Υπουργεία, και λαμβάνοντας υπόψη το θετικό πλαίσιο κατευθυντήριων γραμμών και συστάσεων που παρουσίασε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τότε θα υπάρξουν και ανακοινώσεις.
Υπενθυμίζεται, βεβαίως, ότι σε όλους, σχεδόν, τους κλάδους έχουμε ήδη παρέμβει με το οριζόντιο “δίχτυ” ασφαλείας το οποίο απλώσαμε για εργαζόμενους και επιχειρήσεις.
Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκτιμάτε ότι θα είναι εφικτή η ενεργοποίηση των 3 εργαλείων των 540 δισ. ευρώ (δάνεια ESM, SURE και ETEπ) από την 1η Ιουνίου και πότε θα φτάσουν τα λεφτά στην Αθήνα; Πόσα χρήματα μπορεί να πάρει η Ελλάδα από το SURE; Ποιο είναι το συνολικό ποσό που θα φτάσει στα κρατικά ταμεία από την Ε.Ε., εάν προστεθούν και οι άλλες παρεμβάσεις, όπως για παράδειγμα η χρήση κονδυλίων του ΕΣΠΑ για τις αποζημιώσεις των 800 ευρώ;
Η ενεργοποίηση των εργαλείων αυτών, το συντομότερο δυνατό, αποτελεί επιτακτική ανάγκη, προκειμένου να δοθεί ισχυρή ευρωπαϊκή απάντηση σε μια εξωγενή κρίση που έχει πλήξει όλα τα κράτη-μέλη.
Ειδικά για τη χώρα μας, κομβικής σημασίας είναι τόσο το πρόγραμμα SURE, που θα συμβάλει καθοριστικά στη στήριξη της απασχόλησης και του εισοδήματος των εργαζομένων, όσο και το πανευρωπαϊκό εργαλείο χρηματοδότησης των επιχειρήσεων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, το οποίο θα τονώσει τη ρευστότητα των επιχειρήσεων.
Από τα δύο αυτά εργαλεία, η Ελλάδα επιδιώκει να λάβει σημαντικά κονδύλια, το τελικό ύψος των οποίων δεν έχει ακόμα καθοριστεί αλλά προσδοκούμε ότι μπορεί να είναι μεγαλύτερο από τις αρχικές εκτιμήσεις.
Ως προς το πανευρωπαϊκό εργαλείο χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, θέση της χώρας μας είναι οι πόροι να κατευθυνθούν κυρίως προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για τη στήριξη της ρευστότητας και της οικονομικής δραστηριότητας στην παρούσα, ιδιαίτερα δύσκολη, οικονομική συγκυρία.
Επίσης, θα αξιοποιηθούν όλοι οι πόροι του ΕΣΠΑ, ενώ εκτιμούμε ότι το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα διαμορφωθεί φέτος περίπου στα 8 δισ. ευρώ, με αυξημένο το κομμάτι που αφορά τα συγχρηματοδοτούμενα έργα.
Θα διεκδικήσουμε το μέγιστο δυνατό, για να βοηθήσουμε εργαζόμενους και εργοδότες να ξανασταθούν στα πόδια τους.
Επειδή, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, οι ευρωπαϊκοί πόροι είναι δύσκολο να φθάσουν στη χώρα μας πριν από τον Ιούλιο, προχωράμε στα μέτρα στήριξης που έχουμε σχεδιάσει, με εθνικούς πόρους.
Στο βασικό σενάριό της, η Κυβέρνηση προτιμά να προβεί σε μεγαλύτερες εκδόσεις εντόκων γραμματίων ή σε εξόδους στις αγορές, προκειμένου να ενισχύσει τα ταμειακά διαθέσιμα του Κράτους, αντί να προσφύγει στον ESM. Πόσο, λοιπόν, έχει “κοστίσει” μέχρι στιγμής στα κρατικά ταμεία το πακέτο στήριξης;
Η Κυβέρνηση και το Υπουργείο Οικονομικών κάνουν χρήση του “ταμείου” της χώρας με μεγάλη προσοχή, σύνεση, υπευθυνότητα και προνοητικότητα.
Χρησιμοποιούνται ταμειακά διαθέσιμα των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης στις εμπορικές τράπεζες και στην Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά ταυτόχρονα αντλούνται και πόροι από τις αγορές. Συγκεκριμένα, το Δημόσιο, μέσα στην υγειονομική κρίση, έχει ήδη αντλήσει επιτυχώς 2 δισ. ευρώ από τις αγορές μέσω του 7ετούς ομολόγου και άλλο 1 δισ. ευρώ μέσω της αύξησης των εκδόσεων εντόκων γραμματίων.
Έχετε πει πως, στο βασικό σενάριο, δεν θα χρησιμοποιήσετε το “μαξιλάρι” διαθεσίμων των 15,7 δισ. ευρώ, που προέρχεται από τον ESM. Υπό ποιες προϋποθέσεις θα αλλάξει αυτή η στάση, καθώς και η θέση σας για μη προσφυγή στη νέα πιστοληπτική γραμμή του ESM; Αλλάζει πλέον ο σχεδιασμός του ΟΔΔΗΧ για το 2020, με εντονότερη παρουσία στις αγορές, ή αναζητούνται άλλες πηγές εσόδων;
Καταρχάς, χάρη στη μεγάλη υπευθυνότητα και σύνεση με την οποία διαχειριζόμαστε τα ταμειακά διαθέσιμα, στην προαναφερθείσα επιτυχή άντληση πόρων από τις αγορές και στη χαμηλότερη του αναμενομένου υστέρηση εσόδων τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο, δεν έχουμε, υπό τις παρούσες συνθήκες, λόγο να εξετάσουμε τις επιλογές που αναφέρατε.
Επί τη ευκαιρία, οφείλω να ευχαριστήσω τους φορολογούμενους που ανταποκρίθηκαν στις υποχρεώσεις τους μέσα στην υγειονομική κρίση, παρά τις δυσκολίες, αξιοποιώντας τις διευκολύνσεις που τους παρείχε το Κράτος.
Η στόχευσή μας, πράγματι, είναι να μη χρησιμοποιήσουμε τα 15,7 δισ. ευρώ του “Ειδικού Λογαριασμού Αποθεματικού”, τα οποία προέρχονται κυρίως από τον ESM. Και αυτό για δύο σημαντικούς λόγους: πρώτον, τα χρήματα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν υπό αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις, που επιβλήθηκαν επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, και δεύτερον είναι χρήσιμο να παραμείνουν στην άκρη για την επόμενη μέρα της ελληνικής οικονομίας.
Συνεπώς, μόνο μια σημαντική αλλαγή των δεδομένων της υγειονομικής κρίσης, θα μας έκανε να εξετάσουμε το ενδεχόμενο αυτό.
Όσον αφορά στη νέα πιστοληπτική γραμμή του ESM, το Eurogroup, με τη σημαντική σχετική απόφαση που έλαβε και η οποία επικυρώθηκε την περασμένη Παρασκευή από το Συμβούλιο Διοικητών του, δίνει, σε όποια χώρα θελήσει, τη δυνατότητα να προσφύγει, μέχρι το τέλος του 2022, στον Μηχανισμό, για να καλύψει, άμεσες και έμμεσες, δαπάνες αντιμετώπισης της υγειονομικής κρίσης, χωρίς να επιβάλλονται μακροοικονομικοί στόχοι και πρόσθετες προϋποθέσεις.
Η Ελλάδα, με τα σημερινά δεδομένα, δεν χρειάζεται να το πράξει. Επειδή, όμως, κανείς δεν μπορεί να κάνει ασφαλείς προβλέψεις για την εξέλιξη της πανδημίας, είναι χρήσιμο για όλα τα κράτη-μέλη να υπάρχει ένα πρόσθετο όπλο στη φαρέτρα τους.
Εμείς θα συνεχίσουμε να ακολουθούμε τη χρηματοδοτική στρατηγική που είχε χαράξει ο ΟΔΔΗΧ για φέτος, με τη διαφορά ότι τα έσοδα από την εκδοτική δραστηριότητα θα αξιοποιηθούν για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Οι επιλογές μας θα είναι οι ενδεδειγμένες, ώστε να διασφαλιστεί η τακτική και με τους βέλτιστους όρους επικοινωνία του Ελληνικού Δημοσίου με τις διεθνείς αγορές.
Αν η κρίση – λόγω των διεθνών συνθηκών ή άλλων παραγόντων – επεκταθεί, ειδικά σε κλάδους όπως ο τουρισμός, και πέραν του Αυγούστου, υπάρχει το δημοσιονομικό περιθώριο ανάλογης επέκτασης μέτρων, όπως οι αναστολές πληρωμής φόρων/εισφορών και η κάλυψη μέρους του μισθολογικού κόστους;
Η Κυβέρνηση, ως όφειλε, έχει επεξεργαστεί και ακραία σενάρια, που προβλέπουν επέκταση της κρίσης, η οποία όμως είναι αναχαιτίσιμη με τρία όπλα: Πρώτον όσα σας ανέπτυξα πιο πάνω σχετικά με τα ταμειακά διαθέσιμα, τις εκδόσεις ομολόγων και εντόκων γραμματίων και την ικανοποιητική πορεία των εσόδων. Δεύτερον την κατάλληλη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων από το πρόγραμμα SURE, την ΕΤΕπ, το ΕΣΠΑ κ.λπ. και τρίτον την ενεργοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο προσβλέπουμε ότι θα είναι λειτουργικό μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του έτους και ότι θα έχει μέγεθος και σύνθεση χρηματοδότησης – κυρίως μέσω επιχορηγήσεων – που να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις με τις οποίες όλες οι ευρωπαϊκές οικονομίες είναι αντιμέτωπες.
Θεωρείτε δεδομένη την αποδέσμευση των 640 εκατομμυρίων ευρώ από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων τον Ιούνιο; Η κυβέρνηση προτίθεται να ζητήσει από τον ESM να λάβει εμπροσθοβαρώς και άλλες “δόσεις” που συνδέονται με την ενισχυμένη εποπτεία;
Με δεδομένο ότι η χώρα μας ήταν συνεπής στις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει μέχρι τον Μάρτιο και ότι όσες ανατροπές υπήρξαν στη συνέχεια οφείλονται αποκλειστικά στις επιπτώσεις της πανδημίας, είμαι πεπεισμένος ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θα τηρήσουν το μερίδιο της συμφωνίας που τους αναλογεί.
Ένας σημαντικός πρόσθετος λόγος για να γίνει αυτό είναι ότι το, κομβικής σημασίας, ζήτημα της προστασίας της Α΄ κατοικίας αντιμετωπίστηκε με τον βέλτιστο τρόπο τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μεσοπρόθεσμα, και με τη σύμφωνη γνώμη των ευρωπαϊκών θεσμών, ώστε να μη μείνει κανείς ευάλωτος δανειολήπτης ακάλυπτος και επιπλέον να βοηθηθούν ακόμα περισσότεροι συμπολίτες μας καθώς και – για πρώτη φορά – οι συνεπείς δανειολήπτες που επλήγησαν από τη σημερινή κρίση.
Όσον αφορά στην εμπροσθοβαρή εκταμίευση και άλλων “δόσεων”, το ερώτημά σας πηγάζει, προφανώς από το γεγονός ότι η Αξιωματική Αντιπολίτευση συνυπολόγισε, αυθαίρετα, το σύνολο των μελλοντικών επιστροφών κερδών από τα ελληνικά ομόλογα στις δυνητικές χρηματοδοτικές πηγές της χώρας. Μόνο που το 2018, ως Κυβέρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ δεσμεύτηκε ότι η καταβολή των ποσών αυτών θα γίνεται τμηματικά, σε εξαμηνιαία βάση, και υπό την προϋπόθεση της επιτυχούς ολοκλήρωσης των αξιολογήσεων της ενισχυμένης εποπτείας, στην οποία ο ίδιος μας έβαλε. Προτού, λοιπόν, τοποθετηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, ας αναγνωρίσει – επιτέλους – τις ευθύνες του και ας θυμηθεί, ότι, εξαιτίας των καθυστερήσεων στις αξιολογήσεις επί των ημερών του, η τελευταία εκταμίευση έχει μετατεθεί από τον Ιούνιο του 2022 για τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους.
Εμείς είμαστε και θα συνεχίσουμε να είμαστε συνεπείς σε ό,τι έχει συμφωνηθεί.
Με αυτό το όπλο θα διεκδικήσουμε και θα πετύχουμε τις βέλτιστες λύσεις, για να ξεπεραστεί η παρούσα δύσκολη συγκυρία με τις λιγότερες δυνατές απώλειες και τη μεγαλύτερη δυνατή κοινωνική συνοχή. Και να ξαναπιάσουμε το νήμα από το σημείο στο οποίο είχαμε φθάσει τον Φεβρουάριο.
Υπάρχει εκτίμηση για το πότε θα υποχρεωθεί η Ελλάδα να επιστρέψει στις υποχρεώσεις των δεσμευτικών πρωτογενών πλεονασμάτων; Θα ζητήσει τότε τη μείωσή τους;
Δεδομένου ότι η παγκόσμια οικονομία θα συνεχίζει να επηρεάζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα από τα απόνερα της υγειονομικής κρίσης, εκτιμώ ότι θα υπάρξει μία προσαρμογή ως προς την επίτευξη των στόχων, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και τα επόμενα χρόνια.
Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ντομπρόβσκις, με πρόσφατες δηλώσεις του, αναγνώρισε την ανάγκη να επανεξεταστούν μετά τη σημερινή κρίση οι στόχοι για όλα τα κράτη-μέλη, όπως επίσης και οι δημοσιονομικοί κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι δεν θα πρέπει να υπάρξει ο συνήθης εγκλωβισμός, με χώρες που ζητούν μεγαλύτερη πειθαρχία και άλλες που βλέπουν μεγάλη λιτότητα.
Η Κυβέρνηση θα επιδιώξει τη μείωση των δημοσιονομικών στόχων, όπως άλλωστε είχε θέσει ως βασική προτεραιότητα και προ υγειονομικής κρίσης.
Όλοι μας, βεβαίως, θα πρέπει να κινούμαστε στο πλαίσιο του ρεαλισμού, με γνώση των περιθωρίων της οικονομίας, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
