Σχέδιο στοχευμένης μείωσης του συντελεστή υπολογισμού της προκαταβολής φόρου για τις κερδοφόρες επιχειρήσεις, οι οποίες θα είναι σε θέση να αποδείξουν ότι πλήττονται καίρια από την ύφεση που προκαλεί ο κορωνοϊός, εξετάζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης. Η μείωση του συντελεστή υπολογισμού της προκαταβολής, από το επίπεδο του 100% που είναι σήμερα, είναι ένα από τα μέτρα φορολογικού χαρακτήρα που θέλει να εφαρμόσει η κυβέρνηση για την ενίσχυση των πληττόμενων επιχειρήσεων. Ωστόσο, το οικονομικό επιτελείο φαίνεται να αποκλείει από τώρα τη λύση της οριζόντιας μείωσης για το σύνολο των εταιρειών, λόγω υψηλού δημοσιονομικού κόστους. Στον φετινό προϋπολογισμό έχει αναγραφεί πρόβλεψη για είσπραξη 2 δισ. ευρώ από την προκαταβολή φόρου των επιχειρήσεων. Η απόδοσή της έχει ήδη μειωθεί σε σχέση με πέρυσι λόγω της αναπροσαρμογής του φορολογικού συντελεστή από το 29% στο 24%. Ωστόσο, και πάλι, η οριζόντια μείωση θα είχε ως αποτέλεσμα να χαθούν έσοδα πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει ότι ακόμη και αν ληφθεί άμεσα η απόφαση για τη μείωση της προκαταβολής φόρου, η υλοποίηση του μέτρου δεν θα γίνει «εδώ και τώρα». Το υπουργείο Οικονομικών θα περιμένει να ολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων ώστε να υπάρχει η τελική εικόνα για την πορεία της κερδοφορίας των επιχειρήσεων μέσα στο 2019. Το συγκεκριμένο ζήτημα είναι εξαιρετικά κρίσιμο καθώς από τα κέρδη του 2019 (σε ετήσια βάση οι επιχειρήσεις δηλώνουν κέρδη της τάξεως των 14 δισ. ευρώ) προκύπτει και η βάση υπολογισμού της προκαταβολής φόρου.
Η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων από τα νομικά πρόσωπα είναι προγραμματισμένο να ολοκληρωθεί στο τέλος Ιουνίου, αν και η παράταση είναι πολύ πιθανή. Με την έκδοση των εκκαθαριστικών, οι επιχειρήσεις θα κληθούν να πληρώσουν προκαταβολή φόρου 100% επί των κερδών του 2019. Στη συνέχεια, σχεδιάζεται να γίνει ανάλυση των δηλώσεων ΦΠΑ που θα έχουν υποβληθεί εν τω μεταξύ (μέχρι τέλος Ιουλίου υποβάλλονται οι δηλώσεις για το β΄ τρίμηνο από τις εταιρείες με απλογραφικά βιβλία και οι δηλώσεις με τις συναλλαγές του Ιουνίου από τις επιχειρήσεις με απλογραφικά βιβλία), προκειμένου να γίνει όσο το δυνατόν καλύτερη προσέγγιση για το ποιες επιχειρήσεις έχουν πληγεί περισσότερο, τουλάχιστον σε επίπεδο εσόδων. Ανάλογα με τα ευρήματα αυτής της έρευνας, θα προκύψει και η τελική συνταγή για τον υπολογισμό της προκαταβολής φόρου.
Ουσιαστικά, το σχέδιο είναι να ακολουθηθεί η περυσινή λύση. Δηλαδή, να γίνει δεύτερη εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων των νομικών προσώπων το φθινόπωρο. Οσες επιχειρήσεις έχουν προλάβει να πληρώσουν τον φόρο που τους αναλογεί θα λαμβάνουν πίσω τα χρήματα μέσω Taxis. Αντίθετα, για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις που θα εξακολουθούν να οφείλουν, θα γίνεται με συμψηφισμό του διορθωτικού ποσού με τις τελευταίες δόσεις του φόρου εισοδήματος.
Η απόφαση για τη μείωση του συντελεστή υπολογισμού της προκαταβολής φόρου έχει και έντονο «δημοσιονομικό χρώμα». Αν η κυβέρνηση επιμείνει στην εφαρμογή του 100%, τότε ουσιαστικά μεταφέρει μια δημοσιονομική «βόμβα» στον προϋπολογισμό του 2021. Και αυτό, διότι όλες οι κερδοφόρες επιχειρήσεις κατά το 2019, που το 2020 θα έχουν σημαντική υποχώρηση κερδών ή ακόμη και ζημίες, του χρόνου θα δικαιούνται σημαντικές επιστροφές φόρου. Αντίθετα, αν μειωθεί από φέτος ο συντελεστής υπολογισμού της προκαταβολής φόρου, το βάρος μεταφέρεται στον φετινό προϋπολογισμό με αντίστοιχη «ελάφρυνση» του προϋπολογισμού της επόμενης χρονιάς. Επίσης, η μείωση της προκαταβολής φόρου θεωρείται και «αμυντικό μέτρο» απέναντι στο ενδεχόμενο κατακόρυφης αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία, καθώς είναι αμφίβολο ποιες από τις επιχειρήσεις που θα κληθούν να προπληρώσουν τον φόρο για την επόμενη χρονιά (ο οποίος μάλιστα είναι πολύ πιθανό να μην τους αναλογεί) θα ανταποκριθούν στην υποχρέωση ή αν απλώς θα μετακυλίσουν το βάρος μέσω ρύθμισης.