Του Γ. Αγγέλη
Με δεδομένο και βασικό στοιχείο εκτίμησης ότι η οικονομία της Ευρωζώνης δεν θα επιστρέψει στα προ COVID-19 επίπεδα πριν από το… 2023, ο ρόλος της ΕΚΤ αναπροσαρμόζεται για να καλύψει ένα “φλέγον” σημείο των προβλημάτων της Ευρωζώνης, τα προβλήματα του χρέους και της αναχρηματοδότησής του.
Σύμφωνα με τα όσα εξηγεί σε κείμενό του που ανέβηκε στο blog του στην ΕΚΤ την Πρωτομαγιά, ο Philip Lane επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, ο ρόλος της ΕΚΤ δεν αφορά πλέον μόνο τη διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών αλλά πρέπει να επεκταθεί -και το κάνει ήδη εν μέρει- στη διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών του χρέους των κρατών-μελών της Ευρωζώνης από τη μεγάλη αστάθεια που έχει προκαλέσει η κρίση. Θα μπορούσε να προσθέσει “και η ανομοιογένεια της στάσης των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων” αλλά το αποφεύγει.
Η “θέση” αυτή του Lane που είναι ουσιαστικά και γραμμή εκκίνησης για τη στάση της ΕΚΤ, σε πρώτη ανάγνωση είναι μία ευθεία διάψευση της σχετικά πρόσφατης ατυχούς δήλωσης της Λαγκάρντ ότι δεν είναι δουλειά της ΕΚΤ να “διορθώνει” τα spreads, δηλαδή το κόστος αναχρηματοδότησης των χωρών-μελών της Ευρωζώνης.
Σε δεύτερη ανάγνωση όμως, σημαίνει ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες στην Φρανκφούρτη βλέπουν τον ρόλο της ΕΚΤ στο πεδίο αυτό ως τον ουσιαστικότερο, με δεδομένο ότι ο κίνδυνος του πληθωρισμού παραμένει χαμένος στο απόμακρο μέλλον. Ήδη η ΕΚΤ έχει κινηθεί στην κατεύθυνση αυτή με την εκκίνηση του “έκτακτου QE” παράλληλα και ταυτόχρονα με το QE του περασμένου Σεπτέμβρη, με αγορές κρατικού αλλά και εταιρικού χρέους σε μηνιαία βάση ολοένα και μεγαλύτερες, ιδιαίτερα όσον αφορά χώρες με πρόβλημα όπως π.χ. η Ιταλία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι αν δεν είχαν μεσολαβήσει οι αγορές της ΕΚΤ το spread και οι αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων θα είχαν ήδη χτυπήσει “κόκκινο”.
Πολύ περισσότερο μάλιστα που η Fitch πριν από δέκα ημέρες υποβάθμισε το ιταλικό χρέος, στέλνοντάς το σε επίπεδο αξιολόγησης που διαφέρει μόλις μία βαθμίδα από τα non investment grade, όπως είναι τα ελληνικά. Η πίεση αυτή αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω καθώς τις επόμενες ημέρες Moody’s και S&P πρόκειται να ανακοινώσουν τις δικές τους αξιολογήσεις για το ιταλικό χρέος.
Το “κείμενο” εξηγήσεων του Philip Lane έρχεται λίγα 24ωρα πριν τις αξιολογήσεις αυτές για να προλάβει νέες “εκπλήξεις”, διαβεβαιώνοντας τις αγορές ότι η ΕΚΤ δεν πρόκειται να αφήσει κανέναν να “πνιγεί” στο χρέος του μέχρι να επανέλθουν οι οικονομίες της Ευρωζώνης σε “φυσιολογικές συνθήκες”, τις οποίες τοποθετεί στο…2023.
Με άλλα λόγια μέχρι τότε, η ΕΚΤ θα αγοράζει όσο χρέος χρειαστεί για να εμποδίσει το χρεοστάσιο των οικονομιών της Ευρωζώνης.
‘Οσοι παρακολουθούν και αποκωδικοποιούν τις λεκτικές παρεμβάσεις των μελών του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, καταλαβαίνουν μετά την παρέμβαση του κ. Lane ότι αυτό που έγινε με την Ελλάδα, ήτοι η κατ’ εξαίρεση αποδοχή των non investment grade ομολόγων της (waiver), όπως και η απόφαση να αποδέχεται η ΕΚΤ στο πλαίσιο του “έκτακτου QE” για αγορά όλα τα εταιρικά ομόλογα που εκδόθηκαν με αξιολόγηση investment grade (ακόμα και αν την έχασαν στη συνέχεια), δεν είναι παρά τα πρώτα δείγματα του πώς ετοιμάζεται να ενεργήσει για την Ευρωζώνη η ΕΚΤ μέχρι και το 2023, τουλάχιστον…
Η “σταθεροποίηση” των αποδόσεων των τίτλων χρέους, σημαίνει δύο τουλάχιστον παρεμβάσεις, διεύρυνση του όγκου των αγορών (του έκτακτου QE) με ταυτόχρονη διεύρυνση της σύνθεσης των τίτλων που θα αγοράζει.
Πόσο “μακρυά” μπορεί να φτάσει αυτό; Ο κ. Lane διορθώνοντας την κα Λαγκάρντ εξηγεί στο πρωτομαγιάτικο μήνυμά του ότι θα φτάσει όσο μακρυά χρειασθεί προκειμένου να διασφαλίσει τη σταθερότητα των αποδόσεων, δηλαδή τη διασφάλιση της αναχρηματοδοτησης του χρέους με όρους που δεν θα οδηγούν σε χρεοστάσιο τις οικονομίες του ευρώ.
https://www.capital.gr/diethni/3450848/ti-perilambanei-to-epomeno-kuma-parembaseon-tis-ekt
