Ιδιαίτερη προσοχή σε 15 οδηγίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) για τη συμπλήρωση των φετινών φορολογικών δηλώσεων πρέπει να επιδείξουν φέτος όσοι φορολογούμενοι βαρύνονται με «εξαρτώμενα τέκνα».
Εφόσον ακολουθήσουν πιστά τις οδηγίες αυτές θα καταφέρουν να συμπληρώσουν σωστά τις δηλώσεις φορολογίας των εισοδημάτων του 2019 και δεν θα χάσουν ποσά από τα οικογενειακά επιδόματα που δικαιούνται από τον ΟΠΕΚΑ, ούτε τις πρόσθετες εκπτώσεις φόρου που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία για όσους εξ αυτών είναι μισθωτοί, συνταξιούχοι ή κατ’ επάγγελμα αγρότες.
Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 11 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, θεωρούνται «εξαρτώμενα τέκνα» του φορολογουμένου τα άγαμα τέκνα εφόσον:
– είναι ανήλικα έως 18 ετών ή
– είναι ενήλικα έως 25 ετών και φοιτούν σε σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης της ημεδαπής ή αλλοδαπής ή
– είναι ενήλικα έως 25 ετών και είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα ανέργων του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) ή υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους.
Οι φορολογούμενοι που έχουν «εξαρτώμενα τέκνα» θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα τις ακόλουθες οδηγίες της ΑΑΔΕ:
- Τα στοιχεία που αφορούν στα «εξαρτώμενα τέκνα» πρέπει να δηλωθούν οπωσδήποτε από τους φορολογουμένους στον πίνακα 8, στην τελευταία σελίδα του εντύπου Ε1 της φορολογικής δήλωσης. Ο λόγος για τον οποίο όλοι οι φορολογούμενοι πρέπει να δηλώσουν τα στοιχεία των «εξαρτώμενων τέκνων» τους στον πίνακα 8 του Ε1 είναι ότι με βάση τα στοιχεία που θα δηλωθούν στον πίνακα αυτό θα καθοριστεί το ύψος του οικογενειακού επιδόματος που δικαιούνται να λαμβάνουν φέτος ανά δίμηνο από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ). Εφόσον η φορολογική δήλωση υποβληθεί από τους φορολογουμένους αυτούς από δω και στο εξής, τα ποσά του επιδόματος που ήδη τους έχουν καταβληθεί, για το πρώτο δίμηνο του τρέχοντος έτους, δηλαδή για το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2020, καθώς επίσης και τα ποσά που θα καταβληθούν αύριο 29 Μαΐου, για το δίμηνο Μαρτίου-Απριλίου 2020, θα επανυπολογιστούν από τον ΟΠΕΚΑ με βάση τα στοιχεία που θα έχουν αναγραφεί στον πίνακα 8 της δήλωσης. Μετά τον επανυπολογισμό, οι όποιες θετικές ή αρνητικές διαφορές προκύψουν σε σύγκριση με τα ήδη καταβληθέντα ποσά επιδομάτων θα «εκκαθαριστούν» από τον ΟΠΕΚΑ με συμψηφισμούς με τις πληρωμές των επόμενων διμήνων. Αν από τα στοιχεία της νέας φορολογικής δήλωσης που θα υποβάλει ο φορολογούμενος με εξαρτώμενα τέκνα προκύψει απώλεια του δικαιώματος είσπραξης των επιδομάτων τέκνων (π.χ. λόγω δήλωσης υψηλότερου ετήσιου εισοδήματος ή μείωσης του αριθμού των εξαρτώμενων τέκνων), τότε τα ποσά των επιδομάτων που ήδη εισέπραξε από τον ΟΠΕΚΑ για τα δύο πρώτα δίμηνα του 2020 θα πρέπει να τα επιστρέψει στον Οργανισμό.
- Οι φορολογούμενοι που απέκτησαν το 2019 εισοδήματα από μισθούς ή συντάξεις ή έχουν την ιδιότητα του κατ’ επάγγελμα αγρότη και βαρύνονται με «εξαρτώμενα τέκνα» έχουν έναν επιπλέον λόγο να δηλώσουν τα στοιχεία των τέκνων τους αυτών στον πίνακα 8 της φορολογικής τους δήλωσης. Οι φορολογούμενοι αυτοί δικαιούνται προσαυξημένη ετήσια έκπτωση φόρου, η οποία μπορεί να φθάσει μέχρι τα 1.950 ευρώ για 1 εξαρτώμενο τέκνο, μέχρι τα 2.000 ευρώ για 2 εξαρτώμενα τέκνα και μέχρι τα 2.100 ευρώ για 3 ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα. Η έκπτωση αυτή υπολογίζεται προσαυξημένη, σύμφωνα με τα παραπάνω, μόνο εφόσον τα στοιχεία των «εξαρτώμενων τέκνων» είναι δηλωμένα στον πίνακα 8 στην τελευταία σελίδα της δήλωσης.
- Ως «εξαρτώμενα τέκνα», τα οποία βαρύνουν το φορολογούμενο και αφενός λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του επιδόματος τέκνων που δικαιούται να λάβει ο φορολογούμενος από τον ΟΠΕΚΑ κατά το τρέχον έτος, αφετέρου δίνουν το δικαίωμα προσαυξημένης έκπτωσης φόρου σε κάθε φορολογούμενο που είναι μισθωτός, συνταξιούχος ή κατ’ επάγγελμα αγρότης, θεωρούνται φέτος:
– Τα άγαμα τέκνα που γεννήθηκαν από την 1η/1/2001 έως την 31η/12/2019.
– Τα άγαμα τέκνα που γεννήθηκαν από την 1η/1/1994 και μετά, εφόσον φοιτούν σε σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης του εσωτερικού ή του εξωτερικού ή είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ ή υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία.
– Τα άγαμα τέκνα που παρουσιάζουν ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον 67%.
Προϋπόθεση, εξάλλου, για να αναγνωριστούν τα παραπάνω τέκνα ως «εξαρτώμενα» είναι να συνοικούν με τον φορολογούμενο και το συνολικό ατομικό ετήσιο φορολογητέο εισόδημά τους κατά το έτος 2019 να μην έχει υπερβεί τα 3.000 ευρώ ή τα 6.000 ευρώ, εφόσον έχουν αναπηρία 67% και άνω.
«Εξαρτώμενα» τέκνα θεωρούνται και αυτά που σπουδάζουν σε άλλο δήμο, μακριά από την κατοικία των γονέων τους, διαμένοντας σε εκμισθούμενη κατοικία, εφόσον δεν απέκτησαν κατά τη διάρκεια του 2019 κανενός είδους εισόδημα.
- Σε κάθε περίπτωση υποβολής κοινής δήλωσης από έγγαμους ή μέρη συμφώνων συμβίωσης (ΜΣΣ), που έχουν από κοινού εξαρτώμενα τέκνα με τουλάχιστον 67% αναπηρία, τα οποία δεν υποβάλλουν ατομικές δηλώσεις, οι κωδικοί 005-006 του πίνακα 3 στους οποίους πρέπει να αναγραφεί ο αριθμός των τέκνων αυτών για την εξασφάλιση μείωσης φόρου 200 ευρώ συμπληρώνονται μόνο από το σύζυγο ή το ένα ΜΣΣ κι αν ο φόρος του δεν επαρκεί για να αφαιρεθεί ολόκληρο το ποσό της έκπτωσης, τότε το ποσό αυτό πιστώνεται, κατά την εκκαθάριση της δήλωσης, στο φόρο της συζύγου ή του άλλου μέρους του συμφώνου συμβίωσης.
- Σε κάθε περίπτωση κατά την οποία έγγαμοι φορολογούμενοι ή ΜΣΣ έχουν επιλέξει να υποβάλουν χωριστές δηλώσεις και έχουν από κοινού εξαρτώμενα τέκνα με αναπηρία τουλάχιστον 67% που δεν υποβάλλουν ατομικές δηλώσεις, η μείωση φόρου των 200 ευρώ πραγματοποιείται άπαξ, μόνο σε έναν σύζυγο/ΜΣΣ, χωρίς να μεταφέρεται το δικαίωμα πίστωσης φόρου στον άλλο σύζυγο/ ΜΣΣ. Στις περιπτώσεις αυτές διενεργείται διασταύρωση και εφόσον διαπιστωθεί από τον έλεγχο ότι το τέκνο με αναπηρία δηλώθηκε και από τους δύο συζύγους/ΜΣΣ, η μείωση φόρου γίνεται στο σύζυγο/ΜΣΣ με τον μεγαλύτερο φόρο εισοδήματος.
- Οι φορολογούμενοι που έχουν ενήλικα εξαρτώμενα τέκνα (σπουδαστές, υπηρετούντες στρατιωτική θητεία κ.λπ.) θα πρέπει να δηλώσουν οπωσδήποτε στον πίνακα 8, εκτός από τα ονόματα, τα έτη γέννησης, τις σχολές φοίτησης και τους ΑΜΚΑ των παιδιών τους αυτών και τους ΑΦΜ. Εάν ενήλικο εξαρτώμενο τέκνο συγκατοικεί με τους γονείς του, τότε σε περίπτωση μη δήλωσης του ΑΦΜ από τους γονείς του στον πίνακα 8 της δικής τους φορολογικής δήλωσης, το σύστημα TAXISnet δεν θα επιτρέψει στο τέκνο αυτό να δηλώσει, στη δική του φορολογική δήλωση, ότι «φιλοξενείται» στο σπίτι των γονέων του! Δηλαδή το TAXISnet θα «μπλοκάρει» τη δήλωση του τέκνου.
- Κατά τη συμπλήρωση του πίνακα 8 της φορολογικής δήλωσης από τους γονείς που έχουν ανήλικο εξαρτώμενο τέκνο, το οποίο κατά τη διάρκεια του 2019 εργάστηκε και απέκτησε εισόδημα, οπότε πρέπει κι αυτό να υποβάλει δήλωση, θα πρέπει αφενός να συμπληρωθεί το σχετικό πεδίο με τη συγκεκριμένη πληροφορία, αφετέρου να δηλωθεί ο ΑΦΜ του ανηλίκου που υποχρεούται να υποβάλει δήλωση.
- Οι φορολογούμενοι με άγαμα ενήλικα εξαρτώμενα τέκνα που σπουδάζουν, οι οποίοι τα δηλώνουν στο πίνακα 8 του δικού τους Ε1, θα πρέπει έχουν στη διάθεσή τους, για να προσκομίσουν για έλεγχο εάν τους ζητηθεί από την αρμόδια ΔΟΥ, βεβαίωση της οικείας σχολής εσωτερικού ή εξωτερικού. Στις βεβαιώσεις των αναγνωρισμένων σχολών εσωτερικού πρέπει να αναγράφονται ο αριθμός της άδειας που χορήγησε το υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, κατά περίπτωση και το ΦΕΚ στο οποίο δημοσιεύθηκε η άδεια αυτή.
- Οσοι φορολογούμενοι βαρύνονται με άγαμα ενήλικα τέκνα που είναι άνεργα απαιτείται να έχουν στη διάθεσή τους βεβαίωση του ΟΑΕΔ ότι τα τέκνα αυτά είναι εγγεγραμμένα στα μητρώα του, προκειμένου να την προσκομίσουν εφόσον κληθούν για έλεγχο δικαιολογητικών στην αρμόδια ΔΟΥ.
- Οσοι βαρύνονται με στρατευμένα τέκνα πρέπει να έχουν λάβει σχετική βεβαίωση της στρατιωτικής υπηρεσίας.
- Οσοι φορολογούμενοι απέκτησαν τέκνο εντός του 2019 απαιτείται να έχουν στη διάθεσή τους τη ληξιαρχική πράξη γέννησης, προκειμένου να την προσκομίσουν εφόσον κληθούν για έλεγχο δικαιολογητικών στην αρμόδια ΔΟΥ.
- Οσοι βαρύνονται με τέκνο ανάπηρο τουλάχιστον κατά 67% πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους και τη σχετική γνωμάτευση της αρμόδιας υγειονομικής επιτροπής.
- Εγγαμοι σύζυγοι μισθωτοί ή συνταξιούχοι ή κατ’ επάγγελμα αγρότες που επέλεξαν να υποβάλουν χωριστές δηλώσεις, προκειμένου να τύχουν και οι δύο της προσαυξημένης έκπτωσης φόρου εισοδήματος των 1.950-2.100 ευρώ, πρέπει να συμπληρώσουν και οι δύο τα στοιχεία των τέκνων τους στον πίνακα 8 στις ξεχωριστές δηλώσεις τους.
- Αμέσως μόλις αναγραφούν στον πίνακα 8 της φορολογικής δήλωσης των γονέων τα στοιχεία των «εξαρτώμενων τέκνων», «ενημερώνεται» και συμπληρώνεται αυτόματα με τον αριθμό των συγκεκριμένων τέκνων ο κωδικός 003 για τον υπόχρεο ή ο κωδικός 004 για τη σύζυγο.
- Σε περίπτωση «εξαρτώμενου τέκνου» το οποίο απέκτησε κατά τη διάρκεια του 2019 πραγματικό εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή ή βαρύνεται με τεκμαρτό εισόδημα μεγαλύτερο του πραγματικού, το συνολικό ετήσιο εισόδημα όλης της οικογένειας, το οποίο λαμβάνεται υπόψη για να κριθεί εάν η οικογένεια δικαιούται διάφορα κοινωνικά επιδόματα, προσαυξάνεται κατά το ποσό του πραγματικού ή του τεκμαρτού εισοδήματος του τέκνου.
