Σύμφωνα με το νέο νομοσχέδιο «Επιτάχυνση και απλούστευση της ενίσχυσης οπτικοακουστικών έργων, ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης και άλλες διατάξεις» και συγκεκριμένα με το άρθρο 19 αυτού, θεσπίζεται η υποχρέωση των φορέων του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα να λαμβάνουν, από 31.10.2020, το αποδεικτικό ενημερότητας (παρ. 1 και 4 του άρθρου 12 του ν. 4174/2013) μέσω της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών τους συστημάτων με το Κέντρο Διαλειτουργικότητας της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.. Με κ.υ.α. καθορίζονται τα ζητήματα εφαρμογής της ρύθμισης, ενώ μπορεί να παραταθεί το προαναφερόμενο χρονικό διάστημα και να επεκταθεί η σχετική υποχρέωση των δημοσίων φορέων και για τη βεβαίωση οφειλής (παρ. 6 του ως άνω άρθρου και νόμου).
Με τα άρθρα 17 και 18 του ιδίου νομοσχεδίου:
→ Επανακαθορίζεται το πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία της κεντρικής βάσης μοναδικής καταχώρησης των στοιχείων επικοινωνίας όλων των πολιτών [Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας (Ε.Μ.ΕΠ.)], που λειτουργεί στη Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.), αποκλειστικά μέσω της οποίας ενημερώνονται τα αντίστοιχα δεδομένα των πληροφοριακών συστημάτων των φορέων του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Ειδικότερα:
– Καθορίζεται εκ νέου η διαδικασία καταχώρησης δεδομένων και επικαιροποίησης στοιχείων στο Ε.Μ.ΕΠ. καθώς και η διαδικασία αξιοποίησης και διάθεσης των στοιχείων αυτών από το Κέντρο Διαλειτουργικότητας της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ., τηρουμένης της νομοθεσίας για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
– Περαιτέρω, καθορίζονται η διαδικασία επαλήθευσης από τη Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. των στοιχείων πολιτών καθώς και οι αντίστοιχες υποχρεώσεις των παροχών υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας, των πιστωτικών ιδρυμάτων, του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (Τ.Π.Δ.) και των λοιπών μνημονευόμενων ιδρυμάτων (ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος και ιδρύματα πληρωμών), αναφορικά με τα μητρώα που τηρούν.
– Με υπουργική απόφαση, καθορίζονται όλα τα ζητήματα εφαρμογής της ρύθμισης (έναρξης εφαρμογής, ειδικότερα στοιχεία επικοινωνίας των πολιτών, αρμόδια οργανική μονάδα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αποδέκτες των στοιχείων επικοινωνίας, εκτελούντες την επεξεργασία και αυτοτελώς υπεύθυνοι επεξεργασίας των στοιχείων, πρότυπα και απαιτήσεις για την ταυτοποίηση, διαδικασία επαλήθευσης στοιχείων κ.λπ.).
→ Επανακαθορίζονται η διαδικασία ταυτοποίησης στοιχείων δικαιούχων, η οποία μπορεί να γίνεται αυτοματοποιημένα μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ., για την καταβολή συντάξεων, μισθοδοσίας, επιδοτήσεων, επιδομάτων προνοιακού ή μη χαρακτήρα, μερισμάτων, επιστροφή φόρων κ.λπ. από το Δημόσιο, την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), τους ο.τ.α., τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης ή πρόνοιας, με πίστωση λογαριασμού πληρωμών (ΙΒΑΝ) των δικαιούχων. Όλα τα ζητήματα εφαρμογής της ρύθμισης καθορίζονται με υπουργική απόφαση [τεχνικά θέματα της διαδικασίας ταυτοποίησης του λογαριασμού πληρωμών (ΙΒΑΝ) με τον Α.Φ.Μ. του δικαιούχου ή συνδικαιούχου του λογαριασμού κ.λπ.].ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Επί του άρθρου 17
Η προτεινόμενη διάταξη αφορά στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας Πολιτών, το οποίο τηρείται στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και συγκεκριμένα στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.). Η Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. δύναται να επαληθεύει τους αριθμούς κινητών τηλεφώνων, που καταχωρούν οι πολίτες, από τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας και από τα πιστωτικά ιδρύματα. Προκειμένου να καταστεί δυνατή η ανωτέρω επαλήθευση, οι πάροχοι υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας υποχρεούνται, κατόπιν προηγούμενου ηλεκτρονικού αιτήματος του πολίτη στη Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, να επαληθεύουν από τα στοιχεία που τηρούν στα μητρώα τους, μέσω ασφαλούς διασύνδεσης, ότι ο πολίτης είναι ο ίδιος συνδρομητής του αριθμού κινητού τηλεφώνου που καταχωρεί σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο του προτεινόμενου άρθρου. Επιπλέον, τα πιστωτικά ιδρύματα, τα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος και τα ιδρύματα πληρωμών, όπως ορίζονται στον ν. 4537/2018, υποχρεούνται, κατόπιν προηγούμενου ηλεκτρονικού αιτήματος του πολίτη στη Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, να επαληθεύουν από τα στοιχεία που τηρούν, ότι ο πολίτης είναι χρήστης του αριθμού κινητού τηλεφώνου που καταχωρεί.
Επί του άρθρου 18
Με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις, ορίζεται η υποχρέωση του Δημοσίου, της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, καθώς και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή φορέων κοινωνικής ασφάλισης ή πρόνοιας, προτού προβούν σε κάθε είδους καταβολή συντάξεων, μισθοδοσίας, επιδοτήσεων, επιδομάτων προνοιακού ή μη χαρακτήρα, μερισμάτων, επιστροφή φόρων κ.ο.κ, να διενεργούν ταυτοποίηση του λογαριασμού πληρωμών (ΙΒΑΝ) του δικαιούχου με τον Α.Φ.Μ. του δικαιούχου ή συνδικαιούχου του λογαριασμού. Επιπλέον, προβλέπεται η διάθεση από τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών που τηρούν λογαριασμούς πληρωμών κατάλληλης διαδικτυακής υπηρεσίας στο Κέντρο Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ώστε να καθίσταται δυνατή η αυτοματοποιημένη ταυτοποίηση του λογαριασμού πληρωμών (ΙΒΑΝ) με τον Α.Φ.Μ..
Επί του άρθρου 19
Με το παρόν άρθρο απλοποιείται η διαδικασία υποβολής και λήψης του αποδεικτικού ενημερότητας των παραγράφων 1 και 4 του άρθρου 12 του ν. 4174/2013. Συγκεκριμένα, από την 31η.10.2020, όλοι οι φορείς του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα υποχρεούνται να λαμβάνουν το ανωτέρω αποδεικτικό ενημερότητας μέσω διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών τους συστημάτων με το Κέντρο Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης. Μετά την πάροδο της ανωτέρω ημερομηνίας, δεν θα απαιτείται η προσκόμιση του ανωτέρω αποδεικτικού ενημερότητας από τους συναλλασσόμενους πολίτες και επιχειρήσεις. Η ρύθμιση του παρόντος άρθρου εφαρμόζεται σε όλους τους φορείς του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα για όλες τις διαδικασίες στις οποίες απαιτείται από τον νόμο ο έλεγχος της φορολογικής ενημερότητας των συναλλασσόμενων πολιτών και επιχειρήσεων, όπως στη διαδικασία σύναψης δημόσιων συμβάσεων κατά τα οριζόμενα στον ν. 4412/2016.
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 17
Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας Πολιτών (Ε.Μ.Ε.Π.)
1. Στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης λειτουργεί κεντρική βάση μοναδικής καταχώρησης των στοιχείων επικοινωνίας όλων των πολιτών και ιδίως της ταχυδρομικής διεύθυνσης διαμονής, διεύθυνσης επικοινωνίας, αριθμού κινητού τηλεφώνου και διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αποκλειστικά μέσω της οποίας ενημερώνονται τα αντίστοιχα δεδομένα των πληροφοριακών συστημάτων των φορέων του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα κατά την έννοια του άρθρου 3 του ν. 3979/2011. Οι διατάξεις του παρόντος δεν επηρεάζουν τις διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας σχετικά με την κατοικία των φορολογουμένων.
2. Η καταχώρηση και ενημέρωση των ανωτέρω δεδομένων στην κεντρική βάση πραγματοποιείται είτε μέσω πιστοποιημένης πρόσβασης σε ειδική εφαρμογή με κωδικούς μοναδικής ηλεκτρονικής αυθεντικοποίησης, για την οποία δύναται να αξιοποιηθεί η χρήση των διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (taxisnet) είτε μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.) είτε με εξ αποστάσεως ταυτοποίηση. Σε περίπτωση μεταβολής των ανωτέρω στοιχείων επικοινωνίας, κάθε πολίτης οφείλει να ενημερώνει το Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας εντός τριάντα (30) ημερών από τη μεταβολή.
3. Το Κέντρο Διαλειτουργικότητας της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. δύναται να αξιοποιήσει τα ανωτέρω στοιχεία για την ταυτοποίηση των πολιτών στα μητρώα της Δημόσιας Διοίκησης και την επικοινωνία των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης με τους πολίτες που θα καταχωρίσουν τα στοιχεία επικοινωνίας τους στο μητρώο του παρόντος. Κατόπιν γραπτής ή ηλεκτρονικής ρητής συγκατάθεσης του πολίτη, σύμφωνα με τη νομοθεσία για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, τα ανωτέρω δεδομένα δύνανται να είναι διαθέσιμα στα πιστωτικά ιδρύματα.
4. Οι πάροχοι υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας υποχρεούνται, κατόπιν προηγούμενου ηλεκτρονικού αιτήματος του πολίτη στη Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, να επαληθεύουν, από τα στοιχεία που τηρούν στα μητρώα τους, μέσω ασφαλούς διασύνδεσης, ότι ο πολίτης είναι ο ίδιος συνδρομητής του αριθμού κινητού τηλεφώνου που καταχωρεί, σύμφωνα με την παρ. 2.
5. Τα πιστωτικά ιδρύματα, όπως ορίζονται στο στοιχείο 1 της παρ. 1 του άρθρου 4 του Κανονισμού (ΕΕ) υπ’ αρ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΕ) υπ’ αρ. 648/2012 (L 176), περιλαμβανομένων των υποκαταστημάτων τους, όπως ορίζονται στο στοιχείο 17 της παρ. 1 του άρθρου 4 του εν λόγω Κανονισμού, που λειτουργούν στην Ελλάδα με οποιαδήποτε μορφή, περιλαμβανομένων των υποκαταστημάτων αλλοδαπών πιστωτικών ιδρυμάτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4261/2014 (Α’ 107), του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, των ιδρυμάτων πληρωμών του ν. 4537/2018 (Α’ 84), των ιδρυμάτων ηλεκτρονικού χρήματος του ν. 4021/2011 (Α’ 218), καθώς και των υποκαταστημάτων και των αντιπροσώπων ιδρυμάτων πληρωμών και ιδρυμάτων ηλεκτρονικού χρήματος που εδρεύουν σε άλλα κράτη και λειτουργούν νόμιμα στην Ελλάδα υποχρεούνται, κατόπιν προηγούμενου ηλεκτρονικού αιτήματος του πολίτη στη Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το οποίο διαβιβάζεται στα ανωτέρω πιστωτικά ιδρύματα ή ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος ή ιδρύματα πληρωμών, να επαληθεύουν από τα στοιχεία που τηρούν ότι ο πολίτης είναι χρήστης του αριθμού κινητού τηλεφώνου που καταχωρεί, σύμφωνα με την παρ. 2.
6. Με απόφαση του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης καθορίζονται η ημερομηνία έναρξης εφαρμογής του παρόντος, τα ειδικότερα στοιχεία επικοινωνίας των πολιτών, η αρμόδια οργανική μονάδα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, οι αποδέκτες των στοιχείων επικοινωνίας, οι εκτελούντες την επεξεργασία, οι αυτοτελώς υπεύθυνοι επεξεργασίας των στοιχείων, τα πρότυπα και οι απαιτήσεις για την ταυτοποίηση, η διαδικασία επαλήθευσης του αριθμού κινητού τηλεφώνου με τους παρόχους κινητής τηλεφωνίας και με τα πιστωτικά ιδρύματα, καθώς και όλα τα ειδικότερα ζητήματα για την εφαρμογή του παρόντος.
Άρθρο 18
Ταυτοποίηση λογαριασμού πληρωμών (IBAN) και ΑΦΜ δικαιούχου
Η παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 4557/2018 (Α’ 139) αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Απαγορεύεται τα πιστωτικά ιδρύματα και οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί να τηρούν μυστικούς, ανώνυμους ή μόνον αριθμημένους λογαριασμούς, ανώνυμα βιβλιάρια καταθέσεων, ανώνυμες θυρίδες ασφαλείας, λογαριασμούς με εικονικά ονόματα ή λογαριασμούς που δεν έχουν το πλήρες όνομα του δικαιούχου τους, σύμφωνα με τα έγγραφα πιστοποίησης της ταυτότητας και τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) στην Ελλάδα ή στη χώρα φορολογικής κατοικίας, εφόσον με τη χώρα αυτή υφίσταται σύμβαση ανταλλαγής πληροφοριών. Στην περίπτωση που ο δικαιούχος έχει τη φορολογική του κατοικία σε χώρα με την οποία δεν έχει συναφθεί σύμβαση ανταλλαγής πληροφοριών, τότε απαιτείται η απόκτηση Α.Φ.Μ. στην Ελλάδα. Για κάθε είδους καταβολή συντάξεων, μισθοδοσίας, επιδοτήσεων, επιδομάτων προνοιακού ή μη χαρακτήρα, μερισμάτων, επιστροφή φόρων κ.ο.κ., που πραγματοποιείται από το Δημόσιο, την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης ή τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης ή πρόνοιας με πίστωση λογαριασμού πληρωμών (ΙΒΑΝ) του δικαιούχου, απαιτείται να διενεργείται από τους ανωτέρω φορείς η προηγούμενη ταυτοποίησή του με τον Α.Φ.Μ. του δικαιούχου ή συνδικαιούχου του λογαριασμού. Η ταυτοποίηση του προηγούμενου εδαφίου μπορεί να διενεργείται αυτοματοποιημένα μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών που τηρούν λογαριασμούς πληρωμών διαθέτουν στο Κέντρο Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης κατάλληλη διαδικτυακή υπηρεσία για την αυτοματοποιημένη ταυτοποίηση του λογαριασμού πληρωμών (ΙΒΑΝ) του δικαιούχου με τον Α.Φ.Μ. του δικαιούχου ή συνδικαιούχου του λογαριασμού. Με απόφαση του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο ζήτημα, καθώς και τεχνικά θέματα που αφορούν στη διαδικασία ταυτοποίησης του λογαριασμού πληρωμών (ΙΒΑΝ) με τον Α.Φ.Μ. του δικαιούχου ή συνδικαιούχου του λογαριασμού. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών που τηρούν λογαριασμούς πληρωμών υποχρεούνται να διασταυρώνουν τα στοιχεία των δικαιούχων σύμφωνα με τους ειδικούς καταλόγους που αποστέλλονται από τους φορείς καταβολής και να επιβεβαιώνουν την τυχόν ανεπιτυχή ολοκλήρωση της σχετικής συναλλαγής. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών μπορεί να ρυθμίζεται κάθε τεχνικό θέμα που αφορά στην υποχρέωση του προηγούμενου εδαφίου.».
Άρθρο 19
Αποδεικτικό ενημερότητας και βεβαίωση οφειλής
Από την 31η.10.2020 όλοι οι φορείς του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα υποχρεούνται να λαμβάνουν το αποδεικτικό ενημερότητας των παρ. 1 και 4 του άρθρου 12 του ν. 4174/2013 (Α’ 170) μέσω της διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών τους συστημάτων με το Κέντρο Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 47 του ν. 4623/2019 (Α’ 134). Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. μπορεί να παραταθεί το χρονικό διάστημα του προηγούμενου εδαφίου και να ρυθμιστούν οι λεπτομέρειες εφαρμογής του παρόντος. Με όμοια απόφαση μπορεί να επεκταθεί η υποχρέωση του πρώτου εδαφίου του παρόντος και για τη βεβαίωση οφειλής της παρ. 6 του άρθρου 12 του ν. 4174/2013.
