Περιλαμβάνει τροποποιήσεις στον Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο και διατάξεις για την αποτελεσματική απονομή της δικαιοσύνης
Το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο “Ενιαίο κείμενο Δικονομίας για το Ελεγκτικό Συνέδριο, ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο για τον προσυμβατικό έλεγχο, τροποποιήσεις στον Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο και διατάξεις για την αποτελεσματική απονομή της δικαιοσύνης” κατατέθηκε στη Βουλή την 17-6-2020.
Στο πρώτο μέρος του νομοσχεδίου, θεσπίζεται ενιαίο κείμενο δικονομίας για την εκδίκαση των διαφορών που υπάγονται στη δικαιοδοσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την ενσωμάτωση υφιστάμενων ρυθμίσεων και την εισαγωγή νέων.
Στο άρθρο 343 του νομοσχεδίου, προβλέπεται, για πρώτη φορά και ακολουθώντας γενικευμένη πρακτική στις δημοκρατικές χώρες, ότι η Βουλή θα δύναται, κατά την ενημέρωσή της από τον Πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί του ετήσιου προγράμματος ελέγχων του Δικαστηρίου, να ζητήσει να δοθεί προτεραιότητα σε ορισμένους από τους προγραμματισθέντες ελέγχους ή να εκφράζει ενδιαφέρον για τη διενέργεια και άλλων ελέγχων με αντικείμενο αδυναμίες στα συστήματα δημόσιας διαχείρισης.
Καθορίζεται ειδική διαδικασία επί διακοπής δίκης λόγω θανάτου ή ανάλογης κατάστασης του διαδίκου (άρθρα 52 έως 54), ώστε να μπορεί εύκολα η δίκη να καταργηθεί αν δεν επιδειχθεί ενδιαφέρον από τους διαδόχους, χωρίς να απαιτείται όπως τώρα να αναζητεί τους διαδόχους επ’ αόριστον η γραμματεία του Δικαστηρίου.
Εισάγεται ο θεσμός του εισηγητή δικαστή της υπόθεσης, ο οποίος θα ορίζεται από τον πρόεδρο του δικαστηρίου, στις υποθέσεις που χρήζουν ιδιαίτερης έρευνας του πραγματικού, ώστε η υπόθεση να είναι έτοιμη όταν ορίζεται η δικάσιμος και να αποφεύγεται έτσι η έκδοση προδικαστικής απόφασης που προκαλεί καθυστερήσεις στην περάτωση της δίκης. Η λύση της καθιέρωσης του μονομελούς δικαστηρίου – πέραν αυτού που αποφαίνεται επί αιτήσεων δίκαιης ικανοποίησης – αποκρούσθηκε ως ξένη προς την παράδοση του Ελεγκτικού Συνεδρίου να αποφαίνεται συλλογικά.
Αναλυτικά στο νομοσχέδιο προβλέπονται τα ακόλουθα:
I.ΠΡΩΤΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
Περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για το Ελεγκτικό Συνέδριο και ειδικότερα:
1.Θεσπίζεται ενιαίο κείμενο δικονομίας για την εκδίκαση των διαφορών που υπάγονται στη δικαιοδοσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την ενσωμάτωση υφιστάμενων ρυθμίσεων και την εισαγωγή νέων. Μεταξύ άλλων: α. Όσον αφορά στα απαιτούμενα παράβολα για την παραδεκτή άσκηση ενδίκων μέσων και βοηθημάτων, προβλέπονται τα ακόλουθα:
Αυξάνεται το ύψος των παραβολών για την άσκηση της πλειονότητας των ασκούμενων βοηθημάτων και μέσων (έφεση, αναίρεση, παροχή προσωρινής δικαστικής προστασίας, ανακοπή, τριτανακοπή, αίτηση για δίκαιη ικανοποίηση κ.λπ.).
Επανακαθορίζεται το ύψος του παράβολου και διαμορφώνεται στο ποσό των τριακοσίων πενήντα (350) ευρώ, για την άσκηση αναίρεσης για τις λοιπές, πλην των συνταξιοδοτικών διαφορών, περιπτώσεις. (Σήμερα, το εν λόγω παράβολο υπολογίζεται σε 1% επί του αμφισβητούμενου ποσού).
Θεσπίζεται ειδικό παράβολο για την υποβολή αιτήματος αναβολής, το οποίο εισπράττεται υπέρ του Ταμείου Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτηρίων (ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.) και ανέρχεται στο ποσό των πενήντα (50) ευρώ για τις υποθέσεις που εκδικάζονται ενώπιον Τμήματος και στο ποσό των εβδομήντα (70) ευρώ, για εκείνες που εκδικάζονται ενώπιον της Ολομέλειας.
β. Επαναλαμβάνονται κατά βάση οι ισχύουσες ρυθμίσεις όσον αφορά στη δικαστική δαπάνη και τη χορήγηση του ευεργετήματος της πενίας και επιπρόσθετα ορίζεται ότι, σε περίπτωση ήττας του διαδίκου στον οποίο χορηγήθηκε το εν λόγω ευεργέτημα, τα δικαστικά έξοδα βαρύνουν το Δημόσιο.(άρθρα 1 – 323)
2.Θεσπίζεται εκ νέου το πλαίσιο για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου στις συμβάσεις που συνάπτονται από το Δημόσιο, τους ο.τ.α. και τα νομικά τους πρόσωπα, τα ν.π.δ.δ. και τις δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς. Ειδικότερα:
α. Υπάγονται ρητά στον προσυμβατικό έλεγχο και οι συμβάσεις αγοράς ακινήτων από το Δημόσιο, τους ο.τ.α. και τους προαναφερόμενους φορείς (σήμερα, υπάγονται οι συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών).
β. Επανακαθορίζονται τα χρηματικά όρια των συμβάσεων για την υποχρεωτική υπαγωγή τους στον προσυμβατικό έλεγχο,
γ. Καθορίζεται εκ νέου η διαδικασία εκδίκασης διαφορών από τον προσυμβατικό έλεγχο. Μεταξύ άλλων ορίζεται ότι, μπορεί να ζητηθεί η συνδρομή κατά τη συζήτηση. Στο πλαίσιο αυτό, η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.) επικουρεί το Ελεγκτικό Συνέδριο και εκτελεί καθήκοντα συμβούλου, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
δ. Αυξάνεται κατά πενήντα (50) ευρώ και ορίζεται στο ποσό των εκατόν πενήντα (150) ευρώ, το ύψος του παράβολου για την άσκηση προσφυγής αναθεώρησης κατά των αποφάσεων που εκδίδονται επί των προσφυγών ανάκλησης.(άρθρα 324 – 337)
3.α. Επέρχονται επιμέρους τροποποιήσεις στον Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο (ν.4129/2013), οι οποίες αναφέρονται, μεταξύ άλλων, σε οργανωτικής φύσεως θέματα της Ολομέλειας και των Τμημάτων – Κλιμακίων καθώς και στη διενέργεια κατασταλτικών ελέγχων (έλεγχος λογαριασμών του Δημοσίου μετά την αποστολή των Διαδηλώσεων στη Βουλή και μέχρι τη συμπλήρωση του χρόνου παραγραφής, συνεκτίμηση δυνατοτήτων του Δικαστηρίου για τον προγραμματισμό των ελέγχων κ.λπ.).
β. Διευρύνεται η παρεχόμενη νομική προστασία στο προσωπικό του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως προς την άσκηση των ελεγκτικών του αρμοδιοτήτων, με την ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων που ισχύουν για το προσωπικό της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας (κάλυψη των εξόδων δικαστικής εκπροσώπησης από το ΝΣΚ ή δικηγόρο της επιλογής του, επιστροφή των εν λόγω δαπανών στο Ελεγκτικό Συνέδριο σε περίπτωση καταδίκης μέλους του προσωπικού αυτού κ.λπ,).(άρθρα 338 – 357)
II. ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
Εισάγονται ρυθμίσεις για την αποτελεσματική απονομή της Δικαιοσύνης και ειδικότερα:
1.α. Συνιστάται στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης Γραφείο Συλλογής και Επεξεργασίας Δικαστικών Στατιστικών Στοιχείων
(JustStat), υπαγόμενο απευθείας στον Υπουργό, με αντικείμενο τη συστηματική συλλογή στατιστικών στοιχείων, για κάθε κατηγορία υποθέσεων και διαδικασία ενώπιον των δικαστηρίων και των εισαγγελιών της χώρας, για τις υποθέσεις που διευθετήθηκαν με διαμεσολάβηση και δικαστική μεσολάβηση καθώς και για αυτές που έχουν υπαχθεί σε διαιτησία κ.λπ.
β. Τα θέματα συγκρότησης, οργάνωσης και λειτουργίας του συνιστώμενου Γραφείου καθορίζονται με π.δ.(άρθρο 358)
2. α.Επιτρέπεται η σύσταση στα πολιτικά Πρωτοδικεία και Εφετεία Αθηνών και Θεσσαλονίκης ειδικών τμημάτων για την εκδίκαση συγκεκριμένων υποθέσεων (διαφορές μεταξύ ιδιωτών που αφορούν στο εθνικό και ενωσιακό δίκαιο των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, της ενέργειας και της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα)
β. Παρέχεται, επίσης, η δυνατότητα σύστασης στα διοικητικά πρωτοδικεία και τα διοικητικά εφετεία ειδικών τμημάτων με βάση το αντικείμενο και τον αριθμό συγκεκριμένων κατηγοριών διοικητικών διαφορών.
γ. Επιτρέπεται η απόσπαση στη Γενική Επιτροπεία της Επικράτειας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων για διάστημα δύο (2) ετών, ενός δικαστικού λειτουργού με βαθμό εφέτη των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων.(άρθρα 359 – 361)
3.α. Καθορίζεται η διαδικασία εκδίκασης από το διοικητικό πρωτοδικείο διαφορών, οι οποίες γεννώνται από την προσβολή ατομικών διοικητικών πράξεων που αφορούν στην απόρριψη αιτήματος περί μεταβολής φορολογικής κατοικίας από την Φορολογική Αρχή.
β. Αναστέλλεται για ένα (1) έτος, από την έναρξη ισχύος του υπό ψήφιση νόμου, η εφαρμογή του άρθρου 63 του Κώδικα του Δικαστικού Σώματος Ενόπλων Δυνάμεων (ν.2304/1995), αναφορικά με την υποχρεωτική αποχώρηση από την υπηρεσία στρατιωτικών δικαστών, λόγω συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας.(άρθρα 362 – 363)
