Μια πολύ σημαντική απόφαση οριστικής απαλλαγής εγγυητή κόκκινου δανείου εξέδωσε το Πρωτοδικείο Αθηνών. Η κοινωνική διάσταση του προβλήματος των ανθρώπων που έχουν εγγυηθεί για δάνεια τρίτων προσώπων που έπαψαν να τα πληρώνουν είναι γνωστή, όπως επίσης είναι γνωστή και η αδικία που νιώθουν
αφού επωμίζονται ξένα βάρη, αυτό όμως που δεν είναι γνωστό είναι ότι υπάρχει η δυνατότητα απαλλαγής ενός εγγυητή από την εγγυητική του ευθύνη αρκεί να πληρούνται μια σειρά από προϋποθέσεις οι οποίες βεβαίως πρέπει να αξιολογηθούν από δικηγόρο.
Αυτό επισημαίνει ο δικηγόρος Δημ. Αναστασόπουλος, ο οποιος κέρδισε τη συγκεκριμένη απόφαση η οποια ουσιαστικά έβγαλε την οικονομική θηλιά από το λαιμό του εγγυητή.
Τα είδη των εγγυήσεων
Υπάρχουν δύο είδη εγγυήσεων που μπορούν να προβλεφθούν σε μια τραπεζική σύμβαση, η αορίστου και η ορισμένου χρόνου.
Σύμφωνα με το άρθρο 866 ΑΚ «Εκείνος που εγγυήθηκε για αόριστο χρόνο μπορεί, όταν γίνει απαιτητή η κύρια οφειλή, να αξιώσει από τον δανειστή να επιδιώξει δικαστικώς την απαίτησή του μέσα σε ένα μήνα και να συνεχίσει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση τη διαδικασία. Αν ο δανειστής δεν συμμορφωθεί με την αξίωση του εγγυητή, ο εγγυητής ελευθερώνεται.»
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι, θα πρέπει ο εγγυητής να ζητήσει εγγράφως από την τράπεζα να στραφεί κατά του πρωτοφειλέτη και εάν η Τράπεζα δεν το κάνει τότε ο εγγυητής ελευθερώνεται από την εγγυητική ευθύνη. Στη πραγματικότητα όμως κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει σχεδόν ποτέ γιατί κανένας εγγυητής δεν θα μπει στη διαδικασία να ζητήσει από την Τράπεζα να ξεκινήσει δικαστικές ενέργειες κατά του πρωτοφειλέτη.
Εγγύηση ορισμένου χώρου
Στην εγγύηση ορισμένου χρόνου τα πράγματα είναι λίγο πιο εύκολα και οριοθετημένα καθώς ένα μεγάλο παράθυρο ευκαιρίας ανοίγεται για τους εγγυητές όταν η τράπεζα δεν πράττει αυτά που οφείλει εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, το οποίο όμως είναι πολύ πιο πιθανό να συμβεί αφού η τράπεζα είναι αυτή που οφείλει να εκκινήσει την διαδικασία είσπραξης χωρίς να απαιτείται όχληση από τον εγγυητή.
Δυστυχώς πολλοί εγγυητές χάνουν την ευκαιρία να απαλλαγούν από το χρέος τους γιατί δεν γνωρίζουν τις παραπάνω προϋποθέσεις και κυρίως γιατί όταν τους επιδίδεται μια διαταγή πληρωμής είτε αμελούν να συμβουλευτούν κάποιον δικηγόρο, ο οποίος μπορεί να ελέγξει την τραπεζική σύμβαση και τον ορό που αναφέρεται στους εγγυητές, είτε γιατί πιστεύουν ότι η άσκηση μιας ανακοπής δεν θα έχει κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα για αυτούς.
Η υπ΄ αριθ. 9670/2020 απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών
Το Πρωτοδικείο Αθηνών εξέδωσε μια τέτοια απόφαση απαλλαγής εγγυητή για ολόκληρο το ποσό της εγγύησης ορισμένου χρόνου μόνο και μόνο γιατί η τράπεζα παρέλειψε να προχωρήσει στην είσπραξη της οφειλής, όπως προσδιορίζεται στην επίδικη τραπεζική σύμβαση, εντός ορισμένου χρονικού σημείου από την καταγγελία της σύμβασης.
Ειδικότερα το Πρωτοδικείο Αθηνών με την υπ΄. αριθ. 9670/2020 απόφαση έκρινε ότι «σύμφωνα με το άρθρο 866 ΑΚ εκείνος που εγγυήθηκε ορισμένο χρόνο μόνο ελευθερώνεται από την εγγύηση, αν ο δανειστής δεν επιδιώξει δικαστικά την απαίτησή του μέσα σε ένα μήνα από την πάροδο του χρόνου αυτού και δεν συνεχίσει την διαδικασία χωρίς υπαίτια καθυστέρηση. Κατά την έννοια της διάταξης αυτής, εγγύηση για ορισμένο χρόνο υπάρχει όταν, κατά τη συμφωνία δανειστή και εγγυητή, η υποχρέωση του τελευταίου αποσβένεται κατά ορισμένο χρονικό σημείο, το οποίο προσδιορίζεται είτε ημερολογιακά είτε με άλλο τρόπο.…….. Στην επίδικη σύμβαση «η διάρκεια της εγγύησης ορίζεται μέχρι την ολοσχερή εξόφληση του δανείου. Σε περίπτωση καταγγελίας η εγγύηση ισχύει για 18 μήνες από την επόμενη της καταγγελίας και, αν εντός της προθεσμίας αυτής αρχίσουν δικαστικές ενέργειες, οι οποίες συνεχισθούν χωρίς υπαίτια καθυστέρηση, η διάρκεια της εγγύησης παρατείνεται μέχρι την ολοσχερή εξόφληση του οφειλόμενου ποσού.»
«Περαιτέρω αποδείχτηκε ότι η καθ΄ ης (Τράπεζα) επέδωσε την εξώδικη καταγγελία στον εγγυητή την 11-11-2011. Βάσει του όρου 11.3 της σύμβασης η καθ΄ ης όφειλε την επόμενη μέρα από την καταγγελία της σύμβασης να ξεκινήσει τη διαδικασία για τη δικαστική επιδίωξη της είσπραξης της απαίτησής της είτε με την άσκηση αγωγής είτε με την υποβολή αίτησης για έκδοση Διαταγής Πληρωμής. Η καθ΄ ης κατέθεσε την αίτηση για την έκδοση της Διαταγής πληρωμής μετά την παρέλευση 18 μηνών από την επόμενη της καταγγελίας, χωρίς στο ενδιάμεσο να έχει προβεί σε άλλη πράξη δικαστική ή εξώδικη σε βάρος, είτε του πρωτοφειλέτη, είτε του ανακόπτοντος εγγυητή. Συνακόλουθα, βάσει του όρου 11.3 της κύριας σύμβασης πίστωσης η εγγύηση έπαυσε να ισχύει μετά την 12-5-2013. Κατόπιν τούτων, η Διαταγή πληρωμής εξεδόθη βάσει σύμβασης εγγύησης, που είχε λήξει και δεν ήταν σε ισχύ κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης. … Ο δε εγγυητής μετά τη λήξη του συμβατικού χρόνου εγγύησης ελευθερώνεται από αυτή……..»
Ο εν λόγω εγγυητής λοιπόν ενώ έπρεπε να καταβάλει το ποσό των 40.402,55 ευρώ νομιμοτόκως από το 2014 (η οφειλή σήμερα με τους τόκους ξεπερνά τις 70.000 ευρώ) επειδή άσκησε εμπρόθεσμα ανακοπή κατά της διαταγής πληρωμής κατάφερε να ελευθερωθεί από την εγγυητική ευθύνη.
Εάν είχε επιλέξει να αγνοήσει την διαταγή πληρωμής και να μην την ανακόψει προσφεύγοντας στη Δικαιοσύνη παρόλο που ο όρος προέβλεπε ρητά την απαλλαγή του αυτό δεν θα είχε συμβεί και θα ευθυνόταν με την προσωπική του περιουσία μέχρι σήμερα.
